
Từ Phúc | |
---|---|
Tên chữ | Quân Phòng |
Thông tin cá nhân | |
Sinh | |
Ngày sinh | 255 TCN |
Nơi sinh | Tề |
Mất | không rõ |
An nghỉ | Shingū |
Giới tính | nam |
Nghề nghiệp | nhà thám hiểm, bác sĩ |
Quốc tịch | nhà Tần |
[sửa trên Wikidata] |

Từ Phúc (tiếng Hán: 徐福), tên chữ là Quân Phòng, xuất thân từ đất Tề vào thời nhà Tần. Ông là một danh y, từng đảm nhiệm vị trí ngự y cho Tần Thủy Hoàng.
Tiểu sử
Nơi sinh của Từ Phúc hiện vẫn chưa rõ, chỉ biết là ở Trung Quốc. Có giả thuyết cho rằng ông sinh ở trấn Từ Phúc, thành phố cấp huyện Long Khẩu, thuộc địa cấp thị Yên Đài, tỉnh Sơn Đông. Một giả thuyết khác cho rằng ông sinh ra tại thôn Từ Phúc, hương Kim Sơn, huyện Cám Du, thành phố cấp huyện Liên Vân Cảng, tỉnh Giang Tô. Một thuyết khác nữa cho rằng ông sinh tại thành phố cấp huyện Giao Nam, thuộc địa cấp thị Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông.
Một số sách sử như Sử ký của Tư Mã Thiên và Tam quốc chí của Trần Thọ ghi lại các chuyến đi của Từ Phúc sang Nhật Bản để tìm kiếm thuốc trường sinh bất lão. Hai chuyến đi của ông diễn ra từ khoảng năm 219 TCN đến năm 210 TCN. Đội tàu của ông được cho là gồm 60 thuyền ba buồm và khoảng 5.000 thủy thủ, cùng 3.000 đồng nam và đồng nữ, cùng nhiều thợ thủ công. Sau chuyến đi thứ hai vào năm 210 TCN, ông không trở lại. Một số nguồn cho biết ông chỉ mang theo 500 đồng nam và 500 đồng nữ, còn một số khác gợi ý rằng ông có thể đã qua đời ở Nhật Bản.
Tần Thủy Hoàng vì lo sợ cái chết nên đã giao cho Từ Phúc nhiệm vụ tìm kiếm bí quyết trường sinh. Vào năm 219 TCN, Từ Phúc cùng với 1.000 đồng nam và đồng nữ được giao nhiệm vụ tìm kiếm thuốc bất tử từ các vị tiên sống ở núi Bồng Lai ngoài biển Đông, với 3 năm lương thực dự trữ. Đội tàu của ông đã mất vài năm mà không tìm thấy núi Bồng Lai. Đến năm 210 TCN, khi Tần Thủy Hoàng hỏi về nhiệm vụ, Từ Phúc báo cáo rằng một quái vật biển đã ngăn cản đường đi và đề nghị dùng cung thủ để tiêu diệt nó. Tần Thủy Hoàng đồng ý và giao cho các cung thủ nhiệm vụ đó. Từ Phúc tiếp tục hành trình nhưng không bao giờ quay lại. Sử ký (Tần Thủy Hoàng bản kỷ và Hoài Nam Hành Sơn liệt truyện) viết rằng ông đã đến một nơi 'bằng phẳng với các đầm lầy rộng lớn' (平原廣澤) và tự xưng là vua, không trở về nữa.
Các tài liệu sau này không ghi rõ nơi Từ Phúc đến. Tam quốc chí (Ngô thư Ngô chủ quyền truyện) và Hậu Hán thư (Đông Di liệt truyện) đều cho rằng ông đã đến 'Đản Châu' (亶洲) hay 'Đạn Châu' (澶洲), nhưng không rõ địa điểm cụ thể. Hơn 1.100 năm sau chuyến đi cuối cùng của Từ Phúc, một tăng nhân tên Nghĩa Sở trong quyển 21 của Nghĩa Sở lục thiếp (còn gọi là Thích thị lục thiếp, viết thời Hậu Chu (951-960)) đã viết rằng Từ Phúc đã đến Nhật Bản và đặt tên núi Phú Sĩ là Bồng Lai. Thuyết này đã phát triển thành 'Truyền thuyết Từ Phúc' phổ biến ở Nhật Bản, với nhiều tượng đài kỷ niệm ông tại đất nước này.
Di sản
Những người tin rằng Từ Phúc đã đến Nhật Bản xem ông như là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển của xã hội Nhật Bản cổ đại. Văn hóa Jōmon ở Nhật Bản đã tồn tại hơn 6.000 năm nhưng đột ngột biến mất vào khoảng năm 300 TCN. Kỹ thuật và kiến thức nông nghiệp mà Từ Phúc mang đến được cho là đã cải thiện đời sống của người Nhật cổ và ông cũng được cho là đã đưa nhiều loại cây trồng và kỹ thuật mới đến Nhật Bản. Những thành tựu này được ghi nhận bằng việc người Nhật thờ cúng ông như là 'Thần nông nghiệp', 'Thần y tế' và 'Thần tơ lụa'. Nhiều đền thờ và đài tưởng niệm Từ Phúc có thể tìm thấy ở Nhật Bản và ông được cúng tế vào ngày 28 tháng 11 hàng năm. Tại Từ Châu, gần Dương Châu, có Viện nghiên cứu Từ Phúc của Cao đẳng Sư phạm Từ Châu.