Tư duy về tình mẫu tử trong bài Con cò của Chế Lan Viên - Bài mẫu văn lớp 9 tốt nhất

Với mong muốn giúp các bạn học sinh lớp 9 có thêm nhiều tài liệu ôn tập môn Ngữ văn, Mytour giới thiệu bài mẫu Tư duy về tình mẫu tử trong bài Con cò của Chế Lan Viên.

Bộ tài liệu này cung cấp dàn ý chi tiết kèm theo 4 bài mẫu được tổng hợp từ những bài văn hay nhất của các bạn học sinh trên cả nước. Hy vọng rằng với tài liệu này, các bạn sẽ có thêm nguồn tư liệu phong phú, nâng cao vốn từ vựng để đạt điểm cao trong các bài kiểm tra và kỳ thi vào lớp 10 sắp tới. Hãy theo dõi nội dung chi tiết dưới đây.

Tư duy về tình mẫu tử trong bài Con cò - Bản mẫu 1

'Cha mẹ là núi Thái Sơn
Yêu thương như dòng nước không nguồn”

Từ ca dao truyền thống đến trong những bài thơ của các nhà thơ, tình mẫu tử luôn là nguồn cảm hứng bất tận. Trong thế kỷ XX, Chế Lan Viên, một trong những nhà thơ hàng đầu, đã tái hiện đề tài này qua bài thơ đầy cảm xúc “Con cò”.

Toàn bộ bài thơ xoay quanh hình ảnh con cò. Thơ của Chế Lan Viên luôn ẩn chứa nhiều cảm xúc và triết lí, và qua hình ảnh con cò, ông đã ca ngợi tình mẫu tử cao quý!

Bắt đầu bài thơ bằng cách mô tả sinh động, sự tự nhiên của con cò đã đưa chúng ta đến với tình thương của mẹ khi con còn nhỏ, qua việc hát ru để con ngủ với những khúc ru thân thuộc. Đó là lúc con còn bé, mẹ đã bên canh, hát ru cho con với giai điệu quen thuộc như ca dao:

'Con cò bay la
Con cò bay lả
Con cò cổng phủ
Con cò Đồng Đăng”

Ngoài ra:

“Con cò ăn đêm
Con cò xa tổ
Cò gặp cành mềm
Cò sợ xáo măng”

Lời thơ gợi lên hình ảnh của mẹ ôm con bé bỏn, ru con bằng những lời ru quen thuộc, và hình ảnh con cò nhẹ nhàng bay lượn trong bài hát ru của mẹ. Có vẻ như trong việc ru con, mẹ đã dự báo rằng trong cuộc đời, con sẽ gặp phải những khó khăn nhưng hãy yên giấc ngủ bởi mẹ luôn ở đây, sẵn sàng che chở cho con “Cành cây mềm, mẹ ơi sẽ đỡ con” và sữa ngọt ngào của mẹ sẽ nuôi con khôn lớn “Sữa mẹ nhiều, con ngủ không phân vân”.

Từ hình ảnh con cò trong giấc mơ của mẹ, Chế Lan Viên nói về hình ảnh con cò trong tâm trí của đứa con, là biểu tượng của tình yêu thương mẹ dành cho con, từ lúc con còn nhỏ đến khi trưởng thành, mẹ luôn bên con, theo dõi con từng bước đi. Khi con còn nhỏ, mẹ ở bên con trong giấc ngủ, che chở cho giấc ngủ của con. “Cánh cò, hai đứa gập cùng” là biểu tượng của vòng tay ấm áp, yêu thương của mẹ ôm con vào lòng. Khi con đi học, mẹ vẫn bên cạnh con, theo dõi sự phấn đấu của con “Ngày mai con lớn, cùng con cò đi học”. Khi con trưởng thành, mẹ mong ước rằng: “Con sẽ làm thi sĩ”. Mẹ mong con trở thành thi sĩ là mong muốn con trưởng thành với tâm hồn cao quý, biết yêu thương những điều đẹp của cuộc sống. Và khi đó:

“Cánh cò bay, không nghỉ nơi hiên nhà
Và giữa hơi mát câu văn,”
Mẹ sẽ là đề tài vĩnh cửu trong những trang thơ, những trang văn đó!”

Mối gắn bó giữa mẹ và con được diễn đạt qua những câu thơ mượt mà đó hoàn toàn chính xác với hiện thực. Có lẽ điều này bắt nguồn từ tình thương mẹ, sự hiểu biết về mẹ mà nhà thơ đã mô tả một cách chân thành như vậy.

