Buzz
Tạ Duy Anh là một nhà văn trẻ nổi bật trong thời đại đổi mới. Tác phẩm nổi bật của ông là Bức họa của em gái tôi. Câu chuyện về tấm lòng trong sáng và tình yêu thương sâu đậm của cô bé đã giúp người anh nhận ra sai lầm của mình. Bức họa của em gái tôi là một trong những tác phẩm hấp dẫn được học trong chương trình Ngữ văn 6. Qua câu chuyện này, tác giả muốn truyền đạt thông điệp về sự trong sáng và lòng nhân ái của người em gái đã giúp người anh nhận ra những hạn chế của mình.
Hôm nay, Mytour sẽ cung cấp thông tin giới thiệu về Tạ Duy Anh và câu chuyện ngắn 'Bức họa của em gái tôi'. Hãy cùng theo dõi để hiểu thêm về tác giả và nội dung của câu chuyện.
Tác phẩm Bức tranh của em gái
Hãy lắng nghe truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi:
Em gái tôi có tên là Kiều Phương, nhưng tôi thường gọi nó là Mèo vì mặt nó thường bẩn. Nó luôn vui vẻ chấp nhận cái tên mà tôi đặt cho và thậm chí còn tự xưng là Mèo với bạn bè. Mèo thường rất thích khám phá và lục lọi các vật dụng, mặc dù điều đó có thể làm phiền người khác.
- Em không để chúng yên được à?
Nó nhếch môi với vẻ mặt kiêu ngạo:
- Mèo quá đi mất! Em không ngừng phá!
Một ngày nọ, tôi chợt bắt gặp nó đang nghịch một loại bột đen sì, nhìn rất bí hiểm, đôi khi lại thoa lên cổ tay. Ôi trời ơi, hóa ra là nó đang tự chế thuốc vẽ. Kìa, thế là các chiếc chảo nồi bị nó cạo sạch. Tôi quyết định lén lút theo dõi em gái. Sau khi cảm thấy hài lòng, nó rút ra từ túi bốn lọ nhỏ, một lọ màu đỏ, một lọ màu vàng, một lọ màu xanh lá cây... tất cả đều tự chế. Nó cảnh giác một lúc rồi cho tất cả vào túi sau khi đổ màu đen bẩn vào một lọ khác rồi bỏ đi. Sau đó, nó vui vẻ chạy đi làm việc những công việc mà bố mẹ tôi giao, vừa làm vừa hát, dường như rất vui vẻ.
Nhưng cuối cùng, mọi bí mật của Mèo cũng bị lật mặt. Ngày đó, chú Tiến Lê - một họa sĩ, bạn thân của bố tôi - mang bé Quỳnh đến chơi. Nó vui mừng không chịu nổi. Hai người cùng nhau ra vườn. Tại đây, Mèo đã tiết lộ tất cả những bức tranh mà nó đã vẽ cho bé Quỳnh xem. Chỉ thấy bé Quỳnh thỉnh thoảng cười nhẹ. Không lâu sau đó, bé Quỳnh chạy vào thì thầm với chú Tiến Lê, khiến chú phải xin phép bố tôi để theo bé Quỳnh ra vườn. Lúc đó, tôi đang mải mê với chiếc diều nên không biết chuyện gì xảy ra. Chỉ thấy từ phía vườn trở lại, mặt chú Tiến Lê rạng rỡ:
- Các anh chị đã có niềm vui lớn rồi đấy. Anh có biết con gái anh là một thiên tài về hội hoạ không?
Chú trưng bày sáu bức tranh mà Mèo đã vẽ trước mặt bố tôi. Đến lượt bố tôi cũng không tin vào mắt mình.
- Có phải con gái tôi đã vẽ không? Đúng là nó, cái đứa Mèo suốt ngày lục lọi!
Và ông không kìm được, ôm chặt Mèo lên:
- Ôi, con đã mang lại cho bố một bất ngờ quá lớn.
