Uống quá nhiều vitamin C có lợi hay không?

1. Tác dụng của Vitamin C đối với cơ thể

Với cơ thể, Vitamin C đóng vai trò quan trọng:

- Tham gia vào quá trình tạo collagen và một số thành phần của mô liên kết.

- Giúp quá trình chuyển hóa sắt từ dạng 3 sang dạng 2, giúp cơ thể hấp thụ sắt hiệu quả hơn. Đây cũng là lý do chuyên gia y tế thường khuyến khích uống vitamin C khi bổ sung sắt.

Vitamin C cải thiện quá trình hấp thu sắt

- Tham gia vào việc tổng hợp hormone vỏ thượng thận, catecholamin, và tăng cường sản xuất interferon để tăng cường hệ miễn dịch.

- Chống lại gốc tự do do quá trình chuyển hóa trong cơ thể tạo ra, từ đó giúp ngăn chặn oxi hóa và bảo vệ màng tế bào.

- Tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất như lipid, protid, glucid trong cơ thể.

- Giúp cải thiện sự hấp thu calci và tăng cường sức độ chắc khỏe của xương.

2. Cách nhận biết cơ thể có thừa vitamin C

2.1. Liều lượng vitamin C phù hợp tùy thuộc vào độ tuổi và giới tính

Con người không tự tổng hợp được vitamin C mà cần phải bổ sung từ thức ăn. Chỉ những người ốm yếu, không thể ăn uống hoặc thường xuyên mắc các bệnh mới cần phải bổ sung thêm vitamin C qua cách uống.

Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ đưa ra hướng dẫn về lượng vitamin C cần thiết theo từng độ tuổi như sau:

- Phụ nữ trưởng thành cần: 70mg/ngày.

- Nam giới trưởng thành cần: 90mg/ ngày.

Các thai phụ và phụ nữ đang cho con bú cần bổ sung lượng vitamin C nhiều hơn so với nhóm trên. Tuy nhiên, mỗi người lớn không nên dùng quá 2.000 mg vitamin C/ngày. Vượt quá giới hạn này có thể gây ra nguy cơ thừa vitamin C cho cơ thể.

2.2. Dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thừa vitamin C

Khi cơ thể có dư thừa vitamin C, thường xuất hiện những triệu chứng sau:

- Tiêu chảy.

- Buồn nôn.

- Đau quặn bụng.

- Cảm giác đầy hơi.

Thừa vitamin C có gây hại gì không?

Tính chất cơ bản, sự thừa vitamin C trong cơ thể không đe dọa tính mạng. Tuy nhiên, sử dụng liều cao vitamin C trong thời gian dài có thể gây ra tình trạng dư thừa và có khả năng gây ra một số vấn đề tiềm ẩn:

Có nguy cơ phát triển sỏi thận do thừa vitamin C

Sỏi thận

Thừa vitamin C có thể dẫn đến việc cơ thể tiết ra nhiều oxalate và axit uric hơn thông thường qua nước tiểu, góp phần tạo điều kiện cho sự hình thành sỏi thận. Mặc dù oxalate chủ yếu được loại bỏ qua nước tiểu, nhưng trong một số trường hợp, oxalate có thể kết hợp với khoáng chất tạo thành tinh thể và gây ra sỏi thận.

Phụ nữ dùng ≥ 4g vitamin C/ngày trong 4 tháng có thể gặp vấn đề về sỏi thận. Những người đã từng mắc bệnh sỏi thận cũng dễ hình thành sỏi hơn khi bổ sung vitamin C ở liều lượng cao.

Dinh dưỡng không cân bằng

Khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng vào cơ thể có thể bị suy giảm do thừa vitamin C. Việc dùng quá nhiều vitamin C có thể làm giảm lượng vitamin B12 và đồng trong cơ thể. Ngoài ra, vitamin C cũng có thể làm tăng hấp thụ sắt, gây ra tình trạng tăng sắt trong cơ thể.

Rối loạn tiêu hóa

Việc hấp thụ quá nhiều vitamin C ở liều cao có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Triệu chứng rối loạn tiêu hóa thường gặp ở người thừa vitamin C bao gồm buồn nôn, tiêu chảy và trào ngược axit dạ dày.

Bệnh gout

Khi cơ thể có hàm lượng vitamin C vượt quá mức cho phép, acid uric có thể tăng lên, dẫn đến việc tồn đọng tinh thể urat trong khớp và gây ra cơn gout cấp. Bệnh này thường gây sưng, đỏ và đau khớp nặng, và có thể gây biến chứng như tăng huyết áp và suy thận.

Loét dạ dày - tá tràng

Nếu thường xuyên bổ sung vitamin C ở liều cao, có nguy cơ cao bị nhiễm trùng và viêm nhiễm ở tá tràng và dạ dày, gây đau quặn bụng nặng.

Việc thường xuyên bổ sung vitamin C ở liều cao có thể dẫn đến viêm loét dạ dày

Ứ sắt

Những người mắc bệnh huyết sắc tố nên cẩn thận khi bổ sung vitamin C vì có nguy cơ tích tụ sắt trong cơ thể. Việc dùng thừa vitamin C có thể gây thừa và lắng cặn sắt, gây tổn thương nghiêm trọng cho gan, tim, tuyến giáp, tuyến tụy và hệ thần kinh trung ương.

Để tránh thừa vitamin C, cần chú ý

Để tránh các hậu quả do thừa vitamin C, cần lưu ý những điều sau khi bổ sung vitamin này:

- Tránh uống vitamin C khi đói để không gây khó chịu dạ dày hoặc rối loạn tiêu hóa.

- Uống vitamin C vào buổi sáng để cơ thể hấp thụ tốt hơn và tránh uống vào buổi tối để không bị mất ngủ.

- Trong quá trình bổ sung vitamin C, tránh uống rượu bia hoặc hút thuốc lá để không làm giảm nồng độ vitamin C trong cơ thể.

- Nên bổ sung vitamin C từ thực phẩm tự nhiên thay vì thực phẩm chức năng để đảm bảo cung cấp dinh dưỡng tự nhiên cho cơ thể.

- Nên uống nhiều nước khi dùng vitamin C để cơ thể hấp thu nhanh hơn vì vitamin C tan nhanh trong nước.

- Không nên dùng vitamin C cùng với Deferoxamin vì có thể tăng độc tính của sắt lên các mô, đặc biệt là mô tim, gây nguy cơ suy tim.

Bổ sung vitamin C trong ngưỡng cho phép là an toàn và cần thiết, đặc biệt khi nguồn cung là từ thực phẩm tự nhiên thay vì thực phẩm chức năng. Nguy cơ tác dụng phụ do tiêu thụ quá mức chủ yếu gặp ở những người dùng liều cao kéo dài. Do đó, để đảm bảo an toàn, nên có sự kiểm tra và chỉ định liều lượng phù hợp từ bác sĩ chuyên khoa khi bổ sung vitamin C liều cao.