Những câu chuyện gây sốc về thị trường điện thoại: Tạo ra một chiếc smartphone có khó khăn như thế nào?
Bí mật không ngờ từ quá trình sáng tạo đến sản phẩm hoàn chỉnh của một chiếc smartphone, bạn đã hiểu rõ chưa?
Hình minh họa (hình ảnh: Báo Savon)Hãy cùng khám phá nguồn gốc của chiếc điện thoại mà bạn đang sử dụng để đọc bài này! Hoặc nếu bạn đang sử dụng laptop hoặc PC, đừng bỏ lỡ cơ hội để hiểu rõ về quy trình khắt khe trong việc sản xuất những chiếc smartphone sáng tạo và đổi mới nhé!
Công nghệ đang thay đổi không ngừng, yêu cầu từ người dùng càng trở nên cao hơn, khiến cho mỗi chiếc điện thoại phải ngày càng 'thông minh' hơn. Các nhà sản xuất đang áp dụng mọi cách để thu hút khách hàng, điều này khiến quá trình sản xuất smartphone trở nên phức tạp hơn.
Các công ty sản xuất ngày càng thay đổi linh kiện và nguyên liệu để tăng tính cạnh tranh, cùng với việc phần mềm yêu cầu ngày càng nhiều tài nguyên phần cứng.
Quy trình sản xuất một chiếc smartphone có thể thay đổi tùy theo nhà sản xuất và công nghệ đang áp dụng. Tuy nhiên, để tạo ra một chiếc điện thoại thông minh, quy trình thường bao gồm các bước cơ bản sau đây:
Khám phá và phát triển mẫu sản phẩm
Theo quan điểm của tôi, không chỉ riêng điện thoại mà còn với các sản phẩm công nghệ khác, việc tạo ra một sản phẩm xuất sắc phụ thuộc nhiều vào việc nghiên cứu và phát triển (R&D). Tuy nhiên, sự xuất sắc của một sản phẩm không chỉ dừng lại ở việc bán chạy và mang lại lợi nhuận cao mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác. Vậy tại sao các công ty cần đầu tư vào bộ phận R&D?
Trong năm vừa qua, Apple đã chi hơn 14 tỷ USD cho hoạt động R&D, trong khi đó OPPO tuyên bố chi 1.4 tỷ USD, và Huawei đã thành lập hơn 14 trung tâm nghiên cứu, hợp tác với Học viện Công nghệ Massachusetts (MIT) hàng đầu Hoa Kỳ trong lĩnh vực mạng 5G. Samsung cũng có một số phòng lab tại các trường đại học hàng đầu ở Hàn Quốc dành riêng cho hoạt động R&D.
Tổng chi phí mà Apple dành cho hoạt động Nghiên cứu và Phát triển qua từng nămTôi từng làm việc trong bộ phận Nghiên cứu và Phát triển của một tập đoàn công nghệ lớn trong lĩnh vực viễn thông. Công việc của tôi có thể diễn đạt một cách đơn giản như việc theo dõi và nắm bắt xu hướng mới. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu về các công nghệ mới, tính năng chưa có ai làm, hoặc những cải tiến mới,… chờ thời cơ để triển khai. Nhưng đôi khi, chúng tôi gặp khó khăn trong việc xác định hướng đi mới, không biết nên nghiên cứu về điều gì, hoặc những nghiên cứu của chúng tôi không đạt được kết quả như mong đợi.
Ngoài ra, có quá nhiều trường hợp mà một công ty tung ra một tính năng mới, và sau vài tháng, một công ty khác cũng tung ra một tính năng tương tự nhưng lại hoạt động hiệu quả hơn. Điều này đặt ra câu hỏi liệu đó là do “Thiếu sáng tạo”, “Yếu về công nghệ”, “Vi phạm bản quyền” hay là “Học hỏi từ người khác” để phát triển bản thân? Câu trả lời phụ thuộc vào chiến lược của từng công ty trong ngành công nghệ.
