Tuyển tập văn mẫu lớp 11: Phân tích bài thơ Từ ấy của Tố Hữu (3 Dàn ý + 23 Mẫu) - Bài phân tích Từ ấy tốt nhất

Phân tích Từ ấy của Tố Hữu bao gồm 23 bài văn mẫu siêu hay với các gợi ý phân tích chi tiết. Thông qua việc phân tích bài thơ Từ ấy, các học sinh có thể chọn cách tiếp cận và giọng văn phù hợp, để nắm bắt sâu sắc hơn kiến thức.

Bài phân tích Từ ấy của Tố Hữu được viết rất sắc nét, dễ hiểu và có thể tự học để mở rộng, nâng cao kiến thức. Đây là tài liệu hữu ích giúp các em học môn Ngữ văn hiệu quả hơn và chuẩn bị tốt hơn cho học tập.

Cấu trúc phân tích Từ ấy của Tố Hữu

I. Khởi đầu

- Tác giả Tố Hữu (1906 - 2002)

• Tên thật của ông là Nguyễn Kim Thành, sinh ra trong một gia đình yêu nước tại Thừa Thiên - Huế, một vùng đất đầy thơ mộng và trữ tình, sâu sắc bản sắc văn hóa dân gian Việt Nam.
• Từ khi còn trẻ, ông đã nhận thức được lý tưởng cách mạng của Đảng, luôn nỗ lực và kiên định trong cuộc chiến dân chủ khi bị giam cầm bởi thực dân Pháp.
• Sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, ông được đảng bổ nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.
• Năm 1996, ông đã được trao giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

- Bối cảnh sáng tác của bài thơ Từ ấy: Từ ấy là tác phẩm mở đầu cho con đường cách mạng và sự nghiệp thi ca của Tố Hữu, là điểm mốc quan trọng (1937) và ông gia nhập Đảng vào năm 1938 - thời điểm Tố Hữu nhận thức và lấp lánh trong sáng của lý tưởng cộng sản. Đây cũng là tuyên ngôn nghệ thuật của Tố Hữu.

- Ý nghĩa cốt lõi của bài thơ Từ ấy: Lòng mong ước cao đẹp của một thanh niên nhiệt huyết trong cách mạng. Đó là sự nhiệt thành mãnh liệt và niềm vui phấn khởi với nhận thức mới về cuộc sống, sự biến đổi sâu sắc trong tâm hồn khi gặp gỡ và giác ngộ lý tưởng cộng sản.

II. Nội dung chính

Phân tích bài thơ Từ ấy theo cấu trúc 3 khổ thơ, mỗi khổ thơ mang một ý nghĩa riêng, học sinh cần xác định các từ khóa quan trọng, các kỹ thuật nghệ thuật được sử dụng... để diễn giải rõ từng vấn đề mà tác giả mong muốn truyền đạt.

1. Khổ thơ 1: Diễn tả niềm vui sướng, sự sùng bái khi gặp lý tưởng Đảng

- Hai câu đầu tiên được viết theo phong cách tự sự: 'Từ ấy trong tôi...' Đây là thời điểm nhà thơ còn rất trẻ, 18 tuổi, bị 'mặt trời lý tưởng' của cách mạng soi sáng con đường đời. Hình ảnh 'nắng hạ' ẩn dụ cho nguồn năng lượng cách mạng làm rực sáng tâm hồn nhà thơ, 'mặt trời lý tưởng' là một kết nối sáng tạo giữa hình ảnh và ý nghĩa. Câu thơ tôn vinh ánh sáng kỳ diệu của cách mạng. Đó là ánh sáng của tư tưởng cộng sản - ánh sáng của sự công bằng xã hội, của lý tưởng xã hội.

- Hai câu thơ sau tạo nên một bức tranh sinh động: bỗng dưng cảm thấy như bay bổng, tràn ngập cảm hứng lãng mạn. Sự hân hoan và niềm vui đầy đặn trong tâm hồn được so sánh với những hình ảnh và âm thanh lấy từ thiên nhiên: 'vườn hoa lá', 'mùi hương đậm', 'tiếng chim rộn ràng'.

- Đón nhận ánh sáng cách mạng là Tố Hữu đã chọn con đường rộng mở sáng sủa cho cuộc đời, cho tâm hồn thơ: một cuộc đời mang ý nghĩa thiêng liêng, vĩ đại, một tâm hồn thơ tràn ngập tình yêu cách mạng, yêu quý đồng bào.

2. Khổ thơ 2: Thể hiện những nhận thức về lẽ sống

- Hai dòng thơ đầu: nhà thơ khẳng định quan niệm mới về lẽ sống là sự gắn bó hài hòa giữa 'cá nhân' với 'cộng đồng' chung của mọi người.

- Động từ 'buộc' là một ẩn dụ để thể hiện ý thức tự nguyện sâu sắc và quyết tâm vững vàng của Tố Hữu để vượt qua 'ranh giới' của 'cá nhân' để hòa nhập với mọi người 'Tôi buộc lòng tôi với mọi người'.

- Từ đó, tâm hồn nhà thơ đưa đến 'mọi nơi' (ẩn dụ) và sẻ chia, đồng cảm sâu sắc, chân thành và tự nguyện đến với những con người cụ thể.

- Các dòng thơ sau thể hiện tình yêu thương đối với con người bằng tình yêu cho giai cấp rõ ràng. Nhà thơ đặc biệt quan tâm đến sự gian khổ của quần chúng 'Để hồn tôi với bao hồn khổ' và từ đó như một chứng minh cho sức mạnh tổng hợp 'Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời'. Điều này cũng được thể hiện trong thơ của Nguyễn Khoa Điềm — nhà thơ trưởng thành trong thời kì chống Mỹ xâm lược: 'khi chúng ta cầm tay nhau - Đất nước trọn vẹn, to lớn'.

Tóm lại, Tố Hữu đã khẳng định mối liên hệ sâu sắc giữa văn học và đời sống, đặc biệt là cuộc sống của quần chúng nhân dân.

3. Khổ thơ 3: Sự chuyển biến sâu sắc trong tâm hồn nhà thơ

- Trước khi gặp cách mạng, Tố Hữu là một thanh niên thuộc tầng lớp tư sản. Khi ánh sáng cách mạng tỏa sáng qua tim như 'Mặt trời chân lí', đã giúp nhà thơ vượt qua những suy nghĩ ích kỉ và hẹp hòi trong cuộc sống tâm linh để đạt được một tình yêu 'trọn vẹn to lớn'.

- Nhà thơ tự nhận mình là 'con của vạn nhà' trong nghĩa đồng bào cao quý nhất; là em của 'vạn kiếp phôi pha' gần gũi với tình cảm thương tiếc những số phận lao động, khổ đau, những cuộc sống rỉa máu, đáng thương; là anh của 'vạn đầu em nhỏ' 'cù bất cù bơ'. Từ những cảm nhận ấy đã thôi thúc nhà thơ say mê hoạt động cách mạng với sự hy sinh cao đẹp góp phần vào việc giải phóng đất nước, giải thoát những mảnh đời đang chìm trong bóng tối của xã hội dưới áp lực của thù địch xâm lược.

III. Kết thúc

• Thơ của Tố Hữu thể hiện tình yêu và lòng biết ơn sâu sắc đối với giai cấp lao động và cách mạng, hướng đến tương lai rạng rỡ.
• Lời thơ trong tác phẩm là lời của một nhà thơ cách mạng chân chính, là người thanh niên trẻ theo đuổi lý tưởng của Đảng và cách mạng.
• Giọng văn chân thành và hình ảnh thơ tươi sáng, ngôn từ phong phú đậm nét dân tộc.

................

Mời bạn tải File về để biết thêm chi tiết 

Sơ đồ tư duy về bài thơ Từ ấy

Phân tích bài thơ Từ ấy đạt điểm 10 - Mẫu số 1

Tố Hữu là một trong những biểu tượng hàng đầu của thơ ca cách mạng ở Việt Nam. Thơ của Tố Hữu là sự kết hợp hài hoà giữa cảm xúc và lý tưởng về chính trị. Viết về những vấn đề trọng đại với những cảm xúc chân thành, mỗi câu thơ của ông đã làm lay động lòng người và thức tỉnh ý thức của rất nhiều người. Trong số các tác phẩm thể hiện phong cách thơ sâu sắc của Tố Hữu, không thể không kể đến bài thơ “Từ ấy”. Thi phẩm này lấy cảm hứng từ tâm trạng của một chàng trai thanh niên khi bắt đầu nhận thức được lý tưởng cộng sản, từ đó làm sống lại cả con người và tâm hồn thơ của mình. Có lẽ chính vì điều đó mà tác phẩm này gợi ra cho chúng ta nhiều suy nghĩ về vấn đề lý tưởng, trách nhiệm sống của thanh niên đối với đất nước và dân tộc?

“Từ ấy” được viết vào khoảng tháng 7/1938 khi Tố Hữu mới 18 tuổi và lần đầu tiên được gia nhập Đảng. Tiêu đề của bài thơ đã trở thành tên chung cho toàn bộ tập thơ đầu tiên của Tố Hữu. Chính điều này đã nói lên sự đặc biệt của bài thơ đối với cuộc sống cách mạng và thơ ca của ông. Bắt đầu bài thơ là những lời tự sự đơn giản, tự nhiên:

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim

Ban đầu, có vẻ như “từ ấy” là một khoảnh khắc mơ hồ, không rõ ràng. Tuy nhiên, khi hiểu được hoàn cảnh ra đời của bài thơ, ta mới thấu hiểu được ý nghĩa của những giây phút đó. “Từ ấy” là thời khắc thiêng liêng nhất trong cuộc đời của nhà thơ, là mốc thời gian quan trọng giữa hai giai đoạn cuộc đời của Tố Hữu. Trước khi có nhận thức về lý tưởng cộng sản, Tố Hữu cùng những thanh niên khác thời đó sống trong hoàn cảnh đất nước tan hoang, nhân dân chịu đựng nhiều khổ cực. Chính những tâm trạng này đã khiến họ bị mắc kẹt, không biết phải làm gì. Trong bài thơ “Nhớ đồng”, Tố Hữu từng kể lại:

Những ngày xưa tôi nhớ mãi
Mê mải tìm kiếm ý nghĩa của cuộc đời
Miên man lang thang, muốn thoát ra nhưng không thể
Không rời khỏi những nỗi đau nặng nề
Trong một bài thơ khác, ông đã tâm sự:
Đứng giữa dòng nước, ngẩng mắt tìm ánh sáng
Chọn một lối đi để cuộc đời trôi

Nếu đọc Thơ Mới, ta sẽ thấy cảm giác cô đơn, lạc lõng, bế tắc trước hiện thực này không phải là điều xa lạ. Nhiều nhà thơ Thơ Mới tìm cách thoát ra nhưng lại rơi vào vòng xoáy cô đơn, tuyệt vọng, buồn rầu. Trong bối cảnh đó, ta mới hiểu được tại sao Tố Hữu lại sung sướng đến thế khi đón nhận lý tưởng. Một chân trời mới như được mở ra, phía trước là ánh sáng mặt trời chiếu sáng cuộc đời của nhà thơ, hồn thơ cũng được tái sinh. Cho đến khi nhớ lại, Tố Hữu vẫn không giấu được niềm vui sướng ấy:

Rồi một ngày nọ, tôi nhận ra mình
Nhẹ nhàng như con chim cành lơi
Sung sướng như người trở về nhà
Trên chín tầng cao ngập tràn bầu trời...

Vì vậy, 'từ ấy' thật sự là phút giây diệu kỳ và thiêng liêng. Nó như một duyên đầu của thanh niên với cách mạng. Tuổi trẻ, giàu ước mơ và nhiệt huyết, giờ được chỉ đường, hướng về phía trước một cách phơi phới, lạc quan.

