Tượng Phật Thích Ca

Tượng Phật Thích Ca là một công trình kiến trúc Phật giáo hoành tráng, đồng thời là điểm đến nổi tiếng cho du khách và tín đồ tôn giáo tại thành phố Vũng Tàu (Việt Nam).

Tổng quan

Công trình Thích Ca Phật Đài tọa lạc trên sườn phía Bắc của Núi Lớn, nổi bật với bức tượng Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đang ngồi thiền. Cổng chính hướng về đường Trần Phú. Toàn khu vực bao phủ diện tích 28 hecta, bao gồm nhiều chùa (Hộ Pháp, Thiền Lâm, Di Lặc và Viên Thông) và các khu vườn tượng miêu tả cuộc đời của Đức Phật.

Lịch sử hình thành

Vào cuối những năm 1940, Đại đức Narada Maha Thera đến Việt Nam để giảng dạy giáo lý Nam tông. Trong chuyến thăm Vũng Tàu, Sư gặp ông Lê Quang Vinh, một quan chức cao cấp của chính quyền thực dân Pháp, và được ông dẫn đi tham quan. Khi đến khu vực Núi Lớn, Sư đã đề xuất xây dựng một ngôi chùa tại đây.

Khoảng năm 1957, ông Lê Quang Vinh, sau khi nghỉ hưu, đã bắt đầu khai phá khu đất hoang bên sườn Núi Lớn. Vào thời điểm đó, khu vực này còn thưa thớt dân cư, mặc dù đã có con đường nhựa từ Bến Đình đến Bến Đá. Ông dựng một ngôi chùa đơn giản dưới chân Núi Lớn để tu hành, gọi là Thiền Lâm tự, và xuất gia với pháp danh Thích Giác Pháp.

Năm 1960, khi trở lại Việt Nam để giảng pháp, Đại đức Narada Maha Thera đã viếng thăm Núi Lớn và trồng một cây Bồ đề từ cây con ở cố đô Anuradhapura, Sri Lanka, chiết từ cây Bồ đề tại Bồ Đề Đạo Tràng, Ấn Độ. Lúc bấy giờ, Giáo hội Tăng Già Nguyên Thủy Việt Nam đã trùng tu Thiền Lâm tự và xây dựng một trai thất nhỏ dành cho Đại đức Narada Maha Thera mỗi khi Sư lưu lại đây. Trong một lần lưu trú tại chùa, Sư đã đề nghị xây dựng một bảo tháp để tôn thờ Xá lợi.

Đầu năm 1961, Giáo hội Tăng Già Nguyên Thủy Việt Nam đã phát động một chiến dịch quyên góp để xây dựng khu bảo tháp xá lợi và vườn tượng diễn tả cuộc đời Đức Phật. Trong quá trình vận động, nhiều tăng ni và Phật tử đã gợi ý xây dựng thêm Thích Ca Phật Đài. Ý tưởng này nhận được sự ủng hộ rộng rãi và thêm nhiều đóng góp tài chính từ cộng đồng. Cư sĩ khảo cổ Hồ Đắc Thăng được giao làm trưởng dự án. Việc chế tác tượng được giao cho nghệ nhân Bùi Văn Thêm, hiệu Phúc Điền, và học trò của ông, Hoàng Gia Thuận, phụ trách phần mỹ thuật của công trình.

Lễ đặt viên đá đầu tiên cho bảo tháp diễn ra vào ngày 4 tháng 6 năm 1961. Lễ khởi công xây dựng chính thức được tổ chức vào ngày 20 tháng 7 năm 1961. Sau 19 tháng thi công, lễ khánh thành được tổ chức long trọng vào ngày 9 và 10 tháng 3 năm 1963 (tức ngày 14 và Rằm tháng 2 năm Quý Mão).

Vào năm 1970, chùa Hộ Pháp đã được xây dựng xong.

Năm 1989, quần thể kiến trúc Thích Ca Phật Đài được Bộ Văn hóa Thông tin công nhận là di tích cấp Quốc gia.

Từ năm 1975, khu kiến trúc này ban đầu thu phí tham quan. Tuy nhiên, từ năm 2001, du khách có thể vào thăm miễn phí.

