Buzz
Trung Quốc đang gây 'động đất' trong ngành công nghiệp xe hơi.
Theo WSJ, doanh số bán các dòng xe điện nội địa Trung Quốc luôn vượt trội hơn so với các đối thủ từ phương Tây. Trong 6 tháng đầu năm, các nhà sản xuất đến từ lục địa đã chiếm 54% thị trường xe hơi Trung Quốc, tăng từ mức 48% một năm trước. Cui Dongshu, đại diện của Hiệp hội ô tô chở khách Trung Quốc, cho biết đây là lần thứ hai liên tiếp các thương hiệu địa phương vượt qua các 'gã khổng lồ' nhập ngoại.
Nhiều thập kỷ trước, các nhà sản xuất ô tô từ phương Tây đã chiếm ưu thế trên thị trường Trung Quốc sau khi được phép thành lập liên doanh với các đối tác trong nước. Nhiều trong số họ đã thu được lợi nhuận lớn khi Trung Quốc vượt qua Mỹ để trở thành thị trường ô tô lớn nhất thế giới.
Tuy nhiên, thời kỳ thống trị của các hãng xe từ phương Tây dường như đã kết thúc sau cuộc cách mạng ô tô của Trung Quốc. BYD hiện đang dẫn đầu danh sách 10 thương hiệu ô tô bán chạy nhất trong tháng 6. Tesla là thương hiệu duy nhất từ phương Tây được đánh giá có cơ hội tham gia.
Dữ liệu chỉ ra rằng doanh số bán xe điện và xe plug-in hybrid đã tăng 44% trong nửa đầu năm 2023 lên trên 3,5 triệu chiếc. Một số chuyên gia dự đoán rằng ô tô điện sẽ vượt mặt ô tô chạy xăng truyền thống trong vòng 4 năm tới.
Việc Trung Quốc theo đuổi ước mơ về việc sử dụng năng lượng điện từ năm 2009 đã làm nước này trở thành quốc gia hàng đầu trong lĩnh vực xe điện. Theo Stephen Dyer, một nhà tư vấn ô tô tại AlixPartners có trụ sở tại Thượng Hải, các thương hiệu ô tô lớn và các ngành công nghiệp khác phải học hỏi từ Trung Quốc nếu muốn cạnh tranh trên thị trường nội địa.
Trong những thập kỷ qua, các nhà sản xuất ô tô toàn cầu như Volkswagen và GM đã chú trọng vào thị trường Trung Quốc để tìm kiếm sự tăng trưởng. Chiến lược này bắt đầu giảm dần từ năm 2017 khi doanh số bán ô tô tại Trung Quốc bắt đầu suy giảm. Theo công ty tư vấn Automobility có trụ sở tại Thượng Hải, vào năm 2022, doanh số xe động cơ đốt trong đã giảm khoảng 8 triệu chiếc so với kỷ lục trước đó. Sự thay đổi này cũng khiến các công ty từ phương Tây phải đối mặt với những thách thức không ngờ.
“Các nhà sản xuất ô tô từ Nhật Bản, Mỹ và châu Âu đều nhận ra rằng họ đã chậm trễ”, Giám đốc điều hành Honda. Shinji Aoyama chia sẻ. “Chúng tôi đang nỗ lực hết mình để bắt kịp.”
Hiệu quả của nỗ lực này sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Ford cam kết vào năm 2017 rằng đến năm 2025, tất cả các phương tiện của họ sẽ có phiên bản điện. Tuy nhiên, sau khi doanh số của dòng Mustang Mach-E không đạt được kỳ vọng, Ford đã thông báo sẽ giảm rót vốn đầu tư vào Trung Quốc. Trong khi đó, Honda đang tiến hành kế hoạch điện hóa trong 5 năm, nhằm mục tiêu chỉ bán xe điện tại Trung Quốc vào năm 2035.
Tuy vậy, các thương hiệu ô tô Trung Quốc vẫn nhanh chóng thu hút người tiêu dùng. Các nhà sản xuất ô tô nước ngoài sẽ gặp khó khăn nếu chỉ dựa vào những mẫu xe phổ biến ở thị trường quốc tế.
Volkswagen đang tăng cường phát triển tại Trung Quốc. Họ đặt kế hoạch thuê 2.000 nhà phát triển cho một trung tâm mới ở Trung Quốc để gia tăng tốc độ sản xuất, đồng thời tăng số lượng chuyên gia tới từ 400 lên 1.200.
Sự phát triển của các nhà sản xuất ô tô điện Trung Quốc là kết quả của chính sách công nghiệp hiệu quả, bao gồm cả hệ thống đường sắt cao tốc, tấm pin mặt trời và pin xe điện.
Để phát triển thị trường xe điện mạnh mẽ, Trung Quốc đã hỗ trợ các nhà sản xuất trong nước và thúc đẩy toàn ngành đạt được mục tiêu về sản xuất và tiêu chuẩn khí thải. Trong vài năm qua, chỉ các chiếc xe điện sử dụng pin Trung Quốc mới đủ điều kiện nhận được trợ cấp khi chính phủ bắt đầu kiểm soát chuỗi cung ứng một cách nghiêm ngặt hơn.
Năm 2009, Trung Quốc bắt đầu trợ cấp rộng lớn cho người mua xe điện. Các chính phủ địa phương cũng đầu tư một lượng vốn lớn để khai thác và tinh chế lithium cho pin xe điện. Vào năm 2020, Nio, một đối thủ tham vọng của Tesla, đã tránh được phá sản nhờ gói trợ cấp từ chính phủ.
Vào năm 2015, xe điện trở thành trọng tâm trong kế hoạch “Made in China 2025” của Bắc Kinh nhằm dẫn đầu trong lĩnh vực năng lượng sạch. Ưu đãi cho xe điện đã thúc đẩy nhu cầu mua xe. Người mua xe nhận được trợ cấp và thậm chí có thể rút ngắn thời gian chờ để lấy biển số.
Scott Kennedy, một nhà nghiên cứu về chính sách kinh tế của Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế có trụ sở tại Washington, ước tính rằng Trung Quốc đã chi khoảng 1,25 nghìn tỷ nhân dân tệ, tương đương khoảng 173 tỷ USD, để hỗ trợ lĩnh vực xe điện từ năm 2009 đến năm 2022.
Bắc Kinh đã thay đổi quy định, cho phép các công ty sản xuất ô tô không cần đối tác liên doanh. Cuối năm 2019, Tesla bắt đầu giao hàng các đơn hàng đầu tiên sản xuất tại Trung Quốc. Các mẫu xe hấp dẫn đã kích thích nhu cầu mua xe của người tiêu dùng.
“Chính chất xúc tác này… đã tăng sự quan tâm và mức độ cạnh tranh của các nhà sản xuất ô tô trong nước Trung Quốc”, Tu Le, Giám đốc điều hành của Sino Auto Insights, nói.
Theo Tu Le, các nhà sản xuất ô tô chạy bằng xăng đang tập trung vào sản phẩm, trong khi những nhà sản xuất xe điện lại tập trung vào người tiêu dùng. Xe điện Trung Quốc có ít nhất hai màn hình hiển thị, một màn hình phù hợp để xem phim từ ghế sau, nhiều lidar (cảm biến dựa trên tia laser) để hỗ trợ lái và thậm chí cả micro để hát karaoke. Các nhà cung cấp trong chuỗi cung ứng pin, như CATL, đã trở thành người dẫn đầu.
Theo nguồn tin từ: WSJ, Reuters
