Bài viết về việc phân tích 14 câu thơ đầu của Lục Vân Tiên giải cứu Kiều Nguyệt Nga hay nhất, ngắn gọn với dàn ý chi tiết, sơ đồ tư duy và các bài văn mẫu được tổng hợp và lựa chọn từ những bài văn hay đạt điểm cao của học sinh lớp 9. Hy vọng rằng với phân tích 14 câu thơ đầu của Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga này, các bạn sẽ thích thú và viết văn tốt hơn.
Tuyển chọn 40 phân tích 14 câu thơ đầu của bài Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
Phân tích 14 câu thơ đầu của Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga - mẫu 1
Nguyễn Đình Chiểu là một người có phẩm chất cao, là biểu tượng của sự học vấn, tinh thần cố gắng và lòng yêu nước mạnh mẽ. Ông không chỉ được biết đến là một danh y thông thạo mà còn là một nhà thơ, nhà văn lớn, tiêu biểu của văn học Việt Nam thế kỉ XIX. Các tác phẩm của ông luôn mang thông điệp về nhân phẩm, tình yêu nước và ý chí chiến đấu chống lại sự xâm lược. Và trong số các tác phẩm gây ấn tượng mạnh trong sự nghiệp sáng tác của ông, 'Truyện Lục Vân Tiên' là một tác phẩm truyện thơ Nôm rất độc đáo, điển hình cho tư tưởng làm người: dũng mãnh, trung hậu, công bằng và yêu thương.
Đoạn trích này nằm ở đầu truyện, được viết vào khoảng đầu những năm 50 của thế kỉ XIX, có hơn 2000 câu thơ, theo thể lục bát. Đây là một tác phẩm truyện thơ Nôm phản ánh diễn biến cuộc sống của nhân vật chính. Đoạn trích này thể hiện lòng quyết tâm giúp đỡ của nhân vật Lục Vân Tiên và đặc điểm của nhân vật Kiều Nguyệt Nga.
“Vân Tiên ghé lại bên đàng
Khi bẻ cây để làm gậy, chàng như làm một cú nhảy tới ngay làng xóm đầy nguy hiểm
Nhưng lại kêu lên rằng: 'đứng lên, các ngươi bất lương và tàn ác
Không nên làm phút lừa dối đối với nhân dân”
Hành động cướp bóc đầu tiên đã phản ánh tất cả sự dũng cảm, tài năng và lòng vị tha của Lục Vân Tiên. Một mình, không vũ khí, nhưng dám đối mặt với một đoàn giặc có đầy đủ các loại vũ khí như kiếm và giáo. Hành động 'bẻ cây làm gậy' của chàng là một biểu hiện của sự dũng cảm, xuất phát từ lòng hiếu kỳ của một người 'vị tha vong thân' (vì lợi ích chung mà không tiếc tính mạng). Dù đơn độc, nhưng chàng vẫn thể hiện sự mạnh mẽ, hào hiệp và quyết tâm đối mặt với trận đánh, khi tiến tới và thét lên những lời nói đầy giận dữ, quyết liệt kết án bọn giặc 'tàn ác và tàn nhẫn', 'không nên lừa dối nhân dân'. Kết quả, bọn cướp sợ hãi tan nát như bầy ong tan tổ. Tên cướp lãnh đạo là Phong Lai đã không thể tránh khỏi việc bị đánh chết ngay bằng một cú đánh chí tử.
“Vân Tiên xông tới với tốc độ ánh sáng
Giống như Triệu Tử phá vỡ vòng kìm của Đương Dang.
