Website có thể phục vụ nhiều mục đích khác nhau, từ chia sẻ tin tức, bán hàng, đến giải trí trực tuyến. Để giải quyết nỗi lo chi phí và khó khăn về lập trình, bài viết này sẽ hướng dẫn cách tự tạo website miễn phí bằng WordPress từ đầu đến cuối.
1. WordPress Là Gì?
WordPress là công cụ tạo website mã nguồn mở viết bằng PHP. Nó không chỉ là hệ thống quản lý nội dung (CMS) mạnh mẽ nhất hiện nay mà còn dễ sử dụng cho cả trang web và blog.
WordPress, Nền Tảng Website Đa Năng và Tuyệt Vời
WordPress là lựa chọn tuyệt vời cho mọi loại trang web, từ blog cá nhân đến thương mại điện tử, kinh doanh, tin tức, nhiếp ảnh, âm nhạc, và nhiều lĩnh vực khác. Điều đặc biệt là WordPress là hoàn toàn miễn phí. Với nó, bạn có thể tự thiết kế trang web đẹp mê ly mà không cần phải trả chi phí (ngoại trừ Domain và Hosting), và không yêu cầu kiến thức về lập trình. Hãy bắt đầu sở hữu trang web của bạn ngay với WordPress!
2. Lưu Ý Quan Trọng Trước Khi Tạo Website Bằng WordPress
Để xuất bản website, ngoài việc thiết kế và đăng nội dung, bạn cần Domain và Hosting. Nếu bạn chưa rõ về hai khái niệm này, có thể tham khảo thêm ở đây nhé:
- Domain (Tên Miền) - Kiến Thức Quan Trọng Cho Người Mới
- Hosting - Điều Cần Biết Về Hosting Cho Người Mới
Bạn có thể đăng ký Domain và mua Hosting trước khi bắt đầu tạo website bằng WordPress hoặc ngược lại. Trong hướng dẫn này, chúng tôi sẽ tập trung chủ yếu vào việc hướng dẫn tạo website bằng WordPress, còn về Domain và Hosting, bạn tự tìm hiểu và lựa chọn nhé.
Lưu Ý: WordPress.com và WordPress.org khác nhau. Đây là hai cách lưu trữ trang web WordPress, nhưng giữa chúng có nhiều điểm khác biệt quan trọng, đặc biệt là về máy chủ thực sự (Host).
Sử dụng WordPress.org, bạn có thể tải mã nguồn về và lưu trữ trên máy tính cá nhân hoặc với một nhà cung cấp dịch vụ Hosting. Điều này có nghĩa là bạn có thể tạo website bằng WordPress trước khi cần đến Domain và Hosting. WordPress.org mang lại sự linh hoạt và kiểm soát lớn hơn cho trang web của bạn. Bạn có thể sử dụng tên miền riêng, cài đặt theme và plugin theo ý muốn. Bạn cũng có quyền truy cập vào các file, cơ sở dữ liệu và mã nguồn, giúp bạn có toàn quyền sửa đổi trang web theo ý thích.
Ngược lại, WordPress.com sẽ lưu trữ trang web cho bạn mà không cần quản lý máy chủ web, trả phí lưu trữ hoặc tải phần mềm. Tuy nhiên, quảng cáo sẽ xuất hiện trên trang web của bạn và bạn sẽ sử dụng subdomain của wordpress.com. Bạn không thể tải lên các theme hay plugin tùy chỉnh, cũng như không thể chỉnh sửa hay thay đổi mã nguồn.
So sánh trên cho thấy WordPress.org mạnh mẽ hơn rất nhiều. Bài viết tiếp theo sẽ hướng dẫn sử dụng WordPress.org để tạo website.
3. Cài Đặt WordPress - Bước Đầu Tiên Cho Sự Khởi Đầu
Trước khi bắt đầu sử dụng WordPress để tạo trang web, bạn cần cài đặt nó thông qua trình điều khiển cPanel sau khi đã có Domain và Hosting. Đúng, không nhất thiết phải chi trả trước tiên cho Domain và Hosting. Trong hướng dẫn này, mình sẽ sử dụng một Domain và dịch vụ Hosting miễn phí từ Hostinger để minh họa. Bạn có thể làm theo hoặc bỏ qua nếu đã có Domain và Hosting của riêng mình.
