Làm thế nào để có tâm trạng hiểu biết đúng về tùy duyên?
Chúng ta thường nói nhưng phải tùy thuộc vào tình huống cụ thể.
Thực ra, việc hiểu đúng về tùy duyên không phải là điều dễ dàng vì chúng ta thường thực hiện mọi việc trong phạm vi kiến thức của chính bản thân, vì vậy chỉ một câu nói ngắn gọn cũng có thể gây hiểu nhầm. Đây là lý do mà chúng ta thường áp dụng sai và thường không đúng hoàn cảnh.
'Tùy': Điều chỉnh theo tự nhiên, không oán trách, không nóng vội, không ép buộc.
Cuộc sống này luôn thay đổi, không thể dự đoán trước, vì vậy cần phải linh hoạt thích ứng với hoàn cảnh hiện tại thay vì cố gắng áp đặt một cách cứng nhắc.
Như việc lên kế hoạch cho mọi điều, ta luôn gặp phải những điều bất ngờ mà không thể dự liệu được, vì vậy cần phải điều chỉnh để phù hợp thay vì cố gắng theo đuổi một kế hoạch cố định.
Tùy duyên không phải là tùy ý
Tùy duyên có nguyên tắc riêng nhưng không bị ràng buộc quá nghiêm ngặt, còn sự tùy tiện thì thể hiện qua việc dùng lý do tùy duyên mà không thực hiện trách nhiệm, trốn tránh khó khăn thay vì đối mặt với chúng. Điều này chỉ là một cách cực đoan. Tùy duyên trong trường hợp này trở thành lý do để trốn tránh, làm biếng.
Tùy duyên không phải là tùy tiện, tùy tiện là làm việc một cách lơ đãng, không có tâm hồn, không chịu trách nhiệm.
Một người gặp khó khăn nhưng không nỗ lực giải quyết mà thay vào đó là ngủ, bỏ mặc mọi thứ, đó là thái độ không chính xác. Họ chưa có bất kỳ sự nỗ lực nào nên không thể gọi là tùy duyên ở đây.
Benjamin Franklin
Lão hòa thượng trước khi giác ngộ thì thường xuyên bị trăn trở bởi tâm phàm, không thể tập trung vào một việc mà luôn lo lắng về quá khứ và tương lai. Nhưng qua thời gian, ông nhận ra rằng tầm quan trọng nhất là tập trung vào việc hiện tại. Chỉ khi sống ung dung, tự tại, và tùy duyên, con người mới có thể đạt được sự thanh thản thực sự trong lòng mình.