Sự hỗn loạn bắt đầu lan rộng từ bốn phía
Mọi người vội vàng rút gươm giáo để chạy trốn
Phong Lai không kịp trở lại bàn làm việc
Bị một cú gậy của Tiên đánh chết ngay
Như vậy, qua việc sử dụng phép so sánh tương phản, tác giả đã tái hiện được sự đối đầu giữa Lục Vân Tiên và bọn cướp Phong Lai một cách rất rõ ràng và quyết liệt. Điều này làm cho Lục Vân Tiên trở thành một anh hùng mạnh mẽ, không sợ gặp khó khăn và luôn sẵn lòng giúp đỡ người khác. Điều này chứng tỏ cho đức tính, tài năng và lòng dũng cảm của một anh hùng trong Lục Vân Tiên, người đã chiến thắng được thế lực hung dữ dù chúng rất mạnh mẽ và tàn nhẫn. Điều này cũng là một biểu hiện sâu sắc về nhân đạo và nhân sinh mà tác giả muốn truyền đạt cho người đọc. Sau khi đánh bại bọn cướp, thái độ của Lục Vân Tiên đối với Kiều Nguyệt Nga đã thể hiện tư cách của một con người: trung thực, dũng cảm, khiêm nhường, tôn trọng nghĩa khí, từ bi và rất lịch sự. Ban đầu, chàng đã thể hiện sự quan tâm bằng cách hỏi về tình hình của họ một cách lịch sự và chu đáo. Khi nhận ra rằng họ còn lo lắng và sợ hãi, Lục Vân Tiên đã an ủi và làm dịu bằng lời nói. Cuối cùng, hai người cùng nhau chia tay mà không có sự nuối tiếc. Từ đó, chúng ta thấy rằng Lục Vân Tiên là một người rất tâm lý, có lòng trung thành, tuân thủ các nguyên tắc đạo đức, không quan trọng tiền bạc hay vật chất. Đối với anh, làm điều đúng là điều tự nhiên và cần thiết. Cuối cùng, có hai câu thơ đã nêu bật quan niệm về người anh hùng của tác giả:
“Xin vui lòng ngồi lại, đừng rời đi
Bởi vì bạn là phận gái, còn tôi là phận trai?”
Đặc biệt, chàng còn từ chối nhận sự cảm ơn của họ: “Xin đừng dành lòng biết ơn”. Cuối cùng, hai người đã cùng nhau viết một bài thơ rồi nhẹ nhàng chia tay mà không có sự tiếc nuối. Từ đó, chúng ta thấy rằng Lục Vân Tiên là một người rất tâm lí, có lòng trung thành, tuân thủ các nguyên tắc đạo đức, không quan trọng tiền bạc hay vật chất. Đối với anh, làm điều đúng là điều tự nhiên và cần thiết. Cuối cùng, có hai câu thơ đã nêu bật quan niệm về người anh hùng của tác giả:
“Nhớ lời kiến ngãi, đừng phạm phải
Làm người như vậy cũng không phải là anh hùng”
Người anh hùng là người coi trọng việc làm theo lẽ nghĩa. Nếu nhìn thấy việc làm lẽ nghĩa mà không thực hiện, thì không thể coi là anh hùng. Đây chính là quan điểm về anh hùng của tác giả. Qua đó, tác giả thể hiện mong muốn của mình: trong thời đại rối ren, loạn lạc, khi cái xấu và cái ác thống trị, những người có tài năng và đức độ, dám dấn thân để cứu giúp như Lục Vân Tiên xứng đáng được tôn trọng và kính trọng. Tiếp theo là hình tượng của Kiều Nguyệt Nga, người là nhân vật chính và là hình mẫu trong tác phẩm. Là người biết ơn, Kiều Nguyệt Nga thể hiện nhiều phẩm chất đẹp của phụ nữ: Cách gọi Lục Vân Tiên là 'quân tử', tự xưng là 'tiện thiếp'. Điều đó thể hiện sự lịch lãm, nết na, khiêm tốn và tôn trọng trong giao tiếp. Ngoài ra, nàng còn là một phụ nữ lịch sự, hiểu biết và có giáo dục:
“Làm con thì không dám tranh cãi với cha
Dù cho phải đi xa hàng ngàn dặm cũng phải chấp nhận”
Cuối cùng, với tư cách là người biết ơn, nàng đã cư xử một cách đúng đắn, biết biết ơn với người đã giúp mình:
Ngồi tạm trước xe của quân tử
Được phép thiếp lạy xin trước, sau sẽ nói
Với nàng, Lục Vân Tiên
Tóm lại, đoạn trích 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga' là một phần hay, độc đáo, có thể coi như một bản ca ca ngợi chính nghĩa và những phẩm chất tốt lành trong cuộc sống. Đây là lời ước ao của tác giả và của nhân dân, mong muốn về việc làm điều đúng, giúp đời, và hướng tới sự công bằng, tốt lành sẽ luôn chiến thắng ác tàn...
