Trình bày bài học về Mây và Sóng từ Sách Giáo Khoa Ngữ Văn lớp 6 tập 1: Kết nối kiến thức với cuộc sống chi tiết

Nội dung chính

- Thông qua cuộc trò chuyện của em bé với mẹ, bài thơ Mây và sóng của Ta-go ngợi ca tình mẫu tử thiêng liêng sâu sắc. - Bài thơ chứa đựng những triết lí giản dị nhưng đúng đắn về hạnh phúc trong cuộc đời.

 

Trước khi đọc

Câu hỏi (trang 44 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Một lần, em được mẹ cho phép đến nhà bạn chơi. Trò chơi đang vui và em rất muốn chơi tiếp thì đến giờ mẹ dặn phải trở về nhà. Khi ấy em sẽ làm gì?

Phương pháp giải:

Thử đặt trong tình huống và chọn cách ứng xử phù hợp nhất.

Lời giải chi tiết:

Nếu em được mẹ cho phép đến nhà bạn chơi và trò chơi đang vui nhưng đến giờ mẹ dặn phải trở về nhà thì em sẽ nghe lời dặn của mẹ, về nhà đúng giờ. Có thể em sẽ hẹn bạn khi được mẹ cho phép hôm sau sẽ sang chơi tiếp. Mẹ dặn em nghe lời, đi đến nơi về đến chốn.

Sau khi đọc 1

Sau khi đọc

Câu 1 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Đọc bài thơ Mây và sóng, ta như được nghe kể một câu chuyện. Theo em, ai đang kể chuyện với ai và kể về điều gì.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ bài thơ và tưởng tượng xem ai là người kể chuyện.

Lời giải chi tiết:

Đọc bài thơ Mây và sóng

, ta như được nghe kể một câu chuyện. Theo em, giọng kể của câu chuyện là người con đang kể chuyện với người mẹ và cậu bé kể về việc rất nhiều lời mời gọi đi chơi nhưng cậu vẫn từ chối để ở bên cạnh mẹ.

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Qua lời trò chuyện của những người 'trên mây' và 'trong sóng', em thấy thế giới của họ hiện lên như thế nào.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ những câu thơ của người trên mây và trong sóng.

Lời giải chi tiết:

Qua lời trò chuyện của những người 'trên mây' và 'trong sóng', em thấy thế giới của họ hiện lên đầy hấp dẫn, thú vị. Những người 'trên mây' và 'trong sóng' họ nhảy múa, ca hát, vui vẻ, hồn nhiên và yêu đời. Thế giới tràn ngập niềm hạnh phúc. 

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Câu hỏi 'Nhưng làm sao mình có thể lên đó?', 'Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được' thể hiện cảm xúc gì của em bé. 

Phương pháp giải:

Chú ý giọng điệu và tâm trạng của nhân vật.

Lời giải chi tiết:

Câu hỏi 'Nhưng làm sao mình có thể lên đó?', 'Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó được?' của em bé thể hiện:

- Sự tò mò của em bé, bởi dù sao em bé vẫn chỉ là một đứa trẻ. Đó là sự muốn khám phá, tìm hiểu thế giới xung quanh.

- Sự hứng thú của em bé với những lời mời đầy hấp dẫn.

- Sự do dự của em bé khi muốn đi nhưng có vẻ như có điều gì đó ngăn cản em.

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Tại sao em bé từ chối lời mời của những người 'trên mây' và 'trong sóng'?

Phương pháp giải:

Tìm hiểu lí do từ cách em bé trả lời.

Lời giải chi tiết:

Em bé từ chối lời mời của những người 'trên mây' và 'trong sóng' vì. Bởi em là một đứa trẻ ngoan, em nhớ đến mẹ, yêu mẹ và từ chối. Sự từ chối của em thật ngây thơ, trong sáng đến mức khiến họ phải mỉm cười, nhảy múa rồi lướt qua.

Sau khi đọc 5

Câu 5 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

Em bé đã tạo ra những trò chơi gì? Em cảm nhận thế nào về tình cảm giữa mẹ và con qua những trò chơi đó?

