Buzz
Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy là một diễn biến giải thích nguyên nhân của việc mất nước Âu Lạc. Đồng thời, nhân dân nước ta muốn tôn vinh bài học lịch sử về tinh thần cảnh giác trước kẻ thù và cách xử lý đúng đắn mối quan hệ cá nhân và cộng đồng, giữa gia đình và quốc gia.
Mytour sẽ cung cấp nội dung Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy, hy vọng sẽ hỗ trợ cho các bạn học sinh lớp 10 trong việc nghiên cứu về tác phẩm này.
Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
I. Giới thiệu về thể loại
- Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy nằm trong dòng truyền thuyết.
- Truyền thuyết là dạng truyện dân gian, kể về các sự kiện lịch sử hoặc nhân vật có liên quan đến lịch sử. Qua đó, truyền thuyết thể hiện quan điểm, tình cảm của tác giả dân gian về những nhân vật, sự kiện lịch sử. Đặc điểm của truyền thuyết được thể hiện qua cách xây dựng nhân vật, cốt truyện, sử dụng yếu tố kỳ ảo trong lời kể.
I. Đôi nét về tác phẩm
1. Nguyên bản
Trong sách giáo khoa, đoạn văn được lấy từ Truyện Rùa Vàng trong Lĩnh Nam chích quái - một tuyển tập truyện dân gian ra đời vào cuối thế kỷ XV.
2. Tóm lược
Sau khi An Dương Vương hoàn thành thành Cổ Loa, ông nhận được một cái móng từ thần Kim Quy để làm nỏ thần. Lúc đó, Triệu Đà là vua của vùng Nam Hải, đã mấy lần đem quân sang xâm chiếm đất Âu Lạc, nhưng vì An Dương Vương có nỏ thần nên phải rút quân về chờ thời cơ thích hợp. Triệu Đà nhân cơ hội đưa con trai của mình, Trọng Thủy, sang cầu hôn Mị Châu - con gái của An Dương Vương. Sau một thời gian, khi đã chiếm được lòng tin của vợ, Trọng Thủy dò hỏi về chiếc nỏ thần. Biết được bí mật, Trọng Thủy lên kế hoạch đánh cắp nỏ thần và mang về đưa cho Triệu Đà. Có nỏ thần trong tay, Triệu Đà tiến hành xâm lược Âu Lạc một lần nữa. An Dương Vương thấy quân địch đang đến gần nhưng vẫn tự tin vì nghĩ rằng đã có nỏ thần. Nhưng nỏ thần không phát huy tác dụng, và cuối cùng thất bại. An Dương Vương cưỡi ngựa đưa Mị Châu đi về phía biển. Nhưng dù đi đến đâu thì quân địch vẫn đuổi theo. Thần Kim Quy hiện ra và cảnh báo rằng kẻ thù ở ngay bên cạnh. An Dương Vương quyết định rút kiếm ra và giết Mị Châu rồi nhảy xuống biển tự vẫn. Nghe tin, Trọng Thủy hối hận quá nên cũng nhảy xuống giếng tự vẫn. Ngày nay, giếng ấy được gọi là giếng Trọng Thủy. Theo truyền thống, khi Mị Châu chết, máu của cô chảy xuống biển, chỉ có chàng trai tốt mới có thể tìm thấy ngọc châu. Ngọc châu được mang về rửa nước giếng, và kỳ lạ là nước trong giếng sáng hơn.
3. Sơ đồ
Bao gồm 3 phần:
- Phần 1. Từ ban đầu đến “ không dám đấu tranh, phải xin hòa ”: An Dương Vương nhờ thần giúp đỡ xây thành và làm ra nỏ.
- Phần 2. Tiếp theo tới “ Dẫn vua đi xuống biển ”: Bi kịch của nước mến tan rã.
- Phần 3. Phần còn lại: Truyền thuyết về Mị Châu và Trọng Thủy.
Câu chuyện về Vua An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
Nghe đọc tác phẩm:
Vua An Dương Vương của đất nước Âu Lạc, họ Thục tên là Phán […] xây dựng thành ở đất Việt Thường, nhưng mỗi lần đắp thêm là lại sụp đổ. Vua đã tổ chức đàn trai giới, cầu cứu mạng bách thần. Vào một ngày mồng 7 tháng 3, một cụ già từ phương đông đến trước cửa thành, phàn nàn rằng: “Việc xây dựng thành này sẽ kéo dài bao lâu mới hoàn thành được!”. Vua vui mừng đón tiếp cụ già vào trong cung, tổ chức lễ nghi và hỏi: “Chúng ta đã cố gắng xây dựng thành này nhiều lần, nhưng luôn gặp phải sự sụp đổ. Vậy có lẽ nào có cách nào khác không?”. Cụ già đáp: “Sẽ có sứ Thanh Giang đến cùng với vua để xây dựng thành công”. Sau khi nói xong, cụ già từ biệt rời đi.
Ngày hôm sau, vua đến cửa phía đông đợi đợi, bất ngờ thấy con Rùa Vàng từ phương đông lại tiến lại, nổi lên trên mặt nước, nói tiếng người, tự xưng là sứ Thanh Giang, thông báo về ý trời đất, yin và yang, và về thế giới tâm linh. Vua vui mừng nói: “Chính cụ già đã cảnh báo cho ta biết trước điều đó”. Vua đã sử dụng xe bằng vàng để rước sứ Thanh Giang vào trong thành […].
