Tùy hỷ là gì? Khám phá cách dễ dàng tích lũy phước đức mà ai cũng có thể thực hiện

(Mytour) Việc không quan tâm đến khái niệm tùy hỷ khiến chúng ta vô tình bỏ lỡ cơ hội tích lũy phước đức. Hiểu rõ điều này giúp ta dễ dàng tạo phước cho bản thân mà không tốn nhiều công sức.

Tùy hỷ có nghĩa là vui theo niềm vui của người khác, còn 'công” là thành tựu đạt được, “đức” là phẩm hạnh đã thực hiện. Công đức bao gồm những việc tốt, điều lành, hạnh phúc. Khi thấy ai đó có điều tốt đẹp, chúng ta nên vui mừng như thể đó là thành tựu của chính mình và nếu có thể, hãy hỗ trợ họ.

Tùy hỷ có thể là việc người khác vui với công đức mà mình đã làm hoặc là mình vui với công đức của người khác. Khi thấy ai đó làm việc thiện, chúng ta nên vui vẻ và sẵn sàng giúp đỡ họ. Ví dụ, nếu thấy ai đang làm việc từ thiện, chúng ta phát tâm giúp đỡ họ, điều này sẽ khuyến khích họ làm nhiều việc tốt hơn. Khi họ làm việc thiện nhiều hơn, những người xung quanh cũng sẽ bớt khổ đau.

Khi đối diện với thành công hay tài năng của người khác, nhiều người thay vì ngưỡng mộ lại có xu hướng phản đối hoặc phủ nhận thành tựu đó bằng những lời nói, suy nghĩ, hoặc hành động tiêu cực. Thậm chí, một số người còn cố gắng “chơi xấu” để hạ bệ đối phương.

Một người nghèo có thể cảm thấy tức giận và khó chịu khi thấy người khác giàu có, mua sắm xa xỉ, trong khi bản thân mình không có nổi một căn nhà. Việc tùy hỷ, mặc dù có vẻ đơn giản, nhưng lại khó thực hiện do chúng ta thường bị những “gánh nặng” trong tâm trí ngăn cản. Đó thường là sự ghen tị, tật đố đang chi phối tâm tư của chúng ta.

Nhiều người có cái tôi quá lớn, chỉ muốn những điều tốt đẹp xảy ra với bản thân mình. Khi điều tốt đến với người khác, chúng ta dễ cảm thấy ghen tức và không hài lòng.

Do đó, khi thấy ai đó làm điều tốt và nhận được khen ngợi hoặc thành tích, nhiều người có thể phản ứng tiêu cực, tìm cách phá hoại hoặc hạ thấp đối phương để thỏa mãn tính tự cao và tật đố của mình.

Có một câu chuyện kể rằng, khi một vị Tỳ kheo hỏi Phật về cách tu tập để đạt được an lạc và hạnh phúc, Phật đã chỉ ra rằng một người cần suy nghĩ điều thiện vào buổi sáng, buổi trưa, buổi chiều, và thực hiện điều thiện trong lời nói và hành động. Nhờ vào việc tùy hỷ, những suy nghĩ, lời nói, và hành động của chúng ta đều trở nên tích cực, mang lại niềm vui trọn vẹn nhất.
 

Gần đây, một vụ án đau lòng xảy ra khi con gái đốt nhà khiến cả mẹ và con đều tử vong, nguyên nhân là do sự không hài lòng về việc chia tài sản không đều giữa mẹ và các con. Điều này cho thấy sự sân hận có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

- Bạn bè không tùy hỷ: Khi một người trong nhóm được khen thưởng, những người khác có thể tìm cách nói xấu hoặc gây hại sau lưng. Tương tự, khi một người thành công hơn, có thể xuất hiện sự ghen tị và đối đầu. Nếu thấy người khác thành công, có thể bị chê bai là nhờ may mắn chứ không phải tài năng.

Tính tật đố và kiêu ngạo làm cho tâm trí thiếu đi sự sáng suốt, không muốn nghe người khác được khen hơn mình. Nếu ai đó được khen, chúng ta có thể tìm cách tấn công để làm giảm uy tín của họ.

Đây là dấu hiệu của sự ích kỷ và thiếu lòng tùy hỷ, dẫn đến nhiều tổn thất từ tài chính đến tính mạng.

Việc không biết tùy hỷ đã là một thiếu sót lớn, nhưng ngăn cản người khác làm điều thiện còn là hành động tồi tệ hơn. Chẳng hạn, khi thấy ai đó làm từ thiện, ta lại mỉa mai và nghĩ xấu, cho rằng họ chỉ lợi dụng để kiếm lợi cá nhân.

Khi một người có thể thực hiện những việc có lợi cho quốc gia, dân tộc, và toàn thể chúng sinh, nếu ta ngăn cản họ, điều này không chỉ gây hại cho số đông mà còn làm giảm phước đức của chính ta.

Nhiều người không làm việc thiện nhưng lại không thích thấy người khác làm, điều này tạo ra một bức tường vô hình giữa họ và cộng đồng, cuối cùng phước lộc cũng bị hao hụt.
 

Thời Đức Phật còn tại thế, có một vị Tỳ kheo luôn sống trong đói khát vì không ai cho thức ăn. Nguyên nhân là do trong kiếp trước, ông đã ngăn cản mẹ mình cúng dường cho một vị Bích chi Phật. Ông còn giật bát cơm và đổ xuống đất rồi giẫm lên. Do đó, từ khi sinh ra ông phải sống trong nghèo khổ, và dù được Tôn giả Xá Lợi Phất nhận làm đồ đệ, ông vẫn phải chịu đói do thiếu người cúng dường.
 

Việc cản trở người khác làm việc thiện tạo ra tội lỗi lớn. Vì vậy, hãy tự nhắc nhở mình khi thấy người khác làm điều tốt thì hãy cố gắng hỗ trợ họ.

Chúng ta thường coi trọng sự cạnh tranh vì nghĩ rằng đây là động lực để phát triển. Ví dụ, nếu một người làm tốt, ta phải làm tốt hơn để giành khách hàng của họ mới được xem là thành công. Nhưng liệu không cạnh tranh thì không thể phát triển? Theo quan điểm Phật giáo, sự hợp tác được ưu tiên hơn là cạnh tranh. Nếu không thể hợp tác, hãy thực hiện tinh thần tùy hỷ bằng cách hỗ trợ để người khác đạt được thành công bền lâu. Ví dụ, trong tình yêu, dù không được chọn làm người yêu hoặc bị phản bội, ta nên tôn trọng quyết định của đối phương và không làm phiền khi họ tìm thấy hạnh phúc bên người khác. Tinh thần tùy hỷ mang lại an vui cho cả bản thân và người khác. Trong kinh doanh, việc tùy hỷ với đối thủ có thể khó khăn, nhưng nếu có cái nhìn rộng, ta sẽ thấy cơ hội phục vụ khách hàng vẫn rất đa dạng, và cách phục vụ cũng phong phú. Ngay cả với cùng một sản phẩm, cách phục vụ có thể khác nhau. Nếu không phục vụ nhóm khách hàng này, ta có thể phục vụ nhóm khác. Đây chính là nguyên tắc của 'chiến lược đại dương xanh' trong kinh doanh, tức là 'Ai cũng có phần riêng', vì vậy không cần phải cạnh tranh. Khi vượt qua được rào cản trong lòng và có thể tùy hỷ với cả những người từng là đối thủ, ta đã vượt lên trên mọi phiền não và mê lầm.