Hai câu thơ vẫn thể hiện sức mạnh của lý tưởng đối với nhận thức của nhà thơ qua hình ảnh từ ngữ giàu biểu cảm. Các động từ mạnh như “bừng”, “chiếu”, “chói” nhấn mạnh sự thay đổi, tác động của “mặt trời chân lí” đối với hồn thơ Tố Hữu. Ánh sáng ở đây là “nắng hạ” rực rỡ, nhiều năng lượng, sáng chói và chiếu sáng nhất. Đặc biệt là hình ảnh ẩn dụ kết hợp với ngữ nghĩa “mặt trời chân lí” đã thể hiện sâu sắc những cảm xúc của nhà thơ. Tố Hữu ví lí tưởng cộng sản với mặt trời, một hình ảnh so sánh rất hợp lý. Mặt trời mang sự sống đến cho muôn loài, cũng như lí tưởng đã hồi sinh cuộc đời và hồn thơ của Tố Hữu. Sau đó là sự thành kính và biết ơn của nhà thơ đối với cách mạng, Đảng.

Sau sự hồi sinh đó, tâm hồn nhà thơ chầm chậm tràn đầy sức sống:

Tâm tôi như một vườn hoa xanh tươi
Đậm hương và vang vọng tiếng chim hót

So với việc so sánh lý tưởng với mặt trời, thì việc so sánh tâm hồn với khu vườn rực rỡ hương sắc mới thật thích hợp. Khu vườn ấy xanh tươi, tràn đầy sức sống với hương thơm và tiếng chim vang vọng. Tiếng chim ấy có thể là tiếng vui mừng của tâm hồn Tố Hữu trong khoảnh khắc thiêng liêng của cuộc đời? Tâm hồn chàng thanh niên như được tái sinh, mở rộng, bay lên. Từ đó, hồn thơ và cảm xúc tràn về, không còn những câu thơ bế tắc, những nỗi buồn cô đơn. Từ đây, tâm hồn ấy, hồn thơ ấy đã tìm thấy lối đi, nguồn sống cho riêng mình. Khổ thơ đầu tiên là niềm vui sướng sau mê của Tố Hữu, tiếng reo vui tràn ngập trong giây phút thiêng liêng của cuộc đời khi được đứng trong hàng ngũ của Đảng cộng sản. Từ đây, chúng ta có một chiến sĩ cách mạng sẵn sàng hy sinh vì lý tưởng, vì dân tộc, một nhà thơ như người thư ký trung thành của thời đại nhân dân.

Dưới ánh sáng của cách mạng và lý tưởng ấy, Tố Hữu đã có những nhận thức mới về cuộc sống:

Tôi buộc lòng mình với mọi người
Để sẻ chia cuộc đời với nhiều người
Để hồn tôi cảm thấy gần gũi với mọi nỗi đau khổ
Và để chúng ta gắn kết với nhau hơn trong cuộc sống

Tố Hữu tự “gắn kết” đời mình, tâm hồn mình với mọi người. Đó là sự lựa chọn tự nguyện cao nhất của một cá nhân nhỏ bé trước cuộc đời rộng lớn. Nhà thơ dùng từ “lòng tôi”, “hồn tôi” như để nhấn mạnh sự liên kết hòa quyện ở mức cao nhất – trạng thái liên kết về tinh thần, lý tưởng của mình với cộng đồng. Có lẽ khi nhận thức được lý tưởng, Tố Hữu đã nhìn lại vị trí của mình. Ông hướng về những người lao động cần lao, ông sẵn sàng “chia sẻ” trái tim nhiệt huyết của mình “với nhiều người”. Đó là sự cởi mở để tâm hồn tìm đến sự hòa hợp, sự kết nối chân thành sâu sắc. Tình yêu thương của Tố Hữu không phải là lời nói xa cách. Đó là tình cảm thân ái giai cấp cụ thể và gần gũi. Tố Hữu tìm đến những tâm hồn khổ đau để xây dựng một khối đời, một khối đoàn kết mạnh mẽ. Cái TÔI đã hoà nhập trong cái TA, tìm thấy vị trí và giá trị của mình trong sự liên kết, mối quan hệ giữa cá nhân và cộng đồng được thể hiện khiến con người sống ý nghĩa và tích cực hơn. So với những nhà thơ mới cùng giai cấp trí thức tiểu tư sản của thời đại, ta mới nhận thấy sự tiến bộ tự vượt lên chính mình của Tố Hữu. Trong bài tiểu luận “Một thời đại trong thi ca”, Hoài Thanh từng chỉ ra bi kịch của cái tôi muốn thoát khỏi nhưng lại rơi vào bế tắc của những nhà thơ Mới. Vậy ở đây, Tố Hữu đã đưa bạn đọc đến một lẽ sống mới, đến sự kết nối hòa hợp giữa cá nhân và cộng đồng. Đây không chỉ là hướng đi cho cuộc đời ông mà còn là hướng đi cho thơ ông.

Từ sự thay đổi nhận thức, nhà thơ đã có những thay đổi lớn về cảm xúc:

Tôi đã trở thành con của muôn nhà
Là em của muôn kiếp sinh tử
Là anh của muôn đầu em bé
Không thay đổi dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào.

Điệp từ “đã là”, “là” như một sự khẳng định vững chắc về quyết tâm sống gắn bó, vì nhân dân Tổ quốc của Tố Hữu. Đặc biệt nhà thơ sử dụng các đại từ “con”, “em”, “anh” vốn là những đại từ chỉ mối quan hệ gần gũi trong gia đình. Điều này lại một lần nữa thể hiện quan điểm sống nhân sinh mới của nhà thơ. Tố Hữu coi mình là một thành viên của gia đình rộng lớn quần chúng nhân dân bên ngoài kia. Số từ ước lệ “muôn” đi cùng với “kiếp sinh tử”, “dù ở bất kỳ hoàn cảnh nào” càng khẳng định hơn đối tượng mà nhà thơ muốn hướng tới. Nếu những nhà thơ Mới khác vẫn đang “mơ theo trăng và mây” thì Tố Hữu đã biết rõ cuộc đời mình làm vì điều gì, phục vụ ai, thơ của ông hướng về đâu trong cuộc sống này. Nhà thơ đã chọn nhân dân và cụ thể hơn là những người lao động đau khổ nhất để đứng về phía họ, cùng hành trình với họ. Từ đây trong Tố Hữu ta gặp lại những con người nhỏ bé ấy là một em bé liên lạc, một người kĩ nữ trên sông Hương, một người bán hàng rong giữa đêm phố… Tất cả đã trở thành những người thân thiết nhất của nhà thơ mà ông nguyện dùng cuộc đời và ngòi bút để chiến đấu cho hạnh phúc của họ. Có lẽ vì thế mà thơ của Tố Hữu được nhân dân chào đón nồng nhiệt?

Sau khi tiếp nhận lý tưởng, Tố Hữu đã nhận ra rằng:

Đời cách mạng kể từ khi tôi nhận ra
Đâm thân vào là phải chịu tù tội
Là gươm gần cổ súng sát tai
Là thân sống chỉ coi một nửa

Nhưng khi lý tưởng soi đường, con tim nhà thơ trẻ đã hồi sinh không sợ sương gió cuộc đời, sống chết bom đạn. Ông biết vị trí của mình, của thơ mình để đi đúng hướng, tìm đúng đường để sống một cuộc đời ý nghĩa. “Từ ấy” mãi là điểm son chói lọi trong cuộc đời Tố Hữu vì từ đây ông không còn là một trí thức tiểu tư sản mơ mộng cùng mây gió nữa mà đã trở thành một nhà thơ chiến sĩ, một người bạn, người đồng chí của nhân dân cần lao. Từ đây một Tố Hữu mới được ra đời dưới ánh sáng chói lọi của mặt trời lý tưởng. Tình yêu, sự say mê của tuổi 17 – 18 khi bắt gặp ánh sáng của đời mình đó mãi làm rung động trái tim những người yêu thơ.

Phân tích Từ ấy - Mẫu 2

Tố Hữu là nhà thơ vĩ đại trong thời đại của chúng ta. Với ông, con đường cách mạng cũng là con đường của thơ. Năm 1938, mới 18 tuổi, nhà thơ được vinh dự trở thành người chiến sĩ cộng sản của Đảng. Bài thơ 'Từ ấy' vang lên như một tiếng reo vui thể hiện niềm vui sướng tự hào của một thanh niên học sinh yêu nước bắt gặp ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin.

Bài thơ được viết dưới dạng thất ngôn ca ca ngợi lý tưởng cách mạng và tình yêu giai cấp của những chiến sĩ trẻ.

Khổ thơ mở đầu như một lời hát sôi động, nồng nàn, vần thơ phơi phới ánh sáng:

'Từ ấy trong tôi rực rỡ ánh nắng hạ
Mặt trời chân lí rực rỡ qua tim
Hồn tôi như một vườn hoa lá
Thơm phức và đầy tiếng chim hót líu lo'.

'Từ ấy', là từ thời ấy (9-1938), nhà thơ vui mừng, hân hoan chào đón 'Mặt trời chân lí rực rỡ qua tim'. Giữa những năm tháng khổ đau, tủi nhục, người chiến sĩ trẻ cảm thấy được hồi sinh 'rực rỡ ánh nắng hạ'. 'Mặt trời chân lí' là hình ảnh tinh tế nói về ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lenin. Lí tưởng cách mạng, chủ nghĩa cộng sản soi sáng nhận thức, mở mang tâm hồn trí tuệ, làm cho cuộc đời đầy sắc màu ý nghĩa. Lòng 'tôi' và con đường cách mạng 'rực rỡ ánh nắng hạ', ấm áp. Trái tim 'tôi' có 'Mặt trời chân lí rực rỡ qua...'. Ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin chiếu sáng vào tâm hồn. Dưới ánh sáng lí tưởng, tâm hồn 'đẹp biết bao, dồn dập sức sống như một vườn xuân rực rỡ trong muôn sắc màu 'hoa lá', thơm ngát 'và đầy tiếng chim hót líu lo'. Ngoài nghệ thuật sáng tạo hình ảnh tinh tế, so sánh, Tố Hữu đã chọn lọc một số từ có giá trị gợi tả và biểu cảm đặc sắc (rực rỡ, đầy, phơi phới) để ca ngợi lí tưởng và tình yêu lí tưởng. Đến với chủ nghĩa Mác - Lênin, nhà thơ xứ Huế có nhiều vần thơ độc đáo, rực rỡ:

'Khi ta đã say mùi hương chân lí
Đời đắng cay không chút ngọt bùi
Đời đau buồn không tiếng cười vui
Đời đen tối phải đi tìm ánh sáng'

('Như những con tàu' - 1938)

Tố Hữu được coi là nhà thơ xuất sắc nhất về lí tưởng cách mạng bằng lối viết lãng mạn tuyệt đẹp. Ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin thật kỳ diệu. 'Đảng đã mở ra cho tôi mắt sáng lòng' (Aragon - Pháp). Yêu nước gặp gỡ chủ nghĩa cộng sản. Chủ nghĩa cộng sản đã giác ngộ tình yêu cho giai cấp. Khổ thơ thứ hai nói về sự gắn bó với mọi người', 'với trăm nơi 'với bao hồn khổ' với giai cấp' và nhân dân lao động nghèo khổ đang bị đế quốc, phong kiến bóc lột, áp bức dã man. Các từ ngữ: 'buộc', 'trang trải', 'gần gũi' - biểu lộ sự gắn bó chặt chẽ với thế giới cần lao, với 'khối đời' - khối công nông liên minh:

'Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để tình trang trải với trăm nơi
Để hồn tôi với bao nỗi khổ
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời'.

Người chiến sĩ trẻ, thanh niên cộng sản trên con đường cách mạng quyết tâm chiến đấu và hy sinh để thực hiện lí tưởng cao cả, đã nhận thức một cách sâu sắc về tình yêu giai cấp: 'Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời'.

Hơn bao giờ hết, cái tôi đã hòa nhập vào cái ta rộng lớn. Thân thiết và yêu thương, tự giác và tự nguyện, đông đảo và bao la: 'là con của vạn nhà', 'là em của vạn kiếp phôi pha', 'là anh của vạn đầu em nhỏ... Các từ: 'là', các số từ 'vạn' được lặp lại ba lần làm cho lời ước nguyện chân thành, thấm đẫm xúc cảm:

'Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ'.

Nhà thơ đã sử dụng cách diễn đạt rất sâu sắc về tình yêu của giai cấp và tình yêu nhân dân. Trái tim nhân ái theo chủ nghĩa cộng sản sáng lên dưới 'ánh sáng chân lí', dưới ánh sáng của niềm tin và của Cách mạng.