Vẫn với dòng thơ nhẹ nhàng, đầy tình cảm như một lời ru êm đềm, những dòng thơ tiếp theo vẫn là hình ảnh của con cò biểu tượng cho người mẹ, nhưng thơ rút gọn lại chỉ còn bốn từ. Từ 'gần - xa' gợi lên không gian mênh mông, bao la, xa cách, và thành ngữ “lên rừng xuống biển” chỉ cuộc sống khó khăn, vất vả, lung linh. Cụm từ “dù ở” đặt ở đầu câu thơ không chỉ tạo điệu cho thơ mà còn khẳng định dù cuộc sống cách biệt, khó khăn thế nào thì mẹ vẫn ở bên cạnh con. Từ 'sẽ tìm', 'mãi yêu' làm nổi bật sự gắn bó của mẹ với con. Từ đó, tác giả kết luận một quy luật triết lý:

“Con dù lớn cũng mãi là con của mẹ
Đi đến cuối đời, lòng mẹ vẫn theo con”

Đó chính là quy luật triết lý về tình mẫu tử: dù con lớn, trưởng thành, đi đến bất kỳ đâu, thì mẹ vẫn luôn ở bên con, luôn theo dõi từng bước con đi trên con đường đời.

Phần cuối của bài thơ trở về với âm điệu của lời ru “À ơi”. Sử dụng phép tu từ ẩn dụ, hình ảnh con cò với cánh vỗ qua nôi hoặc hình ảnh mẹ nghiêng bên chiếc nôi tre, âu yếm, vỗ về con thơ. Lời ru của mẹ mang đến cho con tất cả: cánh cò, cánh vạc, và cả bầu trời. Lời ru của mẹ đã nuôi lớn con cả về thể chất và tinh thần.

Với thể thơ tự do, lời thơ ngọt ngào, tha thiết mang âm điệu của lời hát ru, cùng với các điệp khúc, hình ảnh biểu trưng,… Chế Lan Viên đã đặt vào tâm hồn của mọi người tình mẫu tử thiêng liêng. Tình mẹ-con gắn với lời ru bên chiếc nôi như là biểu tượng cho dân tộc Việt tự bao đời!

Bài thơ không chỉ khen ngợi tình mẫu tử cao quý, mà còn là lời nhắc nhở mỗi người: hãy luôn trân trọng mẹ, trân trọng lời ru và kỷ niệm thơ ấu vì đó là phần hồn của chúng ta!

Suy nghĩ về tình mẫu tử trong bài Con cò - Mẫu 2

Lời ru của bà, của mẹ êm đềm truyền trong nguồn nhạc ca dao, tiếng lời ấy còn vang vọng trong bài thơ 'Con cò” của Chế Lan Viên. Trong lời ru của mẹ, hình ảnh con cò cũng là hình tượng mẹ gợi nhiều suy ngẫm sâu sắc.

Người mẹ ru con vào giấc ngủ sâu với lời hát ru dịu dàng, dòng sữa ngọt ngào cũng nuôi dưỡng giấc mơ của con. Tình yêu thương với đứa con nhỏ bé được trao gửi qua lời ru thâm thiết của mẹ:

'Con còn bé trong vòng tay mẹ
Con chưa biết gì về con cò
Nhưng trong giai điệu mẹ ru...”

'Sữa mẹ nhiều, con ngủ không lo âu”

Quãng thời thơ ấu, khi nằm trong lòng mẹ, trên bàn tay ấm áp của mẹ, mới cảm nhận được tình yêu vô bờ bến của mẹ. 'Sữa nuôi cơ thể, lời ru nuôi tinh thần”. Sữa mẹ nuôi lớn cơ thể con, nhưng lời ru của mẹ, nơi chứa đựng tâm hồn của mẹ, nuôi lớn tinh thần con. Đứa con ngủ say “không lo âu”, vì 'chưa biết” những nỗi lo lắng trong giai điệu quen thuộc.

Cánh cò trắng vỗ cánh không ngừng trong giai điệu mẹ ru. Chú cò trắng, gầy guộc, luôn tận tình kiếm ăn để nuôi con, nó là biểu tượng của sự hy sinh, sự chăm sóc vô điều kiện của mẹ. Đằng sau hình ảnh con cò, chúng ta thấy cả hình tượng của mẹ vất vả, lao động.

'Con cò bay la
Con cò bay lả...
Cò một mình, cò phải kiếm ăn đâu đó,
Con có mẹ, chơi vui rồi lại ngủ.”

