Dàn ý
1. Mở bài:
- Cuộc sống thực sự đa dạng và phức tạp, làm cho chúng ta luôn đặt ra câu hỏi: Sống như thế nào cho đúng? Làm thế nào để có một cuộc sống đẹp? Hãy sống chân thành với bản thân, không giả dối và có lòng nhân ái.
- Trong vở kịch “Hồn Trương Ba, da hàng thịt”, Lưu Quang đã cho nhân vật Trương Ba biểu hiện quan điểm sống của mình: “Không thể bên trong một bên, bên ngoài một nẻo”.
2. Thân bài:
- Bên trong: Là thế giới tâm hồn của con người, gồm nhận thức, tư tưởng, khát vọng. Nó tạo nên phẩm chất, tinh thần cao quý trong con người. Nếu thế giới tâm hồn đạt được sự hoàn hảo, con người sẽ có những phẩm chất tốt đẹp, sống một cuộc sống tinh thần phong phú. Đây là phần mà người ta không thấy được nhưng có thể cảm nhận qua tiếp xúc và gắn bó.
- Bên ngoài: Là phần có thể nhìn thấy, nhận biết bằng thị giác, gồm hình thức, hành vi, lời nói, việc làm.
- Mối quan hệ giữa bên ngoài và bên trong: Thường là mối quan hệ thống nhất – bên ngoài là biểu hiện cụ thể của bên trong và ngược lại, bên ngoài cũng bị bên trong quy định, chi phối.
- “Bên ngoài một đằng, bên trong một nẻo”: Sự không hài hòa, không thống nhất giữa bên ngoài và bên trong, khiến con người rơi vào tình trạng sống giả dối, lệch lạc. Điều này đều là bi kịch.
- Ý nghĩa của câu nói của Trương Ba: Thể hiện một quan niệm sống đúng đắn, cần phấn đấu để đạt sự hài hòa, cân bằng giữa nhận thức, hành vi, giữa bên trong và bên ngoài. Mỗi người hãy sống chân thành với bản thân, luôn kiểm soát bản thân cả về thể xác lẫn tinh thần. Đó là cách sống để con người đạt được sự thanh thản.
b. Phân tích, chứng minh ý nghĩa câu nói:
* Thực tế cuộc sống của Trương Ba:
- Bên trong: Gắn liền với hồn Trương Ba – một người làm vườn chăm chỉ, tốt bụng, sống đạo đức và giàu tình nghĩa. Đó là những phẩm chất cao quý khiến Trương Ba được mọi người quý mến.
- Bên ngoài: Gắn liền với xác hàng thịt – một con người thô bạo, tham lam.
- Kết quả: Trong sự xung đột, nhu cầu thể xác thắng thế và cái thể xác phàm tục lại có thể lên tiếng nhạo báng nhu cầu cao quý của linh hồn.
* Trong cuộc sống con người hiện nay:
- Có những người hài hòa giữa bên trong và bên ngoài, là khi cái bên trong thật sự mạnh mẽ để tạo ra một bản lĩnh sống, một bản lĩnh văn hóa để có thể chi phối, điều khiển lời nói, hành vi.
- Cũng có những người không tạo được sự hài hòa giữa bên trong và bên ngoài, sống giả dối hoặc lệch lạc.
c. Đánh giá, bàn bạc:
- Mỗi người cần trang bị cho mình nhận thức, hiểu biết để có thể phân biệt đúng – sai, rèn luyện bản lĩnh để có thể tự kiểm soát mọi hành vi. Cần quan tâm đến bản thân, quan tâm đến những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng để được sống một cách tự nhiên.
- Phương châm sống đúng đắn: Cố gắng tìm sự hài hòa giữa nhu cầu về tinh thần và vật chất để tạo ra một cuộc sống cân bằng và nghiêm túc.
3. Kết bài:
- Cuộc sống đầy những khó khăn, phức tạp, có khi người ta mắc phải những sai lầm, vấp ngã. Hãy dũng cảm đối diện với sự thật để vươn lên, sống chân thành với bản thân và mọi người.