Trốn thuế là hành động trái pháp luật của cá nhân hoặc tổ chức nhằm mục đích tránh hoặc giảm số tiền thuế phải nộp.
Trốn thuế khác với tránh thuế - hành vi hợp pháp nhằm giảm số thuế phải nộp.
Chiêu trò và hành vi
- Thủ đoạn phổ biến để trốn thuế bao gồm việc tránh tiếp xúc với cơ quan thuế hoặc khai báo sai lệch.
- Việc khai báo sai thường thấy qua việc doanh nghiệp không xuất hóa đơn bán hàng theo quy định, khiến cơ quan thuế không xác định được đúng số thuế cần thu.
- Cá nhân thường khai không đầy đủ thu nhập để lừa trốn thuế thu nhập.
- Khai báo sai thuế hải quan thường xảy ra khi doanh nghiệp hoặc cá nhân khai giá trị hàng hóa nhập khẩu thấp hơn giá thực tế.
- Hành vi của nhân viên cơ quan thuế bỏ qua việc trốn thuế của cá nhân và tổ chức, nhằm trục lợi cá nhân cũng được xem là hành vi trốn thuế.
Biện pháp phòng ngừa
Trốn thuế gây thất thoát ngân sách và làm giảm thu nhập của nhà nước. Để ngăn chặn hành vi này, các biện pháp thường được cơ quan thuế áp dụng bao gồm:
- Khấu trừ thuế tại nguồn
- Áp thuế do bộ phận định giá của cơ quan thuế thực hiện
- Tuyên truyền giáo dục để nâng cao ý thức tự giác của người nộp thuế
- Áp dụng các mức phạt thích hợp (tiền, tù) khi phát hiện hành vi trốn thuế nhằm thay đổi động lực của người nộp thuế, v.v...
Tại một số quốc gia, như Trung Quốc, hình phạt cao nhất cho hành vi trốn thuế là án tử hình.
- Trốn thuế
- Miễn thuế