1. Vị trí và chức năng của thanh quản
Thanh quản nằm ngay phía dưới nắp phế quản, có cấu trúc dưới niêm mạc tương đối dễ co thắt, nhạy cảm và dễ bị viêm. Ở nam giới, thanh quản thường nổi lên nhiều hơn so với phụ nữ, dễ quan sát hơn.
Vị trí của thanh quản: Sự quan trọng và chức năng
Thanh quản có hai nhiệm vụ chính là phát âm và hô hấp:
- Nhiệm vụ phát âm: Đảm bảo âm thanh khi nói. Trong quá trình nói, thanh quản mở ra hoặc đóng lại và tạo ra những dao động khác nhau. Mọi yếu tố ảnh hưởng đến việc mở hoặc đóng và dao động này sẽ ảnh hưởng đến giọng nói.
- Nhiệm vụ hô hấp: Dẫn khí và bảo vệ đường hô hấp dưới, bao gồm việc ho để đẩy dị vật ra khỏi cơ thể, co bóp để ngăn dị vật đi xuống đường hô hấp dưới,...
2. Các dạng khó thở từ thanh quản thông thường
Triệu chứng khó thở từ thanh quản thường xuất hiện dưới các dạng sau đây:
- Bệnh viêm thanh quản ở dạng cấp tính
Người bệnh thường trải qua các biểu hiện như: giọng khàn, sốt, khó thở, ho có âm thanh đặc trưng, và khi kiểm tra thấy phù nề đỏ ở hai dây thanh và thất thanh.
- U nhú ở thanh quản
Đây là căn bệnh phổ biến nhất, thường gặp ở trẻ nhỏ. Triệu chứng bao gồm giọng khàn và khó thở ngày càng trở nên nặng hơn, đôi khi kèm theo sốt. Khi kiểm tra bằng cách soi thanh quản, thấy nhiều u nhú tập trung ở phần trước của thanh quản.
- Bệnh viêm thanh thiệt ở dạng cấp tính
Ngoài biểu hiện khó thở, người bệnh còn phải đối mặt với sốt cao, khó nói và thở. Khi kiểm tra họng, sẽ thấy sưng phù ở thanh thiệt.
- Chấn thương của thanh quản
Người bệnh có các triệu chứng như khạc ra máu, giọng khàn, đau khi nuốt, cổ phồng khí. Trong trường hợp có chấn thương mở, có thể nghe thấy tiếng kêu phì phò ở vị trí chấn thương. Khi kiểm tra bằng cách soi thanh quản, sẽ nhận thấy thanh quản bị biến dạng.
Ung thư ở thanh quản đe dọa trực tiếp tính mạng của bệnh nhân
- Bệnh ung thư thanh quản
Loại bệnh này thường gây ra sự hình thành các khối u ở vùng cổ. Người bệnh thường trải qua các triệu chứng như khó thở ngày càng nặng, giọng cứng, giọng nói dần dần trở nên khàn và không có dấu hiệu giảm khi điều trị. Khi kiểm tra bằng cách soi thanh quản, sẽ thấy sự biến dạng của thanh quản do sự hiện diện của các khối u ở hai dây thanh, làm hạn chế hoặc làm mất khả năng di chuyển của chúng.
3. Các dấu hiệu nhận biết bệnh khó thở từ thanh quản
3.1. Đặc điểm của bệnh khó thở từ thanh quản
Triệu chứng khó thở từ thanh quản có thể xuất hiện dần dần và tăng dần về cường độ hoặc ở dạng cấp tính. Nguy hiểm nhất, bệnh có thể dẫn đến tử vong nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Người bị khó thở từ thanh quản thường gặp khó khăn trong việc hít vào, nhịp thở chậm, hơi thở co kéo trên ngực và xương ức, có tiếng ngáy. Đây có thể được xem là một triệu chứng phổ biến do nhiều bệnh (nhiều nguyên nhân) gây ra, thường gặp nhất ở những người bị hẹp thanh môn.
3.2. Dấu hiệu nhận biết chung
Do thanh quản là phần hẹp nhất của đường hô hấp, bất kỳ bất thường nào ở đây cũng có thể gây ra khó khăn trong việc hít thở và dẫn đến tình trạng khó thở. Ở mức độ nhẹ, khó thở thường chỉ xảy ra khi người bệnh thực hiện các hoạt động thể chất. Ở mức độ nặng hơn, người bệnh có thể cảm thấy khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi, và cổ và ngực có thể lõm vào theo nhịp thở của họ.
- Độ khó 1
Các triệu chứng của bệnh chỉ xuất hiện khi người bệnh tập trung vào các hoạt động như: cố gắng, đi bộ nhanh và nhiều, leo cầu thang,...
- Độ khó 2
Các biểu hiện của bệnh như đã được đề cập ở trên thường xuyên hiện ra ngay cả khi người bệnh đang nghỉ ngơi.
- Độ khó 3
+ Hơi thở vội và nhẹ.
+ Da xanh xao.
+ Đôi mắt mờ mịt.
+ Tiếng kêu khò khè từ đường hô hấp mất đi.
+ Cơ hô hấp phụ bị suy giảm.
3.4. Chú ý
Khó thở từ thanh quản không được điều trị chậm và không kịp thời có thể đe dọa tính mạng người bệnh. Vì vậy, việc đánh giá mức độ bệnh là rất quan trọng. Nếu phát hiện và xử lý kịp thời, kết quả điều trị sẽ tích cực hơn; ngược lại, khi bệnh nặng không được phát hiện sớm có thể dẫn đến suy hô hấp gây tử vong hoặc để lại hậu quả về sau do não thiếu oxy.
Người bệnh khi có dấu hiệu bất thường cần đến gặp bác sĩ chuyên khoa ngay để được đánh giá mức độ bệnh và điều trị phù hợp. Tùy theo cấp độ bệnh mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị cụ thể. Thường thì ở cấp độ 1, bệnh nhân sẽ được chỉ định dùng thuốc uống; ở cấp độ 2 sẽ cần thở oxy, dùng thuốc đặc trị và cân nhắc mở khí quản; còn ở cấp độ 3 tùy từng trường hợp mà bác sĩ có thể phải mở khí quản, thở oxy và dùng thuốc qua tĩnh mạch.
Tóm lại, việc điều trị khó thở từ thanh quản cần được cân nhắc dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Vì vậy, để đạt hiệu quả cao nhất trong việc đẩy lùi bệnh, bảo vệ sức khỏe của bản thân, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa sớm nhất có thể.