Phân tích 14 câu thơ đầu trong đoạn 'Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga'
1. Mở đầu:
- Giới thiệu tác giả và tác phẩm:
+ Nguyễn Đình Chiểu, một nhà thơ, nhà giáo, và một trong những người tiên phong của văn học yêu nước Nam Bộ vào đầu thế kỷ XIX.
+ Truyện Lục Vân Tiên là một tác phẩm thơ Nôm được sáng tác vào những năm đầu thập kỷ 50 của thế kỷ XIX, ca ngợi tinh thần hiệp sĩ, sự giúp đỡ giữa con người với con người, và mục tiêu về công bằng.
- Tổng quan về 14 câu thơ đầu trong đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga: mô tả lại cảnh Lục Vân Tiên đánh bại bọn cướp.
2. Phần chính
* Tóm tắt nội dung đoạn trích:
- Đoạn trích về Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là phần mở đầu của Truyện Lục Vân Tiên.
- Ý nghĩa của nội dung: Tả những phẩm chất cao đẹp của hai nhân vật Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, thể hiện ý chí hành đạo giúp đời của tác giả Nguyễn Đình Chiểu.
* Phân tích 14 câu thơ đầu: Sự kiện Lục Vân Tiên đánh bại bọn cướp
- Trong lúc đi giữa đường, nếu gặp phải tình huống không công bằng, sẵn sàng hy sinh bản thân để can thiệp và giúp đỡ.
+ Sau khi từ biệt thầy, Vân Tiên đi về núi, đầy hăng hái để tham gia cuộc thi ở kinh đô.
+ Trên đường, Vân Tiên gặp phải bọn cướp đang làm hại người dân, ngay lập tức can thiệp và thể hiện lòng hiệp trượng nghĩa.
- Tính cách anh hùng, tài năng giúp đời và lòng trung hiếu.
- Đối đầu với bọn cướp.
+ Vân Tiên đơn độc, không có vũ khí, chống lại bọn cướp.
+ Bọn cướp đông đảo, sừng sỏ và trang bị vũ khí.
+ Không cầm trên tay bất cứ vũ khí nào, chỉ có một mình và một cành cây làm gậy.
+ Vân Tiên không hề sợ hãi, liền lao vào đánh đuổi bọn cướp.
+ Tấn công từ bên trái, ra sức từ bên phải, Vân Tiên hoành tráng đối đầu với bọn cướp.
- Kết quả của trận đánh với bọn cướp.
+ Bọn cướp hoảng sợ, vội vàng quăng gươm giáo và chạy trốn tan tác.
+ Tướng cướp Phong Lai bị hạ gục.
=> Lục Vân Tiên thể hiện phẩm chất cao đẹp của một người anh hùng trong thời loạn, bằng những hành động và lời nói cao quý, thể hiện tinh thần hiệp nghĩa và lòng dũng cảm.
3. Kết luận
- Tóm tắt bài viết và nghệ thuật sáng tạo
- Ý kiến của tôi về 14 câu thơ đầu.
Sơ đồ tư duy Phân tích 14 câu thơ đầu bài Lục Vân Tiên giải cứu Kiều Nguyệt Nga
Phân tích 14 câu thơ đầu bài Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga – mẫu 2
Nguyễn Đình Chiểu là một nhà văn, nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam, tác phẩm của ông không chỉ mộc mạc, gần gũi mà còn gắn bó với cuộc sống của người Nam Bộ. Truyện Kiều của Nguyễn Du nổi tiếng với văn phong lưu loát, giàu nội dung, và đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn học Việt Nam. Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu cũng được biết đến với sự mộc mạc, gần gũi, và thể hiện rõ phẩm chất anh hùng của nhân vật chính. Trích đoạn “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” là một ví dụ điển hình, thể hiện tấm lòng nhân ái và lòng dũng cảm của Lục Vân Tiên khi không ngần ngại ra tay giúp đỡ người gặp nạn.