* Lưu ý rằng nếu bạn chọn một dịch vụ Hosting khác, các bước cài đặt WordPress có thể không giống hoàn toàn với hướng dẫn này, nhưng vì hầu hết các nhà cung cấp dịch vụ hỗ trợ cài đặt tự động, nên cách thực hiện sẽ tương tự.
Bước 1: Truy cập https://vn.000webhost.com/dang-ky-website-mien-phi, đăng ký hoặc đăng nhập qua Facebook hay Google.
Bước 2: Sau khi trả lời một số câu hỏi cho người mới, bạn sẽ được yêu cầu nhập tên miền cho trang web và mật khẩu. Nhập thông tin theo ý muốn rồi nhấn Tiếp tục (lưu ý: vì là miễn phí, tên miền sẽ có dạng '000webhostapp.com').
Bước 3: Chọn Tạo WordPress website. Nhập thông tin cần thiết như tên đăng nhập tài khoản Admin, mật khẩu Admin, URL (là tên miền bạn đã sử dụng ở bước 2) và ngôn ngữ (chọn tiếng Việt nếu bạn mới bắt đầu). Sau đó, nhấn vào Cài đặt.
Đợi một chút để dịch vụ tự động cài đặt WordPress cho bạn.
Khi quá trình cài đặt hoàn tất, bạn sẽ nhận được thông báo về sự sẵn sàng của trang web. Nhấn vào nút Vào trang cấu hình để bắt đầu thiết kế cho trang web của mình bằng WordPress!
4. Hướng dẫn tạo website bằng WordPress
Cuối cùng, chúng ta đã đến đoạn quan trọng nhất. Thực tế, sau bước này, trang web của bạn đã được tạo ra, nhưng vẫn cần phải được nâng cấp hoàn toàn.
Sau khi nhấp vào Vào trang cấu hình ở bước trước, bạn sẽ được chuyển đến trang đăng nhập để truy cập vào khu vực quản trị website của mình. Hãy nhập tên tài khoản và mật khẩu (đã tạo ở bước 3 mục 3) để đăng nhập.
Và đây là giao diện quản trị trang web của bạn.
Tại khu vực quản trị này, bạn có thể cài đặt và tinh chỉnh mọi thứ cho trang web của mình. Hãy bắt đầu với việc thay đổi chủ đề giao diện (Theme) trước nhé.
Thay đổi Giao diện cho trang web
Dựa vào mục đích và nội dung trên trang web, bạn cần phải lựa chọn Giao diện phù hợp. Hãy chọn một cách cẩn thận, vì Giao diện chính là vẻ ngoài của trang web. Mọi người sẽ ấn tượng ban đầu bởi vẻ đẹp của Giao diện!
Có 3 phương pháp để cài đặt Giao diện cho trang web WordPress:
Phương pháp 1: Lựa chọn một Giao diện có sẵn (miễn phí) trong thư viện
- Trên thanh điều khiển ở bên trái, hãy di chuyển con chuột đến Giao diện
- Bấm vào Thêm mới (Add New).
- Tiếp theo, hãy chọn một trong hàng ngàn Giao diện có sẵn. Di chuyển con chuột lên Giao diện bạn muốn và bấm vào Cài đặt (Install). Hoặc nếu muốn kiểm tra kỹ hơn trước khi cài đặt, bạn bấm vào Xem thử (Preview).
- Sau khi cài đặt Giao diện, nhấn vào Kích hoạt (Activate) để áp dụng Giao diện đó cho trang web của bạn.