Nếu so sánh hai tập đoàn công nghệ lớn nhất, ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng tập đoàn sau thường “mượn ý tưởng” từ tập đoàn trước đó. Họ tạo ra các tính năng cải tiến hơn, thiết kế tương tự hoặc thậm chí đẹp hơn. Khi trở nên mạnh mẽ, họ tự tìm kiếm con đường riêng cho mình nhưng vẫn không ngừng “học hỏi”. Điều này cũng là một hướng tiếp cận trong bộ phận Nghiên cứu và Phát triển, nghiên cứu lại những gì người khác đã làm. Nhưng liệu đó có thực sự là một hướng đi tốt?
Từ thời xa xưa, các công ty Trung Quốc đã học hỏi từ người khổng lồ và tránh những sai lầm của họ. Họ nhanh chóng ra mắt những mẫu điện thoại có thiết kế đẹp mắt, loại bỏ nhược điểm từ các công ty lớn, kèm theo mức giá hợp lý.
Phù hợp với thị trường của các nước đang phát triển, những chiếc điện thoại này mang lại cấu hình mạnh mẽ và thiết kế đẹp mắt, với mức giá phải chăng mà không cần quá chú trọng vào thương hiệu.
Tuy nhiên, việc đứng trên vai người khổng lồ không phải lúc nào cũng là lựa chọn đúng đắn. Mặc dù có thể giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, nhưng nó cũng có thể coi là việc đánh cắp ý tưởng. Điều này có thể khiến cho các công ty tiên phong e ngại khi tung ra các sản phẩm mới, làm chậm quá trình sáng tạo.
Cuộc chiến pháp lý kéo dài 7 năm giữa Apple và Samsung về việc sao chép thiết kế và đánh cắp công nghệ vẫn chưa có hồi kết. Các tập đoàn lớn luôn cố gắng bảo vệ tài sản trí tuệ của mình, nhưng tiếc thay, luật pháp ở mỗi quốc gia lại khác nhau, khiến cho việc bảo vệ tài sản trí tuệ và bản quyền trở nên phức tạp.
Trong một số trường hợp, khi các tập đoàn lớn gặp phải những sai lầm, các công ty nhỏ cùng tồn tại có thể phải đối mặt với nguy cơ phá sản. Ví dụ như Nokia, từng thời kỳ hoàng kim của họ tan rã khi Windows Phone của Microsoft gặp phải thất bại, dẫn đến việc phá sản và bán đi.
Huawei đang đối mặt với cuộc chiến thương mại, và họ phải tìm kiếm lối đi mới hoặc đối mặt với nguy cơ phá sản. Hiện tại, đây là thời điểm quyết định sự tồn tại của Huawei, khi các công ty lớn như Google, ARM, Intel... đều bị ép ngừng hợp tác.
Hình minh hoạDù họ có vùng lên hay hòa giải, dẫn nhau ra tòa với những khoản phạt lớn đến hàng tỷ đô, nhưng người tiêu dùng vẫn là người hưởng lợi cuối cùng.
Với một chiếc điện thoại thông minh, bộ phận Nghiên cứu và Phát triển sẽ hoàn thiện thiết kế dựa trên việc phân tích thị trường, xu hướng của người tiêu dùng và tham khảo các thiết kế từ các công ty khác, để tạo ra các sản phẩm mẫu đầu tiên.
Sẽ có nhiều ý tưởng với nhiều phong cách thiết kế và thẩm mỹ khác nhau, từ trọng lượng, vật liệu, hình dáng để đảm bảo phù hợp với nhu cầu của người dùng. Các bước thiết kế sản phẩm mẫu này rất quan trọng vì không ai muốn sở hữu một chiếc điện thoại có chức năng tốt nhưng trông xấu xí và không thoải mái khi sử dụng.
Hình minh hoạ (Nguồn: Counterpoint Research)Sau khi hoàn thiện dưới dạng thiết kế mẫu, nhóm kỹ sư Nghiên cứu và Phát triển sẽ tiếp tục dựa trên nhu cầu của người dùng về phần cứng, các yếu tố cạnh tranh và giá thành để lựa chọn các linh kiện như bộ xử lý, bộ nhớ, cảm biến camera và pin phù hợp.
