1. Trình bày các đặc điểm phân hóa khí hậu ở châu Âu
Các đặc điểm phân hóa khí hậu ở châu Âu:
Khí hậu ở châu Âu phân hóa theo cả hướng bắc - nam và đông - tây, tạo nên nhiều kiểu khí hậu khác nhau.
- Đới khí hậu cận cực: lạnh quanh năm, lượng mưa hàng năm dưới 500mm.
- Đới khí hậu ôn đới được chia thành 2 loại:
+ Khí hậu ôn đới hải dương: mùa đông khá ấm, mùa hè mát mẻ, lượng mưa đều trong năm, đạt từ 800 - 1000 mm trở lên.
+ Khí hậu ôn đới lục địa: mùa đông lạnh và khô, mùa hè nóng và ẩm; lượng mưa hàng năm ít, dưới 500 mm, chủ yếu vào mùa hè.
- Đới khí hậu cận nhiệt: chỉ có kiểu khí hậu cận nhiệt địa trung hải với mùa hè nóng khô và ổn định, mùa đông ấm, lượng mưa từ 500 - 700 mm.
- Bên cạnh đó, khí hậu cũng thay đổi theo độ cao.
2. Bài tập ứng dụng liên quan
Câu 1. Sông nào ở châu Âu có chiều dài lớn nhất?
A. Sông Vôn-ga.
B. Sông Đa-nuýp.
C. Sông Rai-nơ.
D. Sông Don.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A. Sông Vôn-ga.
Sông Vôn-ga dài 3.690 km, là con sông dài nhất và nhiều nước nhất ở châu Âu. (Xem thêm - sách giáo khoa trang 99).
Câu 2. Đặc điểm nào dưới đây không phản ánh đúng về vị trí địa lí, hình dạng và kích thước lãnh thổ của châu Âu?
A. Đường bờ biển bị xẻ sâu.
B. Là phần phía tây của lục địa Á - Âu.
C. Tiếp giáp với hai đại dương.
D. Nằm giữa các vĩ độ 36°B và 71°B.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: C. Có hai mặt giáp các đại dương.
Đặc điểm về vị trí địa lí, hình dạng và kích thước lãnh thổ của châu Âu:
+ Đường bờ biển bị xẻ sâu.
+ Là phần phía tây của lục địa Á - Âu.
+ Nằm trong khoảng vĩ độ từ 36°B đến 71°B.
Câu 3. Đặc điểm nào dưới đây không phù hợp với thiên nhiên của đới ôn hòa ở Châu Âu?
A. Chiếm một diện tích nhỏ trong tổng thể lãnh thổ.
B. Chiếm phần lớn diện tích của lãnh thổ.
C. Thiên nhiên biến đổi tùy thuộc vào nhiệt độ và lượng mưa.
D. Động vật có sự đa dạng về số lượng loài cũng như cá thể trong mỗi loài.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: A. Chiếm một diện tích nhỏ trong lãnh thổ.
Phần lớn diện tích của châu Âu nằm trong đới ôn hòa.
Câu 4. Châu Âu có bao nhiêu kiểu khí hậu chủ yếu?
A. Hai loại.
B. Ba loại.
C. Bốn loại.
D. Năm loại.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: B
Châu Âu chủ yếu có ba kiểu khí hậu: khí hậu cực và cận cực; khí hậu ôn đới; và khí hậu cận nhiệt.
Câu 5. Kiểu khí hậu nào chiếm ưu thế về diện tích ở châu Âu?
A. Ôn đới.
B. Nhiệt đới.
C. Địa Trung Hải.
D. Cận cực.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A
Tham khảo diện tích các kiểu khí hậu trong (Hình 3. Bản đồ các đới khí hậu và kiểu khí hậu ở châu Âu) - sgk - trang 98.
Câu 6. Ranh giới tự nhiên nào phân chia châu Âu và châu Á về phía đông?
A. Sông Ê-nit-xây.
B. Dãy U-ran.
C. Sông Vôn-ga.
D. Sơn nguyên Trung Xi-bia.
Hướng dẫn giải
Đáp án đúng là: B
Châu Âu nằm ở phía tây của lục địa Á - Âu và được phân cách với châu Á bởi dãy U-ran. (Xem SGK - trang 96)
Câu 7. Châu Âu có bao nhiêu loại hình địa hình chính?
A. Một loại địa hình chính.
B. Hai loại địa hình chính.
C. Ba loại địa hình chính.
D. Bốn loại địa hình chính.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: B. Hai loại địa hình chính.
Châu Âu có hai dạng địa hình chính: đồng bằng và vùng núi (SGK - trang 97).
Câu 8. Núi trẻ ở châu Âu tập trung chủ yếu ở khu vực nào?
A. Phía Nam.
B. Phía Bắc.
C. Phía Đông.
D. Phía Tây.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A
Các dãy núi trẻ chủ yếu nằm ở phía Nam. (SGK - trang 98)
Câu 9. Dãy núi nào có độ cao và độ rộng lớn nhất ở Châu Âu?
A. Dãy An-pơ.
B. Dãy Các-pát.
C. Dãy Ban-căng.
D. Dãy A-pen-nin.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A
Dãy An-pơ là dãy núi cao nhất và hùng vĩ nhất ở châu Âu, với nhiều đỉnh vượt quá 4000m (SGK - trang 98).
Câu 10. Khu vực nào có lượng mưa lớn nhất ở châu Âu?
