Dự án tham vọng này có thể giúp Trung Quốc vươn lên trở thành một trong những quốc gia hàng đầu thế giới và tiên phong trong lĩnh vực vật lý năng lượng cao.
Ảnh: Shutterstock
Báo chí South China Morning Post (SCMP) đưa tin rằng, Trung Quốc đang sắp xây dựng máy gia tốc hạt hình tròn sau 3 năm nữa.
Theo Wang Yifang, giám đốc Viện vật lý năng lượng cao ở Bắc Kinh, máy gia tốc positron electron hình tròn (CEPC) trị giá 5 tỷ USD (tương đương hơn 123 nghìn tỷ đồng) hay còn được gọi là nhà máy Higgs, sẽ mất khoảng 10 năm để xây dựng và trở thành trung tâm vật lý hạt toàn cầu tiếp theo.
Bằng cách tăng tốc electron và positron, CEPC sẽ tạo ra hàng triệu hạt boson Higgs, cho phép các nhà khoa học tạo ra các phát hiện mới ngoài Mô hình chuẩn (Standard Model), giả thuyết tốt nhất hiện nay để mô tả các khối xây dựng cơ bản của vũ trụ.
Dự án tham vọng này có thể giúp Trung Quốc vươn lên trở thành một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới và tiên phong trong lĩnh vực vật lý năng lượng cao, theo Wang Yifang.
Ảnh minh họa bên trong đường hầm CEPC. Hình ảnh: Dant/iStock
Ông Wang cũng cho biết rằng báo cáo kết hợp với nhiều thiết bị nguyên mẫu được chế tạo và thử nghiệm trong thập kỷ qua đã chứng minh khả năng của Trung Quốc trong thiết kế và xây dựng một cơ sở khoa học lớn như vậy.
Trong khi hạt Higgs được nhiều người tin là nắm giữ “chìa khóa” đối với những đột phá tiếp theo trong vật lý cơ bản, vẫn còn nhiều nghi ngờ về chi phí cao và mức độ sẵn sàng về công nghệ của CEPC.
Ông Wang thừa nhận rằng 5 tỷ USD không phải là chi phí rẻ. Tuy nhiên, nếu CEPC có thể hỗ trợ nghiên cứu cho hàng nghìn nhà khoa học trong những thập kỷ tới, chi phí trung bình sẽ không cao.
Công việc xây dựng CEPC hiện đang ở giai đoạn thiết kế kỹ thuật, bao gồm sản xuất hàng loạt và lắp ráp các bộ phận của máy gia tốc, cũng như tối ưu hóa hiệu suất và giảm chi phí của chúng.
Nhóm của ông Wang cũng sẽ sớm chốt địa điểm cho CEPC. Ông cho biết sẽ có một đánh giá toàn diện dựa trên điều kiện địa chất, giao thông và cơ sở hạ tầng.
Địa điểm cho dự án vẫn chưa được quyết định nhưng có 3 nơi đang được cân nhắc. Theo ông Wang, việc xây dựng có thể bắt đầu vào năm 2027, tuy nhiên, dự án vẫn đang chờ sự chấp thuận của Chính phủ và nguồn tài trợ đảm bảo.
Tham khảo từ bài viết trên South China Morning Post và Interesting Engineering