Cách 2: Upload Giao diện thông qua trang quản trị WordPress
Bên cạnh thư viện Giao diện có sẵn trên WordPress, cộng đồng người dùng trên toàn thế giới cũng tạo ra vô số Giao diện khác nhau, từ miễn phí đến trả phí. Nếu bạn đã sở hữu một Giao diện từ nguồn bên ngoài, bạn có thể tải lên bằng trang quản trị WordPress.
- Sau khi bấm vào Thêm mới (Add New), hãy tiếp tục chọn Tải giao diện lên (Upload Theme).
- Bấm vào Choose File, chọn file .zip của Giao diện trên máy tính, sau đó bấm vào Cài đặt (Install Now).
- Di chuyển chuột lên Giao diện đã cài đặt, sau đó bấm vào Kích hoạt (Activate) để áp dụng cho website.
Cách 3: Tải Giao diện qua FTP
Để thực hiện cách này, bạn có thể sử dụng phần mềm hỗ trợ giao thức FTP (File Transfer Protocol - giao thức giúp bạn trao đổi bất kỳ file nào từ máy tính cá nhân lên máy chủ) như FileZilla, hoặc trình quản lý file của nhà cung cấp dịch vụ Hosting. Trong hướng dẫn này, mình đang sử dụng Hosting của 000webhost nên sẽ dùng luôn trình quản lý file của họ.
- Trên trang quản lý website của 000webhost (không phải trang quản trị của WordPress), ở bảng điều khiển bên trái bạn click vào Công cụ > Quản Lý File. Click tiếp vào Tải file lên.
- Ở đây, bạn sẽ thấy tất cả các thư mục và file thuộc website của bạn. Mở thư mục /wp-content/themes/. Sau đó, click vào Tải lên Tệp tin để đưa Theme (định dạng .zip) từ máy tính của bạn lên đây.
- Giải nén tệp tin .zip bạn vừa tải lên để tạo thành một thư mục riêng, sau đó đổi tên thư mục đó thành tên của Theme để dễ nhận biết.
- Trong trang quản trị của WordPress, bên bảng điều khiển, di chuyển chuột đến Giao diện (Appearance), và click vào Giao diện (Themes). Tiếp theo, di chuyển chuột đến Theme bạn vừa tải lên từ máy tính của bạn, và click vào Kích hoạt (Activate).
Tùy chỉnh Giao diện cho trang web của bạn
Sau khi cài đặt Theme cho trang web, đừng nghĩ rằng trang web của bạn đã tự nhiên trở nên đẹp như một bản mẫu. Bây giờ, bạn cần phải tự tay tuỳ chỉnh, cấu hình lại từ những điều tổng quát như bố cục, màu sắc cho đến những chi tiết nhỏ như Menu, ảnh đầu trang, chân trang, font chữ, và nhiều thứ khác. Bạn sẽ phải làm điều này theo cái nhìn nghệ thuật của mình.
- Trên trang quản trị WordPress, hãy di chuyển chuột đến Giao diện (Appearance) và click vào Tùy chỉnh (Customize).
- Tại đây, bạn có thể điều chỉnh mọi thứ liên quan đến Theme hiện tại của trang web. Cột bên trái chứa các phần có thể chỉnh sửa, hãy tự do sáng tạo cho đến khi bạn hài lòng.
- Ngoài việc thay đổi và tùy chỉnh Theme, mục Giao diện (Appearance) trong bảng điều khiển quản trị WordPress còn giúp bạn chỉnh sửa Menu, các Widget trên Sidebar hay Footer, và nhiều thứ khác. Bạn cũng có thể sửa mã nguồn của Theme (LƯU Ý: Nếu bạn không hiểu về lập trình web, đừng sử dụng tính năng này để tránh gây hỏng trang web).
Mở rộng chức năng của trang web bằng cách cài đặt thêm Plugin
Plugin là những công cụ mở rộng giúp bổ sung thêm tính năng mà WordPress mặc định không có. Hầu hết trang web WordPress đều cần sử dụng các Plugin để hỗ trợ công việc. Có nhiều Plugin hữu ích như Yoast SEO (hỗ trợ SEO), WP Super Cache (tạo bộ nhớ đệm để tăng tốc độ trang web), Contact Form 7 (tạo form liên hệ), hoặc Wordfence (bảo vệ trang web khỏi mối nguy độc hại), ...
