Buzz
1. Tầm quan trọng của việc tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh
Bệnh lao do vi khuẩn Mycobacterium Tuberculosis gây ra, lây truyền qua đường hô hấp do tiếp xúc với môi trường hoặc người mang vi khuẩn lao. Bệnh lao có thể gây biến chứng ở nhiều cơ quan trong cơ thể. Trước khi có vắc xin phòng lao, bệnh lao được xem là một trong những bệnh nan y có tỷ lệ tử vong cao.
Tiêm vắc xin phòng lao là biện pháp bảo vệ trẻ khỏi những biến chứng nguy hiểm của bệnh lao
Vắc xin phòng bệnh lao (BCG) là loại vắc xin sống suy giảm. Khi được tiêm vào cơ thể, vắc xin kích thích hệ miễn dịch hoạt động, sản sinh kháng thể chống lại vi khuẩn lao. Do đó, việc tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh giúp cơ thể trẻ phát triển kháng thể chống lại bệnh lao, là biện pháp phòng ngừa tốt nhất cho bệnh này.
Thống kê thực tế cho thấy tỷ lệ mắc bệnh lao sau khi được tiêm vắc xin chỉ là khoảng 1 trên 1 triệu trường hợp, thường xảy ra ở những người mắc HIV hoặc suy giảm miễn dịch.
2. Khi nào là thời điểm tốt nhất để tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh?
Về thời điểm tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh, Bộ Y tế khuyến nghị tiêm vắc xin ngay trong tháng đầu sau khi sinh và tốt nhất là trước 28 ngày tuổi. Nếu tiêm muộn, nguy cơ mắc bệnh lao ở trẻ sơ sinh sẽ tăng lên, có thể gặp bệnh ngay từ những ngày đầu vì hệ miễn dịch của trẻ chưa đủ phát triển để chống lại vi khuẩn lao, dễ bị lây nhiễm qua đường hô hấp từ môi trường.
Vì vậy, bác sĩ sẽ thực hiện xét nghiệm Mantoux hoặc kiểm tra kháng thể chống lao để loại trừ khả năng trẻ đã bị nhiễm bệnh lao tự nhiên trước khi quyết định tiêm vắc xin BCG cho trẻ.
Đối với trẻ đã mắc bệnh lao, việc tiêm vắc xin phòng bệnh không còn cần thiết nữa. Nếu trẻ tiêm vắc xin phòng lao sau 1 tuổi, phản ứng sau tiêm cũng sẽ mạnh hơn nhiều so với việc tiêm ở tuổi sơ sinh.
Nên tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh trước khi trẻ đạt 28 ngày tuổi
3. Các trường hợp không nên tiêm vắc xin phòng lao
Việc tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh có thể được thực hiện với mọi trẻ chưa mắc bệnh lao, đang trong tình trạng sức khỏe tốt và không mắc các bệnh lý làm suy giảm hệ miễn dịch. Riêng các trường hợp sau không nên tiêm vắc xin phòng lao:
- Không nên tiêm vắc xin BCG cho trẻ sinh ra từ mẹ nhiễm HIV mà mẹ không được điều trị phòng ngừa lây truyền từ mẹ sang con.
- Các trường hợp không nên tiêm vắc xin phòng lao theo hướng dẫn của nhà sản xuất vắc xin.
Các trường hợp sau cần hoãn việc tiêm vắc xin BCG phòng lao:
- Đang mắc các bệnh nhiễm trùng cấp tính, đang có triệu chứng sốt.
- Đang trong hoặc vừa kết thúc liệu pháp corticoid hoặc globulin miễn dịch.
- Trẻ bị suy dinh dưỡng (cân nặng dưới 2.000g).
- Trẻ sinh non <34 tuần nên hoãn việc tiêm vắc xin BCG. Tiêm sau khi trẻ đủ 34 tuần tuổi (bao gồm cả tuổi thai).
4. Lưu ý trước và sau khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh
4.1. Trước khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ
Trước khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ, cha mẹ không được bỏ qua việc thăm khám lâm sàng để được tư vấn từ bác sĩ và hiểu rõ tình trạng sức khỏe của con tại thời điểm tiêm phòng. Để thực hiện việc thăm khám này, cha mẹ nên chọn cơ sở tiêm phòng có uy tín.