Tố Hữu đã tạo ra những bài thơ giàu hình ảnh và nhạc điệu để tôn vinh lý tưởng cách mạng và tình yêu của giai cấp, tình yêu nhân dân. Tình cảm cao đẹp ấy được thể hiện một cách chân thành và đắm say. 'Từ ấy' là tiếng lòng của một hồn thơ đẹp, trẻ trung đã trở thành tiếng hát của hàng triệu con người hướng về Đảng và Cách mạng. Phân tích 'Từ ấy' ta càng hiểu sâu sắc lời tâm sự của Tố Hữu: 'Lòng tôi vui sướng vô cùng khi cảm nhận ánh sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin chiếu sáng vào tâm hồn trẻ của mình'.

Phân tích 'Từ ấy' phiên bản tuyệt vời - Mẫu 3

Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Văn hóa nghệ thuật cũng là một mặt trận, anh chị em nghệ sĩ là chiến sĩ trên mặt trận ấy”, trong những năm trận chiến chống Pháp, có bao nhiêu người đã tham gia, đã cống hiến và hy sinh cho Tổ quốc. “Mặt trận nghệ thuật” là “một thứ không khí cao thượng và đắc lực mà chúng ta có, để vừa tố cáo vừa thay đổi thế giới giả dối, tàn ác và để làm cho lòng người thêm trong sạch và phong phú hơn” (Thạch Lam). Và một trong những chiến sĩ – nghệ sĩ tích cực trong cả mặt trận chiến đấu và mặt trận nghệ thuật chính là Tố Hữu và bài thơ “Từ ấy” là tác phẩm đã ghi dấu một kỉ niệm sâu sắc trong cuộc đời ông – một tiếng reo vui đầy tự hào của nhà thơ khi đã giác ngộ lý tưởng cách mạng:

“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
……………………………..
Không áo cơm cù bất cù bơ”

Tố Hữu cũng như nhiều thanh niên khác cùng thời trước khi khám phá ánh sáng cách mạng, trong những ngày không biết hướng đi riêng của mình, ông viết: 'Đâu những ngày xưa tôi nhớ tôi/ Băn khoăn tìm lẽ yêu đời/ Vẫn vơ theo mãi vòng quanh quẩn/ Muốn bước than ôi bước chẳng rời'. Nhưng rồi ánh sáng của Đảng như một nguồn ánh sáng kỳ diệu làm sáng tỏ tâm hồn thi sĩ – vào tháng 7 năm 1938, Tố Hữu hân hoan đứng vào hàng ngũ của Đảng, khoảnh khắc ấy đã khiến nhà thơ vui mừng sáng lên:

'Từ vô vọng, mênh mông đêm tối
Người đã đến. Chói chang nắng dội
Trong lòng tôi. Ôi Đảng thân yêu
Sống lại rồi. Hạnh phúc biết bao nhiêu.'

Bài thơ mở đầu bằng khổ thơ diễn tả niềm vui sướng, niềm hạnh phúc cùng sự say mê khi gặp được lí tưởng Đảng của một tâm hồn trẻ tràn đầy nhiệt huyết:

'Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi là một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim'

Sau khi hoạt động tích cực trong Đoàn thanh niên cộng sản Huế, Tố Hữu được vinh dự đứng trong hàng ngũ của Đảng. Hai từ 'Từ ấy' là mốc thời gian đặc biệt trong đời cách mạng và thơ ca của Tố Hữu khi 18 tuổi, khi ông 'băn khoăn tìm lẽ yêu đời' nhưng đã giác ngộ lí tưởng cộng sản. Sự kiện thiêng liêng khi ông được gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam đã khiến nhà thơ rất hạnh phúc, sung sướng. Nhà thơ diễn tả ánh sáng của Đảng bằng một hình ảnh thơ rất chói sáng và ấm áp: 'bừng nắng hạ'. Từ 'bừng' chỉ ánh sáng phát ra đột ngột: bừng sáng, bừng ngộ, bừng tỉnh. Ánh sáng ấy không chỉ tràn ngập không gian bên ngoài mà còn tỏa ra từ tâm hồn nhà thơ, đánh thức một tâm hồn lạc lối để vượt qua u tối và tiến tới ánh sáng của một ngày mới:'

'Con lớn lên, con tìm đến với cách mạng
Anh Lưu, anh Diểu dạy con bước đi
Mẹ không còn nữa, nhưng Đảng vẫn còn với con
Dẫn con đi khi chưa biết gì.'

Hình ảnh cùng ý nghĩa ánh sáng được thể hiện rõ hơn trong câu thơ:

'Mặt trời chân lí chói sáng qua tim'

Đó là ánh sáng của một vầng mặt trời đặc biệt – mặt trời chân lí – ánh sáng của Đảng, của lí tưởng cộng sản với những tư tưởng mới mẻ, đúng đắn, tiến bộ làm tan chảy trong ý thức hệ tư tưởng lạc hậu và mở ra trong tâm hồn thi sĩ một chân trời mới về tình cảm, nhận thức. Nếu mặt trời của thiên nhiên mang lại ánh sáng, hơi ấm và sức sống cho loài người thì Đảng cũng mang đến ánh sáng của niềm tin, hơi ấm của tình người, và sự sống cho dân tộc, cho mọi người. Nhà thơ sử dụng động từ mạnh “chói” không chỉ miêu tả ánh sáng, mà còn gợi mạnh mẽ sức mạnh xuyên thấu tư tưởng cộng sản đối với trái tim khao khát “lẽ yêu đời” của thi sĩ – lí tưởng của Đảng đã thực sự làm sáng tỏ tâm hồn của người thanh niên ưu tú.

Khi đến với hai câu tiếp theo, người đọc sẽ cảm nhận được cụ thể hơn niềm vui sướng vô bờ bến của nhà thơ trong buổi đầu tiên tiếp cận với lí tưởng cộng sản:

'Tâm hồn tôi như một vườn hoa xanh tươi
Rất thơm phức và rộn tiếng chim hót'

Tố Hữu đã thành công khi dùng so sánh 'vườn hoa lá - đậm hương và rộn tiếng chim' để tạo ra hình ảnh về niềm vui sướng trong lòng người, đó là một thế giới tràn đầy sức sống với cả hình ảnh hoa lá xanh tươi, cả hương thơm của trái cây nồng đượm và âm thanh rộn rã, say đắm của tiếng chim hót. Điều này được tạo nên nhờ ánh sáng chói chang của mặt trời - sự kết hợp giữa hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ đã thể hiện sức mạnh kì diệu của lí tưởng cộng sản đối với trái tim con người. Ngoài ra, Tố Hữu cũng là một nhà thơ, nên niềm yêu đời và sức sống mới trong tầm hồn cũng trở thành cảm hứng mãnh liệt cho thi ca. Cách mạng không phải là sự đối lập với nghệ thuật, ngược lại, ánh sáng kỳ diệu của lí tưởng cách mạng đã khơi dậy sự sáng tạo mới mẻ trong hồn thơ:'

'Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu nhau để sống vì nhau
Đảng ban cho ta trái tim đầy yêu thương
Bước đi thẳng, đầu cao bay lên'

'(Bài ca xuân 61)'

Khổ thơ tiếp theo của bài thơ thể hiện những nhận thức, lẽ sống mới của cái tôi trữ tình:

'Tôi cam kết tâm hồn mình với mọi người
Để tình yêu lan tỏa khắp nơi
Để linh hồn tôi gần gũi với bao linh hồn khổ đau
Gắn kết thêm chặt khối đời'

Giác ngộ về lí tưởng, giác ngộ về nhận thức, về lẽ sống của người cộng sản, trước hết là giác ngộ về vị trí của mình. Nhà thơ tích cực hòa nhập 'cái tôi' vào 'cái ta' chung của mọi người, tự nguyện đứng về phía những người lao động. Từ 'buộc lòng' thể hiện ý chí sâu sắc và quyết tâm cao độ của Tố Hữu trong việc gắn bó mật thiết, sống hoà hợp với mọi người, với những quần chúng đông đảo trên khắp đất nước. Cụm từ 'để tình trang trải' thể hiện tâm hồn nhà thơ muốn lan tỏa với cuộc đời rộng lớn, tạo ra sự đồng cảm sâu xa với mọi khía cạnh của những cuộc đời đầy biến động. Điều này là khác biệt so với các nhà thơ Mới đương thời, trong khi Tố Hữu giác ngộ cách mạng và đi theo con đường lý tưởng, thì các nhà thơ Mới lại vướng mắc trong cái tôi hẹp hòi, cô đơn, đẩy đưa niềm đau vào trong những câu thơ đầy thương tiếc.

Hai câu thơ sau tôn vinh tình yêu thương của Tố Hữu dành cho con người và cuộc đời trong giai cấp:

'Để linh hồn tôi gần gũi với bao linh hồn khổ đau
Gắn kết thêm chặt khối đời'

Nhà thơ đem tình yêu thương của mình đến với 'mọi người', 'trăm nơi',… nhưng cụ thể hơn, đó là những con người thuộc giai cấp lao động, những cuộc sống đau khổ, bất hạnh. Câu thơ cuối cùng tôn vinh sức mạnh của tình đoàn kết qua hình ảnh ẩn dụ về 'khối đời' – đó là một cộng đồng chia sẻ cảnh ngộ số phận, khát khao và ý chí để cùng nhau hướng tới một lí tưởng cao đẹp… những điều chung ấy sẽ mang lại cho họ một sức mạnh vô địch.

Khổ thơ cuối cùng đưa ra một sự thay đổi sâu sắc trong tâm trạng của thi nhân. Đó là sự hòa nhập của bản thân vào cuộc sống chung của 'vạn gia đình':

'Tôi là con của muôn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em bé nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ'

Tố Hữu đã thể hiện sự thay đổi trong tâm trạng của mình. Tác giả tự nhận mình là một phần của gia đình đông đảo của quần chúng bị đau khổ và bị bóc lột trong xã hội cũ. Câu từ 'là' kèm với các từ 'con', 'em', 'anh' đã tạo ra sự khẳng định đáng kể. Từ 'vạn' dùng để chỉ số lượng vô cùng đông đảo. Họ là những sinh linh gặp phải nhiều lần chịu đựng sự đau khổ, là anh em cùng nhau chia sẻ nỗi thống khổ của cuộc sống:

'Nàng nhớ con nằm trong chiếc cửi lạnh
Không chăn, không nệm, không màn ấm
Có khi chỉ có những giờ hiu quạnh
Nói ra tên nàng đã khàn'

Hoặc là hình ảnh của người lao động với nỗi cơ cực già nua; là cảnh tượng của cô gái sống giữa đời trên sông Hương với đầy bao nỗi vất vả trong cuộc đời:

'Em ra đi cùng chiếc thuyền
Khi lìa bến, bước ra khỏi vùng dậm ô!
Trời ơi, em biết khi lìa
Thân em sẽ hết nhục, sẽ gác bỏ mọi khổ đau'

(Tiếng hát trên sông Hương)

Chính vì những 'anh chị em' phải trải qua cuộc sống khốn khổ, những người 'em'... 'cù bất cù bơ' đó mà người thanh niên cộng sản Tố Hữu dồn hết niềm đam mê vào hoạt động cách mạnh, và họ chính là đối tượng chính của sự sáng tác của nhà thơ Tố Hữu. Không phải ngẫu nhiên mà từ đó, Tố Hữu đã thể hiện sự đồng cảm sâu sắc với những 'đứa trẻ mồ côi', 'em bé bán dạo', 'chị vú em', 'cô gái giang hồ', 'lão đầy tớ',... những người mà tác giả cho rằng là 'những nạn nhân bất hạnh của bần cùng'.

Bài thơ 'Từ ấy' là một tác phẩm sâu sắc về nội dung và độc đáo trong nghệ thuật. Ngòi bút tinh tế, dùng hình tượng thơ sắc sảo, chói lọi, đầy khát vọng lãng mạn, say mê. Câu thơ mạnh mẽ, cảm xúc trào dâng. Nhạc thơ biến đổi sôi nổi, hấp dẫn, rộn ràng, lôi cuốn. Các biện pháp tu từ được sử dụng tinh tế như: điệp từ, so sánh, ẩn dụ,... tất cả tạo nên một bài thơ xuất sắc và hấp dẫn người đọc.