Mẹ tôi vừa về, kịp nghe và chứng kiến tất cả, cũng không kìm được xúc động. Theo chú Tiến Lê, những bức tranh của Mèo rất độc đáo, có thể được đóng khung và treo ở bất kỳ phòng nào. Bố mẹ tôi tin tưởng vào ý kiến của chú Tiến Lê. Chú ấy còn hứa sẽ giúp đỡ em gái tôi để nâng cao tài năng của nó.
Từ ngày đó, mặc dù mọi thứ vẫn như cũ trong nhà của chúng tôi, nhưng tôi luôn cảm thấy bản thân mình không đủ tài năng và bị xua đuổi ra ngoài. Những lúc ngồi bên bàn học, tôi chỉ muốn gục xuống và khóc.
Tôi không còn nhận ra bản thân mình có tài năng gì cả. Và không biết tại sao tôi không thể thân thiện với Mèo như trước nữa. Chỉ cần nó mắc một sai lầm nhỏ là tôi đã trách móc nó.
Tôi quyết định làm một việc mà tôi luôn khinh thường: lén nhìn trộm những bức tranh của Mèo. Dường như mọi thứ trong nhà chúng tôi đều được nó tái hiện trong tranh. Mặc dù nó vẽ bằng những nét vẽ cồng kềnh, nhưng thậm chí cả cái chén múc thức ăn cho lợn, nếu bị vỡ một miếng cũng trở nên hài hước. Con mèo trong tranh lớn hơn cả con hổ nhưng lại có vẻ đáng yêu. Tôi có cảm giác nó biết mọi việc chúng tôi làm và lơ đi vì không quan tâm đến trẻ con.
Gấp lại những bức tranh của Mèo, tôi thầm thở dài một cái…
Bố mẹ tôi rất vui mừng mua sắm cho em gái tôi tất cả những vật dụng cần thiết cho việc vẽ. Chú Tiến Lê tặng Mèo một hộp màu ngoại nhập. Chỉ có Mèo là không thay đổi. Luôn nhút nhát, khi bị tôi mắng thì co rúm lại, mặt lúc nào cũng nhếch mép ra. Tôi trước đây từng thấy nó rất dễ thương với biểu cảm ấy. Nhưng giờ đây, tôi cảm thấy như nó đang cố ý làm tổn thương tôi…
Rồi cả nhà – trừ tôi – rất vui vẻ khi bé Phương, do chú Tiến Lê giới thiệu, được mời tham gia trại thi vẽ quốc tế. Luật lệ của cuộc thi là thí sinh phải vẽ một bức tranh theo chủ đề tự chọn ngay trước mặt ban giám khảo. Trước khi đi thi, nó thường xem xét tôi, làm tôi cảm thấy khó chịu. Nó áp dụng lời dạy của chú Tiến Lê: “Hãy vẽ điều gì gần gũi nhất với bản thân cháu”.
Sau một tuần, em gái tôi quay trở lại, được bố và mẹ tôi đón nhận với niềm vui: Bức tranh của nó đã giành giải nhất. Nó ôm tôi, nhưng tôi từ chối vì đang bận việc. Dù vậy, nó vẫn nói nhỏ vào tai tôi: “Em muốn anh cũng đi nhận giải cùng”.
Trong căn phòng lớn, ánh sáng len lỏi, những bức tranh của các thí sinh treo trên bốn bức tường. Bố mẹ tôi kéo tôi đi xem bức tranh của Kiều Phương, được đóng khung kín mít, bảo vệ bằng lớp kính. Trong tranh, một đứa bé ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, dưới bầu trời xanh thẳm. Gương mặt của đứa bé tỏa ra ánh sáng đặc biệt. Từ đôi mắt, từ tư thế ngồi của bé, không chỉ thể hiện sự tĩnh lặng mà còn chứa đựng rất nhiều ước mơ. Mẹ kích động nói với tôi:
- Con có nhận ra không?