Truyện Lục Vân Tiên nổi tiếng với sự mộc mạc, gần gũi đó. Đoạn “Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga” thể hiện phần nào nét đặc trưng của tác phẩm này. Đây là một phần trong số những hành động nhân ái của Lục Vân Tiên, thể hiện rõ phẩm chất cao đẹp và lòng nhân ái không tiếc nuối. Ngược lại, Kiều Nguyệt Nga cũng là một nhân vật được xây dựng khá đặc sắc, thể hiện rõ phẩm chất hiền thục và lòng biết ơn. Đoạn trích này mô tả chân thực hành động của Lục Vân Tiên khi chiến đấu với cái ác, không ngần ngại bảo vệ những người yếu đuối. Điều này thể hiện sự cao thượng và tinh thần hy sinh của nhân vật.
“Trong bức tranh, Vân Tiên đột ngột xuất hiện trên con đường
Giữa cảnh sắc bình dị, chàng bất ngờ tìm thấy một cây cối
Phải ngẩng cao giọng, Vân Tiên gọi lên rằng: “Hỡi bọn hung ác”
Chàng quyết không bao giờ chịu nhục nhã, trở nên kẻ phỉnh gian
Câu thơ mô tả hành động dũng cảm của Lục Vân Tiên khi đối mặt với sự nguy hiểm trên đường, chứng kiến bạo lực của bọn cướp đang đe dọa dân lành. Bản tính cao thượng, lòng căm ghét tội ác đã thúc đẩy Vân Tiên hành động ngay lập tức, mà không một chút do dự. Và trong hoàn cảnh khẩn cấp, chàng đã nhanh chóng chọn lấy một cành cây bên đường làm vũ khí để đối phó với bọn ác nhân “Giữa cảnh sắc bình dị, chàng bất ngờ tìm thấy một cây cối”. Không chỉ bộc lộ lòng nhân ái qua hành động, lời nói của Vân Tiên cũng thể hiện sự quả cảm, kiên định “Phải ngẩng cao giọng, Vân Tiên gọi lên rằng: “Hỡi bọn hung ác/ Chàng quyết không bao giờ chịu nhục nhã, trở nên kẻ phỉnh gian”. Những lời này không chỉ chỉ trích, phê phán bọn cướp mà còn là tuyên ngôn về sự sống cao đẹp, về việc bảo vệ cuộc sống của dân lành.
Vân Tiên không chỉ là người mang lòng yêu thương con người, tinh thần chính trực mà còn là một người mạnh mẽ, tài năng. Điều này được thể hiện qua những hành động dũng cảm chống lại bọn cướp: “Vân Tiên đột ngột xuất hiện như một cơn gió lốc, khiến băng cướp đều phải chùn bước”, và như Triệu Tử phá vòng Đương Dang. Trước sức mạnh của Vân Tiên, bọn cướp hoảng sợ phải bỏ lại gươm giáo và chạy trốn. Kẻ đứng đầu băng cướp là Phong Lai thậm chí còn bị hạ gục bằng một cú đánh gậy. Đây là sự trừng phạt xứng đáng đối với những kẻ độc ác, làm tổn thương người dân vô tội.