Không gian mở ra rộng lớn: “cổng phủ, Đồng Đăng”, hình ảnh con cò miệt mài kiếm ăn trong bao la tượng trưng cho cuộc đời mẹ vất vả, lao động để chăm sóc con, để con được sống hạnh phúc trong tuổi thơ vô ưu. Nhà thơ Chế Lan Viên thông minh sử dụng từ ngữ trong những câu ca dao quen thuộc, vừa làm dậy lên những cảm xúc sâu sắc trong lòng mỗi người, vừa làm tăng thêm sức mạnh cho lời ru của mẹ. Lời ru của mẹ như một hộp chứa nỗi buồn khi nghĩ về những khó khăn của con cò:

“Cò đi kiếm ăn đêm,
Cò xa tổ chúng,
Gặp cành mềm,
Cò sợ xáo măng...”

Lời hát nhắc nhở về cuộc sống khó khăn của cánh cò khi buổi tối đi tìm thức ăn vì đói đến đâu cũng khái quát cho tình mẹ vô điều kiện, hy sinh tất cả vì con.

“Tình mẹ như dòng nước trong nguồn, không ngừng chảy”

Thật vậy, mẹ luôn bên con, che chở cho con qua những khó khăn, thách thức của cuộc sống. Mẹ luôn ở bên dìu dắt con vượt qua những khó khăn, thử thách phía trước.

Mẹ ru con với hy vọng tương lai con sẽ tươi sáng. Mẹ luôn ở bên con như một người bạn, hỗ trợ con trong học tập, trưởng thành. Mẹ dành thời gian suy ngẫm về tương lai của con:

'Lớn lên, lớn lên, lớn lên
Con sẽ làm gì?'

Mẹ tự trả lời: 'Con sẽ làm thi sĩ!” vì mẹ ước ao rằng tâm hồn của con sẽ mãi trong trẻo như ngày nào. Làm thi sĩ để cánh cò vẫn bay trong tâm trí của con mãi mãi. Những ước mong giản dị đều từ tình yêu mẹ dành cho con vô bờ bến. Từ những lời ru quen thuộc, Chế Lan Viên cũng kết gói những triết lý, suy tư về tình mẫu tử cao quý:

'Cò sẽ tìm con,
Cò sẽ mãi yêu con.
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi cả đời, lòng mẹ vẫn theo con.”

Con lớn dần theo thời gian nhưng một điều không đổi là tình mẹ vô điều kiện dành cho con. Câu hát vẫn trầm lắng và ẩn chứa ý nghĩa sâu xa về tình mẹ:

'Con ơi!
Ngủ đi! Ngủ đi!”

Nhà thơ Chế Lan Viên tinh tế ẩn dụ trong bài thơ, hình ảnh người mẹ với vẻ đẹp của tình mẫu tử truyền thống được mô tả qua hình ảnh con cò. Những thông điệp qua lời ru, giai điệu quen thuộc vẫn mãi vang vọng trong tâm hồn.

Suy nghĩ về tình mẫu tử trong bài Con cò - Mẫu 3

Bài thơ Con cò chủ yếu thể hiện tình yêu thương của mẹ dành cho con. Hình ảnh con cò được dùng để diễn đạt những mong ước, tình cảm sâu đậm của mẹ với con, cũng như tình mẹ con thiêng liêng.

Hình ảnh con cò xuất hiện liên tục trong bài thơ, đại diện cho người mẹ vất vả, giàu lòng yêu thương. Bài thơ viết dưới dạng thơ tự do, mang lại cảm giác gần gũi, như lời ru của mẹ. Mỗi người mẹ đều có những hy vọng riêng cho con, và trong bài thơ này, người mẹ chỉ mong con có cuộc sống bình yên.

'Cò một mình, cò phải tìm thức ăn
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ'

Tác giả sử dụng hình ảnh con cò để diễn đạt ước mong về một cuộc sống yên bình, gần gũi với trẻ thơ. Đồng thời, ông muốn nhấn mạnh rằng dù mẹ phải làm việc vất vả để kiếm sống, thì mẹ vẫn luôn mong con có cuộc sống tốt đẹp nhất. Sự lo lắng của mẹ với con được thể hiện rõ, còn con thì sao?

'Ngủ đi, ngủ đi! Cò à, đừng sợ hãi!
Cành cây mềm mại, mẹ đã sẵn lòng đỡ.'

Con luôn được bảo bọc, được mẹ che chở âu yếm, nhận được tình thương và sự quan tâm tốt đẹp nhất từ mẹ.