'Thuyền vẫn vượt sóng không ngả nghiêng
Ý nghĩa lớn trôi dòng, ước mơ cuồn cuộn
Chỉ mới nửa chặng đường thôi, hãy tiếp tục bước đi
Hai trăm năm dòng đời của Đảng và của thơ!'

Với 'Đảng và thơ', ở tuổi lục tuần, Tố Hữu vẫn cảm thấy nồng nàn như vậy. Đã hơn 80 năm kể từ khi ông gia nhập Đảng Cộng sản Việt Nam, tình yêu với cách mạng, những chặng đường cách mạnh và sức sống trong thơ ông vẫn chưa tìm được điểm dừng, hay có lẽ điểm dừng ấy nằm ở vô cực của cuộc đời với ông. Bài thơ 'Từ ấy' là một bài thơ của một cá nhân tràn đầy cảm xúc. Đó là cái tôi được giác ngộ lý tưởng lần đầu và sẵn sàng hiến dâng tinh thần và tuổi trẻ cho lý tưởng cao cả ấy. Bài thơ cũng là một tuyên ngôn nghệ thuật và mang đậm phong cách của Tố Hữu. Nó xứng đáng là một tiếng hát lạc quan, yêu đời, đắm chìm trong lý tưởng, ngày nay vẫn làm xúc động hàng triệu trái tim độc giả.

Phân tích 'Từ ấy' học sinh giỏi - Mẫu 4

Tố Hữu (1920 – 2002) là một nhà thơ vĩ đại của dân tộc, là ngọn cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam. Cuộc đời thi sĩ và chiến sĩ của Tố Hữu luôn đi đôi với nhau. Trên hành trình vừa làm chiến sĩ vừa làm thi sĩ, Tố Hữu đã có nhiều cột mốc quan trọng nhưng cột mốc đáng chú ý nhất là khi giác ngộ lý tưởng Đảng vào năm 1937.

Trong giai đoạn này, Tố Hữu đã tạo ra một bài thơ ghi lại ấn tượng của những ngày đầu đó, bài thơ có tên là 'Từ ấy'. Bài thơ 'Từ ấy' được đăng trong tập thơ cùng tên, là một trong những bài thơ nổi bật của Tố Hữu. Bài thơ là tiếng reo vui của một thanh niên trẻ Tố Hữu khi được giác ngộ lý tưởng Đảng và nhận thức mới của mình khi theo đuổi cách mạng. Tiếng reo vui của những ngày đầu chinh chiến với cách mạng được Tố Hữu thể hiện một cách rất sinh động và hình ảnh.

'Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
.............
Không còn áo cơm cù bất cù bơ'.

Nhà thơ Tố Hữu sinh năm 1920, trong thời tuổi trẻ ông sống trong bóng tối của nền chế độ nô lệ, nhưng may mắn với ông là vào năm 1937, ông giác ngộ cách mạng và sau đó vào năm 1939, ông được kết nạp vào Đảng. Đó là thời điểm Tố Hữu chuyển từ một thanh niên học sinh sang làm một chiến sĩ cộng sản. Tố Hữu đã ghi lại tâm trạng của giai đoạn này, khi nhà thơ vui mừng gặp được lý tưởng Đảng.

“Từ đó trong tôi bừng sáng như nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim
Hồn tôi như một vườn hoa lá
Rất đậm hương và rộn tiếng chim”.

“Từ đó” là thời điểm người thanh niên Tố Hữu đắm chìm trong cách mạng, được giác ngộ lý tưởng Đảng. Lúc đó, trong tâm hồn nhà thơ, có một sự nồng nhiệt của nhiệt huyết cách mạng, như một ánh nắng hạ chói chang.

Cảm giác đó là vì lý tưởng Đảng, ánh sáng cách mạng như “mặt trời chân lý” chiếu sáng “chói qua tim”. Tim là nơi hội tụ của tâm hồn, tư tưởng, tình cảm; ánh sáng chân lí chiếu sáng trong tâm hồn của người thanh niên cách mạng.

Sau khi được ánh sáng của Đảng, lý tưởng cách mạng như mặt trời chân lí chiếu sáng, tâm hồn nhà thơ như được hồi sinh.

“Hồn tôi như một vườn hoa lá
Đậm hương thơm và rộn tiếng chim vang vọng”.

Như chúng ta đã biết từ bài thơ “Một nhành xuân” năm 1980, Tố Hữu đã kể lại đoạn thời gian trước khi gặp được lý tưởng của Đảng như sau:

“Tôi đã khô héo như cây sậy ven đường
Chưa mong ước làm chim hót thơm ngọt
Tôi đã chết im lặng như con chim không bao giờ vang tiếng hót
Một tiếng ca lặng lẽ với cuộc đời”.

Một tâm hồn khô héo như vậy bỗng trỗi dậy, hồi sinh. Nhà thơ cảm thấy trong tâm hồn mình xanh tươi như “một vườn hoa lá” thơm ngát và rộn tiếng chim vang vọng. Đó cũng là tâm hồn được sống lại, đầy mê say và sôi động, tràn ngập âm thanh và màu sắc.

Thật khó có hình ảnh nào ví dụ về sự hồi sinh tâm hồn tươi mới hơn thế, sinh động hơn thế. Bốn câu thơ mở đầu với những hình ảnh thơ mới lạ và sáng tạo, nhà thơ đã thể hiện được cảm giác vui mừng khi lý tưởng Đảng soi sáng vào tâm hồn, khi tâm hồn được hồi sinh dưới ánh sáng chân lý của Đảng.

Sau khi nhận lý tưởng của Đảng và tâm hồn được hồi sinh, thanh niên cộng sản Tố Hữu đã trải qua một sự thay đổi trong nhận thức. Ông hiểu rõ rằng để củng cố đội ngũ chiến đấu, cần phải gắn bó yêu thương những người lao động khổ cực, và ông viết:

“Tôi buộc lòng tôi với mọi người
Để chia sẻ khó khăn ở mọi nẻo đường
Để hồn tôi đồng cảm với những nỗi đau khổ
Để chúng ta gần gũi nhau, tạo nên sức mạnh đoàn kết”.

Nếu so sánh với những nhà thơ lãng mạn cùng thời, họ chưa thực sự hiểu về nhân sinh, sống trong cảm giác chán nản và cô đơn với nhân dân. Ví dụ như Xuân Diệu viết:

“Ta là một mình, đơn độc làm riêng mình
Không ai là bạn đồng hành bên cạnh”.

Hoặc như Chế Lan Viên đã nói:

“Dân chúng quanh ta mà ta chẳng biết
Thơ trôi tự nhiên như dòng nước xuôi theo dòng”.

Tố Hữu có một nhận thức mới và chính xác:

“Tôi gắn bó lòng mình với mọi người
Để chia sẻ khó khăn cùng với trăm nơi”.

Từ “buộc” là một cách nói ngoa nhưng nhấn mạnh sự gắn kết với mọi người, với nhân dân. Tố Hữu cho rằng gắn kết vẫn chưa đủ mà cần trải nghiệm, chia sẻ tình cảm với nhiều người, nhiều nơi. Hai từ “buộc” và “trang trải” tình cảm với mọi người và mọi nơi đã thể hiện một quan niệm sống toàn diện, tức là một quan niệm sống mới.

Sau khi nhận thức về việc buộc và trang trải tình cảm, nhà thơ Tố Hữu còn có một nhận thức mới cụ thể hơn, đó là gắn kết và chia sẻ tình cảm với những người lao động khổ cực, nhằm tạo ra một “khối đời” mạnh mẽ cho đội ngũ chiến đấu. Vì vậy, quan niệm về gắn kết và chia sẻ tình cảm của Tố Hữu có địa chỉ và mục đích cụ thể.

Khổ thơ thứ hai của nhà thơ phản ánh kết quả của lý tưởng Đảng soi sáng vào tâm hồn nhà thơ ở khổ thơ đầu tiên. Đó là sự hình thành một quan niệm sống mới, là sự cam kết sống vì mọi người và vì cách mạng. Sau khi trình bày quá trình tiếp nhận ánh sáng Đảng và thay đổi nhận thức về cuộc sống, nhà thơ nhấn mạnh trách nhiệm của mình đối với cuộc đời và cách mạng. Trách nhiệm này được nhà thơ thể hiện rất rõ ràng:

“Tôi là con của muôn nhà
Là em của muôn kiếp phôi pha
Là anh của muôn đứa em nhỏ
Không áo cơm, cù bất cù bơ”.

Với muôn nhà làm con, với những kiếp phôi pha là quá khứ của cha ông làm em, còn với những đứa em nhỏ cù bất cù bơ làm anh. Là con của mọi nhà, phải trung hiếu với mọi nhà; là em của kiếp phôi pha, phải theo gương cha ông trong quá khứ; và làm anh của những đứa em nhỏ, phải nâng đỡ, che chở, và cứu rỗi cho họ.

Nhà thơ nêu bật trách nhiệm của mình không chỉ bằng những lời nói trừu tượng mà rất cụ thể, phù hợp với vai trò của một người thanh niên trong bối cảnh đó. Đặc biệt trong khổ thơ này, tác giả đề cập đến việc làm anh của những đứa em nhỏ cù bất cù bơ, đó cũng chính là một trách nhiệm đối với những người lao động khổ cực như đã nói ở phần thơ trước.

Bài thơ “Từ ấy” ghi dấu mốc quan trọng trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Tố Hữu. Đọc bài thơ này, người đọc có thể cảm nhận được một Tố Hữu đầy nhiệt huyết trong những ngày đầu tiên tiếp nhận ánh sáng lý tưởng của Đảng và trải qua một sự thay đổi toàn diện về nhận thức về cuộc sống và thế giới.

Dù viết về một giai đoạn lịch sử, một thời điểm hoạt động cách mạng, Tố Hữu không đơn thuần trình bày một cách khô khan như khẩu hiệu, mà ngược lại, ông đã diễn đạt một cách sinh động thông qua những hình ảnh gợi cảm và sâu sắc. Vì thế, một bài thơ cách mạng vẫn luôn tươi mới trong lòng người đọc.

Phân tích bài thơ “Từ ấy” - Mẫu 5

Trong văn học Việt Nam, Tố Hữu được coi là ngọn cờ đầu của thơ ca cách mạng. Từ một thanh niên trí thức, được giác ngộ lý tưởng, Tố Hữu đã trở thành một chiến sĩ cộng sản. Thơ của Tố Hữu liên kết mật thiết với cuộc sống cách mạng và chính trị, phản ánh thời sự của đất nước. Từ ấy (1937 – 1946) là chặng đường đầu của sự nghiệp thơ của Tố Hữu. Bài thơ này có ý nghĩa mở đầu và là tuyên ngôn về lẽ sống của một chiến sĩ cách mạng, cũng là tuyên ngôn nghệ thuật của nhà thơ. Nó cũng là tâm nguyện của một thanh niên yêu nước: niềm vui sướng, sự say mê mãnh liệt, những nhận thức mới về cuộc sống, và sự thay đổi sâu sắc trong tình cảm.

Tâm trạng của nhà thơ được thể hiện qua ba khổ thơ: Niềm vui sướng, sự say mê khi gặp lí tưởng (khổ 1); những nhận thức mới về lẽ sống (khổ 2); sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm.

Tâm trạng của nhà thơ được thể hiện sinh động thông qua những hình ảnh tươi sáng, các biện pháp tu từ gợi cảm và ngôn ngữ giàu nhạc điệu.