Trẻ nên ăn đủ, mặc quần áo rộng và thoải mái trước khi tiêm vắc xin phòng lao. Nếu trẻ quá no hoặc quá đói trước khi tiêm phòng, sau đó có thể gặp các vấn đề như nôn mửa, choáng, hoặc hạ đường huyết.
4.2. Sau khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ
Sau khi được tiêm vắc xin phòng lao, trẻ sơ sinh cần ở lại cơ sở tiêm phòng trong 30 phút để theo dõi các phản ứng của cơ thể và xử lý kịp thời nếu có bất kỳ vấn đề gì xảy ra. Trong 4 ngày đầu sau tiêm phòng, cha mẹ cần chú ý theo dõi sức khỏe của con để phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề như sốt cao, vết tiêm nhiễm trùng,... và đưa con đến cơ sở y tế nếu cần thiết.
Phản ứng nổi hạch sau tiêm vắc xin phòng lao là điều bình thường
Nếu sau tiêm vắc xin, trẻ có dấu hiệu như sốt nhẹ, sưng hạch ở khu vực nách gần nơi tiêm, đỏ hoặc đau ở vị trí tiêm, vết thương nhỏ và sẹo (trong vòng 6 tuần sau tiêm) thì đó là những phản ứng bình thường, cho thấy trẻ đã phản ứng miễn dịch.
Nếu phát hiện vùng da tiêm vắc xin phòng lao của trẻ bị kích ứng nặng, vết tiêm sưng to, hạch sưng lên, hạch kéo dài hơn 6 tuần hoặc có bất kỳ biến đổi nào bất thường, cha mẹ cần liên hệ với bác sĩ hoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế để kiểm tra.
Một số phản ứng bình thường có thể xảy ra sau khi trẻ tiêm vắc xin phòng lao:
- Nổi hạch
Khoảng 1/100 trẻ sau khi được tiêm vắc xin phòng lao có thể phát triển nốt hạch ở vùng dưới đòn bên trái, cổ hoặc nách. Nếu trẻ được tiêm phòng lao sau thì khả năng gặp phản ứng này cao hơn. Ban đầu, nốt hạch có kích thước nhỏ nhưng sau đó sẽ lớn dần.
Thực ra, việc nốt hạch xuất hiện chỉ là một phản ứng sau khi tiêm chủng và không phải là do nhiễm lao, vì vậy không cần phải điều trị bằng thuốc. Các dạng biểu hiện của nốt hạch bao gồm:
+ Có một hoặc nhiều nốt hạch liền kề nhau, không đỏ, cứng, không đau, không sưng và thường không gây sốt.
+ Nốt hạch sưng, đỏ, viêm, vỡ, chảy mủ rồi tự phục hồi.
Nếu nốt hạch không tự hết, cha mẹ nên đưa con đến cơ sở y tế để kiểm tra xem liệu đó có phải là phản ứng sau khi tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh không. Việc này cũng giúp bác sĩ có thể xử lý nốt hạch một cách chính xác và tránh được sự nhiễm trùng.
- Một số tác dụng phụ khác
Ngoài việc xuất hiện nốt hạch, trẻ cũng có thể gặp áp xe ở vùng tiêm, sốt nhẹ. Những biểu hiện này sẽ nặng hơn ở trẻ có hệ miễn dịch suy yếu.
Các phản ứng sau tiêm có thể xảy ra từ lúc trẻ được tiêm phòng cho đến 5 tháng sau.
Ngoài ra, còn một số phản ứng hiếm sau khi trẻ được tiêm vắc xin phòng lao như viêm tủy, nhiễm trùng lao toàn thân, viêm nốt hạch bạch huyết có mủ,... nhưng thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc HIV.
Hệ thống Y tế Mytour là một trong những nơi tin cậy về dịch vụ tiêm phòng lao cho trẻ sơ sinh. Tất cả trẻ được tiêm vắc xin phòng tại đây đều được kiểm tra bởi bác sĩ chuyên khoa hàng đầu với sự hỗ trợ của trang thiết bị y tế tiên tiến, giúp phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường và đảm bảo an toàn cho trẻ khi tiêm vắc xin BCG.
