Khi nhắc đến trung thu, chúng ta thường nghĩ ngay đến việc rước đèn. Lồng đèn trở thành biểu tượng tinh thần quan trọng trong ngày lễ này. Nếu bạn có tài về sáng tạo và làm đồ thủ công, không thể bỏ qua việc tự tay làm lồng đèn kéo quân. Chỉ cần sẵn sàng vài công cụ đơn giản, bạn có thể tạo ra một chiếc lồng đèn đẹp mắt để trang trí ngày trung thu đặc biệt. Hãy bắt đầu ngay!
Nguồn gốc và ý nghĩa của lồng đèn Kéo quân
Sự tích lồng đèn Kéo quân
'Theo truyền thuyết dân gian, vào thời xa xưa, gần đến ngày Tết Trung thu, theo lệnh của vua, mọi người tranh nhau làm những chiếc đèn độc đáo nhưng không ai làm được chiếc nào vừa lòng vua.
Một nông dân nghèo tên là Lục Đức, mồ côi cha, sống với mẹ hiền lành. Một đêm, trong giấc mơ, Lục Đức gặp một vị thần có râu tóc bạc phơ tự xưng là Thái Thượng Lão Quân, đã chỉ cho anh cách làm một chiếc đèn dành tặng vua.
Theo chỉ dẫn của thần, Lục Đức và mẹ sử dụng thân trúc và giấy màu để tạo ra chiếc đèn. Vào ngày rằm tháng 8, chiếc đèn hoàn thành, Lục Đức vui mừng cùng mẹ mang đèn vào thành phố để dâng vua.
Khi nhìn thấy chiếc đèn kỳ lạ, rực rỡ mà lại có khả năng quay, nhà vua rất hài lòng. Vua hỏi Lục Đức về ý nghĩa của chiếc đèn, Lục Đức kể lại lời của Thần: 'Chính thân trúc ở giữa đèn thể hiện sự sâu sắc, và chong chóng quay sáu mặt biểu thị sáu tính cách của con người: thương, ghét, giận, buồn, vui, hờn. Chong chóng quay không ngừng, tượng trưng cho sự thay đổi trong con người có căn nguyên từ đạo lý. Chong chóng quay cũng nhờ sự sáng của ánh đèn, giống như con người tốt lành nhờ vào đạo đức. Sáu mặt của chiếc đèn làm bằng giấy sáng chói phản ánh cá tính của con người'.
Vua ra lệnh để mang chiếc đèn đến cho dân chúng chiêm ngưỡng. Khi đèn được thắp lên, chong chóng bắt đầu quay. Hình ảnh của vua, quan lại, lính, ngựa xuất hiện liên tiếp với sáu màu sắc rực rỡ. Tất cả hình ảnh trên đèn được làm bằng giấy. Vua vui lòng, đã thưởng cho Lục Đức và mẹ của anh hai danh hiệu Vạn Hộ Hầu.
Từ đó, mỗi khi nhớ đến sự tích của Lục Đức, người con hiếu thảo, vào dịp Tết Trung thu mọi người cố gắng làm những chiếc đèn màu rực rỡ, còn được gọi là đèn kéo quân.
Sự tích lồng đèn Kéo quânÝ nghĩa lồng đèn Kéo quân
Ban đầu, hình ảnh của chiếc đèn kéo quân nhằm gợi nhớ cho trẻ em về lịch sử và tình yêu đất nước thông qua hình ảnh của các đoàn quân xung trận (đây cũng là nguồn gốc của tên gọi 'kéo quân').
Sau này, người ta đã thêm nhiều hình ảnh khác nhau trên chiếc đèn như hình tứ linh nhảy múa, bác nông dân làm ruộng, quan trạng vinh quy bái tổ,... hoặc thậm chí là các nhân vật hoạt hình hiện đại như Doraemon, Tôn Ngộ Không,...
Nguyên tắc hoạt động của đèn lồng Kéo quân
Chiếc đèn này được làm theo kiểu ngoài hình vuông nhưng bên trong tròn. Phần bên ngoài của đèn có 4 mặt giấy như 4 tấm màn ảnh.
Bên trong bao gồm:
- Phần giữa của đèn được cố định bằng một trục thẳng đứng làm bằng thanh tre thẳng, uốn tròn và kết thúc bằng hai đầu kim nhọn. Kích thước của trục có thể từ 50, 60 phân đến vài mét tùy thuộc vào chiều cao của đèn.
- Quanh trục đèn là những vòng trụ được dán giấy trang trí. Các tầng giấy này được xếp, buộc lại để tạo thành nhiều lớp gọi là các tầng đèn để có nhiều hình dáng đa dạng.
Khi đốt đèn, do trục mượt và giấy dán nhẹ, lửa bên trong làm tăng nhiệt độ và làm giảm trọng lượng của khí bên trong. Khí nóng nhẹ bay lên và va vào vòng trụ làm cho đèn tự động quay. Sau đó, luồng không khí ngoài nặng hơn khi chảy vào đèn sẽ tiếp tục bị làm nóng, tạo thành dòng khí đối lưu làm cho đèn tiếp tục quay.
Một chiếc lồng đèn tự xoay, nghe thật hấp dẫn phải không. Cùng khám phá cách làm chiếc đèn kéo quân thú vị và đơn giản theo hướng dẫn dưới đây nhé.
Hướng dẫn làm đèn lồng Kéo quân
Dụng cụ cần chuẩn bị để làm đèn lồng Kéo quân
- Keo dán
- Dao cắt giấy
- Kéo
- Thước
- Compa
- Khoảng 6-7 tờ giấy A4 màu hoặc giấy trắng
- 3-4 tờ giấy cứng dày
Các bước thực hiện làm lồng đèn Kéo quân từ giấy
Sử dụng tờ giấy cứng để cắt thành hình bát giác như vậy, mỗi cạnh đo 9.5cm để tạo phần nóc của lồng đèn.
