Trường phái biểu hiện hay Phong trào biểu hiện (Expressionism) là một xu hướng nghệ thuật nổi lên và phát triển tại châu Âu vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, với đặc điểm là làm nổi bật và thậm xưng cảm xúc cá nhân - cảm xúc của nhân vật hoặc của chính người nghệ sĩ. Những cảm xúc này thường phát sinh từ một sự kiện đặc biệt, hoặc từ sự giao lưu giữa nhiều người hay sự kết hợp của các trường phái nghệ thuật khác nhau (như cổ điển và hiện đại).
Trường phái biểu hiện được thể hiện qua nhiều hình thức nghệ thuật, từ hội họa, kiến trúc đến văn học, thơ ca, nhạc kịch và điện ảnh.
Nguồn gốc của phong trào biểu hiện có thể được tìm thấy trong các tác phẩm của Vincent van Gogh, Edvard Munch và James Ensor. Trong khoảng thời gian từ 1885 đến 1900, mỗi nghệ sĩ đã phát triển một phong cách hội họa độc đáo bằng cách sử dụng màu sắc và đường nét để khám phá các chủ đề kịch tính và cảm xúc, nhằm truyền tải sự sợ hãi, kinh dị, sự kỳ quặc hoặc đơn giản là để tôn vinh vẻ đẹp của thiên nhiên thông qua những hình ảnh đầy ảo giác. Họ đã từ bỏ việc thể hiện tự nhiên một cách đơn thuần và thay vào đó mang đến một góc nhìn và trạng thái tâm lý chủ quan hơn. Thay vì ca ngợi cái đẹp và sự hài hòa, họ nhấn mạnh những cảm xúc sâu thẳm và sự phản kháng đối với thực tại đầy trắc trở. Ví dụ điển hình có thể thấy trong các tác phẩm như: Sunflowers (Van Gogh), The Scream (Edvard Munch), Crucifixion (Emile Nolde)…
Trào lưu nghệ thuật phương Tây |
---|
Những nghệ sĩ nổi bật
Các nghệ sĩ tiêu biểu của trường phái biểu hiện trong thế kỉ 20 bao gồm:
- Hoa Kỳ: Martiros Saryan, Ivan Albright, David Aronson, Milton Avery, Leonard Baskin, George Biddle, Hyman Bloom, Peter Blume, Charles Burchfield, David Burliuk, Stuart Davis, Lyonel Feininger, Wilhelmina Weber Furlong, Elaine de Kooning, Willem de Kooning, Beauford Delaney, Arthur G. Dove, Norris Embry, Philip Evergood, Kahlil Gibran, William Gropper, Philip Guston, Marsden Hartley, Albert Kotin, Yasuo Kuniyoshi, Rico Lebrun, Jack Levine, Alfred Henry Maurer, Robert Motherwell, Alice Neel, Abraham Rattner, Ben Shahn, Harry Shoulberg, Joseph Stella, Harry Sternberg, Henry Ossawa Tanner, Dorothea Tanning, Wilhelmina Weber, Max Weber, Hale Woodruff, Karl Zerbe.
- Úc: Sidney Nolan, Charles Blackman, John Perceval, Albert Tucker, và Joy Hester
- Áo: Egon Schiele, Oskar Kokoschka, Josef Gassler và Alfred Kubin
- Bỉ: Marcel Caron, Anto Carte, Auguste Mambour, - Biểu hiện Flemish: Constant Permeke, Gustave De Smet, Frits Van den Berghe, James Ensor, Albert Servaes, Floris Jespers và Gustave Van de Woestijne.
- Brazil: Anita Malfatti, Cândido Portinari, Di Cavalcanti, Iberê Camargo và Lasar Segall.
- Đan Mạch: Einer Johansen
- Estonia: Konrad Mägi, Eduard Wiiralt, Kuno Veeber
- Phần Lan: Tyko Sallinen, Alvar Cawén, và Wäinö Aaltonen.
- Pháp: Frédéric Fiebig, Georges Rouault, Georges Gimel, Gen Paul, Chaim Soutine, Marie-Thérèse Auffray và Bernard Buffet.
- Đức: Ernst Barlach, Max Beckmann, Fritz Bleyl, Heinrich Campendonk, Otto Dix, Conrad Felixmüller, George Grosz, Erich Heckel, Carl Hofer, Ernst Ludwig Kirchner, Käthe Kollwitz, Wilhelm Lehmbruck, Elfriede Lohse-Wächtler, August Macke, Franz Marc, Ludwig Meidner, Paula Modersohn-Becker, Otto Mueller, Gabriele Münter, Rolf Nesch, Emil Nolde, Max Pechstein, và Karl Schmidt-Rottluff
- Hy Lạp: George Bouzianis
- Hungary: Tivadar Kosztka Csontváry
- Iceland: Einar Hákonarson
- Ireland: Jack B. Yeats
- Indonesia: Affandi
- Ý: Emilio Giuseppe Dossena
- Nhật Bản: Kōshirō Onchi
- Mexico: Mathias Goeritz (người Đức di cư đến Mexico), Rufino Tamayo
- Hà Lan: Willem Hofhuizen, Herman Kruyder, Jan Sluyters, Vincent van Gogh, Jan Wiegers và Hendrik Werkman
- Na Uy: Edvard Munch, Kai Fjell
- Phần Lan: Henryk Gotlib
- Bồ Đào Nha: Mário Eloy, Amadeo de Souza Cardoso
- Nga: Wassily Kandinsky, Marc Chagall, Alexej von Jawlensky, Natalia Goncharova, Mstislav Dobuzhinsky, và Marianne von Werefkin (sinh tại Nga, hoạt động chủ yếu ở Đức và Thụy Sĩ).
- Romania: Horia Bernea
- Nam Phi: Maggie Laubser, Irma Stern
- Thụy Điển: Leander Engström, Isaac Grünewald, Axel Törneman
- Thụy Sĩ: Carl Eugen Keel, Cuno Amiet, Paul Klee
- Ukraina: Alexis Gritchenko (sinh tại Ukraina, chủ yếu hoạt động ở Pháp), Vadim Meller
- Anh: Francis Bacon, Frank Auerbach, Leon Kossoff, Lucian Freud, Patrick Heron, John Hoyland, Howard Hodgkin, John Walker