Undertale

Undertale (có thể viết cách điệu là UnderTale hoặc UNDERTALE) là một trò chơi điện tử nhập vai đến từ Hoa Kỳ, được phát triển và phát hành bởi Toby Fox. Trong trò chơi, người chơi nhập vai vào một đứa trẻ vô tình rơi vào một thế giới ngầm bí ẩn, bị cô lập khỏi thế giới bên ngoài bởi một hàng rào phép thuật. Người chơi sẽ gặp phải nhiều quái vật khác nhau trên hành trình trở về mặt đất, và trong hệ thống chiến đấu, người chơi điều khiển một trái tim (linh hồn) để quyết định giữa việc tha thứ hoặc tiêu diệt quái vật. Các quyết định này sẽ ảnh hưởng đến cốt truyện, thay đổi các đoạn hội thoại, nhân vật và diễn biến của câu chuyện.

Lối chơi

Undertale là một trò chơi nhập vai với góc nhìn từ trên xuống và cơ chế chơi theo lượt. Người chơi điều khiển nhân vật của mình và hoàn thành các nhiệm vụ để tiến triển trong câu chuyện. Trong quá trình khám phá thế giới ngầm, người chơi phải giải quyết tất cả các câu đố xuất hiện. Thế giới dưới lòng đất là nơi sinh sống của nhiều quái vật, và nhiều trong số đó sẽ thách thức người chơi; người chơi có thể chọn giết, tha thứ hoặc kết bạn với chúng.

Khi người chơi gặp phải quái vật, trò chơi sẽ chuyển sang chế độ chiến đấu. Trong trận đấu, người chơi điều khiển một trái tim đại diện cho linh hồn và phải né tránh các đợt tấn công từ quái vật. Trong suốt trò chơi, người chơi sẽ gặp phải những thử thách mới, như các boss (hay trùm, ông chủ) mà người chơi phải đối đầu. Người chơi có thể tấn công quái vật để nhận điểm EXP (viết tắt của 'execution point'), tăng LV (viết tắt của 'Level Of Violence', thay vì 'Level' như các trò chơi khác), và thu thập vàng. Hoặc, người chơi có thể chọn ACT (hành động) và MERCY (tha thứ) để không tấn công quái vật. Nếu chọn đúng hành động trong ACT phù hợp với từng quái vật, người chơi có thể tha thứ cho chúng thay vì tiêu diệt. Tương tự, đối với boss, người chơi cần sống sót cho đến khi đoạn hội thoại xuất hiện. Cốt truyện của trò chơi phụ thuộc vào cách người chơi xử lý các quái vật; người chơi có thể chọn không giết bất kỳ quái vật nào hoặc tiêu diệt toàn bộ quái vật trên đường đi.

Trong suốt trận chiến, quái vật sẽ trò chuyện với người chơi và cho biết cảm xúc cũng như hành động của chúng. Cách quái vật tấn công phụ thuộc vào hành vi của người chơi: nếu người chơi chọn không dùng bạo lực, các cuộc tấn công của quái vật sẽ nhẹ nhàng hơn; ngược lại, nếu người chơi sử dụng bạo lực, quái vật sẽ trở nên mạnh mẽ hơn. Khi người chơi bắt đầu lại trò chơi, các cuộc đối thoại và tình huống sẽ thay đổi dựa trên cách chơi trước đó.

Cốt truyện

Undertale diễn ra trong một thế giới ngầm dưới ngọn núi Ebott. Trước đây, con người và quái vật sống hòa thuận trên mặt đất. Tuy nhiên, một cuộc chiến nổ ra giữa hai dòng tộc và con người đã chiến thắng, giam cầm quái vật dưới lòng đất bằng một hàng rào phép thuật gọi là 'Barrier'. Rào chắn này cho phép vào nhưng không thể ra ngoài. Một đứa trẻ (do người chơi đặt tên, sau này được gọi là 'Frisk') rơi xuống lòng đất và gặp Flowey, một bông hoa hướng dương, người sẽ hướng dẫn người chơi về cách hoạt động của trò chơi, cho biết 'LV' là 'LOVE' (trên thực tế là Level Of ViolencE) và cách thu thập 'EXP' là giết quái vật. Khi Flowey cố gắng chiếm đoạt linh hồn của đứa trẻ, Toriel, một quái vật hình dê, đã can thiệp và cứu đứa trẻ. Toriel muốn đứa trẻ giải quyết các câu đố và vượt qua thế giới ngầm mà không làm hại ai. Bà nhận đứa trẻ làm con nuôi để bảo vệ khỏi vua của lòng đất, Asgore Dreemurr.