Tạo phần nóc của lồng đènBạn cần một tờ giấy cứng khác với kích thước cạnh cũng là 9.5cm để làm kệ đựng nến, tương tự. Sử dụng compa để đánh dấu một điểm ở giữa, mỗi cạnh tam giác cần bỏ đi 1.5cm.
Tạo kệ để đặt nếnBạn sử dụng tờ giấy màu trắng A4 cắt thành đoạn rộng 9.5cm. Mỗi tờ A4 sẽ tạo ra 2 mảnh vách. Tiếp tục cắt cho đến khi có tổng cộng 8 mảnh vách, bạn có thể chọn màu sắc theo ý thích. Sau đó, bạn khoét phần giữa của mỗi mảnh vách để tạo lỗ thông hơi.
Tạo vách bên ngoài cho đènSử dụng tờ giấy trắng, bạn đo kích thước sao cho phù hợp với cửa sổ bạn đã làm sẵn, sau đó sử dụng keo dán để tạo thành các vách có cửa sổ trắng. Làm như vậy cho tất cả 8 mảnh vách.
Cắt và dán làm cửa sổVới mỗi mảnh vách bạn đã làm, gấp hai đầu vào khoảng 1cm. Thực hiện tương tự cho tất cả các mảnh vách còn lại.
Gập 8 miếng vách có cửa sổSử dụng keo dán, dán phần gập 1cm vào phần nắp của lồng đèn, mỗi mảnh vách được dán vào một cạnh của nắp.
Dán các mảnh váchDùng phần còn lại của mỗi mảnh vách, dán vào phần bìa cứng để tạo thành giá để đặt nến. Lúc này, bạn sẽ có phần hình thù của lồng đèn kéo quân.
Dán phần bìa cứng để giá nếnSau khi dán xong, bạn cắt các thanh để cố định các mảnh vách với nhau bên trong lồng đèn, với chiều rộng khoảng 2-3 cm và chiều dài phù hợp với lồng đèn.
Đây sẽ là bước cuối cùng khi bạn đã dán xong và cố định các mảnh vách lại với nhau.Đây là bước quan trọng trong quá trình làm quạt gió. Cánh quạt này có vai trò làm quay các hình thú bên trong đèn để tạo ra các bóng trên các mặt vách của đèn. Cánh quạt cần nhỏ hơn kích thước của lồng đèn.
Lấy một tờ giấy trắng, sử dụng compa để đo và cắt thành một hình tròn nhỏ hơn kích thước của lồng đèn. Sử dụng bút chì để chia hình tròn thành các phần tam giác nhỏ, đều nhau, khoảng từ 8 đến 16 phần. Sau đó, sử dụng dao cắt giấy để cắt theo các đường kẻ từ bút chì. Nhớ để khoảng cách 1cm từ tâm của hình tròn. Tiếp theo, gập đầu của mỗi cánh quạt và khoảng cách 0.5cm như trong hình.
Tạo cánh quạt cho quạt gióTiếp theo, sử dụng một miếng bìa cứng khác, cắt thành hình tròn có đường kính nhỏ bằng đường kính của phần đầu cánh quạt đã được gập. Sau đó, bạn khoét 4 lỗ tam giác sao cho chúng vừa với cánh quạt và dán chúng vào tâm của cánh quạt và tâm của hình tròn bạn vừa cắt.
Cố định cánh quạtTiếp theo, bạn dán một phần của mỗi cánh quạt vào thanh của hình tròn như hình vẽ. Tiếp tục làm như vậy cho đến khi bạn đã dán hết tất cả các cánh quạt.
Dán cánh quạtSau khi hoàn thành việc dán cánh quạt, bạn sẽ có hình dạng như thế này. Tiếp theo, đục một lỗ ở trung tâm của cánh quạt. Sử dụng một thanh trục có răng cưa để cố định quạt, giúp quạt không bị lung lay khi quay.
Gắn thanh trục vào quạt gióSử dụng băng keo để dán những hình thú mà bạn chọn vào quạt theo ý thích.
Trang trí quạt gióSử dụng một thanh sắt quấn thành như hình, đục 2 lỗ ở 2 bên mép của nắp lồng đèn và gắn thanh sắt vào. Thanh sắt này sẽ giữ cho trục quay ổn định.
Cố định trục quayỞ bước này, lồng đèn kéo quân của bạn đã hoàn thành.
Nếu bạn muốn đốt nến, hãy lấy cánh quạt ra và đặt 2 cây nến lên hai bên sao cho cân đối và đối xứng.
Đặt cây nến hai bênVà đây chính là thành quả của việc tự làm lồng đèn kéo quân.
Thành phẩmCác mẫu lồng đèn Kéo quân đẹp
Dưới đây là một số mẫu lồng đèn Kéo quân đẹp mà bạn có thể tham khảo:
Lồng đèn Kéo quân đẹp mắtLồng đèn Kéo quân ngộ nghĩnhLồng đèn Kéo quân sáng tạo và đẹp mắtLồng đèn Kéo quân hình con cáLồng đèn Kéo quân bằng vải cao cấpLồng đèn Kéo quân sử dụng giấy kính đơn giảnLồng đèn Kéo quân với họa tiết hình thúĐã hoàn thành cách làm lồng đèn kéo quân, đơn giản như vậy phải không? Với những bước đơn giản đó, bạn có thể sở hữu ngay chiếc lồng đèn kéo quân đẹp cho dịp Tết trung thu sắp đến. Đừng quên làm những chiếc bánh trung thu xinh xắn nữa nhé!
Mua bánh quy tại Mytour để làm quà cho các bé trong dịp Trung Thu: