Tự hào về Nhã Nhạc cung đình Huế - Một trong những di sản văn hóa không vật thể quý báu của nhân loại

Tổng quan về Nhã Nhạc cung đình Huế

Nước ta cùng ba nước láng giềng tại khu vực châu Á, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Triều Tiên, có nhiều điểm tương đồng về văn hóa và nghệ thuật, đặc biệt là trong lĩnh vực âm nhạc cung đình của mỗi quốc gia. Tại Việt Nam, những loại nhạc truyền thống thường chỉ được biểu diễn trong các dịp quan trọng như lễ tế Giao, lễ tế Miếu và các sự kiện triều hội. Từ đó, khái niệm về Nhã Nhạc đã được hình thành. Đây là thuật ngữ để chỉ các sản phẩm âm nhạc kết hợp giữa nghệ thuật lễ và nhạc.

Nhã Nhạc cung đình Huế là niềm tự hào của cư dân thủ đô cổ kính

Đơn giản nói, Nhã Nhạc bao gồm các thể loại nhạc, múa và kịch hát, thường được biểu diễn trong các lễ cúng, lễ triều chính và các dịp quốc lễ do triều đình tổ chức. Đây cũng là cơ hội để vua chúa và hoàng tộc thưởng thức giây phút giải trí. Từ thời nhà Hồ, Nhã Nhạc được dùng để chỉ âm nhạc cung đình nói chung và lễ nhạc cung đình nói riêng. Thỉnh thoảng, cụm từ này cũng được sử dụng để chỉ một tổ chức âm nhạc hoặc dàn nhạc cụ cụ thể nào đó.

Vào ngày 7/11/ 2003, Nhã Nhạc cung đình Huế - một loại âm nhạc mang tính bác học, đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể và được ghi tên vào Danh mục Kiệt tác phi vật thể và truyền khẩu của nhân loại, tôn vinh là Di sản Văn hóa Phi vật thể giữa trái tim của thủ đô cổ kính. Điều này đã làm nổi bật Huế trên bản đồ du lịch, biến nơi này thành điểm đến lý tưởng cùng với nhiều địa danh thú vị mang đậm bản sắc cổ kính và dòng sông Hương lãng mạn.

Truy vết lịch sử hình thành và phát triển của Nhã Nhạc cung đình Huế

2.1 Lịch sử hình thành của Nhã Nhạc cung đình Huế

Theo dòng thời gian, Nhã Nhạc Việt Nam đã trải qua quá trình hình thành và phát triển rõ ràng với từng giai đoạn được ghi chép kỹ lưỡng, cụ thể. Nhiều thế hệ đã liên tục truyền thừa, giữ gìn và không ngừng phát triển, bổ sung, sáng tạo thêm để loại hình nghệ thuật này càng phong phú, tinh tế và đạt đến đỉnh cao dưới thời triều Nguyễn.

Kinh thành Huế - Nơi diễn ra các buổi biểu diễn Nhã Nhạc cung đình đặc sắc xưa kia

Ban nhạc Nhã Nhạc thời xưa

Dàn nhạc của triều đình nhà Nguyễn

Ban nhạc nhỏ biểu diễn tại cung Diên Thọ của Hoàng hậu Nam Phương

Giá trị nghệ thuật to lớn của Nhã Nhạc cung đình Huế

Nhã Nhạc cung đình Huế có giá trị nghệ thuật lớn đến từ cấu trúc nhạc chương

Hầu hết những nhạc chương của Nhã Nhạc được biên soạn bởi Bộ Lễ. Tùy thuộc vào loại lễ, nhạc chương cũng thay đổi. Ví dụ, lễ tế Giao có 10 nhạc chương thể hiện thành công. Trong khi đó, lễ Tế Xã tắc có 7 nhạc chương thể hiện mong muốn mùa màng. Tế Miếu có 9 nhạc chương thể hiện sự hòa hợp. Tế Lịch Đại Đế vương có 6 nhạc chương thể hiện trí tuệ. Lễ Đại triều sử dụng 5 bài thể hiện hòa bình. Lễ Vạn thọ sử dụng 7 bài thể hiện sự trường tồn và Lễ Đại yến sử dụng 5 bài thể hiện phúc lành.

Biểu diễn Nhã Nhạc cung đình Huế để lại ấn tượng hoành tráng

Cách biểu diễn của các vũ công mang phong cách thanh lịch, tao nhã

Buổi biểu diễn Nhã Nhạc cung đình Huế luôn thu hút sự chú ý của đông đảo mọi người

Nếu có dịp đến cố đô Huế trong chuyến hành trình khám phá thú vị, hãy đừng bỏ lỡ cơ hội ngắm nhìn những màn múa uyển chuyển và nhịp nhàng, kết hợp tinh tế và thanh nhã của Nhã Nhạc, thể hiện đầy đủ vẻ đẹp văn hóa Việt Nam.

Nỗ lực bảo tồn Nhã Nhạc cung đình Huế của người dân Huế mộng mơ

Việc bảo tồn Nhã Nhạc cung đình Huế đã luôn được coi trọng trong những năm qua. Hiện tại, Nhà hát Truyền thống Cung đình Huế đã bảo tồn thành công một số bản nhạc cung đình quan trọng như 10 bản Ngự như Phẩm tuyết, Nguyên tiêu, Hồ quảng, Liên hoàn, Bình bán, Tây mai, Kim tiền, Xung phong, Long hổ, Tẩu mã, Long đăng, Long ngâm, Tiểu khúc, v.v.

Không chỉ bảo tồn và khôi phục những tác phẩm âm nhạc, nhà hát cũng thường xuyên tổ chức các buổi biểu diễn qua các hình thức biểu diễn khác nhau trong các dịp lễ hội như Festival Huế, lễ hội Phật giáo, lễ hội dân gian, nhạc thính phòng, v.v. Nếu có cơ hội ghé thăm, bạn cũng có thể tham quan một vòng quanh khu trưng bày triển lãm giới thiệu chi tiết về Nhã Nhạc cung đình Huế qua các bộ trang phục, mặt nạ, tư liệu và nhạc cụ.

Các hiện vật được trưng bày tại Nhà hát Truyền thống Cung đình Huế ngày nay