Các công trình nổi bật

Vẻ đẹp của Thích Ca Phật Đài là sự hòa quyện hoàn hảo giữa kiến trúc tôn giáo và cảnh quan thiên nhiên. Khuôn viên của Thích Ca Phật Đài được thiết kế như một vầng trăng khuyết với ba tầng tháp, cao dần từ 3 m đến 29 m so với mực nước biển. Tầng 1 bao gồm Tam quan và khu vườn hoa. Tầng 2 là khu vực nhà nghỉ và phòng trưng bày truyền thống. Tầng 3 gồm Thiền Lâm tự và khu Phật tích, với nhiều công trình kiến trúc và điêu khắc, trong đó nổi bật nhất là tượng Kim Phật Tổ cao trên 10m, bên trong chứa 16 viên xá lợi của Đức Phật.

Thích Ca Phật Đài

Thích Ca Phật Đài là công trình nổi bật nhất trong quần thể kiến trúc, và cũng là tên gọi chung cho toàn bộ khu vực. Tượng Thích Ca Phật Đài, còn được biết đến với tên gọi tượng Kim Thân Phật Tổ, là bức tượng lộ thiên thể hiện Đức Phật Thích Ca Mâu Ni đang ngồi thiền, đặt trước cây Bồ đề do Đại đức Narada trồng vào ngày 2 tháng 11 năm 1960.

Bệ tượng cao 7m, hình bát giác, tượng trưng cho Bát Chánh Đạo. Phần tượng Phật ngồi cao 6m, gồm ba phần riêng biệt: tòa sen có đường kính 4m, thân tượng và đầu tượng. Toàn bộ được đúc bằng bê tông cốt thép.

Ban đầu, tượng được thiết kế bằng đất sét cao 40 cm, với 20 phiên bản khác nhau. Phiên bản cuối cùng chọn lựa thể hiện Đức Phật mặc y kiểu Colombo, ngồi kiết già với hai tay đặt ngửa trên đùi theo tư thế Ấn Tam Muội.

Phần đài sen và thân tượng được đúc bằng bê tông cốt thép ngay tại chỗ, trong khi đầu tượng được tạo khuôn từ đất sét tại Sài Gòn, sau đó làm nhiều khuôn xi măng và vận chuyển lên Vũng Tàu để đúc đầu tượng bằng bê tông đặc. Cuối cùng, đầu tượng được gắn vào thân. Ba viên xá lợi được đặt trong thân tượng vào ngày 18 tháng 8 năm 1962, cùng thời điểm với việc đặt 13 viên xá lợi vào Bảo tháp.

Bảo tháp xá lợi

Bảo tháp xá lợi Phật có hình bát giác cao 17 m, trên đỉnh có búp sen. Bên trong chứa 13 viên xá lợi của Đức Phật do Hòa thượng Narada Maha Thera cúng dường. Bốn góc của bảo tháp có bốn đỉnh lớn, chứa đất từ bốn Thánh địa Phật giáo ở Ấn Độ: vườn Lâm-tỳ-ni, Bồ Đề Đạo Tràng, vườn Lộc Uyển và rừng Sala Song Thọ.

Chùa Thiền Lâm

Chùa Hộ Pháp

Các nhóm tượng lộ thiên

• Trước tiên là tượng Đức Phật đản sanh, với một tay chỉ lên trời.
• Tiếp theo là hình ảnh Đức Phật xuất gia, với tượng thái tử Tất Đạt Đa đang cắt tóc, Bạch mã (Ngựa Kiền Trắc) và người hầu Channa.
• Sau đó là tượng Đức Phật thành đạo cao 11,6 m, chứa ba viên ngọc xá lợi. Bệ tượng có đường kính 6 m, được khánh thành vào ngày 10 tháng 3 năm 1963, do nhà điêu khắc Nguyễn Lân thực hiện.
• Nhà Bát giác có tượng Đức Phật chuyển pháp luân ngồi trên tòa sen, cùng năm anh em đại sỹ Kiều Trần Như nghe thuyết pháp tại Vườn Nai.
• Tiếp theo là quần thể tượng voi trắng quỳ và khỉ trắng dâng hoa quả đào tiên cho Đức Phật.
• Cuối cùng là tượng Phật nhập Niết-bàn, quay về hướng Tây, cao 2,4 m, dài 12,2 m, với 9 tỳ khưu đứng chắp tay bên dưới.

Một số hình ảnh

Các liên kết ngoài

• Võ Văn Tường và Huỳnh Như Phương, Các chùa ở Nam Bộ - Thích Ca Phật Đài
• Thông tin về Thích Ca Phật Đài trên website của Sở Du lịch Bà Rịa Vũng Tàu
• Thích Ca Phật Đài