Buzz
Nguyễn Bỉnh Khiêm được xem là một trong những nhà thơ vĩ đại của dân tộc. Trong số các tác phẩm của ông, có bài thơ Nhàn, đã thể hiện quan niệm sống nhàn nhã hài hòa với thiên nhiên, duy trì phẩm cách cao quý, vượt lên trên vật chất.
Mytour sẽ cung cấp thông tin về tác giả Nguyễn Bỉnh Khiêm và nội dung của bài thơ Nhàn. Xin mời các bạn học sinh tham khảo.
Tựa đề của bài thơ là Nhàn.
Nhàn
Một ngày, một chút, một lần câu
Ngẫm ngơ trong lòng, ai vui vẻ bao
Ta điên, ta muốn chốn hẻo lánh
Người khôn, họ tìm nơi sống chật chội
Mùa thu ăn trúc, mùa đông ăn giá
Đến xuân, tắm bên sen, hạ đến ao
Rượu, dưới gốc cây, ta thưởng thức
Nhìn xem sự giàu có, tựa như ước mơ.
I. Tổng quan về Nguyễn Bỉnh Khiêm
1. Sự sống
- Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491 - 1585) sinh ra tại làng Trung Am, hiện nay thuộc xã Lý Học, huyện Vĩnh Bảo, ngoại ô Hải Phòng.
- Vào năm 1535, ông đỗ Trạng nguyên và được bổ nhiệm làm quan trong triều đại nhà Mạc.
- Trong thời gian làm quan, ông đã đề nghị đánh đầu mười tám lãnh chúa lớn nhưng không được chấp nhận. Nguyễn Bỉnh Khiêm đã trở về quê hương, xây dựng làng Trung Tân, lập viện Bạch Vân, tự gọi mình là Bạch Vân Cư Sĩ.
- Nhờ dạy dỗ nhiều học trò có tiếng, Nguyễn Bỉnh Khiêm được gọi là “Thầy sông Tuyết”.
- Với trình độ học vấn sâu rộng, Nguyễn Bỉnh Khiêm luôn được vua Mạc và chúa Trịnh tôn trọng và thỉnh giáo ý kiến. Mặc dù đã giấu mình nhưng ông vẫn thường xuyên được mời tham gia vào các cuộc họp quan trọng của triều đình Mạc.
- Do được trọng dụng với tước vị Trình Tuyền hầu và Trình Quốc công, Nguyễn Bỉnh Khiêm được biết đến với danh hiệu Trạng Trình.
2. Sự sáng tạo trong văn chương
- Nguyễn Bỉnh Khiêm là một trong những nhà thơ lớn của dân tộc.
- Một số tác phẩm tiêu biểu của ông bao gồm tập thơ chữ Hán “Bạch Vân am thi tập” với khoảng 700 bài thơ và tập thơ chữ Nôm “Bạch Vân quốc ngữ thi tập” với khoảng 170 bài.
- Văn phong thơ của Nguyễn Bỉnh Khiêm truyền tải triết lí sâu sắc, giáo huấn và ca ngợi tinh thần của nhà sĩ, đồng thời chỉ trích những điều tiêu cực trong xã hội.
II. Giới thiệu về bài thơ Nhàn
1. Nguồn gốc
- Bài thơ Nhàn thuộc dòng thơ Nôm trong tập “Bạch Vân quốc ngữ thi”.
- Tựa đề của bài thơ được đặt ra sau này bởi người đời.
2. Hình thức thơ
- Bốn điều luật của Đường luật
- Mô tả gần gũi, đơn giản.
3. Cấu trúc
Gồm 4 phần chính:
- Phần 1. Hai dòng đầu tiên: Tình hình sống của nhà thơ.
- Phần 2. Hai dòng tiếp theo: Quan điểm về cuộc sống của nhà thơ.
- Phần 3. Hai dòng tiếp theo: Cuộc sống ở nơi làng quê của nhà thơ.
- Phần 4. Hai dòng cuối cùng: Triết lý về cuộc sống “nhàn”.
4. Nội dung chính
Bài thơ đã khẳng định quan niệm sống nhàn nhã là hoà hợp với tự nhiên, giữ vững phẩm cách cao quý, vượt lên trên lợi ích cá nhân.
5. Thuật nghệ
Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, sử dụng các kỹ thuật tu từ, điển cố và biểu đạt…
