(Mytour) Cuộc sống là một biển đau đớn, con người sống trên đời không thể tránh khỏi những khổ đau. Theo Phật giáo, khi sinh ra, con người nhất định phải trải qua 7 nỗi khổ lớn trong cuộc đời.
1. Khổ đầu tiên: sinh
Đứng đầu trong số những nỗi đau lớn của cuộc đời là việc sinh ra – đã sống trên đời là đã phải chịu đựng một nỗi đau rồi. Vì từ đây, mọi người sẽ phải đối mặt với muôn vàn khó khăn, không chỉ có những ngày tươi đẹp, mà còn phải chịu đựng những cơn bão, điều này là không thể tránh khỏi.
2. Khổ thứ hai: già
Thời gian trôi qua, từng chút sức mạnh, từng chút sức khỏe, từng chút kỷ niệm sẽ bị mài mòn, con người sẽ dần trở nên già đi, và nỗi sợ hãi cũng sẽ trở nên rõ ràng hơn. Sự sợ hãi khi đối mặt với sự già cỗi là một điều không tránh khỏi, không thể né tránh.
Con người đơn giản, sẽ già đi theo năm tháng, thái độ đối với điều này tương đối bình tĩnh vì sự thay đổi diễn ra rất chậm chạp, không có sự biến đổi đột ngột, đó không chỉ là sự mất mát mà còn là sự thu được. Kinh nghiệm càng nhiều khi tuổi tác càng cao, và bình tĩnh càng nhiều do hiểu biết về lẽ sống.
Khi còn trẻ, ai cũng sợ già đi. Khi sức lực cạn kiệt, không cam lòng đến mức nào thì chỉ có thể lặng lẽ tận hưởng những kí ức tươi đẹp nhất, sống động nhất, giống như một loại khổ ái, nuốt chửng tâm hồn. Tuổi già cũng đồng thời đưa đi những người thân, người yêu, người bạn một cách lần lượt, và đó mới thực sự là nỗi đau lớn nhất.
3. Khổ thứ ba: bệnh
Bệnh tật đến như núi sụp, cảm giác như bị đánh bại đột ngột, một cơn bệnh khiến tinh lực bị tiêu hao, làm cho người ta hiểu được giới hạn của cuộc sống. Hôm qua còn tràn đầy sinh lực, nhưng hôm nay đã kiệt sức. Nếu bệnh không đe dọa tính mạng, thì cả quá trình bệnh cũng đủ làm cho người ta lao đao và mệt mỏi.
Người bị bệnh không thể làm gì ngoài việc nằm một chỗ, ăn và ngủ, ai có thể ngủ suốt ngày. Không thể làm bất cứ điều gì khác ngoài việc chịu đựng cảm giác khó chịu do bệnh tật. Không thể làm việc, không thể vui chơi với hơi sức.
Ngoài thân thể, bệnh tật còn đau đớn tinh thần con người một cách đau đớn. Có câu: bệnh lâu giường không người hiếu. Phật giáo nhắc nhở rằng trong hàng ngàn điều thiện, hiếu thảo là trên hết, nhưng đối mặt với bệnh tật, thì người ta cũng phải nhường bước cho bệnh tật, không nhất thiết là hiếu thảo, hãy nghĩ đến sự thông cảm thông thường.
Người ốm đau, mệt mỏi, luôn cáu kỉnh, luôn phải chăm sóc bản thân, người bệnh lâu dần trở nên quen thuộc, cảm thấy lạnh lùng, và cuối cùng, ít người có đủ kiên nhẫn để quan tâm, phần lớn đều bỏ mặc. Trước giường bệnh lạnh lẽo, cũng là một nỗi khổ.
Bệnh tật thách thức cả thân thể và tinh thần, sự ốm đau thách thức tính nhẫn nại. Bệnh tật, lớn hay nhỏ, đều là một gánh nặng, là một nỗi khổ phải tự gánh chịu. Khổ nhất là bệnh không báo trước, không phân biệt ai, ai gặp cũng phải chịu.
4. Khổ thứ tư: tử
Một trong 7 nỗi khổ lớn của cuộc đời là cái chết. Trong chuỗi sống, có sinh cũng có tử, sinh là có hạn nhưng tử lại không báo trước. Cái chết không đáng sợ ở quá trình, mà ở chỗ không thể tránh khỏi.
Mỗi người đều biết rằng mình sẽ chết. Đa số không thích nhưng không thể tránh khỏi, điều này tạo ra sự hoảng sợ và lo lắng. Chết giống như biết có hổ trên núi mà vẫn phải đối mặt.
Người không sợ chết, cuộc sống của họ cũng dễ chịu hơn, thoải mái và thong dong. Với họ, cái chết không còn là nỗi khổ, chỉ cần đến nhẹ nhàng, không đau đớn là được.