Đứa trẻ quyết định rời khỏi nhà của Toriel và đến lâu đài của Asgore, nơi có hàng rào nối lên mặt đất. Trên đường đi, người chơi sẽ gặp nhiều quái vật, bao gồm Sans và Papyrus, hai anh em gác cổng của lòng đất, Undyne, đội trưởng đội cận vệ hoàng gia, Alphys, nhà khoa học của hoàng gia, và Mettaton, một robot và ngôi sao truyền hình do Alphys chế tạo. Người chơi có thể chọn giết hoặc tha thứ cho quái vật khi gặp chúng. Trong hành trình, người chơi sẽ dần hiểu về cuộc chiến giữa con người và quái vật. Asriel, con của Asgore và Toriel, đã từng kết bạn với Chara, một đứa trẻ rơi xuống đầu tiên. Một ngày, khi làm bánh, Chara đã nhầm hoa mao lương vào công thức, dẫn đến việc Asgore ăn phải và bị ốm. Asriel, với khả năng đặc biệt, có thể phá vỡ hàng rào khi kết hợp với linh hồn của Chara. Chara đã tự nguyện ăn hoa mao lương, và trước khi qua đời, mong muốn được thấy hoa từ làng. Asriel đã đưa Chara về làng và hợp nhất linh hồn của họ để phá vỡ Barrier. Người dân trong làng sợ hãi và đã giết Asriel. Asgore và Toriel mất hai đứa con trong một đêm. Sau sự kiện này, sáu đứa trẻ khác cũng rơi xuống núi Ebott và đều bị giết, với linh hồn của họ bị thu thập để phá vỡ Barrier bằng bảy linh hồn con người. Câu chuyện của trò chơi bắt đầu khi đứa trẻ mà người chơi điều khiển rơi từ đỉnh Ebott xuống, trở thành người thứ tám.

Cách người chơi giải quyết các trận chiến với quái vật dẫn đến nhiều kết thúc khác nhau. Có ba con đường chính mà người chơi có thể theo: Genocide Route (Tuyến đường Diệt chủng), Neutral Route (Tuyến đường Trung lập) và True Pacifist Route (Tuyến đường Hòa bình Thực sự).

Tuyến đường Diệt chủng (Genocide Route)

Để hoàn thành tuyến đường Diệt chủng, người chơi phải tiêu diệt tất cả các quái vật trên hành trình, kể cả các quái vật phụ. Người chơi cần phải tìm và hạ gục toàn bộ quái vật trong mỗi khu vực cho đến khi xuất hiện thông báo 'But nobody came.' ('Nhưng không có ai cả'). Khi đến lâu đài của Asgore, đứa trẻ (người chơi) sẽ bị chặn đường bởi Sans tại Toà Phán quyết (Judgement Hall). Tại đây, người chơi sẽ được thông báo rằng LV thực chất là 'Level of Violence' (cấp độ bạo lực), chứ không phải 'Level/Cấp' như nhiều người hiểu lầm, và EXP là điểm hành sát (Execution Point), không phải 'Experience Point/Điểm kinh nghiệm' như nhiều trò chơi khác. Chỉ số LV và EXP càng cao thì người chơi càng giết nhiều quái vật. Sans sẽ trả thù bằng cách đưa người chơi vào một trận chiến quyết định với mình. Nếu thắng, người chơi sẽ xem như hoàn thành tuyến đường này (Asgore sẽ bị giết ngay khi vào trận đấu, Flowey sẽ bị tiêu diệt khi người chơi nhấn bất kỳ nút hành động nào). Sau đó, người chơi sẽ gặp Chara, người đầu tiên rơi xuống thế giới ngầm, và được hỏi có muốn phá hủy thế giới và chuyển đến một thế giới mới hay không. Nếu đồng ý, thế giới sẽ bị hủy diệt và Chara sẽ hứa 'sẽ ở bên người chơi mãi mãi.' Nếu không đồng ý, Chara sẽ gây ra một cú jumpscare và thế giới vẫn bị hủy diệt, bất kể sự lựa chọn của người chơi. Tuyến đường này kết thúc tại đây.

Tuyến đường Diệt chủng còn để lại những hậu quả đáng kể trong trò chơi sau khi người chơi RESET quá trình.