Trong thời đại hiện nay, sự kết hợp giữa kim loại và kính đang trở nên phổ biến, đồng thời quy trình sản xuất cũng trở nên phức tạp và tốn kém hơn. Việc lựa chọn giữa màn hình LCD và LED, cùng với độ sáng, độ cong và độ cứng của màn hình cũng đóng vai trò quan trọng. Thực tế, các công ty sản xuất điện thoại thông minh thường không tự sản xuất từng bộ phận riêng lẻ.
Theo quan điểm của tôi, yếu tố quan trọng nhất làm cho một chiếc điện thoại trở nên “thông minh” chính là chip bán dẫn - linh kiện cốt lõi tạo nên bộ não của điện thoại. Chi phí về thời gian và tiền bạc cho hoạt động Nghiên cứu và Phát triển trong lĩnh vực này thường rất lớn, mỗi dự án thường kéo dài từ 5 đến 6 năm và đòi hỏi sự tham gia của hàng trăm kỹ sư giỏi có hơn 10 năm kinh nghiệm, cùng với sự hỗ trợ của các nhà vật lý, chuyên gia vật liệu,...
Chip xử lý giống như bộ não của chiếc điện thoại, giúp nó trở nên thông minh. Đối với các công ty mới, lĩnh vực này không phải là dễ dàng tiếp cận, do đó, hầu hết các công ty sẽ mua chip từ các nhà sản xuất lớn trên thế giới.
Hình minh họa (Nguồn: Techpowerup)Bao giờ bạn tự đặt câu hỏi, tại sao Apple lại tự thiết kế dòng chip A nổi tiếng, hoặc Samsung lại tự thiết kế dòng chip Exynos riêng cho mình? Thay vì mua chip từ những công ty lớn như Qualcomm hoặc Intel?
Đây là một chiến lược táo bạo, đầy tham vọng nhưng cũng rất đắt đỏ và rủi ro trong cuộc đua về phần cứng và bản quyền công nghệ. Việc tự thiết kế chip giúp các hãng tránh khỏi sự phụ thuộc vào một nhà cung cấp duy nhất.
Tự điều chỉnh, nâng cấp, bảo mật và thêm các tính năng mà các đối thủ khác khó có thể sao chép. Đồng thời, tối ưu hóa tốc độ, hiệu suất và thời lượng pin cho sản phẩm của riêng mình. Tạo ra sự độc đáo cho sản phẩm.
Cộng đồng người hâm mộ vẫn bàng hoàng trước tin đồn về việc Galaxy S22 FE bị hủy bỏ (Nguồn: SamMobile)Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc, Huawei, một đại gia công nghệ, hiểu được sự quan trọng của việc giảm thiểu sự phụ thuộc vào công nghệ từ phương Tây. Vì vậy, họ đã bắt đầu phát triển chip xử lý riêng của mình, mặc dù vẫn chưa ra mắt trên thị trường.
Do kiến trúc của chip xử lý vô cùng phức tạp và đòi hỏi nhiều thời gian nghiên cứu, cũng như phải tránh vi phạm bản quyền, nên chip mới của Huawei vẫn dựa trên kiến trúc mã nguồn mở của các công ty phương Tây.
Có lẽ đến thời điểm này, không có công ty nào có thể hoàn toàn thoát khỏi sự ảnh hưởng của các công ty công nghệ từ phương Tây. Ngay cả Apple với chip A của mình và Samsung với chip Exynos cũng phải trả phí bản quyền cho kiến trúc của ARM (Anh).
Quá Trình Sản Xuất
Theo thông tin truyền thông, các công ty sẽ xây dựng nhà máy và sản xuất từng phần riêng biệt mà họ đã nghiên cứu, chế tạo và lắp ráp. Tuy nhiên, hiện nay, việc sản xuất từng phần này đòi hỏi nhiều thời gian nghiên cứu, chi phí cũng như gặp phải các vấn đề về bản quyền.
