Tự Do Trong Tầm Tay - Sách Của Tôi

Nếu bạn đang cảm thấy hoàn toàn tự do, hãy thưởng thức cảm giác đó trọn vẹn. Hãy nhớ lại lần cuối bạn cảm thấy thật tự do là khi nào? Cảm giác đó như thế nào? Trong tình huống nào? Cái gì đã khiến bạn cảm thấy như vậy? Tại sao bạn cảm thấy tự do mà không phải là một cảm xúc khác? Khi hồi tưởng lại những khoảnh khắc đó, bạn có cảm thấy tuyệt vời không? Những cảm xúc hạnh phúc đó thật hiếm khi được trải nghiệm hàng ngày. Nhưng tại sao sự tự do lại khó khăn đến như vậy dù chúng ta đang sống trong một xã hội coi trọng tự do là quyền cơ bản của con người? Ai hoặc cái gì đang làm chúng ta trở thành nô lệ?

Theo định nghĩa của Wikipedia, tự do là sự không bị kiểm soát bởi một thế lực nào đó, là ý chí tự do. Theo triết học, ý chí tự do là khả năng lựa chọn giữa các con đường hành động có thể mà không bị cản trở. Cả hai định nghĩa này nhấn mạnh rằng sự tự do đến từ việc theo đuổi ý chí và không bị kiểm soát. Tuy nhiên, trong thực tế, đa số chúng ta không thể hoàn toàn theo đuổi ý chí và sự kiểm soát xuất hiện ở mọi nơi. Vì vậy, chúng ta luôn cố gắng tìm kiếm sự tự do bằng mọi cách. Khi tôi bước vào năm thứ ba đại học, tôi bắt đầu thoát khỏi sự ngây ngô của thời học sinh, tìm kiếm chân trời riêng của mình, thoát khỏi sự kiểm soát của gia đình, định kiến xã hội về giới tính, những ranh giới hẹp hòi của thành phố, quốc gia, thậm chí là sự tầm thường của cuộc sống hàng ngày, và cả những xấu xí tích lũy của bản thân. Tôi học được rằng: 'Tri thức là chìa khóa của tự do.' — William Ellery Channing.

'Tri thức là điều kiện cần để đạt được tự do.' Tri thức bao gồm kiến thức, thông tin, sự hiểu biết, kỹ năng được học qua trải nghiệm hoặc giáo dục, giúp mở rộng tầm nhìn, hiểu biết về thế giới, con người, sự vật, hiện tượng… chỉ có tri thức mới giúp con người vượt qua ranh giới hiện tại của bản thân, bạn tự do bao nhiêu, tri thức của bạn rộng bấy nhiêu. Ví dụ, nếu bạn biết nhiều ngôn ngữ, bạn có thể tự do du lịch mà không cần sự hướng dẫn. Tri thức giúp bạn có công việc tạo ra giá trị cho xã hội và bạn nhận được thù lao để trao đổi bất cứ thứ gì bạn muốn, sống ở bất cứ đâu mà không phụ thuộc vào ai. Tri thức giúp bạn có trí tuệ đủ để tự do trong tư duy, vượt qua những định kiến tồn tại ở một ranh giới nào đó. Có tri thức, sự dũng cảm của bạn được củng cố và không sợ hãi vì sự vô minh, khi đó sự tự do đến với bạn.

Sau khi nhận ra ánh sáng của tri thức đối với sự tự do, tôi đã coi nó như một chân lý và tôi đã nỗ lực hơn để đạt được sự tự do mà mình mong muốn. Nó đáng giá với những nỗ lực mà tôi đã bỏ ra. Tôi nhận ra rằng tri thức là điều kiện cần, bạn cần những điều kiện đủ để hoàn toàn tự do. Giống như định nghĩa của tự do gồm 2 phần là theo ý chí và không bị kiểm soát. Tri thức giúp bạn có thể làm bất cứ điều gì theo ý chí, để không bị kiểm soát, điều bạn cần là học cách buông bỏ.

Để đạt được tự do, hãy bắt đầu từ việc buông bỏ tham lam. Tham lam chỉ khiến bạn bị ràng buộc, không cho phép bạn tự do di chuyển. Tự do không thể đạt được nếu bạn để tham lam chiếm lấy tâm trí của mình. Việc ôn thi học sinh giỏi trong thời gian hè, mặc dù muốn nghỉ ngơi sau một năm học vất vả, là một ví dụ điển hình cho việc tham lam gây trở ngại cho sự tự do. Tham lam có lợi nhưng cần biết đủ để giữ được sự tự do, không để bị ràng buộc.

Vật chất là cái neo làm đình trệ sự tự do. Lối sống tối giản giúp con người giải phóng bản thân khỏi vật chất, từ đó trở nên tự do hơn. Khi ta giữ vật dụng chỉ trong một chiếc vali, ta có thể di chuyển mà không cần lo lắng hay chuẩn bị thêm xe tải. Đồ đạc nhiều chỉ khiến chúng ta càng bị ràng buộc và không thể tự do hơn.

Cái tôi là một trong những nguyên nhân chính gò ép sự tự do. Định kiến giúp ta vững vàng trong cuộc sống nhưng cũng làm ta bị ràng buộc. Thói quen và việc áp đặt lên bản thân cũng làm hạn chế sự tự do. Thần tượng một người khác cũng có thể giúp ta tiến bộ nhưng không nên để mình bị giới hạn bởi họ. Nỗi sợ hãi cũng là một yếu tố làm hạn chế sự tự do. Sự sợ hãi không làm được, không muốn bị đánh giá, không muốn rủi ro... Sự tự do cần vượt lên trên nỗi sợ hãi.

Không ai sống một mình tự do. Trách nhiệm là một xiềng xích nhưng yêu thương có thể giúp ta tự do. Hãy biến trách nhiệm thành tình yêu thương không đòi hỏi đền đáp. Giải phóng chính mình ngay từ bây giờ, không đợi chờ. Tự do bắt đầu từ trong tâm thức, một tinh thần tự do, một cơ thể tự do, một con người tự do. Hãy hành động ngay bây giờ, đừng để chờ đợi.

Để đạt được sự tự do, ta cần trau dồi tri thức và buông bỏ tham lam, vật chất, và cái tôi. Không ai có thể ràng buộc sự tự do của bạn nếu bạn biết mình cần và muốn tự do. Hãy bắt đầu từ bây giờ, thực hành ngay điều bạn tin và muốn, đừng để chờ đợi.