Tuyến đường Trung lập (Neutral Route)

Đây là một trong ba tuyến đường chính của trò chơi và là bước cần thiết để mở khóa tuyến đường Hoà bình Thực sự (True Pacifist Route). Tuyến đường này sẽ được kích hoạt nếu người chơi không đáp ứng đủ điều kiện để vào tuyến đường Diệt chủng (như tha hoặc chạy khỏi một quái vật hoặc không tìm và giết hết tất cả quái vật) hoặc tuyến đường Hoà bình Thực sự. Trong tuyến đường này, người chơi sẽ đến lâu đài và bước vào Toà Phán quyết (Judgement Hall), nơi Sans sẽ đưa ra nhận xét về người chơi dựa trên số lượng quái vật đã bị tiêu diệt.

Người chơi vượt qua Sans và tiến vào sâu trong lâu đài để đối mặt với Asgore Dreemurr. Tại đây, người chơi phải tham gia vào một trận chiến sinh tử với Asgore, vì ông từ chối sự tha thứ (ông đã phá hủy nút MERCY để không tha cho quái vật trong trận chiến). Khi Asgore kiệt sức, người chơi sẽ phải quyết định có giết ông hay không. Dù người chơi chọn tha thứ hay không, Flowey vẫn sẽ xuất hiện và tiêu diệt Asgore.

Bất kể quyết định của người chơi về việc tha thứ cho Asgore, Flowey sẽ hấp thụ linh hồn của 6 con người mà Asgore đã thu thập. Do không đủ linh hồn, Flowey không thể trở lại thành Asriel Dreemurr như trong tuyến đường Hoà bình Thực sự, mà trở thành Photoshop Flowey (hay Omega Flowey), một quái vật kỳ quái và đáng sợ với hình ảnh giống như ảnh thực tế, khác biệt hoàn toàn so với pixel-art trong suốt trò chơi. Trong trận chiến, người chơi có thể sử dụng thanh ACT (hành động) để nhận sự hỗ trợ từ các linh hồn con người, cũng như dùng FIGHT để chống lại Photoshop Flowey. Khi nhận đủ sự giúp đỡ từ các linh hồn và làm giảm hết thanh máu, Photoshop Flowey sẽ mất hết sức mạnh và bị đánh bại. Người chơi sẽ chọn tha thứ hoặc tiêu diệt Flowey. Nếu tha thứ, người chơi sẽ đủ điều kiện để bắt đầu tuyến đường Hoà bình Thực sự.

Nếu người chơi đã từng đánh bại Photoshop Flowey, trong các lần chơi sau, Flowey sẽ chỉ hấp thụ 6 linh hồn rồi rút lui, vì biết mình không thể chiến thắng. Người chơi sẽ không phải chiến đấu với Photoshop Flowey lần nữa. Sau đó, người chơi sẽ nhận được cuộc gọi từ Sans.

Tùy thuộc vào việc Flowey có bị tiêu diệt hay không, nếu được tha thứ, Flowey sẽ đưa ra lời khuyên dựa trên hành động của người chơi (lời khuyên này chỉ xuất hiện nếu Flowey không bỏ chạy).

Sau đó, người chơi có thể vượt qua rào chắn phép thuật và trở về thế giới mặt đất, kết thúc tuyến đường Trung lập. Số phận của thế giới lòng đất sẽ được xác định bởi hành động của người chơi, điều này được thông báo qua một cuộc gọi từ Sans qua chiếc điện thoại mà Toriel đã đưa (có thể có các quái vật khác liên lạc tùy vào số phận của chúng và các điều kiện đặc biệt). Asgore sẽ biến mất một cách 'bí ẩn' và dựa vào số lượng quái vật bị giết và những quái vật quan trọng còn sống hay không, các quái vật khác sẽ lên nắm quyền và cai trị thế giới ngầm theo những cách khác nhau, có thể là thân thiện hoặc thù địch với con người, trật tự hoặc hỗn loạn.

Tuyến đường Hoà bình Thực sự

Để mở khóa tuyến đường này, trước tiên người chơi phải hoàn thành tuyến đường Trung lập và tha thứ cho Flowey trong quá trình đó, sau đó bắt đầu một lần chơi mới. Điều này có nghĩa là không thể đạt được tuyến đường Hoà bình Thực sự từ lần chơi đầu tiên. Tuyến đường này yêu cầu người chơi không được phép giết bất kỳ quái vật nào và phải kết bạn với các quái vật như Papyrus, Undyne và Alphys, đồng thời phải vào True Lab, phòng thí nghiệm bí mật của Alphys, nơi tiết lộ nhiều thông tin quan trọng về cốt truyện.

