Buzz
(Mytour) Tư thế ngủ của Đức Phật không phải là ngẫu nhiên hay ép buộc, mà là một quá trình lựa chọn cẩn thận để tìm ra cách nằm ngủ tối ưu cho thân thể và tâm hồn Ngài.
Nếu có dịp thăm thú các nơi có tượng Phật nằm ngủ, bạn sẽ thấy chúng có điểm chung là
Người nằm nghiêng về bên phải, một tay đặt dưới đầu và tay kia duỗi thẳng theo chiều dọc cơ thể.Chắc chắn bạn sẽ tò mò không biết tại sao tư thế ngủ của Đức Phật lại như vậy, có vẻ như chúng không phải là tự nhiên như cách chúng ta có thể nằm ngủ với nhiều tư thế khác nhau khi đi ngủ.
Ý nghĩa của tư thế ngủ của Đức Phật
Nằm ngủ là một hành động quen thuộc hàng ngày, đến mức chúng ta thường không chú ý liệu tư thế ngủ của mình có đúng không và có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không. Không phải ai cũng biết rằng cách nằm ngủ có liên quan đến sự bình an của tâm hồn và cơ thể.
Thực tế, nằm ngủ cũng là một hình thức tu hành. Tư thế nằm phản ánh tâm trạng và ảnh hưởng sâu rộng đến sự an lạc của thân tâm người nằm. Để có giấc ngủ ngon và sâu, việc lựa chọn tư thế ngủ là điều vô cùng quan trọng.
Trong Luật tạng Phật giáo, Đức Phật dạy các đệ tử nên chọn tư thế ngủ bên phải và không nên ngủ với các tư thế khác. “Ngọa tu hữu hiếp, danh cát tường thụy, bất đắc ngưỡng ngọa, phúc ngọa, cập tả hiếp ngọa.” (Nằm nghiêng hông bên phải gọi là ngủ “kiết tường”. Không nằm ngửa, nằm sấp hay nằm nghiêng hông bên trái.)
Trong Luật tạng Phật giáo, Đức Phật dạy các đệ tử nên chọn tư thế ngủ bên phải và không nên ngủ với các tư thế khác. “Ngọa tu hữu hiếp, danh cát tường thụy, bất đắc ngưỡng ngọa, phúc ngọa, cập tả hiếp ngọa.” (Nằm nghiêng hông bên phải gọi là ngủ “kiết tường”. Không nằm ngửa, nằm sấp hay nằm nghiêng hông bên trái.)
Một lần, Thế Tôn lưu trú tại Kosambi, trong vườn Ghosita, dạy các Tỳ kheo:
“Hỡi các Tỳ kheo, có bốn loại tư thế ngủ. Đó là gì? Tư thế ngủ của ngạ quỷ, tư thế ngủ của kẻ có tham vọng hưởng thọ, tư thế ngủ của sư tử và tư thế ngủ của Như Lai.
Cái nào là tư thế ngủ của ngạ quỷ? Hỡi các Tỳ kheo, hầu hết ngạ quỷ nằm ngửa.
Hỡi các Tỳ kheo, cách nằm của những người hưởng thọ các dục vọng là gì? Đa số họ nằm nghiêng về phía bên trái.
Cách nằm của sư tử là gì? Hỡi các Tỳ kheo, sư tử, vị vua của các loài thú nằm nghiêng hông về phía bên phải, hai chân gác lên nhau.
Và đây các Tỳ kheo, thế nào là cách nằm của Như Lai? Ở đây, các Tỳ kheo, những người đã đạt được sự chiêm tinh và an trú trong Tứ Thiền, đây là cách nằm của Như Lai.
Vì lý do đó mà gọi là thế ngủ như Sư tử vương được gọi là thế ngủ Cát Tường vì chúng ta sẽ chỉ ngủ đủ, không mê, và tránh mơ thấy ác mộng trong khi các tư thế ngủ khác. Hãy lắng nghe lời dạy của Phật về các tư thế ngủ để áp dụng hàng ngày và cải thiện sức khỏe.
1. Nằm ngửa
Thể hiện sự khát khao, phản ánh tâm khát ái, hoặc ước mơ, thậm chí dễ gây ra sự hớ hênh.
Theo quan điểm khoa học: Tư thế nằm ngửa với hai chân duỗi thẳng dễ tạo áp lực lên cơ, khớp xương, dây chằng ở lưng và cổ, dễ gây đau lưng.
Người lớn tuổi, béo phì nếu nằm ngửa dễ gây ngáy. Tuy nhiên, tư thế này tốt cho trẻ nhỏ, người bị cao huyết áp, tai biến mạch máu não vì rất có lợi cho tuần hoàn máu não và cơ thể.
2. Nằm sấp
Tư thế ngủ này phản ánh sự dằn vặt, đau khổ, cảm thấy không thoải mái trong tâm trí, dễ gặp ác mộng.
Theo quan điểm khoa học, tư thế này ép ngực vào, làm ảnh hưởng đến tim, phổi, và các cơ quan nội tạng, dễ gặp ác mộng hơn.
Khi nằm sấp, đầu sẽ phải nghiêng về phía trái hoặc phải. Điều này ảnh hưởng tới lưu thông máu trên da mặt, làm da lão hóa nhanh, da cổ có thể nhăn do đầu nghiêng sang một bên. Bạn cũng dễ gặp vấn đề về cổ, gáy, chảy nước miếng…
3. Nằm nghiêng bên trái
Phản ánh tâm trạng của phần lớn những người thích thọ hưởng các dục vọng.
