Buzz
| Trứng vịt bắc thảo | |||
Trứng bắc thảo bổ đôi | |||
| Tên tiếng Trung | |||
|---|---|---|---|
| Tiếng Trung | 皮蛋 | ||
| Nghĩa đen | leather/skin egg | ||
| |||
| Tên tiếng Trung thay thế | |||
| Tiếng Trung | 松花蛋 | ||
| Nghĩa đen | pine-patterned egg | ||
| |||
| Tên tiếng Việt | |||
| Tiếng Việt | trứng bách thảo | ||
| Tên tiếng Thái | |||
| Tiếng Thái | ไข่เยี่ยวม้า (Khai Yiao Ma) | ||
Trứng vịt bắc thảo (còn gọi là trứng bắc thảo, Bách nhật trứng, Thiên niên bách nhật trứng hoặc Bách niên giai thảo) là một món đặc sản có nguồn gốc từ Trung Quốc. Tại Việt Nam, món này được chế biến từ trứng vịt, được ủ trong một hỗn hợp gồm đất sét, tro, muối, vôi và trấu trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng. Tại Trung Quốc, món trứng này cũng có thể được làm từ trứng cút hoặc trứng gà.
Hình dạng
Sau khi gỡ bỏ lớp trấu và các nguyên liệu bên ngoài, vỏ trứng có màu đen và trắng lẫn lộn như tiêu muối, đôi khi xuất hiện các hoa văn độc đáo trên bề mặt. Lòng đỏ thường có màu xanh xám, xanh đen hoặc màu kem với hương thơm đặc trưng mạnh mẽ, trong khi lòng trắng có màu nâu đen và trong suốt giống như thạch.
Hương vị
Lòng đỏ trứng bắc thảo có vị đậm, hơi cay và béo ngậy. Lòng trắng ít hương vị hơn. Món ăn này có thể khó thưởng thức đối với những người chưa quen.
Cách chế biến
Xuất xứ Trung Quốc
Để chế biến trứng bách thảo, người ta ngâm trứng trong một hỗn hợp bùn nhão làm từ đất sét pha kiềm và nước, hoặc dùng tro gỗ, vôi tôi và muối để kéo dài thời gian ủ. Lớp vỏ này giúp bảo vệ trứng khỏi vi khuẩn xâm nhập.
Một phương pháp khác là sử dụng hỗn hợp gồm 300gr bột than tre, 300gr bột vôi tôi, 900gr bột muối biển, và 700gr bột tro gỗ (than gỗ sồi), pha với nước sôi tạo thành bùn nhão. Hỗn hợp này được phết lên trứng bách thảo, sau đó lăn qua lớp bột vỏ trấu mỏng để hỗn hợp bám chặt. Trứng được bảo quản trong vại hoặc sọt lụa. Sau khoảng 3 tháng, bùn nhão sẽ khô lại và trứng sẽ sẵn sàng để sử dụng.
Việt Nam
Tại Việt Nam, có một số biến thể trong cách chế biến, ví dụ như sau:
Nguyên liệu
- 50 quả trứng vịt
- 5 trái bồ kết
- 1/2 thìa cà phê diêm sinh
- 4 thìa cà phê bột quế
- 1 thìa cà phê đinh hương
- 70g trà mạn
- 1 bó rau dền gai (hoặc trấu)
- 60 lá trắc bách diệp
- 4 thìa cà phê phèn chua
Hướng dẫn chế biến
- Nhúng trứng vào nước muối, nếu trứng chìm là tốt (1 lít nước + 50g muối hòa tan).
- Lau sạch trứng để loại bỏ chất bẩn trên vỏ.
- Bồ kết nướng thành than và nghiền nhỏ như bột. Pha trà mạn với 1 lít nước sôi.
- Sau 1 giờ, lọc lấy nước và bỏ bã. Đinh hương sao vàng và nghiền nhỏ.
- Rau dền gai phơi khô, đốt để lấy tro, trộn với bột quế, diêm sinh và lá trắc bách diệp nghiền nhỏ (có thể thay thế rau dền bằng trấu).
- Phèn chua hòa với 1 lít nước, ngâm trứng trong 3 ngày để lòng trắng trong và lòng đỏ vàng.
- Để trứng lâu hơn, bọc trứng với hỗn hợp nguyên liệu, thêm lá trắc bách diệp quanh mỗi quả, đặt đầu nhọn của trứng xuống dưới, cho vào hũ kín và chôn dưới đất (khoảng 3 tháng hoặc lâu hơn).
Nhấn vào đây để xem hình ảnh lớn hơn.
Ẩm thực
Trứng vịt bách thảo sau khi bóc vỏ có thể ăn ngay mà không cần chế biến phức tạp. Đây là món khai vị phổ biến và được yêu thích ở nhiều nơi:
- Người Quảng Đông thường bao quanh từng lát trứng bách thảo bằng những lát gừng mỏng.
- Người Thượng Hải thường trộn trứng bách thảo với đậu phụ thái nhỏ.
- Tại Đài Loan, trứng bách thảo được thái thành lát mỏng, sau đó được phủ lên đậu phụ lạnh với nước xốt Katsuobushi và dầu mè, tương tự như món Hiyayakko của Nhật Bản.
- Ở miền Bắc Trung Quốc, trứng bách thảo được phủ đậu phụ lạnh, thêm gừng non thái chỉ và hành tươi băm nhỏ, rồi rưới nước xốt đậu nành hoặc dầu mè lên trên.
- Tại Việt Nam, trứng bách thảo thường được ăn kèm với củ kiệu, tôm khô, hoặc dùng để nấu cháo. Ngoài ra, món súp cua kết hợp với trứng vịt bách thảo hiện đang rất được ưa chuộng.