Khi người chơi đến lâu đài, nơi có cánh cổng dẫn ra thế giới bên ngoài, họ sẽ đối mặt với Asgore Dreemurr, vua của Underground. Nếu các yêu cầu đã được thực hiện, các quái vật sẽ đến để thuyết phục Asgore về lòng tốt của người chơi, khiến ông chấp nhận tha thứ cho con người. Lúc này, Flowey, đã hấp thụ các linh hồn mà Asgore thu thập được và các linh hồn quái vật trong lâu đài, sẽ bộc lộ rằng hắn thực ra là Asriel Dreemurr, con trai của Toriel và Asgore. Người chơi sẽ sử dụng thanh ACT để hồi tưởng các kỷ niệm và tình bạn với các quái vật để cứu họ. Sau khi cứu được toàn bộ quái vật, người chơi và các quái vật sẽ giải thoát Asriel, giải phóng 6 linh hồn. Asriel sẽ dùng các linh hồn này để phá vỡ rào chắn, cho phép tất cả quái vật bước ra thế giới bên ngoài. Tuyến đường Hoà bình Thực sự kết thúc khi người chơi và các quái vật ngắm hoàng hôn trên mặt đất, và màn credit hiện ra.

Nếu người chơi không giết quái vật nhưng không hoàn thành tất cả các yêu cầu (không kết bạn với Papyrus, Undyne, Alphys; không vào True Lab; chưa hoàn thành tuyến đường Trung lập hoặc không tha thứ cho Flowey trong tuyến đường Trung lập), họ sẽ không đạt được tuyến đường Hoà bình Thực sự. Thay vào đó, tuyến đường của người chơi sẽ trở thành tuyến đường Hoà bình, một nhánh của tuyến đường Trung lập.

Nhân vật

Các nhân vật chính

• Frisk
• Flowey
• Toriel
• Papyrus
• Undyne (Chỉ xuất hiện trong Tuyến đường Hoà bình Thực sự & Trung lập)
• Alphys (Chỉ xuất hiện trong Tuyến đường Hoà bình Thực sự & Trung lập)
• Mettaton
• Mettaton EX (Chỉ xuất hiện trong Tuyến đường Hoà bình Thực sự & Trung lập)
• Asgore (Chỉ xuất hiện trong Tuyến đường Hoà bình Thực sự & Trung lập)
• Photoshop Flowey (Chỉ xuất hiện trong Tuyến đường Trung lập)
• Asriel Dreemurr (Chỉ xuất hiện trong Tuyến đường Hoà bình Thực sự)
• Undyne the Undying (Chỉ xuất hiện trong Con đường diệt chủng)
• Mettaton NEO (Chỉ xuất hiện trong Con đường diệt chủng)
• Sans (Chỉ xuất hiện trong Con đường diệt chủng)
• Chara (Chỉ xuất hiện trong Con đường diệt chủng)

Điểm bán hàng

• Spider Bake Sale
• Nice Cream Guy
• Snowdin Shopkeeper
• Gerson
• Tem Shop
• Sans
• Bratty và Catty
• Burgerpants

Các NPCs

• Người Vận Chuyển Sông
• Các NPC tại Snowdin
• Các NPC tại Waterfall
• Các NPC tại Hotland
• Các NPC tại Khu Nghỉ Dưỡng MTT

Cổng Ruins

• Con Rối
• Froggit
• Whimsun
• Loox
• Vegetoid
• Migosp
• Moldsmal
• Napstablook
• Toriel

Khu Snowdin

• Snowdrake
• Ice Cap
• Chó Con Nhỏ
• Chilldrake
• Gyftrot
• Doggo
• Dogamy và Dogaressa
• Chó Con Lớn
• Glyde
• Jerry
• Papyrus
• Mad Mew Mew (Chỉ trên hệ máy Nintendo Switch)
• Chó Phiền Phức (Toby Fox)

Khu vực Waterfall

• Aaron
• Woshua
• Moldsmal
• Moldbygg
• Shyren
• Con Rối Điên (Tuyến Trung Lập/Hoà Bình Thực Sự)
• Con Rối Vui (Tuyến Diệt Chủng)
• Temmie
• Monster Kid (Tuyến Diệt Chủng)
• Undyne Bất Khuất (Tuyến Diệt Chủng)
• Undyne (Tuyến Hòa Bình/Tuyến Trung Lập)

