1. Thông tin cơ bản về hội chứng cơ quả lê
Dưới đây là một số thông tin cơ bản về hội chứng cơ quả lê:
1.1. Cơ hình lê là gì?
Cụm từ này dùng để chỉ cơ mông hình quả lê hoặc hình tháp, là một loại cơ sâu nằm ở phía sau và xiên của cơ mông lớn, gần bờ trên của khớp háng. Cơ hình lê rất quan trọng cho các hoạt động dưới cơ thể, bao gồm:
Khái niệm về cơ hình lê
-
Giữ vững phần khớp háng.
-
Hỗ trợ nâng và xoay đùi nhanh ra phía ngoài.
-
Bảo đảm sự ổn định khi đi lại.
-
Hỗ trợ nâng trọng lượng khi chuyển đổi giữa hai chân.
Tóm lại, cơ hình lê đóng vai trò quan trọng trong các hoạt động thể thao và chuyển động của hông và chân.
1.2. Ý nghĩa của hệ thần kinh tọa
Đây là một hệ thần kinh dày và dài trong cơ thể, còn được biết đến là hệ thần kinh ngồi hoặc thần kinh hông lớn. Hệ thần kinh tọa chạy dọc theo phía dưới của cơ mông đến phía sau của chân, sau đó chia thành các nhánh nhỏ ở dưới bàn chân. Khi cơ mông co thắt, có thể gây ép lên hệ thần kinh này.
1.3. Hội chứng cơ mông tháp là gì?
Hội chứng này được gọi trong tiếng Anh là Piriformis syndrome, là một rối loạn thần kinh cơ hiếm gặp, còn được biết đến với cái tên hội chứng cơ mông. Tình trạng này thường xảy ra khi cơ mông sưng và co thắt, gây kích thích và chèn ép lên các dây thần kinh tọa, gây ra đau nhức và các triệu chứng như ngứa và tê liệt ở vùng hông, mông, đùi và chân.
Cụm từ cơ hình lê được sử dụng để chỉ một loại cơ mông hình quả lê hoặc có hình tháp, cũng là một loại cơ sâu nằm ở phía sau và xiên của cơ mông lớn, gần bờ trên của khớp háng.
Hội chứng cơ mông tháp là gì?
2. Nguyên nhân của hội chứng này là gì?
Hội chứng cơ mông tháp có nhiều nguyên nhân, bao gồm:
-
Bị hẹp lỗ bị.
-
Cơ mông có hình quả lê bổ sung.
-
Bị phình to cơ mông.
-
Cột sống bị dị tật, gây cong lưng về phía trước.
-
Cơ mông co thắt.
-
Bị tổn thương não.
-
Viêm nhiễm bao hoạt dịch.
-
Viêm nhiễm cơ mông.
Ngoài ra, những dấu hiệu như co thắt, tổn thương, sưng và kích thích của phần cơ mông tháp đôi khi cũng do một số nguyên nhân sau đây:
-
Do tập thể dục quá mức, đặc biệt là khi thực hiện các bài tập chân lặp lại trong thời gian dài.
-
Bị tổn thương hoặc gặp tai nạn nặng.
-
Phải nâng vật nặng.
-
Leo cầu thang thường xuyên.
-
Ngồi làm việc hoặc xem TV trong thời gian dài.
-
Tái bắt đầu tập luyện sau một thời gian nghỉ quá dài.
-
Bị căng cơ hoặc tăng cân do mang thai.
-
Người bị các vấn đề ở khớp háng.
Có một số chấn thương phổ biến ở khu vực cơ mông tháp như quay hông đột ngột, va đập trực tiếp trong khi tham gia hoạt động thể dục, bị tai nạn giao thông hoặc bị tổn thương sâu ở vùng cơ.
Nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh là gì?
3. Các triệu chứng được ghi nhận của hội chứng
Về mặt lâm sàng, hội chứng cơ quả lê thường có các dấu hiệu tương tự như đau thần kinh tọa, cụ thể:
-
Bệnh nhân thường cảm thấy đau ngứa hoặc tê ở mông.
-
Cảm giác tê và yếu dần dần lan từ mông xuống phía sau đùi, phần cơ bắp chân và cả bàn chân.
-
Cơn đau thường tăng khi bệnh nhân leo cầu thang, đứng dậy hoặc ngồi xuống, đi lại hoặc chạy, tạo ra sự không thoải mái.
-
Đau thường được kích thích khi bệnh nhân ngồi lâu trong thời gian dài khi lái xe xa hoặc khi có áp lực trực tiếp lên vùng cơ hình lê.
Hầu hết các trường hợp đau thần kinh tọa không phải là do hội chứng này gây ra. Vì vậy, để được chẩn đoán chính xác, bệnh nhân cần thăm khám tại bệnh viện để được bác sĩ tư vấn và đề xuất phương pháp điều trị thích hợp nhất.
Nhận diện một số triệu chứng
4. Hội chứng được chẩn đoán như thế nào?
Với nhiều trường hợp khác nhau, hội chứng cơ quả lê có thể sẽ được xác định thông qua lời kể của bệnh nhân hoặc các dấu hiệu cũng như thói quen hàng ngày. Bên cạnh đó, bác sĩ cũng sẽ tiến hành kiểm tra, đồng thời tìm kiếm những sự co thắt hoặc giãn ra của cơ cấu lê. Một số động tác làm căng cơ có thể gây ra cơn đau cũng được áp dụng trong quá trình chẩn đoán để có kết quả chính xác nhất.
Mặc dù không có xét nghiệm cụ thể để chẩn đoán hội chứng này, tuy nhiên, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số kiểm tra để có kết luận cuối cùng:
-
Điện sinh lý: Đây là phương pháp kiểm tra FAIR để đo lường tốc độ dẫn truyền chậm của các dây thần kinh khi bị áp lực từ cơ cấu lê.
-
Chụp cộng hưởng từ: Hình ảnh này cung cấp thông tin chi tiết về cơ quả lê và các dây thần kinh khác. Thông qua hình ảnh, bác sĩ có thể phát hiện viêm nhiễm hoặc tổn thương nếu có. Sử dụng phương pháp này cũng giúp xác định phì đại hoặc tổn thương cơ tháp phụ.
Phương pháp chẩn đoán bệnh nào được sử dụng?
Nói chung, các dấu hiệu của hội chứng này có thể giống với nhiều loại bệnh khác. Đặc biệt là khi có đau do thần kinh tọa từ vùng cột sống thắt lưng. Do đó, việc chẩn đoán chính xác tình trạng của bệnh nhân là cần thiết để lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
Hội chứng cơ quả lê thường bắt nguồn từ các hoạt động hàng ngày, vì vậy bạn có thể phòng tránh bằng cách duy trì tư thế đúng. Trước khi tập thể dục mạnh, hãy khởi động cơ bản và tăng cường dần dần để tránh gây tổn thương cho cơ quả lê. Khi xuất hiện đau, hãy dừng lại và nghỉ ngơi cho đến khi đau giảm.
Những người bị bệnh cần thực hiện các bài tập vật lý trị liệu để giảm nguy cơ tái phát hội chứng này. Nhóm người có nguy cơ cao cần tìm hiểu kỹ về các triệu chứng để có thể thảo luận với bác sĩ nếu cần.