Chia sẻ chuyên gia: Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Tuấn Lâm - Bác sĩ Tai Mũi Họng - Khoa khám bệnh và Nội khoa - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour Hạ Long

Loạn cảm họng là triệu chứng khiến người bệnh gặp khó khăn khi nuốt, cảm giác như có vật gì đó cản trở ở cổ họng. Đặc biệt, khi nuốt, họ không thể thoát khỏi cảm giác không khí vào phổi và thường phải khạc nhổ liên tục. Bệnh có nhiều nguyên nhân và thường bị nhầm lẫn với các vấn đề tai mũi họng khác.

Loạn cảm họng (hoặc còn gọi là dị cảm họng) được mô tả là một triệu chứng phức tạp, có thể xuất phát từ nhiều bệnh lý khác nhau, đôi khi dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề như viêm Amidan, viêm họng... Điều này khiến chẩn đoán và điều trị trở nên phức tạp, kéo dài thời gian điều trị và tăng cường lo lắng cho bệnh nhân.

Loạn cảm họng tạo ra cảm giác giống như có dị vật mắc kẹt trong vùng họng (như cảm giác bị hóc xương) hoặc có một u nhú đang phát triển gây áp lực ở vùng họng (lo lắng về khả năng ung thư). Tuy nhiên, cảm giác này chỉ xuất hiện khi nuốt nước bọt, trong khi ăn uống lại hoàn toàn bình thường mà không gặp trở ngại hay cảm giác nghẹn ở họng.

Nguyên nhân chủ yếu của hội chứng này thường xuất phát từ sự rối loạn chức năng của dạ dày (như bệnh viêm loét dạ dày), viêm xoang mạn, rối loạn nội tiết ở phụ nữ mãn kinh hoặc do tình trạng tâm lý như căng thẳng (stress).

Các nguyên nhân hiếm gặp khác bao gồm những vấn đề giải phẫu như mỏm trâm dài, cấu trúc thanh quản không bình thường, cơ co thắt họng, thiểu năng tuyến giáp, viêm khớp thái dương hàm, viêm đau dây thần kinh số IX và các vấn đề hoang tưởng khác.

Do đó, loạn cảm họng có nhiều nguyên nhân, nhưng vẫn chủ yếu do các vấn đề dạ dày. Khi cảm thấy đau ở họng, việc chẩn đoán đầy đủ của bác sĩ là quan trọng để xác định nguyên nhân gây bệnh.

Loạn cảm họng thường xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi 40 - 50, đặc biệt là trong thời kỳ tiền mãn kinh, và cũng phổ biến ở nam giới hút thuốc lá và sử dụng rượu. Những người có tiền sử về vấn đề dạ dày cũng thường mắc loạn cảm họng.

Bệnh nhân loạn cảm họng thường trải qua cảm giác vướng họng, đau rát, đôi khi đau ở góc hàm, đau phía trước cổ, hai bên cổ. Cảm giác này xuất hiện khi nuốt nước miếng, nhưng không đau khi ăn (cơm, bánh, trái cây...) hoặc uống nước. Ngoài ra, họ còn có ngứa họng, đau cổ mệt mỏi, tê gáy vai, ợ hơi, bụng đầy, ăn kém, tâm trạng trầm cảm hoặc cảm giác tức ngực...

Để đưa ra chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ thực hiện một cuộc thăm khám và tiến hành đặt câu hỏi chi tiết về tình trạng sức khỏe, nhằm loại trừ các bệnh lý ở vùng tai mũi họng hoặc dạ dày trước khi xác định hội chứng loạn cảm họng.