Phân tích 14 câu đầu trong tác phẩm Lục Vân Tiên về hành động cứu giúp Kiều Nguyệt Nga – mẫu 3
Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu nổi tiếng trong văn học Nôm, tôn vinh trung hiếu, đạo đức, phê phán sự phản bội và bất lương. Lục Vân Tiên là nhân vật anh hùng với tài năng đa dạng, thể hiện hoàn hảo ước mơ và lý tưởng của tác giả. Phần Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga là đoạn mô tả về chiến công đầu tiên của Lục Vân Tiên và cũng là lần gặp gỡ đầu tiên giữa hai nhân vật chính, một phong cách giới thiệu nhân vật thường thấy trong văn tự sự. Đoạn này thể hiện rõ sự gan dạ, lòng nghĩa khí của Lục Vân Tiên, cũng như lòng biết ơn và tình cảm của Kiều Nguyệt Nga. Sau khi rời bỏ thầy dạy, chàng trai bắt đầu cuộc hành trình tìm đường đi và tìm bạn bè, nhưng lại gặp phải bọn cướp làm dân làng hoảng loạn. Nghe tin, Vân Tiên quyết định sẽ giúp dân:
“Ta sẽ dùng sức mình
Để cứu giúp mọi người khỏi khốn khổ ngày hôm nay”
Bất chấp lời khuyên bảo, Vân Tiên quyết tâm ra tay.
Phần mở đầu với việc Vân Tiên tìm vũ khí:
“Vân Tiên đến gần bên đường
Và dùng cành cây làm gậy để lao vào giữa làng”
Cây gậy đơn giản trở thành vũ khí mạnh mẽ khi Vân Tiên sử dụng, cho thấy tinh thần can đảm của chàng. Cách tiếp cận việc đánh đối phương của Vân Tiên là công khai, trung thực, minh bạch, và cao quý như những anh hùng truyền thống: gọi tên, chỉ trích. Kẻ địch hoảng sợ và thình lình tẩu thoát khi Vân Tiên ra tay một mình:
“Lâu la bốn phía tan vỡ
Tất cả quăng gươm giáo chạy thoát ngay
Phong Lai bỏ tay không kịp
Bị đánh bởi Vân Tiên, gậy thác rày thương vong.”
Trận đánh kết thúc nhanh chóng như trong truyện cổ tích. Quân địch sợ hãi và lìa khỏi sau khi Vân Tiên ra tay, chỉ để lại cái chết. Đó không phải là trận đánh dựa vào sức mạnh vũ lực mà là một cuộc chiến chính nghĩa chống lại sự gian ác. Sau khi tiêu diệt bọn cướp, Vân Tiên gặp một người phụ nữ gặp nạn. Đáng chú ý là cuộc gặp này chỉ diễn ra qua lời thoại, không có mô tả nào khác. Dường như Vân Tiên chỉ nhận thông tin qua tai:
“Xin hãy ngồi yên không ra ngoài
Ta là phận nam, nàng là phận nữ
...
Chưa hề có sự ganh đua này trước đây
Trong hai ta, ai là người hầu, ai là người chủ?
Tiếp theo, Nguyệt Nga nói:
Khi Vân Tiên nghe điều này, chẳng kìm được nụ cười
Xin hỏi liệu có dễ dàng để tìm kiếm người trả ơn không?
Bây giờ đã rõ nguồn gốc của vấn đề
Không ai thực sự quan tâm hơn về điều đó
Nhớ lại câu nói về phẩm nghĩa không lẽ
Làm con người đó cũng không cần phải là anh hùng”
Mặc dù chỉ là một cuộc trò chuyện, nhưng câu hỏi của Vân Tiên cho thấy sự trí tuệ và lớn lao. Câu hỏi của chàng rõ ràng: muốn phân biệt rõ ràng giữa nam và nữ, muốn hiểu rõ về quá trình lịch sử của cô gái, và nguyên nhân khiến cô gặp rắc rối trong việc phân biệt địa vị giữa người hầu và người chủ. Ngay cả trong việc làm anh hùng, Vân Tiên cũng không muốn pha trộn việc làm ơn. Điều này chứng tỏ chàng có một tính cách cao quý. Nụ cười của chàng mới thật sự tươi đẹp. Chỉ qua một cuộc trò chuyện mà tính cách của Vân Tiên đã được thể hiện rõ ràng và đẹp đẽ. Câu trả lời của Nguyệt Nga cũng thể hiện tính hiền lành của nàng. Nàng luôn tuân thủ lời cha mẹ dạy dỗ:
“Làm con sao dám phản đối cha mẹ
Dù cho con phải đi xa hàng nghìn dặm
...