Do đó, hầu hết các công ty lựa chọn mua nhiều linh kiện từ các nhà cung cấp khác nhau ở nhiều quốc gia khác nhau và lắp ráp chúng tại một quốc gia khác. Mục đích của họ là tối ưu hóa giá thành, quy trình sản xuất và công nghệ. Ngoài ra, điều này cũng giúp tránh được một số loại thuế.
Hình ảnh minh họa (Nguồn: Công an Nhân dân)Có một số quốc gia, chi phí nhập khẩu linh kiện rẻ hơn so với việc nhập khẩu 1 chiếc điện thoại đã hoàn thiện. Vì vậy không ngẫu nhiên mà các công ty lớn đặt nhà máy lắp ráp tại một số quốc gia khác thay vì ở quốc gia của họ.
Ví dụ như nhà 'Táo', ngoài việc thành công với dòng Chip A, Apple còn nổi tiếng trong việc thiết kế màn hình, đặc biệt là công nghệ tấm nền retina - một công nghệ màn hình được đội ngũ R&D của Apple tự thiết kế.
Apple hợp tác với các ông lớn trong việc sản xuất tấm nền màn hình như Samsung, LG, Sharp và gần đây là JPD trong việc sản xuất tấm nền OLED. Mục tiêu là để tối ưu giá cả và đảm bảo nguồn cung ổn định, đồng thời tiết kiệm chi phí xây dựng nhà máy.
Ở đây chúng ta sẽ có thêm các khái niệm OEM và ODM, mình sẽ so sánh và giới thiệu trong bài viết tiếp theo.
Trong quá trình sản xuất, không thể không nhắc đến Apple, công ty hàng tỷ đô. Việc chăm sóc sản phẩm là điều mà Apple làm rất tốt, giúp họ luôn nổi tiếng. Tuy nhiên, dường như Apple không muốn thay đổi mẫu thiết kế quá nhiều.
Các thế hệ “S” trên iPhone mang lại lợi nhuận cao vì áp dụng phương châm “Bình cũ, rượu mới”, tiếp tục sử dụng thiết kế và vật liệu cũ để giảm chi phí. Mặc dù không bán ra nhiều nhưng Apple vẫn thu được lợi nhuận cao từ mỗi sản phẩm.
Trong quý II năm 2018, Apple chiếm 62% lợi nhuận, gấp 3,6 lần lợi nhuận của Samsung. Sự tiết kiệm chi phí trong quá trình sản xuất là yếu tố quan trọng giúp Apple đạt được thành công này.
Các dòng iPhone từ 6 đến 8 thường có thiết kế tương tự nhau, giúp Apple tiết kiệm chi phí trong sản xuất. Ngoài ra, việc chia sẻ thiết kế giữa các dòng sản phẩm như AirPods và Apple Watch cũng giúp tăng lợi nhuận.
Tai nghe AirPods đã mang lại cho Apple 8 tỷ USD. Mặc dù thế hệ mới vẫn giữ nguyên thiết kế bên ngoài, nhưng cải tiến một số linh kiện và chipsets.
TSMC đang sản xuất Bộ xử lí iPhone trên tiến trình công nghệ 2 nm.Một điểm đáng chú ý khác trong quá trình sản xuất là sự thích nghi với thị trường. Các linh kiện được hiệu chỉnh phù hợp với thời tiết khắc nghiệt ở các khu vực khác nhau.
Màu sắc hiển thị trên màn hình và bộ vi xử lý có thể khác nhau tùy thuộc vào thị trường. Điều này cũng áp dụng cho các phụ kiện như cáp, sạc.
Phát Triển Phần Mềm - Hệ điều hành
Hệ điều hành là trái tim của smartphone. Nó khai thác tối đa tiềm năng của phần cứng. Android và iOS đang dẫn đầu trong lòng người dùng smartphone. Cùng với cuộc đua về phần cứng, phần mềm cũng là trọng tâm quan trọng của các hãng.
