Trùng biến hình di chuyển nhờ vào cơ chế gì?

Trùng biến hình là một đại diện tiêu biểu của lớp Trùng chân giả. Chúng sinh sống chủ yếu ở lớp bùn của ao tù và hồ nước lặng, thỉnh thoảng nổi lên lớp váng trên mặt nước. Cùng Mytour tìm hiểu để trả lời câu hỏi: Trùng biến hình di chuyển nhờ vào đâu?

1. Trùng biến hình

Trùng biến hình là đại diện tiêu biểu của lớp Trùng chân giả. Chúng sống ở lớp bùn trong các ao tù hoặc hồ nước lặng và đôi khi nổi lẫn vào lớp váng trên mặt nước. Có thể thu thập và quan sát trùng biến hình dưới kính hiển vi, kích thước của chúng dao động từ 0,01 mm đến 0,05 mm.

2. Cấu trúc của trùng biến hình

Trùng biến hình là dạng động vật nguyên sinh cơ bản nhất và ít phát triển nhất trong nhóm động vật đơn bào.

Cơ thể của trùng biến hình bao gồm một khối chất lỏng nguyên sinh và nhân. Chúng di chuyển bằng cách chất nguyên sinh dồn về một phía, hình thành chân giả.

Cấu trúc cơ thể trùng biến hình bao gồm:

• Nhân
• Chất nguyên sinh
• Chân giả
• Không bào co bóp
• Không bào tiêu hóa

3. Trùng biến hình có phương thức dinh dưỡng như thế nào?

Trùng biến hình thực hiện dinh dưỡng theo kiểu dị dưỡng.

Trùng biến hình bắt mồi và tiêu hóa qua bốn bước sau:

• Bước 1: Chân giả tiếp cận và bao vây mồi (như tảo, vi khuẩn, chất hữu cơ).
• Bước 2: Hình thành chân giả thứ hai để bao bọc mồi.
• Bước 3: Chân giả kéo dài để đưa mồi vào trong chất nguyên sinh.
• Bước 4: Không bào tiêu hóa bao quanh mồi, tiêu hóa nhờ dịch tiêu hóa.

Tiêu hóa diễn ra trong tế bào được gọi là tiêu hóa nội bào. Trao đổi khí (hấp thụ oxy, thải CO2) xảy ra qua bề mặt cơ thể. Nước thừa được tập trung vào không bào co bóp và thải ra ngoài, trong khi chất thải được bài tiết từ các vị trí khác nhau trên cơ thể.

Dị dưỡng là phương pháp dinh dưỡng của các sinh vật không có khả năng cố định cacbon hoặc sử dụng các hợp chất hữu cơ để phát triển.

4. Trùng biến hình di chuyển bằng cách nào?

Trùng biến hình sử dụng chân giả để di chuyển, thông qua việc dòng chất nguyên sinh dồn về một phía và hình thành chân giả.

5. Sự khác biệt giữa không bào co bóp của trùng giày và trùng biến hình là gì?

Không bào co bóp của trùng giày khác với trùng biến hình ở những đặc điểm sau:

Có hai nhân được cố định tại chỗ, với một túi hình cầu ở giữa để chứa và các rãnh xung quanh dẫn chất bài tiết giống như cánh hoa, tạo thành cấu trúc phức tạp hơn.

Xem bảng so sánh dưới đây để tìm hiểu thêm:

Sự khác biệt về số lượng và hình dạng giữa nhân trùng giày và nhân trùng biến hình là gì?

Sự khác nhau giữa nhân của trùng giày và trùng biến hình bao gồm các điểm sau:

Cách thức bắt mồi và sinh sản của trùng biến hình như thế nào?

7.1. Trùng biến hình săn mồi như thế nào?

Trùng biến hình có phương pháp bắt mồi tương tự như thủy tức. Cụ thể, sinh vật đơn bào này thực hiện việc săn mồi bằng cách:

• Tạo ra các chân giả để tiếp cận và bao vây con mồi (như tảo, vi khuẩn hoặc các vụn hữu cơ)
• Chân giả sau đó kéo con mồi vào trong chất nguyên sinh để nuốt.
• Cuối cùng, con mồi được bao vây trong không bào tiêu hóa và tiêu hóa nhờ dịch tiêu hóa tiết ra.
• Dinh dưỡng của trùng biến hình được gọi là tiêu hóa nội bào, tức là tiêu hóa ngay trong cơ thể. Trong khi đó, hô hấp, trao đổi khí, nhận O2 và thải CO2 được thực hiện qua bề mặt cơ thể.

7.2. Sinh sản của trùng biến hình

Trùng biến hình sinh sản theo cách tương tự như trùng roi, bằng hình thức sinh sản vô tính. Khi gặp điều kiện thuận lợi về thức ăn hoặc nhiệt độ, chúng phân đôi cơ thể để tạo ra hai tế bào riêng biệt.

8. So sánh giữa trùng biến hình và trùng giày

Khi quan sát hình ảnh hoặc video về trùng giày, chúng ta dễ dàng nhận thấy rằng trùng giày có cấu trúc phức tạp hơn trùng biến hình. Vậy trùng giày phức tạp hơn ở những điểm nào? Hãy cùng xem bảng so sánh dưới đây để biết thêm chi tiết.

9. Vai trò thực tiễn của trùng biến hình

Trùng biến hình đóng vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn, là nguồn thức ăn cho các động vật lớn hơn. Chúng còn góp phần làm sạch môi trường nước bằng cách phân giải và tiêu hóa các vụn hữu cơ. Trùng biến hình là thực phẩm của các loài cá nhỏ, cá con, thân mềm (trai, ốc,...) và giáp xác (tôm, cua, nhện nước...), tất cả những loài này đều là thức ăn của cá lớn trong ao nuôi.

10. Một số câu hỏi liên quan

Câu 1: Trùng biến hình sinh sống ở đâu? Chúng di chuyển, săn mồi và tiêu hóa mồi như thế nào?

- Trùng biến hình thường sống ở các ao tù, hồ nước yên tĩnh, trên bề mặt bùn, hoặc đôi khi nổi trên lớp váng nước.

- Chúng bắt mồi bằng cách tạo ra hai chân giả để bao vây con mồi, sau đó hình thành không bào tiêu hóa.

- Tiêu hóa mồi:

• Khi một chân giả tiếp cận mồi (như tảo, vi khuẩn,...)
• Chân giả thứ hai lập tức hình thành để bao vây con mồi.
• Cả hai chân giả kéo con mồi vào trong chất nguyên sinh để nuốt.
• Không bào tiêu hóa bao quanh con mồi và tiêu hóa nó nhờ dịch tiêu hóa tiết ra.

Câu 2: Sự khác biệt trong tiêu hóa giữa trùng giày và trùng biến hình là gì? (xét về cách lấy thức ăn, quá trình tiêu hóa và thải bã)