Mong đợi sự báo đáp từ lòng hiếu thảo
Không để lòng phỉ tấm như ngươi
Luôn tuân thủ đạo lý đạo đức, Vân Tiên luôn hành động theo nguyên tắc đạo đức truyền thống. Mặc dù chỉ là vài đặc điểm nhưng tác giả đã vẽ lên một hình ảnh của một người hiền lành, đạo đức. Trong đoạn Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga thực chất là một phần giới thiệu nhân vật. Qua đoạn này, đặc tính cao đẹp, đức hạnh của hai nhân vật đã được phô diễn, tạo nền móng cho mối tình sau này. Lời văn đơn giản nhưng chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc và chắc chắn. Tất cả nhân vật đều tuân thủ nguyên tắc đạo đức truyền thống. Trong Lục Vân Tiên, 'Nhớ câu kiến ngãi bất vi, làm người thế ấy cũng phi anh hùng', theo câu 'nam nữ thụ thụ bất thân': 'nàng là phận gái ta là phận trai', rồi theo câu 'Làm ơn há dễ trông người trả ơn'. Trong Kiều Nguyệt Nga, theo câu 'Làm con đâu dám cãi cha', lại theo câu 'báo đức thù công'. Có thể nói trong các tác phẩm văn học cổ điển, đây là những nhân vật 'cổ điển nhất trong các nhân vật 'cổ điển'.
Phân tích 14 câu thơ đầu bài Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga – mẫu 4
Nguyễn Đình Chiểu, một nhà văn, nhà thơ tiêu biểu của văn học Việt Nam, tác phẩm của ông không chỉ được biết đến bởi câu từ mượt mà, văn phong khoa học mà còn bởi giá trị nội dung sâu sắc và tư tưởng. Trong nền văn học Việt Nam, ông là một tượng đài cùng với đại thi hào Nguyễn Du. Tuy không có sự chau chuốt, cầu kỳ về câu từ nhưng tác phẩm của ông rất mộc mạc, dân dã và gắn liền với đời sống của người dân Nam Bộ. Truyện Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu được biết đến với những bài đồng dao dân gian, được người đọc trong và ngoài nước đón nhận bởi sự mộc mạc gần gũi. Câu chuyện cứu Kiều Nguyệt Nga trong Lục Vân Tiên thể hiện một hành động nhân nghĩa, vô tư của Lục Vân Tiên. Chàng không ngần ngại ra tay cứu giúp người khác mặc cho nguy hiểm và không mong chờ sự đền đáp. Ngoài ra, nhân vật Kiều Nguyệt Nga cũng được xây dựng rất đặc sắc, nàng là một tiểu thư khuê các hiền thục, trọng ân nghĩa.
Trong đoạn trích mở đầu, Nguyễn Đình Chiểu đã mô tả sinh động những hành động của Lục Vân Tiên, đó là lúc chàng ra tay loại bỏ sự tàn ác, không cho phép nó làm tổn hại đến những người dân vô tội. Điều này là một hành động đẹp, là biểu hiện của một tấm lòng cao quý.
“Vân Tiên trở lại bên lề đường
Giựt cây làm gậy để đánh vào bọn giặc
Phát biểu rằng: “Lũ giặc tàn ác này”
Đừng làm thói quen phỉnh gạt, gieo rắc nỗi đau cho dân chúng”
Câu thơ mô tả những hành động của Lục Vân Tiên khi chứng kiến một vụ tai nạn trên đường, chứng kiến cảnh những kẻ cướp đang gây rối, chính phẩm chất kiên cường, ghét bạo lực đã thúc đẩy Vân Tiên hành động. Trong một thoáng chốc, chẳng cần suy nghĩ, chàng bẻ cành cây bên đường để làm vũ khí để tiêu diệt mối hiểm nguy đó.
Những lời của Lục Vân Tiên không chỉ là lời chỉ trích, phê phán bọn cướp mà còn là tuyên ngôn cho cuộc sống cao đẹp, sống để bảo vệ những người dân vô tội.
“Vân Tiên lao vào đấu trận bất ngờ
...