Theo quan điểm khoa học, tư thế này có hại cho tim và các cơ quan nội tạng, vì tim nằm ở bên trái trong lồng ngực, và ra ngoài ruột non và ruột già đều ở phía bên trái.
Người thường xuyên ngủ trong tư thế này có thể mắc các bệnh về dạ dày hoặc làm nặng bệnh tim và dạ dày. Nếu bạn có sỏi mật, không nên chọn tư thế này vì sỏi có thể bịt ống mật gây đau đớn.
Theo các nghiên cứu khoa học, nằm sấp, nằm ngửa và nằm nghiêng bên trái không tốt cho hệ tuần hoàn, các nội tạng và xương khớp. Vì vậy, người tu thường không sử dụng 3 tư thế này. Tốt nhất là nằm nghiêng về phía bên phải:
4. Nằm nghiêng bên phải
Nằm nghiêng bên phải, hai chân gác lên nhau như sư tử là tư thế hội đủ oai nghi, một trong những điều tốt đẹp của người tu, cũng chính là cách nằm của Đức Phật: Đây là tư thế nằm cát tường, mang đến sự yên bình, an lạc cho cả thân thể và đặc biệt là tâm luôn thức tỉnh.
Về mặt khoa học, trong tư thế này, lục phủ và ngũ tạng sẽ đặt ở vị trí đúng, giúp cho tuần hoàn máu tốt hơn, các bắp cơ trên toàn thân được thư giãn một cách tối đa, giúp bạn có giấc ngủ ngon và sâu hơn.
Đây là cách nhanh chóng xóa tan mệt mỏi và giúp bạn phục hồi sức khỏe sau giấc ngủ ngon. Ngoài ra, tư thế này còn giúp kéo dãn cột sống, giảm áp lực do sức nặng từ phần trên cơ thể đè lên.
Đây là cách nhanh chóng xóa tan mệt mỏi và giúp bạn phục hồi sức khỏe sau giấc ngủ ngon. Ngoài ra, tư thế này còn giúp kéo dãn cột sống, giảm áp lực do sức nặng từ phần trên cơ thể đè lên.
Các nhà dưỡng sinh thời xưa cho rằng nằm nghiêng về bên phải và giữ hai chân, hai tay hơi co lại sẽ rất tốt cho cơ thể. Khoa học hiện đại cũng chứng minh rằng với tư thế này, .
Đức Phật trả lời về tư thế ngủ của mình
Thời Đức Phật còn sống, môn đồ Ananda là một người anh em thân thiết của Ngài và luôn tò mò khi thấy Ngài luôn ngủ trong tư thế nghiêng về phía bên phải, suốt đêm không thay đổi.
Vì sự hiếu kỳ quá lớn, một hôm Ananda dũng cảm đến nổi đánh thức Đức Phật khi Ngài đang ngủ để hỏi:
'Thưa Đức Phật, con biết Ngài đã dạy dỗ, giảng dạy cả ngày nên rất mệt nhưng con lại đánh thức Ngài giữa đêm. Con có một câu hỏi không ngừng nghỉ, xin lỗi Ngài'.
Đức Phật gật đầu để nghe Ananda tiếp tục nói: 'Theo Ngài, suốt 20 năm tu hành, con không hiểu làm sao Ngài có thể duy trì một tư thế ngủ như vậy mà không thay đổi sang các tư thế khác. Xin hỏi, Ngài có thực sự ngủ không, hay chỉ đang cố giữ tư thế đó suốt đêm?
Với bản thân con, giữ nguyên một tư thế là điều không thể. Trong đêm, con sẽ liên tục thay đổi từ tư thế này sang tư thế khác. Con không thể ngủ với một tư thế duy nhất trong cả đêm được'.
Nghe xong thắc mắc của Ananda, Đức Phật từ từ giải thích: 'Trước đây, ta cũng giống như con, nhưng sau đó, ta đã tìm được tư thế này là phù hợp nhất, giúp ta ngủ suốt đêm mà không bị gián đoạn, từ đó ta không có ý định thay đổi.
Tâm trí của chúng ta vẫn tỉnh thức khi ta ngủ, chỉ có cơ thể là hoàn toàn nghỉ ngơi. Con không thể nằm yên với một tư thế vì tâm vẫn đang bất an và con cũng đang tìm kiếm tư thế thích hợp cho mình.
Tâm trí của chúng ta vẫn tỉnh thức khi ta ngủ, chỉ có cơ thể là hoàn toàn nghỉ ngơi. Con không thể nằm yên với một tư thế vì tâm vẫn đang bất an và con cũng đang tìm kiếm tư thế thích hợp cho mình.
Do đó, con không thể nằm im với một tư thế trong cả đêm. Tuy nhiên, vấn đề không phải là thay đổi tư thế ngủ mà là tâm của con chưa thực sự an tịnh. Tâm chưa an tịnh thì thân không thể yên nghỉ.
Ta hiện tại đã đủ an tịnh và vượt qua giai đoạn đó, nên khi ngủ, ta không còn suy nghĩ hay bận tâm điều gì. Cơ thể nằm xuống, không khác gì một xác chết, không di chuyển được'.
Ananda nghe xong, hoàn toàn bị thuyết phục trước lời giải thích của Đức Phật, mỉm cười và rút ra bài học cho bản thân mình.