Phương pháp giải:

Đọc và suy nghĩ về ý nghĩa.

Lời giải chi tiết:

- Em bé đã sáng tạo ra những trò chơi:

Con là mây và mẹ sẽ là trăng.

Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và nhà của chúng ta sẽ là bầu trời xanh thẳm.

Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ,

Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười vang vỡ tan vào lòng mẹ.

- Mây, trăng, sóng, bờ biển đều đã thể hiện trò chơi của em nhưng trong đó lại có cả mẹ. Ở đây, thiên nhiên rộng lớn, kì ảo, thơ mộng vẫn hiện lên. Nó còn hiện lên đậm nét hơn nữa qua tình cảm của em bé với mẹ. Em sẽ lấy đôi tay choàng lên người mẹ. Rồi sẽ lăn, lăn, lăn mãi cùng tiếng cười vỡ tan vào lòng mẹ. Tình cảm ấy thật sâu đậm, thật thiết tha. Và chắc chắn rằng nó sẽ kéo dài từ bình minh đến tối.

- Nổi bật hẳn lên trong phần thứ hai cũng là một điểm nhấn cho toàn bộ tác phẩm là câu thơ 'Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào'. Tại sao em bé lại nói như vậy, đó là bởi em tin chắc rằng tình cảm giữa em và mẹ sẽ tồn tại khắp mọi nơi, mọi chốn. Tình cảm ấy sâu sắc đến mức không ai có thể hiểu hết được. Tình mẫu tử là thiêng liêng, bất diệt, hòa cả vào trong thiên nhiên bao la, thơ mộng.

Sau khi đọc 6

Câu 6 (trang 46 SGK Ngữ văn 6 tập 1)

So với văn bản Chuyện cổ tích về loài người, văn bản Mây và sóng có hình thức khác nhau (Số từ trong mỗi dòng không giống nhau, không có vần). Tuy vậy, nó vẫn được xem là văn bản thơ vì sao?

Phương pháp giải:

Chú ý đến cách biểu đạt, nhịp điệu của văn bản và trả lời.

Lời giải chi tiết:

- Văn bản Mây và sóng khác biệt với Chuyện cổ tích về loài người về hình thức (Số từ trong mỗi dòng không giống nhau, không có vần). Mặc dù vậy, nó vẫn được coi là văn bản thơ. Bởi tác phẩm sử dụng ngôn ngữ súc tích, phong phú về âm nhạc và hình ảnh, sử dụng linh hoạt nhiều kỹ thuật tu từ.

Kết nối với việc đọc

Hãy tưởng tượng em là người nói chuyện với mây và sóng. Viết một đoạn văn (tầm 5-7 câu) về cuộc trò chuyện đó.

Phương pháp giải:

Viết một đoạn văn theo yêu cầu và sử dụng trí tưởng tượng.

Lời giải chi tiết:

     Mây và sóng cùng đến và mời em đi chơi. Mây đưa em đến những trò chơi đa dạng: 'Ở thế giới cao xa đó, em sẽ được cùng chúng tôi nhảy múa, ca hát'. Em đầy hứng khởi 'Mọi thứ đều đẹp đến thế sao'. Em vui vẻ tung mình cùng với những đàn chim, ngắm nhìn mọi cảnh đẹp của thế giới này và điều tuyệt vời hơn cả là có cơ hội bay tự do, đó là mong muốn của tất cả mọi người. Sóng cũng đưa em đến những niềm vui mới: tự do, chạy nhảy tung tăng, thưởng thức làn nước mát... Thế giới vô tận với mọi màu sắc, mọi cảm xúc, mọi khát khao đang chờ đợi em. Nhưng nếu em chỉ mải mê với mây, với sóng, thì mẹ sẽ buồn thấy thiếu vắng tiếng cười, lời nói của em. Chắc chắn em sẽ từ chối lời mời của hai người bạn để được ở bên mẹ, người bạn, người thân yêu của em.