Bị Tiên một cày đánh vào thân, kẻo rã rời
Hành động của Vân Tiên luôn dứt khoát, nhanh nhẹn như 'tả đột hữu xung', và những hành động dũng cảm này được so sánh với hình ảnh của anh hùng Triệu Tử khi giải thoát vùng Đương Dang. Trước sức mạnh của Lục Vân Tiên, bọn cướp tan rã, 'lâu la bốn phía vỡ tan', chúng hoảng loạn bỏ lại vũ khí để tìm cách thoát thân. Trưởng băng Phong Lai, bị Tiên đánh bằng một cày, kẻo rã rời. Đây là sự trừng phạt xứng đáng đối với những kẻ ác ý, làm tổn thương người khác vì lợi ích bản thân. Với Lục Vân Tiên, không có sự khoan nhượng, cả lời nói và hành động đều quyết liệt, nhưng khi đối diện với nạn nhân, anh lại tỏ ra dịu dàng, hỏi:
Đã tiêu diệt hết bọn kiến và ong
Hỏi: “Ai đang gặp khó khăn trong xe này”
Không chỉ giúp đỡ nạn nhân mà Vân Tiên còn quan tâm tới họ, bày tỏ qua lời hỏi thăm ân cần, động viên, giúp họ bình tĩnh sau cơn hoảng loạn bằng cách thông báo rằng lũ 'kiến chòm ong' đã bị tiêu diệt, không còn nguy hiểm nào nữa. Tính tốt đẹp của Lục Vân Tiên tiếp tục được thể hiện khi anh đối thoại với nạn nhân, như Kiều Nguyệt Nga. Khi Kiều Nguyệt Nga muốn xuống xe để cúi lạy Lục Vân Tiên vì đã cứu mạng, anh quyết định không chấp nhận:
“Xin đừng ra ngoài, ngồi yên đây”
Trăm năm trong cõi người ta, chữ tình chưa phai
Chỉ qua vài lời, ta có thể thấy Lục Vân Tiên là một người trọng đạo đức, tuân thủ những quy định xã hội xưa. Anh không muốn Kiều Nguyệt Nga ra ngoài cúi lạy vì sợ việc này ảnh hưởng đến danh dự của cô, vì trong quan niệm cổ xưa, 'nam nữ thụ thụ bất thân', tức là giữa nam nữ cần có sự cách biệt, không được gặp gỡ hoặc có những hành động thân mật. Lời nói của Lục Vân Tiên cũng cho thấy anh là người hiểu biết, và nếu đặt trong ngữ cảnh hiện đại, ta thấy điều này làm cho chàng trai này trở nên đáng yêu hơn. Nhưng mục đích của Lục Vân Tiên không chỉ là vì lễ nghi mà anh cũng không muốn nhận sự báo đáp từ Kiều Nguyệt Nga, vì việc cứu giúp của anh là từ tấm lòng, không vì lợi ích cá nhân 'Làm ơn há dễ trông người trả ơn', câu nói của anh với Kiều Nguyệt Nga khiến cho anh trở nên đáng quý hơn.
“Nhớ ơn tưởng tình chưa phai
Làm người thế ấy cũng là anh hùng”
Theo quan niệm của Lục Vân Tiên, việc làm những điều nhân nghĩa là cần thiết, và nếu đợi chờ sự đền đáp khi làm việc thiện là không phải hành động của người anh hùng 'Làm người thế ấy cũng là anh hùng'. Vậy nên, đoạn trích về việc Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga đã mô tả một cách chân thực, sống động hình ảnh của anh hùng hiệp nghĩa Lục Vân Tiên, với những phẩm chất tốt đẹp, không chỉ là người nhân nghĩa, chống lại ác, bảo vệ hòa bình mà anh còn là người hiểu biết, tôn trọng các lễ nghi, khuôn phép. Trong anh, ta cũng có thể thấy một quan niệm sống đẹp, về nhân nghĩa và về anh hùng. Cách mà nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu miêu tả nhân vật Lục Vân Tiên cũng là cách ông hình dung về anh hùng lý tưởng và khát vọng về sự công bằng trong cuộc sống.