Trước đây, Apple đã làm mạnh mẽ việc tối ưu hóa hệ điều hành cho phần cứng của mình. Việc thiết kế bộ vi xử lý riêng và sử dụng ngôn ngữ lập trình phù hợp đã giúp iOS nổi tiếng với trải nghiệm vượt trội. Đồng thời, Apple cũng nhanh chóng cập nhật các phiên bản mới và vá lỗi cho hệ điều hành, đảm bảo người dùng có trải nghiệm tốt nhất.
Apple vừa ra mắt iOS 16.1.1 và iPadOS 16.1.1 (hình ảnh: @iSpeedtestOS)Về hệ điều hành Android, do Google phát triển, có rất nhiều dòng điện thoại chạy Android. Điều này dẫn đến việc mỗi hãng có những tinh chỉnh riêng, gây khó khăn trong việc tối ưu hóa như iOS. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của phần cứng, Qualcomm và Exynos của Samsung đã giúp hệ điều hành Android không kém phần mạnh mẽ.
Dĩ nhiên, giá thành của chip Android sẽ cao hơn so với chip A của Apple, điều này làm giảm lợi nhuận. Ngoài ra, quá trình cập nhật cũng chậm và không hỗ trợ các dòng điện thoại ra mắt từ nhiều năm.
Samsung đang cố gắng theo đuổi Apple bằng cách phát triển hệ điều hành riêng. Tuy nhiên, các nỗ lực như BadaOS và TizenOS hiện vẫn chưa thành công.Bản cập nhật One UI 5.0 dựa trên Android 13 cho Galaxy A52s 5G (Ảnh: SamMobile)
Cả ông lớn như Microsoft, với đội ngũ lập trình viên và kỹ sư giàu kinh nghiệm, đều phải đối mặt với thất bại từ Window Phone. Việc tạo ra hệ điều hành và cửa hàng ứng dụng riêng không phải là điều dễ dàng.
Samsung Galaxy A52s 5G (Ảnh: TechAdviser)Gần đây, để giảm sự phụ thuộc vào công nghệ phương Tây, Huawei đã ra mắt hệ điều hành riêng HarmonyOS. Sử dụng Kernel Linux, các công nghệ được Huawei áp dụng là công nghệ chính của Mỹ và phương Tây.
Mặc dù là mã nguồn mở, nhưng vẫn thuộc sở hữu của Mỹ và phương Tây. Bên cạnh đó, các thành phần tối ưu hiệu suất cao vẫn có bản quyền thương mại. Về thiết kế, Huawei cũng học hỏi rất nhiều từ iOS.
Ngoài vấn đề về hệ điều hành, cửa hàng ứng dụng và cuộc đua về trí tuệ nhân tạo cũng là những câu chuyện đáng chú ý khác. Tôi sẽ chia sẻ thêm về điều này trong bài viết tiếp theo.
Đánh Giá Chất Lượng
Mỗi giai đoạn trong quá trình sản xuất điện thoại thông minh đều trải qua quy trình kiểm định chất lượng nghiêm ngặt. Từ việc lựa chọn linh kiện, quy trình lắp ráp, hàn trên bo mạch PCB, mọi thứ đều được kiểm soát chặt chẽ. Hiện nay, quá trình lắp ráp bo mạch và linh kiện được tự động hoàn toàn bằng robot, giảm thiểu sự can thiệp của con người.
Tại các nhà máy, công nhân được giao nhiệm vụ vận hành và kiểm tra bo mạch trước khi chúng được chuyển sang công đoạn tiếp theo. Các máy móc đảm nhận việc sản xuất mạch, in mạch, cắt và lắp ráp các thành phần phụ của mạch, bao gồm cả camera, màn hình, cảm biến vân tay, và pin. Đôi khi, công nhân chỉ cần lắp thêm các linh kiện khi cần thiết.
Samsung sẽ mở rộng quy mô sản xuất khi tìm được thêm khách hàng mới (Nguồn: SempreUpdate)Sau khi hoàn thành, các smartphone sẽ trải qua kiểm tra kỹ lưỡng bằng cả máy móc và con người để giảm thiểu tỉ lệ sản phẩm lỗi khi đưa ra thị trường.