'Trong lời ru của mẹ ấm áp như làn gió mùa xuân
Con chưa hiểu con cò, con vạc
Con chưa biết về những cành cây mềm mại mẹ ru
Sữa mẹ nhiều, con ngủ không lo lắng.'

Đúng vậy, từ đây chúng ta có thể thấy rằng lời ru vẫn chiều lòng con mặc dù con không nhận ra giá trị của nó. Đó là bước đầu tiên để con khám phá thế giới tâm hồn. Mặc dù con không hiểu hết, nhưng qua những giai điệu êm đềm, con vẫn cảm nhận được tình yêu từ mẹ, sự che chở vỗ về - điều không thể thiếu với bất kỳ đứa trẻ nào.

Mọi đứa trẻ đều cần tình thương từ người mẹ, không chỉ khi còn bé mà còn khi trưởng thành. Khi con lớn lên, đi học, mẹ vẫn luôn theo sát bước chân con:

'Ngày mai con lớn, con theo cánh cò đi học
Cánh trắng của cò theo gót chân bé nhỏ'

Hình ảnh con cò xuất hiện, liên kết với tuổi thơ của con, đồng thời là biểu tượng của tình thương từ mẹ. Dù con trưởng thành, mẹ vẫn luôn ở bên con, là người đồng hành trên con đường đời. Hình ảnh con cò thể hiện tình mẫu tử, tình yêu của mẹ dành cho con. Khi con trở thành người lớn, không còn là đứa trẻ như xưa, thì:

'Con làm thi sĩ!
Cánh cò trắng lại bay mãi không ngừng nghỉ'

Tình yêu thương của người mẹ vẫn đi cùng con trên con đường sự nghiệp, luôn ủng hộ con. Người mẹ không chỉ là người đồng hành mà còn là một người bạn đồng cam cộng khổ. Hình ảnh con cò được sử dụng ở đây để thể hiện tình yêu thương của người mẹ, và hình ảnh con cò trong ca dao vẫn sống mãi trong tâm trí con.

Mối quan hệ mẹ con là một triết lý sâu sắc trong cuộc sống. Nó chứng minh rằng trái tim của người mẹ dành cho con không bao giờ thay đổi. Dù ở bên con hay ở xa cách, dù con ở đâu, mẹ vẫn luôn bên con, mẹ vẫn yêu con.

'Dù lớn lên, vẫn là con của mẹ
Qua bao năm tháng, lòng mẹ vẫn theo sát'

Câu thơ này thể hiện tình cảm vĩnh cửu của mẹ dành cho con, không bao giờ thay đổi.

'Một con cò bay
Cánh cò mẹ vỗ về
Đời là cuộc hành trình
Cánh cò vẫn vượt qua nôi.'

Con cò mẹ ru cũng là cuộc đời, là hành trình của con qua những lời ru của mẹ. Tác giả cuối cùng sử dụng hình ảnh con cò để thể hiện sự suy tư sâu sắc, một triết lý gần gũi với cuộc sống con người.

Bài thơ 'Con cò' của Chế Lan Viên ca ngợi tình mẹ và ý nghĩa của lời ru trong cuộc sống.

Suy ngẫm về tình mẫu tử trong bài thơ Con cò - Mẫu 4

Chế Lan Viên được biết đến như một trong những nhà thơ tài năng của văn học đương đại Việt Nam. Thơ của ông chứa đựng những tư tưởng triết học sâu sắc, đồng thời phản ánh sâu sắc về tình yêu thương, trong đó 'Con cò' là một ví dụ điển hình. Bài thơ ca ngợi tình mẫu tử thiêng liêng và sâu sắc mà mẹ dành cho con. Từ hình ảnh con cò, bài thơ đã vẽ lên hình ảnh của người mẹ với tình yêu con vô bờ và lòng hy sinh đáng trân trọng.

Bài thơ kết hợp những câu hát ru của mẹ, làm cho hình ảnh của người mẹ hiện lên với tình yêu con chân thành. Ngay từ đầu, người mẹ đã ru con với những câu ca dao đằm thắm và êm đềm:

'Con còn bế trên tay
Con chưa biết con cò
Nhưng trong lời mẹ ru
Có cánh cò đang vờn bay...'