5. Khổ thứ năm: oán tắng hội khổ
Người mình ghét cay ghét đắng lại ở chung một nơi, nhìn thấy họ cũng thấy, muốn tránh cũng không được, thật là khổ đau. Đáng ghét, phiền toái đến mức không thể tĩnh tâm.
Đối với cha mẹ, có thể có sự tuỳ hứng, không đến mức oán trách, nhưng oán trách có thể không bao giờ tan biến, dù thế nào cũng là người thân, mối liên kết này là một loại khổ. Với người yêu, không sợ oán trách vì oán trách thì chia tay là hết, chỉ sợ ở gần mà lạnh lùng.
Giữa đêm tỉnh giấc, nhìn người bên gối trở nên xa lạ, không có sự thân thiết, sống cùng nhau mà không có ý nghĩa gì, chỉ còn lại nghi ngờ thì oán trách sẽ như hạt giống gieo vào đất, càng ngày càng phát triển, mọc thành rừng.
Với đồng nghiệp và bạn bè, oán trách là căn bệnh nặng, cần phải chú ý. Trong các mối quan hệ xã hội, oán trách giống như khối u ác tính. Trong 7 nỗi khổ lớn của cuộc sống, có hai nỗi khổ có thể tự giải phóng, chỉ cần tu tâm theo lời Phật dạy để tạo nghiệp lành, từ bỏ hận thù thì không còn oán trách, một trong số đó là oán tắng hội khổ với đồng nghiệp.
6. Khổ thứ sáu: yêu biệt ly khổ
Yêu nhau mà phải xa cách là một trong những nỗi đau của sự chấp nhận. Cuộc sống thường có ít người ở bên cạnh và nhiều lúc là xa cách, nếu có thể hiểu điều đó thì nỗi đau này sẽ không còn. Nhưng muốn làm mà không làm được, không phải ai cũng có thể thực hiện được điều đó.
Vì điều đó, Đức Phật đã cảnh báo, nguồn gốc của 7 nỗi đau chính là không hiểu biết về Phật, không tuân theo lời Phật dạy. Phật giáo theo đuổi giác ngộ và giải thoát, nhưng mọi người thấy như vô nghĩa nên họ tự mang nỗi đau vào trong lòng. Người thân yêu, người yêu, và bạn bè thân thiết sau cùng cũng sẽ phải chia xa, không nhiều người có thể mãi mãi hạnh phúc trong niềm vui đó.
Chờ đợi cho đến khi thời gian trôi qua, mới nhận ra những thời gian đã qua là thời điểm tuyệt vời nhất, đáng quý nhất, là những giấc mơ tốt đẹp nhất của cuộc sống. Nhưng những điều này mang lại cả niềm vui lẫn nỗi đau, khổ đau, nước mắt và kỷ niệm.
7. Khổ thứ bảy: cầu vô ích khổ
Phật dạy về lòng tham, sự tham lam và nỗi khổ do lòng tham, để chúng ta nhận ra điều chúng ta mong muốn; nhưng mọi nỗ lực đều không thành công, điều này là nguyên nhân gây ra lo lắng. Thực tế, nếu là vấn đề nhỏ nhặt, việc chậm một chút cũng không sao, nhiều khi chỉ là tức giận rồi quên đi, không coi là đau khổ.
Trên thế gian, hai loại cầu vô ích khổ là đáng sợ nhất: có rồi mất và mong muốn mà không thể thực hiện. Nỗi đau tàn nhẫn nhất của điều này là khi mất quyền lợi, muốn sống không được, muốn chết không thành. Luôn bị áp đặt, luôn lo lắng không ngớt.
Lòng tham không có đáy, nhưng thực tế thì đáng thất vọng, không ai dám tự hào về những gì họ đã đạt được. Vì vậy, nỗi đau này tồn tại trong tâm, tâm tham lam thì đau, tâm không tham lam thì không đau. Nếu không cầu khổ, khổ sẽ tự tìm đến.
Phật chỉ ra 7 nỗi khổ lớn của con người để cảnh tỉnh chúng ta, nhắc nhở chúng ta phải đối mặt với thực tế cuộc sống, sẵn sàng chấp nhận những điều không như ý. Và trên hết, chúng ta cần tự tu dưỡng, giác ngộ, loại bỏ tâm phiền, loại bỏ đau khổ, tiến tới cảnh giới cao hơn của tồn tại.
Không phải vì khổ mà yếu đuối, không vì khổ mà oán trách. Mỗi nỗi khổ chúng ta trải qua trong cuộc đời là một bài học, một trải nghiệm quý giá để hiểu sâu hơn về cuộc sống. Một cuộc sống không có khổ đau thì không trọn vẹn, không khổ đau thì không trưởng thành. Dù là điều gì, nếu chúng ta không tiến lên mà lùi lại, khổ đau cũng sẽ tới, vậy bạn sẽ chọn con đường nào?
Tâm Lan