Buzz
1. Tại sao cần tiêm vắc-xin Rota?
Virus Rota - nguyên nhân gây ra bệnh tiêu chảy nguy hiểm ở trẻ em
Virus Rota được xem là nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ. Loại virus này gồm 4 loại: A, B, C, D nhưng thường thấy nhất là loại A. Virus Rota có khả năng lây truyền nhanh chóng qua đường hậu môn và đường miệng, khi xâm nhập vào đường tiêu hóa, nó gây tổn thương tế bào ruột non và gây ra viêm dạ dày ruột.
Trẻ mắc bệnh tiêu chảy do virus Rota thường có biểu hiện nôn, đi ngoài nhiều nước, sốt nhẹ. Tình trạng này dễ dẫn đến mất nước ở trẻ, gây ra sự giảm cân nhanh chóng và trong trường hợp nghiêm trọng hơn là thiếu hụt điện giải kéo dài, tăng nguy cơ tử vong.
Vắc-xin Rota ra đời nhằm mục đích phòng ngừa bệnh viêm dạ dày ruột do virus Rota gây ra. Việc tiêm vắc-xin giúp cơ thể tạo ra miễn dịch chống lại virus này. Mặc dù sau khi tiêm vẫn có một số trẻ mắc bệnh, nhưng mức độ nghiêm trọng của bệnh sẽ giảm đi.
Trong 6 tháng đầu đời, cơ thể trẻ chưa phát triển đủ kháng thể để chống lại các tác nhân gây bệnh. Nếu bị nhiễm virus Rota trong thời gian này, trẻ dễ phát triển tiêu chảy nặng, gây hại cho sức khỏe. Do đó, việc tiêm vắc-xin Rota trong giai đoạn này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của trẻ.
Đặc biệt, sau 6 tháng là thời điểm trẻ bắt đầu tò mò khám phá thế giới xung quanh và dễ tiếp xúc với các mầm bệnh. Nếu trẻ được tiêm vắc-xin Rota từ trước, cơ thể sẽ sản xuất đủ kháng thể để chống lại virus này. Ngược lại, nếu bỏ qua giai đoạn này và tiêm vắc-xin khi trẻ đã trên 6 tháng tuổi, hiệu quả sẽ không còn như mong đợi.
Từ 01/2016, Tổ chức Y tế Thế giới đã chính thức phê chuẩn sử dụng hai loại vắc xin phòng bệnh tiêu chảy do virus Rota là Rota Teq và Rotarix. Ngoài ra, Việt Nam còn sản xuất một loại vắc xin tương tự được gọi là Rotavin. Cả ba loại vắc xin này đều được dùng qua đường uống và có lịch uống riêng.
2. Lịch uống và chỉ định vắc xin Rota
2.1. Lịch uống và chỉ định vắc xin Rota
Bệnh tiêu chảy cấp do virus Rota chủ yếu xảy ra và lây nhiễm nhanh ở trẻ từ 6 đến 36 tháng tuổi. Trẻ nên được tiêm vắc xin Rota từ 6 tuần tuổi và hoàn thành phác đồ trước khi đạt 6 tháng tuổi. Tuân thủ đúng phác đồ sẽ giúp cơ thể phát triển kháng thể để chuẩn bị cho giai đoạn dễ bị nhiễm bệnh nhất. Liều lượng vắc xin Rota có thể là 2 đến 3 liều tùy thuộc vào loại vắc xin.
Vắc xin Rotateq cần được uống đủ 3 liều trước khi trẻ đạt 32 tuần tuổi
- Vắc xin Rotateq
+ Được chỉ định để phòng tránh bệnh do virus Rota thuộc các loại G1, G2, G3, G4, P1.
+ Không nên sử dụng cho phụ nữ mang thai và đang cho con bú.
+ Cần uống 3 liều, mỗi liều 2ml. Trẻ nên uống liều đầu tiên khi đạt 7.5 - 12 tuần tuổi, liều thứ 2 cách liều đầu 28 ngày, liều thứ 3 cách liều thứ 2 28 ngày. Trẻ cần hoàn thành uống 3 liều trước khi đạt 32 tuần tuổi.
- Vắc xin Rotarix
+ Chỉ định phòng tránh bệnh do virus Rota thuộc các loại G1, G2, G3, G4, G9.
+ Cần uống 2 liều, liều đầu tiên khi trẻ đạt 6 tuần tuổi, liều thứ 2 cách liều đầu 4 tuần. Trẻ cần uống đủ 2 liều trước khi đạt 6 tháng tuổi.
Cha mẹ cần nhớ rằng nếu trẻ uống loại vắc xin Rota nào ở liều đầu tiên thì ở các liều sau cũng phải cho trẻ uống loại vắc xin đó.
Sau khi tiêm vắc xin Rota, cha mẹ cần quan sát kỹ các dấu hiệu của trẻ để phát hiện và xử lý kịp thời các tình huống bất thường (ít khi xảy ra)
2.2. Một số điều cần lưu ý khi tiêm vắc xin Rota cho trẻ
Mặc dù tỷ lệ xảy ra phản ứng phụ sau khi tiêm vắc xin Rota là rất ít nhưng cũng đã có những báo cáo về vấn đề này, bao gồm: quấy khóc, sốt nhẹ, tiêu chảy nhẹ. Nếu sau khi tiêm vắc xin, cha mẹ phát hiện con mình có biểu hiện nôn mửa, đau bụng nặng hoặc đi ngoài có máu thì cần đưa ngay trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ can thiệp kịp thời.
Ngoài ra, khi tiêm vắc xin Rota, cha mẹ cần kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của trẻ trước và sau tiêm. Nếu trẻ có phản ứng quá mẫn với thành phần trong vắc xin, cha mẹ không nên cho trẻ tiêm. Nếu trẻ bị tiêu chảy kéo dài hoặc nhiều lần sau tiêm vắc xin thì không nên tiêm liều kế tiếp. Nếu trẻ đang tiêu chảy khi đến thời điểm tiêm vắc xin, cha mẹ nên chờ đến khi trẻ hồi phục trước khi tiêm.
Nói chung, các tác dụng phụ sau khi tiêm vắc xin Rota thường rất ít và nhẹ nhàng nên cha mẹ không cần lo lắng. So với những lợi ích của vắc xin, các tác dụng phụ này không đáng kể, cha mẹ không nên bỏ qua việc tiêm vắc xin Rota vì lo lắng về chúng.