Cuối cùng, điều đặc biệt nhất là khu vực 'tra tấn' smartphone. Ở đây, một số lượng điện thoại ngẫu nhiên sẽ được chọn ra để thử nghiệm. Các máy sẽ trải qua kiểm tra chất lượng, độ bền, độ cứng và khả năng chịu đựng trong các điều kiện khắc nghiệt nhất.
Các quá trình thử thách vật lý bao gồm việc thả từ độ cao 1 mét xuống nền đá cứng ở nhiều hướng khác nhau. Sau mỗi lần rơi, chiếc điện thoại sẽ được kiểm tra để xem liệu nó có hoạt động bình thường hay không. Ngoài ra, chúng cũng sẽ trải qua thử thách với độ cao từ 10 đến 20 cm hàng ngàn lần để kiểm tra độ bền.
Một số công ty thử nghiệm khả năng chịu đựng của điện thoại trong điều kiện từ -40 độ C đến 60 độ C, kiểm tra khả năng chống bụi và ẩm bằng cách đặt máy trong một phòng mô phỏng môi trường trong suốt 1 tuần. Họ thử chèn, ép, vặn máy từ nhiều góc độ, kiểm tra các nút bấm hàng triệu lần. Tất cả các chi tiết của máy, từ dây sạc đến các nút điều chỉnh âm lượng, đều được kiểm tra để đảm bảo độ bền.
Nếu phát hiện lỗi, có thể thay đổi toàn bộ quy trình sản xuất. Do đó, quy trình kiểm định chất lượng sản phẩm là vô cùng quan trọng. Samsung Note 7 là một ví dụ rõ ràng, minh chứng cho việc một lỗi nhỏ trong kiểm định có thể gây ra những hậu quả đáng tiếc không chỉ đối với Samsung mà còn đối với các nhà sản xuất điện thoại khác.
Quy trình này không chỉ dành cho việc kiểm tra chất lượng mà còn phục vụ cho nghiên cứu và phát triển nhằm cải thiện sản phẩm trong tương lai.
Từ đó có thể thấy, để sản xuất ra một chiếc điện thoại chất lượng đến tay người tiêu dùng đòi hỏi một quy trình sản xuất nghiêm ngặt và chi tiết. Tuy nhiên, hầu hết các sản phẩm do con người tạo ra không thể hoàn hảo với mọi điều kiện.
Có nghĩa là mọi sản phẩm đều có thể gặp lỗi hoặc rủi ro nhất định, vì vậy mới có khái niệm bảo hành để cam kết sửa chữa hoặc khắc phục sự cố.
Đừng nên quá vội vàng kết luận khi sản phẩm bạn mua gặp sự cố, bởi mọi thứ đều có thể gặp lỗi. Thay vào đó, hãy quan sát cách họ chăm sóc khách hàng sau khi bán hàng và cách họ giải quyết sự cố, cũng như việc thực hiện bảo hành.
Sau khi đọc những chia sẻ của tôi, bạn cảm thấy quy trình sản xuất điện thoại có khó khăn không? Bạn có nên ủng hộ điện thoại mang thương hiệu Việt? Hãy để lại ý kiến của bạn ở phần bình luận dưới đây!
Cơ hội hiếm có khó tìm, Mytour đang có chương trình giảm giá lớn, deal sốc cho các sản phẩm điện thoại, máy tính bảng, phụ kiện,... Chi tiết chương trình có thể tham khảo ở nút cam bên dưới. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết!
ƯU ĐÃI HẤP DẪN TẠI Mytour
Xem thêm:
- Vivo và Samsung hợp tác tạo ra điện thoại mới sử dụng chip Exynos
- Top lựa chọn cho World Cup 2022: Các đề xuất hấp dẫn.
- Trải nghiệm sôi động World Cup với các trò chơi bóng đá di động năm 2022.
- Khám phá 5 smartphone hot nhất dưới 9 triệu đồng trong năm 2022.