Hãy tự mình lựa chọn các Plugin phù hợp với trang web của bạn. Nhớ rằng bạn chỉ nên cài đặt số lượng cần thiết, không nên quá sử dụng Plugin vì có thể làm chậm tốc độ trang web.
Để cài đặt Plugin, bạn có thể thực hiện một trong 3 cách tương tự như khi cài đặt Theme.
1. Lựa chọn Plugin có sẵn từ thư viện
Trong trang quản trị WordPress, điều hướng đến Plugin, chọn Cài mới (Add New). Tiếp theo, chọn những Plugin phù hợp để cài đặt (có thể tìm kiếm Plugin theo từ khóa).
2. Tải lên Plugin qua trang quản trị WordPress
Sau khi vào Plugin trong bảng điều khiển và click vào Cài mới (Add New), tiếp tục chọn Tải Plugin lên (Upload Plugin). Sau đó, tải lên file .zip của Plugin từ máy tính để tiến hành cài đặt.
3. Tải Plugin qua FTP
Sử dụng giao thức FTP (qua phần mềm hoặc trình quản lý file của nhà cung cấp dịch vụ Hosting) để đưa file .zip của Plugin từ máy tính vào thư mục /wp-content/plugins/, sau đó giải nén file .zip.
Tương tự như Theme, Plugin sau khi cài đặt cần phải được kích hoạt để có thể sử dụng. Hãy kích hoạt chúng và tiến hành tùy chỉnh để phục vụ trang web của bạn một cách tốt nhất.
Tạo nội dung cho website
WordPress cung cấp sự hỗ trợ tuyệt vời cho việc tạo nội dung trang web, và ngay cả khi những tính năng sẵn có không đáp ứng đủ, bạn có thể mở rộng chúng bằng cách cài đặt các Plugin chuyên dụng.
Tạo Trang Mới
Một trang web thông thường không chỉ có trang chủ mà còn chứa nhiều trang con khác, được sắp xếp theo các chuyên mục khác nhau. Ví dụ, trang web tin tức có thể có các trang như Tin Xã Hội, Tin Kinh Tế, Tin Thể Thao, ... Để tạo hoặc chỉnh sửa trang, bạn click vào Trang (Pages) trên bảng điều khiển của trang quản trị WordPress.
Sau khi tạo đủ trang cần thiết, hãy tạo Menu (Appearance > Menu) và thêm Menu vào giao diện của trang web.
Tạo Chuyên Mục và Bài Viết Mới
WordPress mang lại cho bạn khả năng tạo ra nhiều chuyên mục để sắp xếp bài viết, đồng thời cung cấp một trình soạn thảo đầy đủ chức năng để hỗ trợ quá trình viết bài. Để tạo mới hoặc chỉnh sửa chuyên mục và bài viết, bạn click vào Bài Viết (Posts) trên bảng điều khiển.
Với những bước đơn giản đến đây, bạn đã hoàn thành phần cơ bản của trang web. Các công việc tiếp theo phụ thuộc vào mục đích và cách bạn sử dụng trang web của mình. Bạn có thể thêm liên kết mạng xã hội, tích hợp tính năng chat trực tuyến, quản lý thành viên cho trang web, thiết lập chức năng bình luận, ... Những công việc này có thể thực hiện thông qua trang quản trị WordPress hoặc sử dụng các Plugin.
Đừng quên sử dụng các công cụ phân tích như Google Search Console hay Google Analytics, đặc biệt là với những trang web quan trọng về lượng truy cập và SEO. Tóm lại, những công việc này đòi hỏi kiến thức về quản trị trang web, nằm ngoài phạm vi hướng dẫn tạo website miễn phí bằng WordPress này. Nếu bạn quan tâm, hãy tự tìm hiểu thêm.
Chúc bạn thực hiện thành công và tạo ra những trang web đẹp mắt bằng WordPress!