Tết Đoan Ngọ là một trong những dịp lễ truyền thống lâu đời của người Việt, thường được tổ chức vào ngày mùng 5/5 Âm lịch. Trong ngày này, các gia đình thường tiến hành giết sâu bọ và cúng tổ tiên, mong muốn có một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Dưới đây là một số phong tục phổ biến thường được thực hiện trong ngày Tết Đoan Ngọ.
1. Thực hiện khảo cây vào giờ Ngọ
Thường vào 12 giờ trưa trong ngày Tết Đoan Ngọ, ở nhiều nơi, người ta thường tiến hành nghi thức khảo cây hay còn được biết đến với tên gọi khác là đánh cây. Theo quan niệm dân gian xưa, việc thực hiện khảo cây sẽ biểu thị ước nguyện về một cuộc sống đầy đủ, phồn thịnh theo ý nguyện của mình.
Thường khi thực hiện khảo cây, người ta thường lựa chọn các loại quả bị sâu bệnh hoặc ít ra là quả mang ý nghĩa gắn liền với việc loại bỏ đi những điều không tốt. Trong nghi thức khảo cây, thường có 2 người tham gia. Một người sẽ đóng vai cây, trèo lên cây. Người còn lại sẽ đứng dưới, sử dụng dao gõ vào gốc cây rồi đặt ra các câu hỏi như “Năm sau cây có ra quả nhiều không?”, “Nguyên nhân khiến cây không ra hoa, quả trong năm nay là gì?” …
Lúc này, người trên cây sẽ phải trả lời nhanh chóng và hứa hẹn cho mùa sau sẽ có nhiều quả. Người ở dưới sẽ tiếp tục đặt những câu hỏi liên quan đến mùa màng, và người trên cây sẽ cố gắng giải đáp những thắc mắc đó. Nếu không, người ở dưới sẽ đe dọa sẽ đốn cây nếu mùa sau không đạt được như mong đợi.
2. Tiến hành ăn trái cây trong ngày Tết Đoan Ngọ
Trong ngày Tết Đoan Ngọ, thường có thói quen ăn những loại trái cây có vị chua như bưởi, mận, xoài, cam… nhằm mong muốn loại bỏ mầm bệnh. Những loại trái này thường được sắp xếp trên bàn cúng vào ngày này. Hơn nữa, việc ăn hoa quả vào đầu mùa cũng là biểu hiện của ước mong cuộc sống sung túc, đầy đủ, cây cối đơm hoa kết trái.
3. Thưởng thức cơm rượu nếp cẩm
Cơm rượu nếp cẩm trong ngày Tết Đoan Ngọ thường được làm từ gạo nếp lên men kết hợp với rượu. Món ăn này có vị ngọt. Đặc biệt, nếu ai đang gặp phải suy nhược cơ thể hoặc thường xuyên ra mồ hôi nhiều thì việc sử dụng món này rất hợp lý.
Trong ngày Tết Đoan Ngọ, nhiều gia đình thường tổ chức buổi ăn cơm rượu nếp cẩm sau khi đã làm sạch cá nhân. Phong tục này đã tồn tại từ rất lâu, biểu hiện cho mong ước loại bỏ mọi bệnh tật trong cơ thể.
4. Thu hái lá thuốc
Ở nhiều vùng quê, đặc biệt là ở thôn làng, trưa Tết Đoan Ngọ là thời điểm mọi người thường đi hái lá thuốc. Hành động này đã trở thành truyền thống từ lâu. Lúc 12 giờ trưa là lúc khí khái tốt nhất, ánh nắng mặt trời lúc này cũng rất tốt. Mọi người thường đi theo nhóm để hái lá thuốc để chữa các bệnh đường ruột hoặc ngoài da. Sau khi hái, thường sẽ thực hiện xông hơi hoặc đun nước tắm để trị bệnh hoặc phòng tránh bệnh.
5. Thưởng thức bánh ú tro
Bánh ú tro là một trong những loại bánh đặc trưng không thể thiếu vào ngày Tết Đoan Ngọ. Việc làm bánh đòi hỏi sự tỉ mỉ với các nguyên liệu, lá dong và gạo nếp cần phải được chọn lựa cẩn thận. Bánh thường được gói vào từng chùm và thường có 7 đến 10 cái trong mỗi nồi luộc. Vào ngày này, thường có rất nhiều bánh ú để mời con cháu về nhà ăn.
6. Thưởng thức thịt vịt
Theo quan niệm Đông y, thịt vịt có tính hàn, có tác dụng giải nhiệt rất tốt trong những ngày nắng nóng như Tết Đoan Ngọ. Vì vậy, trong ngày này, thường có thịt vịt để làm mát cơ thể và bổ sung dưỡng chất.
Trên đây là những phong tục phổ biến vào ngày Tết Đoan Ngọ mà nhiều gia đình tuân thủ. Hãy ghi lại để tham khảo và áp dụng. Đừng quên theo dõi Mytour để cập nhật những thông tin hữu ích nhất.