Tôi sửng sốt. Tại sao tôi lại cảm thấy cần nắm chặt tay mẹ? Ban đầu là sự kinh ngạc, sau đó là tự hào, nhưng rồi lại là sự xấu hổ. Dưới con mắt của em tôi, tôi có đẹp như thế không? Tôi nhìn vào dòng chữ trên bức tranh: “Anh trai của tôi”. Nhưng dưới con mắt của tôi…
- Con đã nhận ra chưa? – Mẹ vẫn hồi hộp.
Tôi im lặng trước mẹ vì lòng muốn khóc đến nghẹn ngào. Nếu tôi có thể nói với mẹ, tôi sẽ nói rằng: “Điều này không phải là của con. Đây là tâm hồn và lòng nhân ái của em ấy”.
I. Giới thiệu về tác giả Tạ Duy Anh
- Tạ Duy Anh, sinh năm 1959, quê ở huyện Chương Mỹ, tỉnh Hà Tây (nay là Hà Nội).
- Hiện đang làm việc tại Nhà xuất bản Hội nhà văn.
- Ông là một nhà văn trẻ trong thời kỳ đổi mới.
- Các tác phẩm nổi bật: Thiên thần hối cải (tiểu thuyết), Bức tranh của em gái tôi (truyện ngắn), Dưới bàn tay vô hình (tự truyện), Bước qua lời nguyền (tiểu thuyết)...
II. Giới thiệu về Bức tranh của em gái tôi
1. Nguyên bản
- Truyện đạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiếu niên tiền phong.
- Xuất bản trong tập truyện “Con dế ma” (phát hành 1999).
2. Loại hình
- Bức tranh của em gái tôi của Tạ Duy Anh thuộc loại: truyện ngắn.
- Truyện ngắn là loại văn xuôi nhỏ, ít nhân vật, ít sự kiện phức tạp; cốt truyện thường không chia thành nhiều tuyến; chi tiết cô đọng; lời văn mang nhiều ý nghĩa ẩn…
3. Cấu trúc
Bao gồm 4 phần:
- Phần 1: Từ đầu đến “Em không phá là được…” . Giới thiệu về nhân vật người em.
- Phần 2. Tiếp theo đến “Chú còn hứa sẽ giúp em gái tôi để nó phát huy tài năng” . Người em bí mật vẽ tranh và tài năng được phát hiện.
- Phần 3. Tiếp theo đến “nó như chọc tức tôi”. Tâm trạng, thái độ của anh trai trước tài năng của em gái.
- Phần 4. Phần còn lại. Người em tham gia thi, câu chuyện về bức tranh giành giải và sự hối hận của anh trai.
4. Tóm tắt
Mẫu 1
Truyện kể về hai anh em Kiều Phương (hay còn gọi là Mèo). Kiều Phương là một cô bé nghịch ngợm nhưng lại có tài năng vẽ đặc biệt. Một ngày, chú Tiến Lê - người bạn thân của bố, phát hiện ra tài năng của cô bé. Trong khi đó, người anh trai cảm thấy mặc cảm vì cho rằng mình không có tài năng gì. Nhờ sự giúp đỡ của chú Tiến Lê, Kiều Phương được tham gia trại thi vẽ tranh quốc tế, khiến người anh trai cảm thấy ghen tị. Nhưng bất ngờ thay, bức tranh đoạt giải của cô bé lại là về người anh trai của mình. Trước tấm tranh, người anh trai nhận ra tấm lòng nhân hậu của em gái và hối hận về những lúc đã đối xử không đúng với cô.