Hai câu thơ đầu tiên mở bài được viết như một bức tranh tự sự, nhà thơ tái hiện lại một kỷ niệm đáng nhớ trong cuộc đời:

Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lí chói qua tim

Từ ấy là thời điểm có ý nghĩa đặc biệt trong cuộc đời cách mạng và sự nghiệp thơ của Tố Hữu. Khi đó, nhà thơ chỉ mới 18 tuổi, đang tích cực hoạt động trong Đoàn Thanh niên Cộng sản Huế, giác ngộ về lý tưởng cộng sản và được kết nạp vào Đảng. Qua những hình ảnh tượng trưng như nắng hạ, mặt trời chân lí chói sáng qua tim, Tố Hữu tôn vinh lý tưởng cách mạng như một nguồn sáng mới chiếu rọi vào tâm hồn nhà thơ. Nguồn sáng ấy không chỉ là ánh sáng và ấm áp của mùa hè mà còn là ánh sáng của chân lí, một sự kết nối sáng tạo giữa hình ảnh và ý nghĩa. Mặt trời của thiên nhiên ban cho cuộc sống ánh sáng và năng lượng, Đảng cũng là nguồn sáng kỳ diệu chiếu rọi những tư tưởng đúng đắn, mang lại niềm hy vọng cho cuộc sống. Cách gọi lý tưởng như vậy thể hiện sự thành kính và biết ơn. Hơn nữa, các động từ như 'bừng' (ánh sáng đột ngột phát ra), 'chói' (ánh sáng mạnh mẽ) nhấn mạnh hơn nữa sức mạnh của lý tưởng đã xua tan màn sương ý thức tiểu tư sản, mở ra một chân trời mới về nhận thức, tư duy và tình cảm trong tâm hồn nhà thơ.

Ở hai câu sau, bút pháp trữ tình lãng mạn cùng với hình ảnh so sánh thể hiện rõ sự hân hoan vô tận của nhà thơ khi tiếp cận với lý tưởng cộng sản. Đó là một thế giới tràn ngập sự sống với hương sắc của hoa lá, vẻ tươi xanh của cây cối, âm thanh rộn rã của tiếng chim hót. Với khu vườn hoa lá ấy, chẳng còn gì quý giá hơn ánh sáng mặt trời. Với tâm hồn trẻ đang tìm kiếm lẽ sống, không gì có ý nghĩa hơn khi có lý tưởng như một đóa hoa lá chào đón ánh sáng mặt trời, lý tưởng cộng sản đã mang lại sức sống và ý nghĩa cho cuộc sống con người. Tố Hữu là một nhà thơ, vẻ đẹp và sự sống mới của tâm hồn cũng là vẻ đẹp và sức sống mới của nghệ thuật thơ. Cách mạng không đối nghịch với nghệ thuật mà lại thôi thúc sự sáng tạo, đem đến cảm hứng mới cho tâm hồn nhà thơ.

Trong quan niệm về lẽ sống, giai cấp tư sản và tiểu tư sản thường tôn vinh cái tôi cá nhân chủ nghĩa. Sau khi giác ngộ lý tưởng, Tố Hữu thể hiện quan niệm mới về lẽ sống và sự hài hòa giữa cái tôi cá nhân và lợi ích chung của cộng đồng. Với động từ 'buộc' trong câu thơ thứ nhất, ông biểu đạt ý chí sâu sắc và quyết tâm cao độ muốn vượt lên trên sự hẹp hòi của cái tôi để sống hoà thuận với mọi người (trăm nơi là tượng trưng cho mọi người sống ở khắp nơi). Còn 'trang trải' trong câu thứ hai, có thể hiểu như ý chí của nhà thơ mở rộng với cuộc đời, tạo ra khả năng cảm thông sâu xa với hoàn cảnh của từng con người cụ thể.

Các câu thơ sau thể hiện tình yêu thương con người của Tố Hữu không chỉ là sự thương yêu chung chung mà là tình cảm đậm chất giai cấp. Câu thứ ba khẳng định trong mối liên hệ với mọi người nói chung, nhà thơ đặc biệt quan tâm đến quần chúng lao động. Ở câu thứ tư, 'khối đời' là ẩn dụ chỉ đám đông chung sống cùng nhau trong cuộc sống, đoàn kết với nhau vì mục tiêu chung. Khi 'cái tôi' hòa nhập vào 'cái ta', khi cá nhân hòa mình vào tập thể cùng lí tưởng thì sức mạnh của mỗi người sẽ được nhân lên gấp bội.

Tóm lại, Tố Hữu đặt mình vào dòng đời và trong môi trường rộng lớn của quần chúng lao động, ở đó ông tìm thấy niềm vui và sức mạnh mới không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng tình cảm yêu thương, bằng sự giao cảm của những trái tim. Qua đó, Tố Hữu cũng khẳng định mối liên hệ sâu sắc giữa văn học và cuộc sống, chủ yếu là cuộc sống của quần chúng nhân dân.

Trước khi có giác ngộ lý tưởng, Tố Hữu là một thanh niên tiểu tư sản. Lý tưởng cộng sản không chỉ giúp nhà thơ có lẽ sống mới mà còn giúp ông vượt qua tình cảm ích kỷ, hẹp hòi của giai cấp tiểu tư sản để có được tình yêu thương chân thành với quần chúng lao động. Hơn nữa, đó còn là tình thân thiết ruột thịt. Những từ 'con', 'em', 'anh' và số từ 'vạn' (chỉ sự đông đảo của mọi người) nhấn mạnh một tình cảm gia đình chân thật, ấm áp, thân thiết, cho thấy nhà thơ đã thấu hiểu sâu sắc bản thân là một thành viên của gia đình đại đa số. Tấm lòng đồng cảm, xót thương của nhà thơ còn thể hiện thật cảm động, chân thành khi nói về những khổ cực, bất công của cuộc đời. Chính vì những khổ cực đó mà thanh niên Tố Hữu hăng say hoạt động cách mạng, và họ cũng là đối tượng chính trong sáng tác của ông.

Đến đây có thể thấy, về quan điểm nhận thức và sáng tác, bài thơ là tuyên ngôn cho tập 'Từ ấy' nói riêng và cho toàn bộ tác phẩm của Tố Hữu nói chung. Cần nói rõ: đó là quan điểm của giai cấp vô sản với nội dung quan trọng là nhận thức sâu sắc về mối quan hệ giữa cá nhân với quần chúng lao động, với nhân loại cần lao.

'Từ ấy' là lời tâm nguyện của thanh niên yêu nước giác ngộ và say mê lí tưởng cách mạng. Sự vận động của tâm trạng nhà thơ được hiện sinh động bằng những hình ảnh tươi sáng, bằng các biện pháp tu từ và ngôn ngữ phong phú. 'Từ ấy' đánh dấu một thời điểm quan trọng trong cuộc đời Tố Hữu và trong sự nghiệp thơ của ông. Bài thơ không ngừng hấp dẫn độc giả qua các thế hệ.

Phân tích tác phẩm 'Từ ấy' - Mẫu số 6

Tố Hữu là một trong những biểu tượng đáng chú ý nhất của phong trào thơ ca cách mạng. Ông sáng tác nhiều tác phẩm không chỉ có giá trị nghệ thuật mà còn mang giá trị lịch sử, vì hầu hết các tác phẩm của ông đều liên quan đến các giai đoạn lịch sử của dân tộc. Bước ngoặt thành công của Tố Hữu là tập thơ 'Từ ấy' (1939) với tác phẩm cùng tên đặc sắc và ấn tượng. Bài thơ không chỉ thể hiện niềm vui của tác giả khi gia nhập Đảng, mà còn phản ánh sự thay đổi tích cực trong tâm hồn người chiến sĩ cách mạng.

“Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ
Mặt trời chân lý chói qua tim”

Trong khổ thơ đầu tiên, niềm hân hoan và hạnh phúc của Tố Hữu khi gia nhập Đảng được thể hiện một cách rõ ràng, chân thành và sâu sắc. 'Từ ấy' là một thuật ngữ đặc biệt, dù không chỉ rõ thời điểm cụ thể nhưng lại đánh dấu một cột mốc quan trọng trong cuộc đời của tác giả. Đó là ngày ông bước chân vào hàng ngũ Đảng, chiến đấu dưới danh nghĩa của Đảng, của cách mạng, là ngày mà cuộc đời vốn tăm tối của Tố Hữu lại được chiếu sáng, soi đường. Thời điểm bắt gặp ánh sáng của cách mạng, trái tim người chiến sĩ rực rỡ màu nắng hạ, cháy bỏng, tràn đầy nhiệt huyết “Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ”.

Ở câu thơ thứ hai, ý thơ tiếp tục giải thích cho câu thơ trước, về lý do mà trái tim tác giả rực rỡ màu nắng hạ, đó là vì một 'mặt trời chân lý'. Hình ảnh này là một ẩn dụ tuyệt vời cho Đảng, cho lý tưởng cách mạng soi đường, với sự đúng đắn, triển vọng trong bước đi của thời đại. Việc gia nhập Đảng đã mở ra cho Tố Hữu một con đường mới, một cánh cửa hy vọng, xứng đáng để người trẻ dành trọn cả cuộc đời và tuổi xuân. Ánh sáng cách mạng cũng giúp Tố Hữu thoát khỏi cảnh lạc lõng, đơn độc trên con đường yêu nước, đấu tranh giải phóng dân tộc mà ông hướng tới.

Cụm “chói qua tim” là một biểu tượng đặc biệt mang đến cảm giác mạnh mẽ, lý tưởng cách mạng, ánh sáng soi sáng sâu trong tâm hồn người chiến sĩ, chiếu rọi mọi góc tối của tâm trí, xua đi màn đêm tối tăm.

Vườn của tôi là một rừng hoa lá
Rất thơm ngát và đầy tiếng chim hót vang

Niềm vui hạnh phúc được thể hiện bằng các hình ảnh của thiên nhiên sống động, khi Tố Hữu dùng lối so sánh trừu tượng “hồn tôi” và “vườn hoa lá”, thể hiện sự hân hoan, niềm vui sướng phát ra từ đáy lòng, chân thành và giản dị. Trước khi gia nhập Đảng, được giác ngộ, tâm hồn Tố Hữu được ví như một khu vườn khô cằn, tăm tối, nhưng sau “từ ấy”, khu vườn đã trở nên tràn đầy sức sống, đầy sinh khí từ nguồn sáng dồi dào của nắng hạ. Tâm hồn người chiến sĩ trở nên phong phú hơn, rực rỡ và đầy màu sắc. Niềm vui sướng được thể hiện tiếp ở câu thơ dưới đây “Rất thơm ngát và đầy tiếng chim hót vang”, có nghĩa là niềm hạnh phúc của Tố Hữu không chỉ là sự sống động, đầy năng lượng, mà còn là sự rộn ràng, vui vẻ từ sâu trong tâm hồn, tất cả ở mức cực đại, trọn vẹn. Niềm hạnh phúc không chỉ im lặng, mà được bộc lộ bằng cảm giác thính giác và vị giác, phong phú, độc đáo và lãng mạn theo kiểu Pháp.

“Tôi liên kết tâm hồn với mọi người
Để cùng nhau trải qua mọi khó khăn
Để linh hồn tôi chia sẻ nỗi khổ đau của bao người
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời”

Trong khổ thơ thứ hai, để nối tiếp niềm hân hoan, hạnh phúc đến tột cùng, Tố Hữu đã thể hiện sự chuyển biến mạnh mẽ trong tâm hồn, càng khẳng định tầm quan trọng, ý nghĩa của Đảng trong quá trình soi sáng và giải phóng con người khỏi những tối tăm, bế tắc. Đầu tiên là việc giải phóng tâm hồn, mở ra những nhận thức mới mẻ, tươi sáng. Khi được vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng ở độ tuổi 18, ông đã có những nhận thức mới về sứ mệnh và trách nhiệm của bản thân, đồng thời cũng đã định ra cho mình một con đường sáng sủa. Sự chuyển biến trong tâm hồn được thể hiện rõ khi tác giả dần chuyển từ cái tôi cá nhân, bế tắc, luôn quanh quẩn trong những nỗi hoang mang, bất định, những nỗi buồn lạc lõng khi phải “chọn một dòng để nước trôi xuôi” sang cái “tôi” rộng mở hơn, hào sảng hơn, hướng tới một cái ta chung nhất, gây dựng khối đại đoàn kết dân tộc.

Lúc này, người chiến sĩ cách mạng không chỉ sống cho chính mình, mà càng khát khao sống để chiến đấu cho đất nước, cho dân tộc với lý tưởng cách mạng vĩ đại. Tố Hữu mở lòng rộng hơn, yêu thương những số phận bất hạnh, khổ đau “để lan tỏa khắp mọi nơi”, đồng thời tự nguyện gắn bó, kết nối với những cuộc sống xung quanh khi “Tôi liên kết tâm hồn với mọi người”. Sự gắn kết và chia sẻ đã tạo nên đoàn kết dân tộc vững chắc, trở thành vũ khí lợi hại nhất chống lại sự ác của kẻ thù. Việc gia nhập Đảng đã mang đến cho Tố Hữu những bước ngoặt lớn, mở ra sự nghiệp cách mạng vĩ đại, thay đổi triệt để nhận thức và tâm hồn chiếu rọi bằng ánh sáng lý tưởng giải phóng dân tộc.