A. Ôn đới lạnh.
B. Ôn đới lục địa.
C. Ôn đới hải dương.
D. Địa Trung Hải.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: C
Khí hậu ôn đới hải dương có đặc điểm ôn hòa, mùa đông tương đối ẩm, mùa hè mát mẻ với mưa suốt cả năm, lượng mưa trung bình từ 800 đến 1000 mm (SGK - trang 98).
Câu 11. Thảm thực vật nào phổ biến nhất ở châu Âu?
A. Thực vật lá rộng và lá kim.
B. Thực vật lá kim và hỗn giao.
C. Thực vật hỗn giao và đồng cỏ.
D. Đồng cỏ và thực vật lá rộng.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A
Xem thêm phần d: Đới thiên nhiên (sgk - trang 99)
Câu 12. Nguyên nhân nào khiến hệ thống kênh đào ở Châu Âu phát triển mạnh mẽ?
A. Vì có nhiều sông, nguồn nước phong phú và các sông được kết nối thành mạng lưới kênh đào.
B. Châu Âu là lục địa có diện tích lãnh thổ lớn nhất trên toàn cầu.
C. Địa hình của châu Âu rất phong phú, được chia thành nhiều khu vực địa hình khác nhau.
D. Châu Âu có nhiều ranh giới tiếp xúc với biển và đại dương.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: A. Hệ thống kênh đào phát triển nhờ vào sự phong phú của các con sông, nguồn nước dồi dào và việc kết nối chúng thành mạng lưới kênh đào.
Sông ngòi ở châu Âu có lượng nước phong phú và chế độ nước đa dạng nhờ được cung cấp từ nhiều nguồn khác nhau. Hệ thống kênh đào ở đây rất phát triển, giúp giao thông đường sông trở nên thuận tiện.
Câu 13. Tại sao thảm thực vật ở châu Âu lại có sự biến đổi rõ rệt từ tây sang đông và từ bắc xuống nam?
A. Do cấu tạo địa hình.
B. Do hình dạng và kích thước lãnh thổ rộng lớn.
C. Do vị trí địa lý.
D. Sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: D. Sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa.
Phần lớn lãnh thổ châu Âu thuộc đới ôn hòa, và thiên nhiên ở đây biến đổi theo sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa. (sgk - trang 99).
Câu 14. Nguyên nhân nào khiến rừng hỗn hợp phát triển mạnh mẽ hơn khi vào sâu trong nội địa phía tây châu Âu?
A. Địa hình gần như bị bao phủ bởi tuyết quanh năm.
B. Khí hậu lạnh giá và ẩm ướt với nhiệt độ thấp.
C. Lượng mưa giảm dần, mùa đông lạnh và mùa hè ẩm ướt.
D. Khí hậu mang tính lục địa với lượng mưa ít.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: C. Lượng mưa giảm dần, mùa đông lạnh, mùa hè ẩm ướt.
Khi di chuyển vào sâu trong lục địa, lượng mưa giảm dần, mùa đông trở nên lạnh, mùa hè nóng hơn và rừng hỗn hợp phát triển mạnh. (sgk - trang 99).
Câu 15. Sông ngòi ở châu Âu không có đặc điểm nào dưới đây?
A. Lượng nước phong phú.
B. Chế độ nước đa dạng.
C. Có nguồn nước từ nhiều nơi khác nhau.
D. Sông ngòi chủ yếu phân bố ở phía Bắc.
Hướng dẫn giải
Đáp án chính xác là: D. Sông ngòi chủ yếu phân bố ở phía Bắc.
Sông ngòi ở châu Âu có nguồn nước phong phú và chế độ nước đa dạng nhờ được cung cấp từ nhiều nguồn khác nhau. (sgk - trang 99)
Câu 16: Châu Âu có ba mặt tiếp giáp biển và đại dương, với đường bờ biển bị cắt xẻ sâu tạo thành
A. Nhiều bán đảo, vũng, vịnh ăn sâu vào đất liền.
B. Nhiều đảo, vũng, vịnh ăn sâu vào đất liền.
C. Nhiều đảo, quần đảo, vũng, vịnh ăn sâu vào đất liền.
D. Nhiều bán đảo, ô trũng, vũng, vịnh ăn sâu vào đất liền.
Đáp án: A. Nhiều bán đảo, vũng, vịnh ăn sâu vào đất liền.
Câu 17: Đồng bằng trải dài từ tây sang đông:
A. Chiếm 1/3 diện tích châu lục.
B. Chiếm 1/2 diện tích châu lục.
C. Chiếm 3/4 diện tích châu lục.
D. Chiếm 2/3 diện tích châu lục.
Đáp án: D. Chiếm 2/3 diện tích châu lục.
Câu 18: Đặc điểm về mật độ sông ngòi ở châu Âu là gì?
A. Dày đặc.
B. Rất dày đặc.
C. Nghèo nàn.
D. Thưa thớt.
Đáp án: B. Rất dày đặc.
Câu 19: Dãy núi nào tạo nên ranh giới giữa châu Âu và châu Á?
A. Xcandinavi.
B. Dãy U-ran.
C. Dãy Cáp-pát.
D. Dãy An-pơ.
Đáp án: B. Dãy U-ran.
Câu 20: Thảm thực vật ở châu Âu có sự biến đổi từ Tây sang Đông và từ Bắc xuống Nam do yếu tố nào?
A. Dựa vào sự biến đổi của hệ thống sông ngòi.
B. Dựa trên sự phân bố các loại đất.
C. Dựa vào sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa.
D. Dựa vào sự phân hóa của địa hình.
Đáp án: C. Dựa vào sự thay đổi của nhiệt độ và lượng mưa.