“Anh không sao nếu em giao cho người khác?”
“Dạ, em làm được! Anh hãy yên tâm.”
Và đó cũng là lúc bạn thức đêm suốt sáng vẫn cố gắng nhưng không xong. Kết quả, bạn trễ hạn, gây ảnh hưởng đến mọi người và phải thừa nhận sai lầm trước sếp với tâm trạng chán nản.
Tại sao chúng ta luôn muốn giữ lửa nhưng lại gặp rắc rối? Câu chuyện trên là minh chứng rõ ràng cho người mang “trọng trách cấm cản” (false responsibility) khi làm việc, dễ dẫn đến tình huống khó xử và tổn thất.
Trọng trách cấm cản là gì?
Trọng trách cấm cản (false responsibility) là khi bạn chấp nhận việc như một con máy và từ chối sự giúp đỡ từ bất kỳ ai.
Chuyên gia Tâm lý Trị liệu Lalitaa Suglani tổng hợp 8 biểu hiện của một người Trọng trách Cấm Cản như sau:
- Luôn gật đầu khi nhận việc và không muốn bày tỏ quan điểm cá nhân.
- Tự đặt niềm tin rằng từng lời “đồng ý” sẽ tôn vinh giá trị bản thân trong công việc.
- Luôn chú ý quan sát phản ứng của người khác, đặc biệt là cấp trên, dù có lúc họ tức giận không phải vì bạn.
- Dễ tự trách bản thân nặng nề nếu công việc không như ý.
- Ưu tiên làm việc một mình để tránh rắc rối.
- Luôn cảm thấy bị áp đặt cảm xúc, không biết cách xử lý.
- Phẫn nộ khi nhận ra người khác đang lợi dụng tinh thần trách nhiệm của mình.
Bạn không muốn ảnh hưởng đến tập thể nên đã đồng ý. Nhưng việc đồng ý đó lại khiến bạn mất kiểm soát và gây hậu quả cho cả tập thể. Điều này không chỉ làm giảm uy tín của bạn mà còn gây cảm giác lương tâm không an bài với bản thân.
Trách nhiệm độc hại là một khía cạnh của sự lòng vòng để chiều lòng người khác. Bạn luôn nhạy cảm với tâm trạng của người khác và sẵn lòng ôm việc để đáp ứng mong muốn của họ, dù có hay không thuộc về phạm vi của bạn.
Lo sợ mất lòng mọi người nên bạn chọn ôm việc. Nhưng hậu quả của điều đó là gì?
Trọng trách cấm cản kéo dài có thể đẩy bạn vào tình trạng 'tự phá' tại nơi làm việc. Bạn ngày càng tự gánh vác áp lực nhiều hơn nhưng lại không còn khả năng nhờ sự hỗ trợ từ người khác hoặc bày tỏ ý kiến cho bản thân.
Trong tâm trạng bất đồng, nhưng bên ngoài, cấp trên và đồng nghiệp chỉ nhìn thấy bạn là người luôn trễ nải, mất uy tín. Họ cũng khó lòng thông cảm vì không thực sự hiểu được cuộc chiến nội tâm bạn đang trải qua.