“Tôi là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không cắm đầu bỏ chạy”

Tố Hữu không chỉ hiểu sâu sắc sứ mệnh và trách nhiệm của mình như người chiến sĩ cách mạng, mà còn thể hiện sự chuyển biến trong tình cảm. Ông không còn tự lấy mình làm trọng tâm, mà coi mình là thành viên trong gia đình 54 dân tộc, trở thành con của vạn nhà, vạn kiếp, anh của vạn đầu em nhỏ. Tấm lòng rộng lớn này là nguồn động viên cho ý chí chiến đấu mạnh mẽ, không ngừng nghỉ, vì đất nước và nhân dân.

Khổ thơ đã thể hiện những phẩm chất đáng quý của người chiến sĩ cách mạng, sống theo tinh thần Hồ Chí Minh, sẵn sàng hy sinh vì nhân dân và đất nước. Tố Hữu biết yêu thương, sẻ chia và đối diện với những khó khăn, bất công, thể hiện ý thức sâu sắc về trách nhiệm của mình.

Từ ấy là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất trong sự nghiệp sáng tác của Tố Hữu. Không chỉ ghi lại bước ngoặt quan trọng nhất trong cuộc đời cách mạng của ông, mà còn thể hiện sự chuyển biến sâu sắc trong tâm hồn. Tác phẩm này là một trong những tác phẩm thơ nổi tiếng và đáng nhớ nhất trong nền thơ cách mạng Việt Nam.

Đánh giá tác phẩm Từ ấy của Tố Hữu - Mẫu 7

Tố Hữu, tên thật Nguyễn Kim Thành, sinh ra và lớn lên tại Thừa Thiên Huế, là một trong những nhà thơ đại diện cho phong trào thơ cách mạng Việt Nam. Thơ của Tố Hữu luôn mang đậm tính cách mạng, thể hiện sự khát khao, ý chí của những người cách mạng với đất nước. Từng dòng thơ của ông phản ánh tinh thần của thời đại và tầm vóc cộng đồng. Tố Hữu được xem là lá cờ đầu của thơ ca kháng chiến với nhiều tập thơ tiêu biểu như Từ ấy, Việt Bắc, Gió lộng, Ra trận hay Máu và hoa. Bài thơ Từ ấy là một bông hoa quý trong vườn thơ của ông.

Từ ấy trong tôi rực nắng hạ
Mặt trời chân lý soi sáng tâm hồn
Hồn tôi như một vườn hoa lá
Rất thơm ngát và vang tiếng chim

Bài thơ bắt đầu bằng lời tự sự, nhắc lại sự kiện quan trọng trong cuộc đời nhà thơ. Trạng ngữ “Từ ấy” làm nổi bật thời điểm ý nghĩa khi tác giả gia nhập Đảng, chấp nhận lý tưởng của Đảng Cộng sản. Hình ảnh “nắng hạ” kết hợp với động từ mạnh “rực nắng” và nghệ thuật ẩn dụ khẳng định sức mạnh của lý tưởng cách mạng đối với tâm hồn nhà thơ. Nguồn sáng đó không phải là ánh nắng mùa thu ấm áp hay ánh nắng xuân nhẹ nhàng, mà là ánh nắng mùa hạ rực rỡ, làm thức tỉnh nhận thức và tình cảm của chàng trai tuổi 18. Đó là nguồn sáng đặc biệt, duy nhất của “mặt trời chân lý”. Nếu ánh sáng mặt trời sinh sôi vạn vật thì mặt trời chân lý mang lại những ý tưởng đúng đắn cho cách mạng, báo hiệu cho cuộc hành trình giải phóng dân tộc.

“Hồn tôi như một vườn hoa lá
Rất thơm ngát và rộn tiếng”

Ánh sáng của lý tưởng Đảng soi sáng trái tim người chiến sĩ, khiến tâm hồn như bừng cháy, như say mê. Hình ảnh so sánh tâm hồn của tôi như một vườn hoa lá càng thêm sức sống mãnh liệt, niềm vui tột cùng của nhà thơ. Vườn hoa lá là một thế giới đủ hương sắc, âm thanh hòa quyện, sống động và đầy sức sống, giống như tâm hồn của thi sĩ đang rực rỡ với niềm tự hào, niềm tin, hy vọng, và niềm vui khi được lý tưởng Đảng soi sáng. Đây là một niềm hạnh phúc vô cùng lớn lao đối với một người yêu nước, khao khát hiến dâng cuộc đời cho cách mạng và nhân dân.

Tôi buộc lòng mình với mọi người
Để tình trạng trải đến khắp nơi
Để hồn tôi gắn bó với bao nỗi đau khổ
Chúng ta gần gũi nhau hơn, tạo thành khối đời mạnh mẽ hơn

Trong văn học giai đoạn 1932-1945, thơ ca chủ yếu tập trung vào cái tôi cá nhân, những người này lựa chọn một cái tôi riêng để thoát khỏi thực tại bất công, chán nản. Riêng với Tố Hữu, đó là một cái tôi kết nối với cộng đồng, cuộc đời, với nhân dân. Câu thơ chủ động “Tôi buộc lòng mình với mọi người” thể hiện một trái tim đầy tình cảm, với lòng yêu dân và ý thức tự nguyện gắn bó với nhân dân của tác giả. Động từ “trang trải” kết hợp với danh từ “khắp nơi” và cách diễn đạt sâu sắc đã thể hiện sự đồng cảm của nhà thơ với những nỗi đau của nhân dân trên mọi miền đất nước.

“Để hồn tôi gắn bó với bao nỗi đau khổ
Chúng ta gần gũi nhau hơn, tạo thành khối đời mạnh mẽ hơn”

Lời thơ vừa tha thiết lại vừa mạnh mẽ, khẳng định sự đoàn kết toàn dân được hình thành từ lòng nhân ái, ý thức vì mọi người. Những nỗi đau khổ được liên kết, những người cùng chung lý tưởng cần hợp sức để tạo nên sức mạnh tập thể, tiến bước trên con đường lý tưởng cách mạng sáng tạo.

'Tôi là con của muôn nhà
Là em của muôn kiếp phôi pha
Là anh của muôn đầu em nhỏ
Không áo ăn mặc bụi bặm'

Bốn câu thơ cuối bài một lần nữa khẳng định tình cảm sâu sắc của người chiến sĩ với nhân dân. Điệp từ 'là' kết hợp cùng biện pháp điệp cấu trúc và các từ cùng trường từ vựng gia đình “con”, “anh”, “em” đã nhấn mạnh được tình cảm thân thiết như tình thân ruột thịt. Đó là một tình cảm ấm áp, sẻ chia, quan tâm, lo lắng của thành viên dành cho đại gia đình lớn đang trong cơn khốn khổ. Đó là một tấm lòng đồng cảm, vượt lên những ích kỷ, hẹp hòi của cái tôi cá nhân để sống vì người khác. Thật xúc động khi nhà thơ đã dành những câu thơ cuối bài để viết về những “kiếp phôi pha” bất hạnh, mưu sinh dãi dầu mưa nắng để kiếm sống, viết về những em nhỏ “bụi bặm” đói rét trong cuộc đời. Qua những hình ảnh ấy, tác giả muốn khẳng định lý tưởng cao đẹp nhất của Đảng Cộng sản chính là chiến đấu vì nhân dân, vì hạnh phúc của những sinh linh, đặc biệt là với những số phận nghèo khổ, đau thương.

Bằng thể thơ bảy chữ, kết hợp với giọng điệu tự hào và sâu sắc, sôi nổi, tác giả đã thể hiện tâm nguyện của một thanh niên yêu nước được giác ngộ và say mê, tin yêu vào lý tưởng cách mạng. “Từ ấy” đã trở thành một bài thơ bất hủ, nhắc nhở mỗi chúng ta về ý thức và trách nhiệm với cuộc sống, với đất nước và nhân dân.

Phân tích bài thơ Từ ấy - Mẫu 8

Tố Hữu là nhà thơ vĩ đại, gần gũi với bao thế hệ người Việt Nam. Thơ của Tố Hữu có sức sống bền vững trong lòng người đọc nhờ chất liệu cao cả của tình yêu thương chân thành dành cho con người, của niềm tin bất diệt vào tương lai. Bài thơ Từ ấy đã ghi lại giây phút say đắm của nhà thơ khi bắt gặp ánh sáng của Đảng soi đường. Đó không chỉ là cảm xúc vui sướng, phấn khởi mà còn là phẩm chất cao quý của người cộng sản muốn hoà nhập và hiến dâng cuộc đời.

Mỗi người đều có những khoảnh khắc đặc biệt, thiêng liêng trong cuộc đời. Với người mẹ, đó là khi đứa con yêu của họ ra đời và bắt đầu nói, bắt đầu đi. Với những người yêu nhau, đó là khi họ gặp nhau lần đầu nhưng cảm thấy như đã quen biết từ lâu. Nhà thơ Xuân Diệu đã trải qua những khoảnh khắc đó:

Từ khi yêu nhau hoa nở suốt
Trong vườn hương thơm của tâm hồn tôi

Còn với Tố Hữu, hạnh phúc nhất là khi nhận ra con đường đúng của mình, bắt gặp ánh sáng lý tưởng của Đảng. Đó là điểm mốc quan trọng nhất trong cuộc đời thanh niên yêu nước đam mê. Tố Hữu gia nhập Đảng khi còn rất trẻ - mười bảy tuổi, nhưng việc này đã thay đổi hoàn toàn cảm xúc và nhận thức của anh về cuộc sống:

Từ ấy trong tôi tỏa sáng mặt trời hạ
Mặt trời lý lẽ chiếu sáng qua tim tôi
Hồn tôi là một vườn hoa xanh mơn mởn
Với hương thơm dịu dàng và tiếng chim rộn ràng

Từ ấy là câu đầu tiên trong bài thơ như một ranh giới rõ ràng giữa hai giai đoạn cuộc đời của nhà thơ. Trước Từ ấy, cuộc sống của anh là bế tắc, cô đơn và chán nản:

Những ngày xưa ấy vẫn còn trong tâm trí tôi
Với sự bâng khuâng đi tìm ý nghĩa của cuộc sống
Tôi vẫn mãi lẻn vào vòng xoay không rời
Muốn thoát ra nhưng không dễ dàng.

(Ký ức)

Đó không chỉ là tâm trạng cá nhân của nhà thơ mà còn là của một thế hệ trẻ vừa rời ghế nhà trường và đối diện với những tình huống trớ trêu. Họ bi quan, không biết điều gì là đúng, không có hướng đi rõ ràng, hay một lý tưởng vững chắc. Đứng bất định giữa hai con đường, họ phải chọn một con đường để tiếp tục. 'Từ ấy' kết thúc chuỗi ngày đau khổ và mờ tối, mở ra một cuộc sống đầy triển vọng. Nó bắt nguồn từ sức sống mạnh mẽ bên trong, từ sự tỉnh táo kỳ diệu. Tố Hữu ghi lại khoảnh khắc biến đổi đó bằng những hình ảnh giàu tượng trưng của ánh sáng mặt trời chiếu sáng khắp mọi nơi, đặc biệt là soi sáng những góc tối sâu thẳm nhất của tâm hồn và nhận thức. Mặt trời chân lý là biểu tượng của lý tưởng Đảng, nó vừa có sức mạnh cảm hóa và thôi miên, không chỉ cho nhận thức, lý trí mà còn cho tình cảm, bản năng của nhà thơ. Dường như có một sự thay đổi nhanh chóng như người sống trong bóng tối, tâm hồn khô kiệt đột nhiên được soi sáng như ban ngày, mọi thứ hiện ra rõ ràng từng chi tiết và cảm xúc nảy nở. Niềm vui thực sự đang tràn ngập khi tâm hồn nhà thơ có một cuộc sống mới tươi vui, phong phú.

