Buzz
Thạch Lam (1910-1942) là một trong những tác giả nổi tiếng của thời kỳ “Tự lực văn đoàn”. Công trình văn học của ông, như Gió lạnh đầu mùa, Nắng trong vườn, Hà Nội 36 phố phường... đều được đánh giá cao về giá trị văn học và tinh thần, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Nguyễn Tuân đã từng nói rằng tác phẩm của Thạch Lam mang đậm chất lượng văn học và gây ấn tượng mạnh mẽ với người đọc.Trong truyện ngắn Hai đứa trẻ, những nét đặc sắc nghệ thuật của Thạch Lam lại được tái hiện một cách tinh tế và sâu sắc.
Có thể nói rằng những truyện ngắn: Gió lạnh đầu mùa, Hai đứa trẻ
Hai đứa trẻ chứa đựng nhiều chi tiết nghệ thuật sắc nét, từ cảnh vật đến tâm trạng nhân vật. Thạch Lam đã khéo léo tái hiện cảnh phố huyện tối tăm, âm u và bí ẩn, cùng với tâm trạng u sầu, bất an của nhân vật. Mỗi chi tiết nhỏ trong câu chuyện đều được vẽ nét rõ ràng và sắc nét, tạo nên một bức tranh cuộc sống đầy màu sắc và sâu sắc.
Một trong những nét đặc sắc về nghệ thuật của Thạch Lam là khả năng tinh tế và sâu sắc trong việc phân tích tâm trạng, gợi lên những cảm xúc phức tạp, mơ hồ trong tâm hồn con người. Cách ông miêu tả tâm trạng của nhân vật Liên với sự pha trộn của niềm vui và nỗi buồn, đầy những xúc động sâu sắc. Khi trời bắt đầu tối, Liên nhìn ra phố huyện, trong lòng lại trào dâng nỗi buồn. Ngồi đợi tàu dưới bóng đêm, dưới ánh sáng lấp lánh của ngàn vì sao và đèn đom đóm, tâm hồn Liên bắt đầu trở nên mơ hồ và khó hiểu.
Khi tàu đến, Liên nhanh chóng đánh thức em gái, cùng nhau nhìn theo đoàn xe chạy vùn vụt qua, theo dõi đèn xanh mảnh mai xa dần, rồi chìm vào trong mơ màng. Hà Nội hiện lên xa xăm. Hà Nội rực rỡ, sôi động và náo nhiệt. Liên nhớ về tuổi thơ và những ước mơ. Rồi, Liên dần lạc vào giấc ngủ yên bình của phố huyện, trong khuya tĩnh lặng và đầy bóng tối.
Trong truyện ngắn Hai đứa trẻ, tiếng văn có một dấu ấn rất riêng, làm nổi bật tính cách dịu dàng và sâu lắng. Đó là giọng điệu của một con người, như Nguyễn Tuân đã nhận xét: “một tính cách nhẹ nhàng, tinh tế”, “sống và lắng nghe thế giới xung quanh” với mọi biến thái của cuộc sống. Chiếc dây xà bông của Liên, Thạch Lam đã nhận ra như một biểu tượng thể hiện tính cách của cô, cho thấy cô là một người con gái tự tin và tự hào. Chiếc gánh phở của bác Siêu trở thành món quà xa hoa, mà hai chị em Liên không thể mua được, chỉ biết cảm nhận mùi thơm của phở. Liên nhớ về Hà Nội là nhớ về những kỷ niệm ngọt ngào của tuổi thơ, những ngày cha còn sống, mẹ giàu có, hai chị em được đi dạo ở Bờ Hồ, thưởng thức những ly nước ngọt mát.
Thạch Lam thành công trong việc sử dụng kỹ thuật nghệ thuật tương phản để làm nổi bật những khung cảnh u ám của cuộc sống ở phố huyện. Phố huyện chìm trong bóng tối. Chỉ có một vài điểm sáng le lói. Đặc biệt là ánh sáng từ chiếc đèn ở chõng hàng của chị Tí, được nhắc lại nhiều lần. Khi đêm đến, phố huyện trở nên yên bình hơn, im lặng và tĩnh mịch hơn. Mỗi đêm, có một chuyến tàu chạy qua. Dù chỉ trong một khoảnh khắc, nhưng chiếc tàu mang lại một thế giới đầy ánh sáng và sôi động, tạo ra một bức tranh tương phản đầy ấn tượng và sâu sắc.
Một nét đặc sắc khác về nghệ thuật của Thạch Lam là cách viết của ông, nhẹ nhàng, trong trẻo, đầy hình ảnh và gợi cảm. Ví dụ, khi mô tả cảnh chiều tà ở phố huyện: Bầu trời phía Tây đỏ rực như ngọn lửa (...). Buổi chiều êm đềm như một bài hát ru, tiếng ếch nhái reo vang xa trong tiếng gió nhẹ len lỏi vào... Và cảnh đầu đêm: Trời bắt đầu tối, một đêm hè êm đềm và thoảng qua là hơi gió mát. Đường phố và những con ngõ dần dần trở nên tĩnh lặng và đầy bóng tối... Nguyễn Tuân đã nhận xét về văn của Thạch Lam: “Thạch Lam đã làm cho tiếng nói của Việt Nam trở nên gọn gàng hơn, mềm mại hơn, và sâu sắc hơn”.
Quá trình lọc lõi và tinh túy là vô cùng cần thiết và khắt khe đối với mọi tác phẩm văn học nghệ thuật. Nhiều tác phẩm của Tư lực văn đoàn ngày nay đã bị lãng quên! Nhưng tác phẩm của Thạch Lam vẫn được lòng độc giả sau hơn 60 năm.
Vẻ đẹp trong văn chương của Thạch Lam chủ yếu là vẻ đẹp của lòng nhân ái, vẻ đẹp của một tâm hồn nhân từ. Là vẻ đẹp của sự tinh tế về thơ và hương vị cuộc sống, là vẻ đẹp của ngòi bút đầy cá tính, là tinh thần nhân đạo tỏa sáng trong các tác phẩm của ông xứng đáng được tôn trọng và khâm phục.