Con còn nhỏ bé, còn hồn nhiên thơ ngây nhưng đã có mẹ bên cạnh âu yếm chăm sóc. Mẹ ru con bằng những câu ca dao về con cò, để rồi khẳng định tình yêu mãnh liệt của mình dành cho con:

'Cò một mình, cò phải kiếm lấy ăn
Con có mẹ, con chơi rồi lại ngủ'

Con cò kia đơn độc, không có mẹ nên phải tự mưu sinh để sống sót trong khi ở đây con đã có mẹ, chỉ cần chơi và ngủ trong sự an bình từ tình mẹ. Người mẹ mang trong mình một tinh thần hy sinh vĩ đại, nảy sinh từ tình yêu sâu đậm mà mẹ dành cho con. Dù cuộc sống có nhiều khó khăn, nhưng con không cần lo lắng vì đã có mẹ bên cạnh âu yếm chăm sóc.

'Ngủ yên, ngủ yên, cò ơi, đừng sợ
Cành mềm, mẹ đã sẵn lòng nâng'

Lời ru của mẹ giúp em bé chìm sâu vào giấc ngủ, mang theo sự che chở để em yên bình. Cuộc sống có muôn vàn khó khăn như cuộc sống của con cò, con vạc phải đối mặt với những thách thức nhưng dù sao mẹ vẫn ở bên cạnh và chăm sóc con lớn lên. Lời ru của mẹ làm cho ta cảm nhận được tình yêu thương và trách nhiệm mẹ dành cho đứa con nhỏ bé. Dù cuộc sống có khó khăn thế nào đi nữa, con vẫn được bảo vệ trong vòng tay của mẹ, vẫn ngủ yên dưới dòng sữa ấm áp mẹ ban cho. Tình yêu của mẹ thắm thiết như một khúc hát từ tâm hồn của những người mẹ.

Người mẹ hòa mình vào hình ảnh con cò, mong rằng sẽ mãi bên cạnh con trong mọi hoàn cảnh:

'Cò đứng quanh nôi
Rồi cò vào tổ
Con ngủ thì cò cũng ngủ
Cánh cò, hai đứa chung đôi'

Người mẹ chăm sóc từng bước tiến của con, từ giấc ngủ cho đến bữa ăn để con lớn lên. Mẹ đẩy nôi, mẹ chăm sóc giấc ngủ cho con trước khi tự mình ngủ. Trong giấc ngủ của con chứa đựng hy vọng và niềm tin của mẹ. Mẹ yêu con nên luôn theo dõi mỗi bước chân con: từ khi con nằm trong nôi đến khi trưởng thành đi học. Dù con đi đến đâu, mẹ vẫn ở bên con. Người mẹ đặt toàn bộ tình yêu và hy vọng vào đứa con thân yêu của mình. Mẹ muốn con trở thành nhà thơ để giữ lại những khoảnh khắc đẹp của cuộc sống, mẹ sẵn lòng ở bên cạnh con, ngay cả trong những dòng thơ mà con viết để ghi lại sự trưởng thành của mình:

'Cánh cò trắng vẫn bay hoài không nghỉ
Trước hiên nhà
Và trong dòng văn học'

Mẹ yêu con tha thiết đã truyền đi thông điệp và triết lý của Chế Lan Viên qua những dòng thơ, như một lời nhắn gửi sâu sắc đến độc giả:

'Dù ở gần hay ở xa
Lên rừng xuống biển
Cò vẫn tìm con
Cò vẫn yêu con
Con dù lớn vẫn là con của mẹ
Đi hết đời, lòng mẹ vẫn theo con'

Cho dù ở gần hay xa, dù phải vượt qua bao nhiêu khó khăn và chông gai, mẹ vẫn sẽ luôn theo dõi con và yêu con mãi mãi. Sức mạnh của tình yêu mẹ có thể vượt qua mọi khoảng cách không gian và thời gian để ở bên con. Hai câu cuối chứa đựng tâm trạng của tác giả: Dù con lớn lên nhưng với mẹ, con vẫn là đứa trẻ cần được mẹ bảo vệ, dù thời gian trôi qua thì tình mẹ vẫn theo sát con. Hình ảnh của người mẹ trong bài thơ tuyệt vời: giàu lòng hi sinh, tình cảm sâu lắng và tấm lòng yêu thương con tha thiết. Liệu rằng đó có phải là hình ảnh đại diện cho hàng triệu người mẹ Việt Nam đang bước đi cùng con hàng ngày?

Bản hòa nhạc vẫn vang lên, đọng mãi trong lòng người đọc. Hình ảnh của người mẹ trong bài thơ khiến chúng ta cảm thấy xúc động và tự hào về phẩm cách của người phụ nữ Việt Nam. Tượng đài của người mẹ sẽ luôn là biểu tượng không bao giờ phai mờ về tình yêu, tình mẫu tử thiêng liêng.