Hồn tôi là một vườn hoa lá
Với hương thơm nồng nàn và tiếng chim rộn ràng

So sánh hồn tôi như một vườn hoa lá là cách diễn đạt đầy đủ về cuộc sống, sức sống dồi dào, sinh sôi. Những xúc cảm, cảm xúc trong tâm hồn sâu của nhà thơ được trải rộng và sống động. Đó là cuộc sống đa dạng, đầy màu sắc, âm thanh và mùi vị, có màu xanh bình yên của lá và hoa, có mùi thơm của hoa và tiếng chim rộn rã. Tất cả những âm vang của cuộc sống được nhà thơ lựa chọn để nuôi dưỡng sức sống của tâm hồn con người. Đây là biểu hiện cao nhất của tâm trạng yêu đời của một người chiến sĩ cộng sản, đang theo đuổi ánh sáng lý tưởng của cuộc đời mình. Ghi lại sự thay đổi quan trọng trong cuộc đời, nhưng nhà thơ không cảm thấy lo lắng, vẫn là giọng thơ nhẹ nhàng dứt khoát mà thấm đẫm cảm xúc vui vẻ, tha thiết như mạch sống lan tỏa khắp mọi nơi, ngay cả những nơi sâu kín nhất.

Từ đó là dấu mốc quan trọng đánh dấu sự thay đổi cuộc đời, và còn cao hơn nữa là sự tái sinh của một con người. Từ đây, sức sống sẽ được nhân lên mạnh mẽ, tâm hồn sẽ như một vườn hoa lá: trong sáng, trong trẻo.

Một ngày nọ, tôi nhận ra chính mình
Nhe nhàng như con chim hót ca vui mừng
Say đắm dưới ánh nắng vàng rực rỡ
Dưới bầu trời xanh thăm thẳm bao la.

Sau những khoảnh khắc sung sướng nhận ra ý nghĩa cao cả của lý tưởng cần theo đuổi, người chiến sĩ cộng sản cần phải xác định một tâm thế, một hành động xứng đáng. Đầu tiên là ý thức trách nhiệm trước cuộc sống. Nhà thơ thể hiện ý chí của một chiến sĩ bằng những lời này:

Tôi cam kết bản thân với mọi người
Chia sẻ trải nghiệm đời với muôn nơi
Để hồn tôi chung nhịp với mọi nỗi đau
Và gắn kết khối đời mạnh mẽ hơn.

Con người cá nhân dần tan biến để nhường chỗ cho cái tôi lớn hơn - cái tôi hướng đến cuộc đời và mọi người. Sự chia rẽ, hẹp hòi ngăn cách cái tôi với mọi người không còn, con đường hoà nhập rộng mở. Đây là một quá trình đòi hỏi đấu tranh, suy nghĩ, và lựa chọn với ý thức trách nhiệm từ sự chân thành và tự nguyện. Tôi - nhà thơ tự cam kết bản thân với mọi người. Đó là sự quyết đoán, mạnh mẽ được xây dựng trên lí trí sáng suốt. Mối liên kết với mọi người đã xóa bỏ sự đối lập và đầy căm phẫn từ trước đây trong tâm hồn của tôi, đồng thời thiết lập tình yêu thương, gắn kết giữa con người và con người. Đó là sự cảm thông, chia sẻ trước nỗi đau, niềm vui của mọi người. Tinh thần tự nguyện cam kết để xây dựng khối đời, gắn kết mạnh mẽ là mục tiêu cao nhất nâng cao phẩm chất của người cách mạng. Tình yêu làm cho mỗi người hoà nhập vào cuộc sống chung, trở thành con người thực sự.

Khổ thơ cuối tiếp tục nhấn mạnh ý thức trách nhiệm của mỗi con người trước cuộc sống rộng lớn:

Tôi là con của hàng vạn nhà
Là em của hàng vạn kiếp phôi pha
Là anh của hàng vạn đứa em nhỏ
Không có sự ngần ấy, bất cứ điều gì.

Ba từ này liên tục xuất hiện trong đoạn thơ như lời khẳng định chắc chắn, rõ ràng, rất sâu sắc về sự hoà nhập tuyệt đối. Người chiến sĩ đứng giữa cuộc đời và mọi người với sự khiêm tốn không làm mất đi vẻ tự nhiên, là con của một gia đình, là em của nhiều kiếp đời phôi pha, là anh của những đứa em thơ nghèo khổ, khổ cực. Khối đời to lớn ở đây được tạo nên từ số phận của từng cá nhân với những cảnh ngộ riêng biệt như em Phước trong bài Đi đi em sớm chịu cảnh nô lệ, cả người chăm sóc con mình trong hoàn cảnh đói khát và biết bao người khác. Nhà thơ chứng kiến cuộc sống của mình trong những hoàn cảnh khó khăn đó, số lượng từ được sử dụng tăng dần từ một, mọi, trăm, khối, vạn như mở rộng khối đời đồng thời kết nối tình cảm yêu thương và gắn bó giữa họ, ở đó không còn là sự đồng cảm mà cao hơn nhà thơ tự thấy mình là thành viên của một gia đình rộng lớn và phải truyền đạt tình yêu và trách nhiệm trước số phận của mình. Phải chiến đấu để mang lại cuộc sống tốt hơn cho gia đình, cho mọi người và dìu dắt, chăm sóc những đứa em thơ.

Ở đây, phẩm chất của người cách mạng được soi sáng. Tâm hồn, nhận thức, quan hệ đều được chiếu sáng nhờ ánh sáng lí tưởng của Đảng. Không có sự trải nghiệm, người cộng sản - nhà thơ không thể có những đổi thay lớn lao như vậy. Từ đó là cuộc trò chuyện vui vẻ đầu tiên của người cộng sản khi gặp được lý tưởng của Đảng. Đó là lúc tâm hồn được hồi sinh, trí tuệ bừng sáng, nhận thức trách nhiệm lớn lao với cuộc sống.

Thơ Tố Hữu hay khi kết hợp sâu sắc lý tưởng cộng sản, tình thương yêu con người và niềm vui hướng về tương lai. Từ đó đã tinh túy hóa điều đó và tạo nên sức hút lớn đối với những con người chân chính đã và đang theo đuổi lý tưởng của mình. Nhà thơ thổi bùng lên lòng nhiệt huyết, quyết tâm của biết bao thế hệ để họ ngày hôm nay và ngày mai thực hiện ước nguyện xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.

Phân tích 'Từ ấy' một cách ngắn gọn - Mẫu 9

Tố Hữu là biểu tượng đầu tiên của phong trào thơ cách mạng Việt Nam với những tác phẩm chân thật và đậm chất cảm xúc. 'Từ ấy' là một bài thơ được rút từ tập thơ cùng tên viết vào năm 1938, đánh dấu sự trưởng thành của một thanh niên cách mạng. Bài thơ này là âm thanh của sự vui mừng của tác giả khi gia nhập hàng ngũ của Đảng Cộng sản Việt Nam.

'Từ ấy' là một thuật ngữ thời gian đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong cuộc đời của một thanh niên cách mạng, tượng trưng cho sự trưởng thành, sự lớn lên về tâm hồn và lý tưởng cách mạng. Giây phút đó khiến tác giả cảm thấy rất xúc động, không thể diễn tả bằng lời, chỉ có thể tóm gọn trong hai từ 'từ ấy'.

'Từ ấy' là trung tâm của bài thơ, là lời mừng rộn ràng, tràn ngập tình yêu của một thanh niên khi trở thành thành viên quý giá của Đảng. Sau những thời gian đó, 'từ ấy' chắc chắn sẽ là điểm bùng phát cho những thay đổi mạnh mẽ trong cuộc đời và hoạt động cách mạng của người đó.

Tác giả đã bắt đầu bài thơ bằng những dòng thơ rạng rỡ, tràn đầy tình yêu:

Từ đó trong lòng tôi tỏa sáng như nắng hạ
Mặt trời chân lý chiếu sáng vào tâm hồn

Tác giả hân hoan, không thể nói nên lời, chỉ biết ngập ngừng 'từ đó', và sau thời gian ấy là những bước ngoặt, sự giác ngộ lý tưởng to lớn. Những hình ảnh 'tỏa sáng như nắng hạ', 'mặt trời chân lý' đều mang ý nghĩa tượng trưng cho những điều tươi sáng, tốt đẹp, rực rỡ nhất.

Từ 'tỏa sáng' ở câu thơ đầu như làm rạng rỡ cả bài thơ, từ đó mang ý nghĩa của sự thức tỉnh, một quá trình thức tỉnh. Nắng hạ là loại ánh nắng chói chang, đẹp, tràn ngập niềm vui và sức sống. Tác giả như bước ra khỏi bóng tối, bế tắc, không lối thoát của cuộc đời để đến với ánh sáng của cách mạng và niềm tin. Giây phút được gia nhập hàng ngũ của Đảng như là 'chân lý', điều đáng trân trọng suốt đời. Sự thay đổi rõ nhất diễn ra trong tâm hồn người chiến sĩ cách mạng.

Hồn tôi như một vườn hoa xanh tươi
Rất thơm ngát và vang lên tiếng chim hót

Sự thức tỉnh và giác ngộ cách mạng biến tâm hồn người chiến sĩ trẻ như một vườn hoa rực rỡ và đầy tiếng chim hót. Phép so sánh này thực sự tài tình và đầy ý nghĩa. Một tâm hồn đúng nghĩa với sức sống mãnh liệt, tác giả đã biến cuộc đời mình trở nên tràn ngập niềm tin và tự hào. Chỉ với khổ thơ này, dường như cả bài thơ đã được vẽ lên bằng một bức tranh sặc sỡ và đẹp đẽ nhất.

Sự giác ngộ trong lý tưởng cách mạng đã hình thành nên tư tưởng to lớn trong tâm hồn:

Tôi cam kết bản thân với mọi người
Để chia sẻ mọi khó khăn
Để linh hồn tôi gắn bó với nhiều nỗi đau
Để chúng ta gần gũi hơn với nhau

Một đoạn thơ không chỉ bộc lộ cá tính cá nhân mà còn thể hiện sự liên kết rộng lớn, vĩ đại nhất. Từ 'cam kết' ở câu thơ đầu gợi lên mối liên hệ chặt chẽ của người chiến sĩ cách mạng với mọi người. Từ 'cam kết' chính là sợi dây, là con đường, là lối sống mà người chiến sĩ đã lựa chọn và kiên trì theo đuổi. Với một tấm lòng kiên trung, tình yêu thương bao la, người chiến sĩ mong muốn mang lại sự bình an, sự ấm áp nhất cho nhân dân, để cùng nhân dân chia sẻ bớt gánh nặng, khó khăn.

Từ chân lý muốn được bao bọc, bảo vệ, gắn kết với mọi nhà, trong khổ thơ cuối là lời khẳng định vị trí của bản thân:

Tôi là thành viên của nhiều gia đình
Là em của nhiều kiếp người
Là anh của nhiều đứa trẻ nhỏ
Không chọn lựa áo mình mặc

Khổ thơ đặc trưng bởi sự liệt kê nhưng vẫn thể hiện được tình cảm, sự tin yêu và sự gắn bó của người chiến sỹ với toàn dân. Từ 'là' được nhắc đi nhắc lại nhằm nhấn mạnh mối quan hệ thiết yếu giữa mình với nhân dân, sự gắn bó với họ, cùng chia sẻ, cùng vượt qua khó khăn, quyết không bao giờ lùi bước. Tinh thần của tác giả thật đáng ngưỡng mộ và khâm phục. Tác giả coi chính mình như một người vô danh 'cù bất cù bơ' nhưng lại có tinh thần đoàn kết và kiên trung.

Thật vậy, 'Từ ấy' là một bài thơ ý nghĩa, đánh dấu sự trưởng thành của một con người và của một chặng đường cách mạng gian nan. Tiếng reo vui của tác giả hòa cùng niềm vui chung của nhân dân.

Phân tích Từ ấy - Mẫu 10

Tố Hữu, tên thật là Nguyễn Kim Thành, sinh năm 1920 tại làng Phù Lai, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên – Huế. Ông tham gia hoạt động cách mạng rất sớm, gia nhập Đoàn Thanh niên Cộng sản khi mới 16 tuổi, trở thành đảng viên Đảng Cộng sản khi 18 tuổi.