Mẫu 2
Kiều Phương là một cô bé nghịch ngợm. Một lần, chú Tiến Lê - người bạn thân của bố, phát hiện ra tài năng vẽ tranh của cô bé. Sự phát hiện này gây bất ngờ và sự chú ý đặc biệt từ mọi người trong gia đình dành cho Kiều Phương. Điều này khiến người anh trai cảm thấy ghen tị. Với sự giúp đỡ của chú Tiến Lê, Kiều Phương đã tham dự trại hè vẽ tranh quốc tế và giành giải nhất. Mọi người trong gia đình xem bức tranh của Kiều Phương và người anh trai phải nhận ra tấm lòng nhân hậu của em gái mình.
Mẫu 3
Anh trai đặt cho Kiều Phương biệt danh là Mèo vì cô bé luôn bẩn bị trên mặt. Cô tự chế màu từ đồ dùng trong nhà để vẽ. Một ngày, chú Tiến Lê - họa sĩ, bạn thân của bố, phát hiện ra tài năng của cô. Từ đó, mọi người khen ngợi Kiều Phương, trừ anh trai cảm thấy ghen tị vì chẳng có tài năng gì. Nhờ sự giúp đỡ của chú Tiến Lê, Kiều Phương tham gia trại thi vẽ tranh quốc tế và giành giải Nhất. Cô muốn anh trai cùng nhận giải, nhưng khi nhìn thấy bức tranh của em gái, anh cảm thấy ngạc nhiên và sau đó là xấu hổ vì không ngờ em gái lại coi mình đẹp như vậy. Anh hối hận về thái độ của mình.
5. Nội dung
Truyện 'Bức tranh của em gái tôi' nâng cao tình yêu thương và nhân hậu trong con người.
6. Nghệ thuật
Câu chuyện được kể từ góc nhìn của người thứ nhất, với các tình huống hấp dẫn và mô tả sắc nét về nhân vật...
III. Phân tích nội dung của Bức tranh của em gái tôi
(1) Khởi đầu
Tác giả Tạ Duy Anh và truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi được giới thiệu.
(2) Phần chính
a. Giới thiệu về nhân vật Kiều Phương
- Được miêu tả qua lời của nhân vật anh trai.
- Hiếu động, thích khám phá những vật trong nhà.
- Kiều Phương tỏ ra hồn nhiên khi nói 'Mèo mà lại! Em không phá là được', khiến anh trai phản ứng 'Này, em không để chúng nó yên được à!'.
- Vừa thực hiện những công việc gia đình, vừa hát vui vẻ.
b. Kiều Phương có tài năng vẽ tranh và được phát hiện
- Một lần tình cờ, chú Tiến Lê - bạn của bố, khi đến chơi, nhìn thấy những bức tranh mà Kiều Phương đã vẽ và khen ngợi: “Anh chị có phúc lớn rồi. Anh có biết con gái anh là một thiên tài hội họa không?”
- Phản ứng của gia đình:
- Ba của Kiều Phương ngạc nhiên đến bất ngờ: “Con gái tôi vẽ như thế ư? Không lẽ là nó, cái con Mèo hay lục lọi ấy!”, “Ôi, con đã cho bố một bất ngờ quá lớn.”
- Mẹ của Kiều Phương không kìm được xúc động trước lời khen của họa sĩ Tiến Lê đối với con gái.
- Anh trai của Kiều Phương cảm thấy ghen tị và tự ti về bản thân.
- Tài năng của Kiều Phương được khẳng định qua việc bức tranh của cô đạt giải nhất trong trại thi vẽ quốc tế.
c. Kiều Phương tham gia cuộc thi, câu chuyện về bức tranh đoạt giải và sự hối hận của người anh.
- Kiều Phương được chú Tiến Lê giới thiệu tham gia cuộc thi vẽ tranh và khi biết tin đạt giải Nhất, cô sung sướng ôm cổ anh trai để chia sẻ nhưng lại bị anh ta lạnh lùng đẩy ra.
- Trước bức chân dung của mình được em gái vẽ, người anh cảm thấy xúc động và hối hận về những cử chỉ không tốt đã dành cho em gái.
(3) Kết bài
Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn Bức tranh của em gái tôi.