Khu vực Hotland

• Muffet
• Vulkin
• Tsunderplane
• Pyrope
• So Sorry
• Vệ Binh Hoàng Gia: RG01, RG02
• Mettaton

Khu vực CORE

• Final Froggit
• Whimsalot
• Astigmatism
• Madjick
• Knight Knight
• Mettaton EX (Tuyến Trung Lập/Hòa Bình)
• Mettaton NEO (Tuyến Diệt Chủng)

Amalgamates

• Memory Head
• Endogeny
• Reaper Bird
• Lemon Bread
• Mẹ của Snowdrake

Chế Độ Khó

• Con Rối
• Froggit
• Final Froggit
• Whimsalot
• Astigmatism
• Moldessa
• Parsnik
• Migospel
• Napstablook
• Toriel

Khác

• W. D. Gaster

Phát triển

Toby Fox gần như hoàn toàn tự mình phát triển trò chơi, từ viết kịch bản đến biên soạn nhạc nền, trong khi các hình ảnh đồ họa được vẽ bởi Temmie Chang và bổ sung bởi những người khác. Fox ban đầu không có nhiều kinh nghiệm phát triển trò chơi; khi còn nhỏ, ông cùng ba anh em đã sử dụng RPG Maker 2000 để tạo ra một trò chơi nhập vai nhưng không hoàn thành. Fox từng thực hiện một số bản ROM hack cho trò chơi EarthBound khi còn học ở trường. Undertale được lấy cảm hứng từ các trò chơi như Mother, Mario & Luigi, Touhou Project, Homestuck và chương trình hài của Anh Mr. Bean.

Dự án bắt đầu trên trang Kickstarter, được khởi động vào ngày 25 tháng 6 năm 2013 với mục tiêu 5.000 đô la và kết thúc sau một tháng với số tiền huy động được là 51.124 đô la từ 2.398 người ủng hộ. Undertale dự kiến phát hành giữa năm 2014, nhưng do thời gian phát triển kéo dài, ngày phát hành đã bị trì hoãn một năm. Trò chơi chính thức ra mắt trên Steam vào ngày 15 tháng 9 năm 2015 sau hơn 2 năm 7 tháng phát triển.

Phát hành

Trò chơi được ra mắt trên hệ điều hành Microsoft Windows và macOS vào tháng 9 năm 2015, và sau đó trên Linux vào tháng 7 năm 2016. Phiên bản cho PlayStation 4 và PlayStation Vita dự kiến phát hành vào tháng 8 năm 2017, còn phiên bản cho Nintendo Switch ra mắt vào tháng 9 năm 2018. Mặc dù Fox đã có kế hoạch đưa Undertale lên nhiều hệ máy khác, nhưng không thể thực hiện cho các hệ máy của Nintendo (ngoài Nintendo Switch) do công nghệ phát triển không hỗ trợ.

Khi phát hành, trò chơi nhận được nhiều lời khen ngợi về kịch bản, các yếu tố chủ đề, hệ thống chiến đấu trực quan, âm nhạc độc đáo, cốt truyện, đối thoại và nhân vật. Undertale đã bán được hơn một triệu bản trên Steam và nhận nhiều giải thưởng từ các tờ báo và tổ chức. Chương đầu tiên của một trò chơi liên quan, Deltarune, được phát hành vào cuối năm 2018, và Deltarune Chapter 2 ra mắt vào tháng 9 năm 2021.

Đón nhận

Undertale nhận được sự tán dương từ các nhà phê bình với khen ngợi về kịch bản, nhân vật và lối chơi độc đáo. Trên trang tổng hợp đánh giá Metacritic, trò chơi được chấm điểm trung bình 9/10 từ 43 đánh giá. Metacritic xếp Undertale là trò chơi có điểm số cao thứ ba trong các trò chơi phát hành trên hệ máy Windows năm 2015. Cuối năm 2015, theo báo cáo của Steam Spy, Undertale là một trong những trò chơi bán chạy nhất trên Steam với 530.343 bản. Đến đầu tháng 2 năm 2016, đã có một triệu bản được bán ra, và đến tháng 7 năm 2018, trò chơi ước tính có khoảng 3,5 triệu người chơi trên Steam. Doanh số bản kỹ thuật số trên PS4 và PlayStation Vita cũng vượt qua 100.000 bản tính đến tháng 2 năm 2018.

• Deltarune

Các liên kết bên ngoài

• Trang web chính thức