Đây là thời điểm quan trọng quyết định cả cuộc đời cách mạng và sự nghiệp thơ của Tố Hữu. 'Từ ấy' là một trong những bài thơ hay nhất được viết vào giai đoạn đầu khi tác giả tham gia cách mạng. Bài thơ là tiếng reo vui của người chiến sĩ đắm chìm trong lý tưởng, yêu nước, yêu cuộc sống, sẵn sàng hiến dâng tuổi thanh xuân cho Tổ quốc, cho nhân dân.

Bài thơ có thể được coi là một tuyên ngôn cho tập 'Từ ấy' cũng như cho toàn bộ sự nghiệp thơ của Tố Hữu. Đây là quan điểm sâu sắc của nhà thơ về mối quan hệ quan trọng giữa cá nhân và quần chúng lao động, với nhân loại cần lao dưới ánh sáng của Đảng Cộng sản.

Khổ thơ đầu thể hiện niềm vui to lớn và xúc động thiêng liêng của người thanh niên yêu nước khi giác ngộ lý tưởng cách mạng.

Trong tôi, 'từ ấy' bừng sáng như nắng hạ
Mặt trời chân lý chói sáng trong lòng

Mục đích của lý tưởng đó là đẩy lùi thực dân Pháp, tiêu diệt bọn vua quan phản dân, giành độc lập tự do cho dân tộc. 'Từ ấy trong tôi bừng sáng như nắng hạ' có thể là lúc nhà thơ nhận thức sâu sắc về cách mạng và tình nguyện gia nhập hàng ngũ của giai cấp lao động để đấu tranh giải phóng. Đây cũng là thời điểm khởi đầu cuộc sống cách mạng của nhà thơ và là khoảnh khắc ánh sáng mặt trời chân lý chiếu sáng trong trái tim người thanh niên trước ngưỡng cửa cuộc đời.

Lý tưởng đó như mặt trời chân lý đã xua tan hết sự u ám, lạnh lẽo và đau khổ trong tâm trí người dân mất nước. Giống như bao người Việt Nam thời đó, Tố Hữu chịu đựng nỗi đau nhức của dân tộc mất nước. Vì vậy, tâm trạng của nhà thơ khi bắt gặp lý tưởng cách mạng cũng là tâm trạng chung của hầu hết thanh niên thời điểm đó.

Tố Hữu so sánh lí tưởng cộng sản như mặt trời chân lý, tức là nhà thơ khẳng định đây là nguồn sáng vĩ đại làm thức tỉnh trí tuệ và trái tim của mình. Lí tưởng đó không chỉ ảnh hưởng đến trí tuệ mà còn đến tình cảm của nhà thơ (chói qua tim). Điều này cho thấy rằng nội dung của lí tưởng cách mạng chứa đựng chủ nghĩa nhân đạo sâu sắc.

Nhà thơ tiếp nhận lí tưởng không chỉ bằng suy nghĩ chín chắn, nhận thức chính xác mà còn bằng cả nhiệt huyết trẻ trung sôi nổi. Ánh sáng của lí tưởng mang lại niềm vui và đem đến những ước mơ đẹp về một thế giới rực rỡ hương vị và âm thanh:

Hồn tôi như một vườn hoa lá
Thơm phức và nhộn nhịp tiếng chim...

Câu thơ bay bổng, lãng mạn. Nhà thơ miêu tả niềm vui hân hoan của một thanh niên yêu nước khi bắt gặp lí tưởng, tìm thấy ý nghĩa sống chân chính của cuộc đời qua những hình ảnh tinh tế. Đó là ánh sáng chói lọi của mùa hạ, là màu xanh tươi tắn của một vườn hoa lá thơm phức, nhộn nhịp tiếng chim hót.

Lí tưởng cộng sản – mặt trời chân lí – không chỉ làm ấm áp, soi sáng tâm hồn mà còn truyền niềm sống vào trái tim người trẻ. Tố Hữu vui mừng tiếp nhận lí tưởng như cây cỏ hoa lá đón ánh sáng mặt trời. Chính lí tưởng cộng sản đã làm cho tâm hồn người thanh niên tràn đầy sức sống và yêu đời hơn, khiến cuộc sống thêm ý nghĩa.

Tố Hữu là một nhà thơ, vẻ đẹp và sức sống mới của tâm hồn cũng là vẻ đẹp và sức sống mới của hồn thơ. Cách mạng không đối lập với nghệ thuật; ngược lại, cách mạng đã đánh thức một sức sống mới, mang đến một cảm hứng sáng tạo mới cho tâm hồn thơ của Tố Hữu.

Các từ ngữ mà tác giả sử dụng trong đoạn thơ có khả năng diễn đạt cảm xúc mạnh mẽ: bừng (nắng hạ), chói (qua tim), đậm (hương), rộn (tiếng chim). Những hình ảnh như nắng hạ, mặt trời chân lí chói qua tim, vườn hoa lá, đậm hương, rộn tiếng chim... không chỉ đẹp mà còn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về con người.

Khổ thơ thứ ba là kết quả của sự giác ngộ về chân lí, là lời tâm niệm được thể hiện như một lẽ sống, một quyết tâm, một lời hứa thiêng liêng. Đó là thái độ tự nguyện hiến dâng cho cách mạng, gắn bó tự nguyện với quần chúng lao động:

Tôi cam kết với mọi người
Để chia sẻ khó khăn khắp nơi
Để hồn tôi gắn bó với nỗi khổ
Gần gũi nhau, làm cho cuộc đời trở nên vững vàng hơn.

Nếu ở khổ thơ trước với sử dụng biện pháp ẩn dụ tinh tế (nắng hạ, mặt trời chân lí, vườn hoa lá) với lời thơ bay bổng, lãng mạn thì ở khổ thơ này tác giả sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, âm điệu nhẹ nhàng, sâu lắng. Đây là lời thổ lộ trực tiếp về ước vọng chân thành của nhà thơ; là tâm niệm của 'cái tôi trữ tình cách mạng'.

Tôi cam kết với mọi người là hành động hoàn toàn tự nguyện của nhà thơ đối với giai cấp lao động. Nhà thơ mong muốn tình cảm của mình được lan tỏa khắp nơi, trở thành sợi dây liên kết chặt chẽ với những trái tim của những người cùng chịu khổ, tạo nên một khối đời vững chắc, trở thành sức mạnh to lớn để phá vỡ chế độ thực dân phong kiến, xây dựng một chế độ mới tốt đẹp hơn.

Trong triết lý về cuộc sống của tư sản và tiểu tư sản thường đề cao 'cái tôi cá nhân'. Khi nhận thức được lí tưởng, Tố Hữu khẳng định triết lý mới về cuộc sống là sự kết nối hài hòa giữa 'cái tôi cá nhân' và 'cái ta tập thể'. Động từ cam kết thể hiện ý thức tự nguyện sâu sắc và quyết tâm cao độ của Tố Hữu muốn vượt qua giới hạn của 'cái tôi cá nhân' để sống hòa hợp với mọi người. Từ trải nghiệm thể hiện tâm hồn nhà thơ mở rộng ra với cuộc đời, đồng cảm sâu xa với hoàn cảnh của mỗi con người.

Hai câu thơ sau thể hiện tình yêu thương con người của Tố Hữu không chỉ là tình thương chung chung mà là tình cảm đặc biệt với giai cấp lao động. Trong mối quan hệ với mọi người, nhà thơ đặc biệt quan tâm đến quần chúng lao động. Khối đời là biểu tượng chỉ một khối người đông đảo cùng chung số phận trong cuộc đời, đoàn kết chặt chẽ với nhau, cùng phấn đấu vì một mục tiêu chung.

Có thể hiểu: khi 'cái tôi' hòa hợp trong 'cái ta', khi cá nhân hòa mình vào tập thể cùng chung lí tưởng thì sức mạnh sẽ nhân lên gấp bội. Tố Hữu đã đặt mình vào giữa dòng đời, vào môi trường rộng lớn của quần chúng lao động. Ở đây, nhà thơ đã tìm thấy niềm vui và sức mạnh mới không chỉ bằng nhận thức mà còn bằng tình cảm yêu thương, bằng sự giao cảm của những trái tim. Qua đoạn thơ, Tố Hữu cũng khẳng định mối liên hệ sâu sắc giữa văn học và cuộc sống, đặc biệt là cuộc sống của đông đảo quần chúng nhân dân.

Khổ thơ thứ ba cho thấy sự chuyển biến sâu sắc trong tình cảm của Tố Hữu. Nhà thơ mong muốn tình cảm nồng nhiệt của mình sẽ trở thành sợi dây liên kết chặt chẽ những trái tim của những người cùng chịu khổ, tạo nên sức mạnh to lớn để phá vỡ chế độ áp bức đầy bạo tàn:

Tôi đã là con của vạn nhà
Là em của vạn kiếp phôi pha
Là anh của vạn đầu em nhỏ
Không áo cơm cù bất cù bơ.

Trước khi giác ngộ lý tưởng, Tố Hữu là một thanh niên tiểu tư sản. Lý tưởng cộng sản giúp nhà thơ không chỉ có được lối sống mới mà còn vượt qua tính ích kỉ, hẹp hòi của giai cấp tiểu tư sản để tạo dựng mối tình đồng đạo với quần chúng nghèo khổ. Hơn thế, nhà thơ đã tìm thấy tình cảm gia đình ruột thịt trong quần chúng cách mạng. Người chiến sĩ ấy tự nguyện coi mình là con của vạn nhà, là em của vạn kiếp phôi pha, là anh của vạn đầu em nhỏ.

Một sự tự nguyện hoàn toàn, tuyệt đối, không băn khoăn, không ngần ngại. Điệp ngữ: Tôi đã là... lặp đi lặp lại ba lần, giống như một lời tuyên thệ của một chiến sĩ khi đã đứng trong hàng ngũ cách mạng. Điệp từ là cùng với các từ con, em, anh và số từ ước lệ vạn (chỉ số lượng hết sức đông đảo) nhấn mạnh và khẳng định một tình cảm gia đình thật đầm ấm, thân thiết.

Khi nói tới những kiếp phôi pha (những người đau khổ, bất hạnh, những người lao động vất vả, thường xuyên phải dãi dầu mưa nắng để kiếm sống), những em nhỏ không áo cơm cù bất cù bơ (những em bé không nơi nương tựa, phải lang thang vất vưởng nay đây mai đó), tấm lòng đồng cảm, xót thương của nhà thơ biểu hiện thật chân thành, xúc động.

Qua đó, chúng ta có thể thấy được thái độ phẫn nộ của nhà thơ trước những bất công, ngang trái của cuộc đời cũ. Chính vì những kiếp phôi pha, những em nhỏ cù bất cù bơ ấy mà người thanh niên Tố Hữu đã hăng say hoạt động cách mạng và họ cũng chính là đối tượng sáng tác chủ yếu của nhà thơ Tố Hữu. (Cô gái giang hồ trong Tiếng hát sông Hương, cô bé đi ở trong Đi đi em, ông lão khốn khổ trong Lão đầy tớ, em bé bán bánh rong trong Một tiếng rao đêm...)

Bài thơ Từ ấy là một ví dụ điển hình cho phong cách lãng mạn cách mạng trong giai đoạn sáng tác đầu của Tố Hữu. 'Cái tôi trữ tình' hiện hữu trong từng câu thơ, từng hình ảnh, luôn thể hiện sự bay bổng và sâu sắc, là sự thật của những ước vọng và tâm tư trong tìm kiếm lý tưởng.

Từ ấy là âm thanh của tình yêu thương và niềm tin, là tiếng lòng đắm say của một thanh niên khi bắt đầu nhận thức lý tưởng, tự nguyện bước vào con đường cách mạng đầy gian khổ, chông gai và hy sinh của dân tộc. Vượt qua thời gian, hơn nửa thế kỷ kể từ khi ra đời, Từ ấy vẫn toả sáng với tinh thần trữ tình cách mạng. Bài thơ đã thu hút sự đồng cảm và ngưỡng mộ của nhiều thế hệ người yêu thơ Tố Hữu.

.........

Tải file tài liệu để đọc thêm bài văn phân tích Từ ấy hay nhất