• Thăm khám miệng và họng: Bác sĩ sẽ quan sát kỹ vùng miệng và họng, sử dụng dụng cụ thông thường hoặc nội soi để kiểm tra tình trạng bình thường. Thủ thuật này hỗ trợ xác định loại bỏ các bệnh lý khác như viêm amidan mủ, hóc xương nhỏ ở họng hoặc amidan, và viêm họng có sự tăng sinh các hạt ở phía sau cổ họng.
• Khám mũi xoang: Nếu bệnh nhân cảm thấy vướng họng kèm theo đau đầu, tắc nghẽn mũi hoặc ho nhiều để đẩy chất nhầy từ mũi - họng xuống miệng, bác sĩ sẽ nghi ngờ đến bệnh lý mũi xoang. Lúc đó, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng dụng cụ soi mũi thông thường và nội soi mũi để tìm dịch nhầy, mủ, hoặc polyp ở các khe mũi, lỗ thông của các xoang.
• Soi dạ dày - thực quản: Nội soi thực quản sử dụng ống soi cứng (dài 40cm) để kiểm tra tình trạng bình thường của thực quản. Đa số bệnh nhân sẽ có một số ít vấn đề như máu ở niêm mạc tâm vị của dạ dày. Nội soi dạ dày có thể chỉ ra viêm trợt niêm mạc hoặc loét dạ dày. Kiểm tra HP đôi khi sẽ cho kết quả dương tính.

Lịch sử bệnh giúp bác sĩ đánh giá nguyên nhân gây bệnh ngoài phạm vi Tai Mũi Họng. Chi tiết như sau:

• Rối loạn chức năng dạ dày: Bệnh nhân đã có lịch sử được chẩn đoán viêm loét dạ dày thông qua nội soi trước đây. Hội chứng loạn cảm họng thường do lượng axit dịch vị sản xuất nhiều hơn bình thường hoặc trào ngược dịch vị lên thực quản, gây cảm giác vướng, đau ở họng, và khó tiêu. Loạn cảm họng cũng được xem xét là một dạng nhẹ của hội chứng trào ngược dạ dày - thực quản.
• Rối loạn nội tiết ở phụ nữ mãn kinh: Phụ nữ ở độ tuổi mãn kinh hoặc tiền mãn kinh thường trải qua sự thay đổi tâm lý như dễ cáu gắt, cảm giác nóng trong mặt, ớn lạnh từ xương sống lên, và vướng họng. Nếu bệnh nhân này còn có tiền sử bệnh dạ dày, loạn cảm họng dễ xảy ra, khiến họ phàn nàn về cảm giác bị nghẹt họng, khó thở.
• Căng thẳng tâm lý (stress): Sự thay đổi mạnh mẽ trong tâm lý như mất mát, stress, hoặc thất bại kinh doanh... cũng có thể làm co thắt cơ ở vùng hầu họng, gây cảm giác cứng họng và khó nuốt. Nếu tâm lý căng thẳng kéo dài, bệnh nhân có thể rơi vào trạng thái trầm cảm, từ chối ăn uống, và có cảm giác nuốt không thoải mái tuy rằng họng và thực quản bình thường.

Điều trị nguyên nhân chính quyết định kết quả của việc chữa trị hội chứng loạn cảm họng. Thăm khám toàn diện và hỏi tiền sử bệnh giúp xác định rõ nguyên nhân. Nếu loạn cảm họng do viêm amidan mãn tính, dạ dày bị loét... thì phẫu thuật sẽ loại bỏ nguyên nhân, giúp bệnh nhân hồi phục.

Nếu nguyên nhân chưa rõ, sẽ áp dụng các phương pháp điều trị nội khoa bao gồm thuốc giảm viêm, giảm đau, an thần, và bổ sung nội tiết tố nữ ở phụ nữ mãn kinh. Cân nhắc áp dụng tâm lý liệu pháp cho những trường hợp có yếu tố tâm lý quá mức.

Khi gặp triệu chứng loạn cảm họng, nên đến chuyên khoa Tai mũi họng để được chẩn đoán và thăm khám cận lâm sàng. Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Mytour đảm bảo tiêu chuẩn quốc tế, đội ngũ y bác sĩ chuyên nghiệp, và các dịch vụ y tế cao cấp.

Để đặt lịch khám, vui lòng liên hệ HOTLINE hoặc TẠI ĐÂY. Sử dụng ứng dụng MyMytour để đặt lịch và quản lý sức khỏe mọi lúc, mọi nơi.