1. U tuyến yên tiết prolactin là bệnh gì?
U tuyến yên tiết prolactin không chỉ có tên gọi này mà còn được biết đến với các tên khác như u tuyến yên tăng tiết prolactin hoặc đơn giản là u tiết prolactin.
U tuyến yên thường là khối u lành tính phát triển từ tế bào của tuyến yên và ít có xu hướng phát triển nhanh chóng theo thời gian. Loại khối u này được phân thành hai nhóm chính: u tuyến yên không tăng tiết và u tuyến yên tăng tiết.
U tuyến yên tiết prolactin ảnh hưởng đến sức khỏe
Về prolactin, đây là một hormone được tuyến yên sản xuất, có vai trò quan trọng trong sự phát triển của tuyến vú và ảnh hưởng đến hoạt động của nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
U tuyến yên tiết prolactin là một loại khối u làm tăng nồng độ prolactin trong máu. Khi đó, nồng độ prolactin trong cơ thể bệnh nhân có thể tăng đột biến so với người bình thường.
Đây không phải là căn bệnh giới hạn về tuổi tác hoặc giới tính. Tuy nhiên, phụ nữ từ 20 - 34 tuổi có nguy cơ cao hơn. Mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng đây là tình trạng cần lưu ý, ảnh hưởng đến thị lực, sinh sản và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng khác.
2. Nguyên nhân gây u tuyến yên tăng tiết prolactin
Hiện tại, vẫn chưa có nghiên cứu nào khám phá ra nguyên nhân chính xác của căn bệnh này. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số lí do cụ thể làm tăng nồng độ prolactin trong máu mà bạn cần biết để chăm sóc sức khỏe một cách chủ động và đúng đắn. Cụ thể:
Nguyên nhân của bệnh
Để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp, việc tìm hiểu nguyên nhân gốc rễ của bệnh luôn là bước quan trọng. Vì tuyến yên kiểm soát hoạt động của nhiều bộ phận khác trong cơ thể, khi những bộ phận này gặp vấn đề, tuyến yên cũng dễ bị ảnh hưởng.
Suy tuyến giáp là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng này
-
Suy tuyến giáp: Đây là một căn bệnh phổ biến xảy ra do tuyến giáp không đủ khả năng sản xuất hormone đủ để duy trì quá trình trao đổi chất. Nếu không được điều trị kịp thời, suy giáp có thể dẫn đến tăng nồng độ prolactin trong máu và nhiều biến chứng nguy hiểm hơn.
-
Tổn thương vùng dưới đồi: Đây là một khu vực nằm giữa tuyến yên và đồi thị. Mặc dù nhỏ bé nhưng lại có vai trò quan trọng trong việc sản xuất hormone và các hoạt động khác trong cơ thể.
Trong một số trường hợp, tổn thương, khối u hoặc nhiễm trùng vùng dưới đồi có thể là nguyên nhân chính gây tuyến yên tiết nhiều prolactin hơn.
-
Một số bệnh khác như xơ gan, suy thận mãn tính, tổn thương tủy sống.
Nguyên nhân sinh lý
Bên cạnh những nguyên nhân bệnh lý đã đề cập, u tuyến yên tiết prolactin cũng có thể phát sinh từ chấn thương sau phẫu thuật, căng thẳng thường xuyên, và chế độ sinh hoạt không hợp lý. Đối với phụ nữ, u tiết prolactin còn có thể xuất phát từ những nguyên nhân sau:
-
Mang thai: Trong suốt quá trình mang thai, hormone prolactin huyết thanh không ngừng tăng mạnh, đặc biệt là sau khi sinh. Sự tăng nồng độ estradiol huyết thanh cũng có thể kích thích sự phát triển của prolactin trong máu.
Phụ nữ mang thai có nguy cơ cao hơn mắc bệnh
-
Giai đoạn cho con bú: Đây là thời kỳ mà prolactin tăng cao nhanh chóng thông qua kích thích núm vú mỗi lần cho con bú. Đặc biệt, nồng độ prolactin có thể đạt mức 300ng/ml trong những tuần đầu sau khi sinh.
-
Ngoài ra, còn có một số nguyên nhân khác như mặc áo ngực quá chật, thường xuyên kích thích hoặc xoa bóp núm vú, và có tiền sử phẫu thuật liên quan trực tiếp đến vùng ngực.
Nguyên nhân về mặt dược lý
Thực tế, những loại thuốc mà bạn thường xuyên sử dụng có thể là nguyên nhân gây ra sự sản xuất quá mức prolactin trong máu.
Một số ví dụ điển hình có thể kể đến như thuốc tránh thai chứa estrogen, thuốc ức chế thụ thể H2 như cimetidin hoặc metoclopramid - một loại thuốc chống buồn nôn được rất nhiều người ưa chuộng vì sự tiện lợi của nó.
3. Các triệu chứng của bệnh u tuyến yên tiết prolactin
Các triệu chứng của bệnh không có sự tương đồng giữa hai giới. Cụ thể như sau:
Đối với nam giới:
-
Sự suy giảm thị lực.
-
Phụ nữ hóa tuyến vú: Đây là hiện tượng tăng kích thước tuyến vú một cách không bình thường ở nam giới do sự phát triển lành tính trong các mô. Trong một số trường hợp, điều này có thể gây đau đớn cho người bệnh.
-
Gặp phải những cơn đau đầu thường xuyên.
Đau đầu là một trong những triệu chứng thường gặp ở nam giới
-
Giảm ham muốn tình dục một cách đáng kể.
-
Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây ra vô sinh.
Với phụ nữ:
-
Dịch tiết bất thường ở núm vú có thể dễ dàng nhận thấy bằng mắt thường.
-
Thường xuyên cảm thấy đau vùng ngực.
-
Sự giảm ham muốn trong mối quan hệ tình dục.
-
Mệt mỏi kèm theo đau đầu kéo dài.
-
Rối loạn kinh nguyệt, thậm chí có thể gây ra vô sinh.
-
Thị lực giảm dần.
4. Phương pháp điều trị u tiết prolactin
Qua những dấu hiệu vừa nêu, ta có thể thấy rõ hậu quả nghiêm trọng của bệnh lý này. Vì vậy, khi phát hiện bất kỳ biểu hiện lạ nào trong cơ thể, hãy đến ngay bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời.
Tùy thuộc vào kích thước của khối u mà bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị thích hợp nhất. Đối với các khối u nhỏ, có thể kiểm soát bằng thuốc và theo dõi. Còn đối với các khối u lớn hơn, có thể cần phẫu thuật hoặc xạ trị để loại bỏ một cách triệt để, tránh tác động xấu đến sức khỏe.
Phẫu thuật được sử dụng để loại bỏ khối u khỏi cơ thể
Ngoài ra, việc áp dụng lối sống lành mạnh cũng rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng của u tuyến yên tiết prolactin. Quan trọng nhất, bạn cần tuân thủ lịch hẹn tái khám đều đặn để theo dõi tiến triển của bệnh và duy trì sức khỏe tốt nhất có thể.
U tuyến yên tiết prolactin, mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng lại ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và có thể cản trở quá trình trở thành bố, mẹ một cách tự nhiên. Hy vọng thông tin trong bài viết đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách phòng tránh và điều trị sớm!