U xơ tử cung - ám ảnh không nguôi của phụ nữ

1. U xơ tử cung là gì?

U xơ tử cung là một bệnh phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản hoặc mãn kinh. Nhiều trường hợp phụ nữ trẻ chưa sinh con cũng có thể mắc bệnh. Theo thống kê, phụ nữ ngoài 30 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh là 50%, trong khi phụ nữ trên 50 tuổi có tỷ lệ mắc lên đến 70%. Đây là bệnh lý liên quan mật thiết đến tuổi tác của phụ nữ.

Bệnh đặc trưng bởi sự xuất hiện của các khối u lành tính từ cơ tử cung, có thể mọc ở nhiều vị trí khác nhau. Dù là bệnh lành tính, nhưng nếu các khối u phát triển không kiểm soát và không được điều trị kịp thời, chúng có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Một biến chứng điển hình là ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, và mặc dù hiếm, nhưng cũng có trường hợp ung thư phát sinh từ các khối u xơ này.

Khối u xơ phát triển ở nhiều vị trí khác nhau trên tử cung

Vị trí phát triển của khối u xơ trong tử cung:

• U xơ dưới niêm mạc tử cung: loại này thường phát triển thành những khối dài trên niêm mạc từ tử cung đến âm đạo.

• U xơ tử cung kẽ: khối u xơ phát triển ngay trong lớp cơ của thành tử cung, chèn ép các vùng tiểu khung gây ra đau rát cho phụ nữ.

• U xơ ngay trong lòng tử cung: khối u hình thành trong lòng tử cung và có xu hướng phát triển về phía âm đạo:

• U xơ ở vị trí nối giữa tử cung và cổ tử cung: khối u phát triển tại vị trí này chèn ép tiểu khung và gây đau đớn. Đặc biệt nguy hiểm khi xảy ra trong thai kỳ vì có thể gây nguy hiểm cho quá trình sinh sản của thai phụ.

• U xơ dưới phúc mạc: khối u bắt nguồn từ cơ tử cung và có xu hướng phát triển về phía phúc mạc.

2. Nguyên nhân và triệu chứng của u xơ tử cung

Cho đến nay, nguyên nhân gây ra bệnh lý này vẫn chưa được làm sáng tỏ. Vẫn có nhiều ý kiến cho rằng bệnh này có liên quan đến sự tăng cao của estrogen trong cơ thể, gây ra sự mất cân bằng nội tiết và các bệnh lý khác của tử cung. Một số ý kiến lại cho rằng bệnh này có thể xuất phát từ việc sử dụng thuốc tránh thai thường xuyên, phá thai, mang thai quá sớm, bệnh nội mạc tử cung và một số bệnh lý liên quan đến sự biến đổi của estrogen và progesterone.

Triệu chứng của u xơ tử cung có thể dễ dàng nhận biết qua nhiều dấu hiệu. Một số triệu chứng điển hình của bệnh là: 

• Xuất hiện những cơn đau ở vùng bụng dưới kể cả trong ngày thường và kỳ kinh nguyệt.

• Chu kỳ kinh nguyệt bị rối loạn, lượng máu kinh cũng thay đổi.

• Đau xuất hiện ngay cả khi quan hệ và sau quan hệ trong một thời gian dài.

• Xuất hiện xuất huyết âm đạo, dịch âm đạo có màu sắc và mùi lạ.

• Đau lưng, tiểu nhiều lần đặc biệt vào ban đêm. 

• Sờ thấy các khối u qua thành bụng, đau khi chạm vào khối u.

• Phụ nữ đã có gia đình nhưng gặp khó khăn trong việc thụ thai hoặc thường xuyên gặp sảy thai.

U xơ kéo dài có thể gây ra nhiều hậu quả nguy hiểm, ảnh hưởng đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ. Cần chú ý đến các dấu hiệu của bệnh để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Người mắc u xơ tử cung thường chịu đựng đau ở vùng bụng dưới thường xuyên

3. Các phương pháp chẩn đoán u xơ tử cung

Bệnh u xơ tử cung có thể được phát hiện sớm thông qua những phương pháp sau đây:

Chẩn đoán dựa vào các dấu hiệu lâm sàng: 

• Bác sĩ có thể dựa vào việc hỏi bệnh để hiểu rõ hơn về các triệu chứng mà bệnh nhân đang gặp phải.

• Khám lâm sàng: người bệnh thường có khuôn mặt phờ phạc, vùng bụng dưới phình lên bất thường, có thể cảm nhận được các khối u bên trong.

Chẩn đoán cận lâm sàng:

• Siêu âm: bằng cách sử dụng đầu dò siêu âm quét vào vùng bụng dưới, bác sĩ có thể phát hiện các khối u xơ bên trong tử cung về cả kích thước và vị trí. Cần phân biệt với u nang buồng trứng dựa trên hình dáng và vị trí của khối u.

• Chụp cắt lớp vi tính hoặc chụp cộng hưởng từ: có thể được sử dụng nếu khối u quá lớn hoặc cần chẩn đoán phân biệt.

• Sử dụng phương pháp UIV để đánh giá mức độ chèn ép lên thận, niệu quản, và bàng quang.

Chẩn đoán phân biệt: 

• Xuất hiện khối u nằm ở vị trí thấp hơn của tử cung: không thể loại trừ trường hợp bệnh nhân có thai hoặc bị lạc nội mạc tử cung. Trong trường hợp có thai, cần thực hiện que thử để kiểm tra.

• Đau vùng chậu: có thể là dấu hiệu của thai ngoại tử cung, lạc nội mạc tử cung, viêm tử cung, hoặc u nang buồng trứng.

• Xuất huyết từ tử cung: có thể do tăng sinh nội mạc tử cung. 

Sử dụng siêu âm để phát hiện vị trí và kích thước các khối u trong tử cung

4. Phương pháp điều trị u xơ tử cung

Tùy vào tình trạng nặng nhẹ cũng như sức khỏe của từng người mà có các phương pháp điều trị phù hợp. Các biện pháp hỗ trợ điều trị u xơ tử cung bao gồm:

Điều trị nội khoa: thường được áp dụng khi bệnh ở giai đoạn nhẹ. 

• Sử dụng thuốc ibuprofen hoặc acetaminophen giúp giảm đau và bổ sung sắt trong trường hợp bị đau và xuất huyết từ tử cung.

• Một số loại thuốc tránh thai giúp ngăn ngừa rụng trứng và giảm bài tiết estrogen, từ đó làm chậm sự phát triển của khối u.

• Bổ sung GnRH giúp làm teo khối u.

Điều trị bằng phẫu thuật: thường được áp dụng khi bệnh nhân mắc u xơ kèm theo xuất huyết nhiều, lạc nội mạc tử cung. Đây là phương pháp thực hiện bóc tách khối u để bảo vệ sức khỏe của người bệnh. Có 2 loại phẫu thuật là:

• Cắt tử cung: có thể thực hiện cắt 1 phần hoặc toàn bộ tử cung để loại bỏ các khối u. Sau khi thực hiện phẫu thuật cắt tử cung, người bệnh sẽ không còn kinh nguyệt và không thể mang thai.

• Phẫu thuật nội soi: thường chỉ áp dụng cho các bệnh nhân có ít u và u nhỏ. Bằng cách bóc tách nhân xơ bằng nội soi, bệnh nhân vẫn giữ được khả năng mang thai và sinh đẻ sau này.

Phẫu thuật cắt tử cung giúp loại bỏ hoàn toàn khối u xơ