Trung Quốc gặp thất bại trong nhiệm vụ khám phá Mặt trăng

Một cặp vệ tinh thử nghiệm công nghệ của Trung Quốc đã gặp sự cố kỹ thuật và không đạt được quỹ đạo dự kiến khi đi tới Mặt Trăng.

Theo báo SCMP, một cặp vệ tinh thử nghiệm công nghệ của Trung Quốc đã không đạt được quỹ đạo dự kiến khi tiến vào Mặt Trăng. Đây là một thất bại hiếm hoi trong lịch sử phóng vệ tinh của Trung Quốc trong những năm gần đây.

Cặp vệ tinh DRO-A và B đã được đưa vào quỹ đạo từ Trung tâm phóng vệ tinh Tây Xương lúc 8h51 tối 13/3. Tầng thứ nhất và tầng thứ hai của tên lửa hoạt động bình thường, nhưng tầng trên có tên Viễn Chinh-1S (Yuanzheng-1S) của nó thì không.

“Các vệ tinh chưa đạt được quỹ đạo được chỉ định và công việc đang được tiến hành để khắc phục vấn đề này”, hãng tin Tân Hoa Xã cho biết trong một thông báo ngắn gọn.

Ban đầu, cả hai vệ tinh dự kiến sẽ tiến vào quỹ đạo xung quanh Mặt Trăng và tham gia vào quỹ đạo nghịch hành xa, hay DRO. Sau đó, chúng sẽ hoạt động cùng với DRO-LEO, một vệ tinh thứ ba được tên lửa Jielong-3 (Smart Dragon-3) đưa thành công vào quỹ đạo Trái đất thấp vào tháng trước, để thử nghiệm các công nghệ định vị dựa trên laser giữa Trái đất và Mặt Trăng, được gọi là không gian Cislunar (khoảng không gian giữa Trái đất và Mặt Trăng).

Quỹ đạo DRO cách bề mặt Mặt Trăng hàng chục nghìn kilômét. Nó được nhà khoa học Trung Quốc đánh giá cao về tính ổn định, cho phép tàu vũ trụ duy trì quỹ đạo trong thời gian dài mà không cần sử dụng nhiên liệu, là một điểm thuận lợi cho các hoạt động nghiên cứu và thám hiểm.

Theo Jonathan McDowell, một nhà thiên văn học tại Harvard chuyên theo dõi các vụ phóng tên lửa và hoạt động vũ trụ, hiện nay cả quân đội Mỹ và những nhà nghiên cứu vũ trụ không chắc chắn về quỹ đạo hiện tại của DRO-A và B.

Ông nói: 'Lực lượng không gian Mỹ thường mất nhiều thời gian để phát hiện các vật thể ở quỹ đạo bất thường, đặc biệt là ở những quỹ đạo cao'.

Chuyên gia Mỹ cho biết, thông báo từ Tân Hoa Xã có vẻ cho thấy các vệ tinh 'thực sự đang ở trên quỹ đạo xung quanh Trái đất, chỉ là chưa đủ cao để đến Mặt Trăng'.

Vụ phóng tên lửa thất bại vào ngày 13/3 là một sự cố chưa từng xảy ra với tầng trên Viễn Chinh-1S, làm nhiệm vụ hỗ trợ tên lửa Trường Chinh đưa các vệ tinh, bao gồm cả vệ tinh định vị Bắc Đẩu, vào quỹ đạo cao hơn kể từ năm 2015.

Một kỹ sư tên lửa ở Bắc Kinh nói rằng có thể Viễn Chinh-1S đã gặp sự cố động cơ. 'Về mặt kỹ thuật, vẫn có khả năng cho các vệ tinh sử dụng động cơ riêng của họ để leo lên quỹ đạo cao hơn, mặc dù điều đó sẽ làm giảm đáng kể thời gian hoạt động của nhiệm vụ'.

Tất cả ba vệ tinh DRO đều được phát triển tại Viện Hàn lâm Sáng tạo Vệ tinh Siêu nhỏ thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) tại Thượng Hải. Hiện vẫn chưa có nhiều thông tin chi tiết về kỹ thuật của chúng.

Một bài báo của Trung Quốc được đăng trên Tạp chí Thám hiểm Không gian sâu trong nước vào năm trước đã đề xuất một kịch bản khả thi để đạt được điều hướng tương đối chính xác trong không gian sâu, dựa trên việc liên lạc giữa hai vệ tinh trong quỹ đạo DRO của Mặt Trăng và một vệ tinh thứ ba ở quỹ đạo Trái Đất thấp bằng tia laser.

Một nhà nghiên cứu của CAS cho biết sứ mệnh DRO được thiết kế để kiểm tra các công nghệ chủ chốt về liên lạc và truyền dữ liệu bằng laser trong không gian sâu.

Nhà nghiên cứu cũng nói thêm rằng DRO đang trở nên quan trọng hơn đối với Trung Quốc, với mục tiêu đưa trạm vũ trụ thế hệ tiếp theo vào quỹ đạo quanh Mặt Trăng để phục vụ sứ mệnh đổ bộ lên Mặt Trăng có người lái và vận chuyển vật liệu giữa Mặt Trăng và Trái Đất.

Trong khi đó, NASA có kế hoạch sử dụng một quỹ đạo khác, gọi là quỹ đạo hào quang NRHO xung quanh Mặt Trăng để xây dựng trạm Lunar Gateway và hỗ trợ các nhiệm vụ lên bề mặt Mặt Trăng, Sao Hỏa và xa hơn.