Sau mười ngày công việc, thành đã hoàn thành. Thành này rộng hơn cả một trăm trượng, xoắn như hình ốc, được gọi là Thành Long Loa, hay còn gọi là Thành Quỷ Long, người ta thời Đường đặt tên là Thành Côn Lôn, vì nó cao đến mức ấy.
Rùa Vàng đã ở lại ba năm rồi mới quyết định rời đi. Vua cảm ơn nó, nói rằng: “Nhờ sự giúp đỡ của thần linh, thành đã được xây dựng. Giờ nếu có kẻ thù xâm nhập, chúng ta sẽ phản công như thế nào?”. Rùa Vàng trả lời: “Sự thăng trầm của quốc gia, sự suy tàn hay thịnh vượng, đều do số mệnh trời định. Con người có thể cố gắng tu dưỡng tâm hồn để kéo dài thời kỳ thịnh vượng. Không cần phải lo lắng về điều gì”. Và sau đó, nó lấy vuốt đưa cho vua và nói: “Hãy làm cho cái này trở thành lẫy nỏ, để chúng ta có thể chống lại kẻ thù”. Sau khi nói xong, nó quay về biển Đông.
Vua ra lệnh cho Cao Lỗ chế tạo lẫy nỏ, sử dụng vuốt của rùa làm vật liệu. Vật phẩm này được gọi là “Linh Quang Kim Quy thần cơ”. Sau này, Triệu Vương của Đà xâm lược các vùng phương Nam và bắt đầu chiến tranh với vua. Vua sử dụng lẫy nỏ thần để tấn công, quân Đà thua lớn và phải chạy về Trâu Sơn và xây dựng pháo đài không dám đối mặt với quân đội của vua, sau đó họ đã xin hòa thương.
Không lâu sau đó, Đà đề nghị kết hôn. Vua đồng ý và gả con gái của mình, Mị Châu, cho con trai của Đà là Trọng Thuỷ. Trọng Thuỷ đã dụ Mị Châu để nhìn trộm lẫy nỏ thần và thay thế nó bằng một cái lẫy nỏ khác được làm từ vật liệu khác nhưng giả mạo hoàn toàn giống lẫy nỏ ban đầu, sau đó nó nói dối rằng: “Nếu có một ngày hai nước bất hòa và chúng ta bị chia cắt, làm sao để tìm thấy nhau?”. Mị Châu đáp: “Vợ chồng phải luôn nhớ đến nhau, tình cha mẹ không bao giờ ngừng. Nếu chúng ta phải chia lìa, tôi sẽ cắt một ít lông từ chiếc áo gấm lông ngỗng thường mặc của tôi và rắc chúng tại giao lộ đường. Như vậy, chúng ta có thể tìm thấy nhau”.
Trọng Thuỷ mang lẫy nỏ thần trở về quê hương. Đà rất vui mừng và gửi binh lính để chiến đấu. Vua yên tâm với việc có lẫy nỏ thần và tiếp tục chơi cờ, cười và nói: “Lẫy nỏ thần sẽ làm gì khi Đà tới?”. Quân Đà tiến gần, vua lấy lẫy nỏ nhưng phát hiện ra rằng nó đã bị thay thế, và sau đó vua đã bỏ chạy. Vua đặt Mị Châu sau lưng ngựa và cùng nhau chạy trốn về phương Nam.
Trọng Thuỷ nhặt lông ngỗng mà Mị Châu đã cắt và rải ra theo đường đi. Vua chạy đến bờ biển, cảm thấy tuyệt vọng, không thấy thuyền nào, liền kêu gào: “Người của Thanh Giang ơi, hãy đến cứu vớt ngay!”. Rùa Vàng bừng lên từ dưới lòng nước, gào lớn: “Kẻ ngồi phía sau ngựa chính là kẻ thù!”. Vua vung kiếm đâm vào Mị Châu, Mị Châu thốt lên: “Tôi là một người con gái, nếu tôi có ý đồ phản bội và hại cha, khi chết sẽ biến thành bụi cát. Nhưng nếu tôi trung thành và bị lừa dối, khi chết sẽ trở thành viên ngọc để dọn sạch bất công”. Mị Châu qua đời trên bờ biển, máu chảy vào nước, tất cả trai sò ăn phải biến thành viên ngọc. Vua cầm sừng tê bảy tấc, Rùa Vàng dẫn vua ra nước sâu.
Sự kiện xảy ra tại Dạ Sơn, thôn Cao Xá, thuộc địa phận Diễn Châu. Quân Đà đến nhưng không gặp ai, chỉ thấy xác Mị Châu. Trọng Thuỷ đưa xác Mị Châu về Loa Thành để an táng, và xác biến thành viên ngọc thạch. Mị Châu đã khuất, Trọng Thuỷ đau buồn vô cùng, khi đi tắm đã nhìn thấy hình bóng Mị Châu, liền nhảy xuống giếng tự tử. Người sau khi tìm ra viên ngọc ở biển Đông, sử dụng nước từ giếng này để rửa, thấy nó sáng bóng hơn, và vì tưởng nhớ Mị Châu, người ta gọi viên ngọc đó là đại cữu và tiểu cữu.
