Uptrend là gì? Cách nhận biết Uptrend và Downtrend

Xu hướng là một khái niệm cơ bản trong phân tích kỹ thuật. Trên thị trường chứng khoán, xu hướng bao gồm uptrend, downtrend và sideway. Các thuật ngữ này được các nhà đầu tư nhắc đến nhiều nhất trong đầu tư. Vậy làm sao để nhận ra được thị trường đang ở giai đoạn nào. Bài viết này sẽ tìm hiểu cách nhận biết Uptrend và Downtrend và vận dụng vào trong đầu tư.

Uptrend là gì?

Uptrend là giai đoạn giá chứng khoán có xu hướng TĂNG. Xu hướng giá tăng kéo theo sự gia tăng của thị trường và cổ phiếu. Để có thể thấy rõ xu hướng tăng này chúng ta có thể quan sát đồ thị biểu hiện mức giá. Giá trước sẽ cao hơn giá sau, đỉnh giá sau cao hơn đỉnh trước, đáy sau cao hơn đáy trước. Thường bắt đầu bằng một tin tốt mang tầm vĩ mô có tác động lớn. Trong giai đoạn này, các nhà đầu tư có tâm lý tích cực và thường mua vào nhiều hơn bán ra. Thanh khoản của thị trường giai đoạn này thường rất lớn với sự tham gia mạnh của giới đầu cơ, lướt sóng. Đến khi lên đến một ngưỡng đỉnh nào đó thì Uptrend sẽ bị kháng cự và sẽ có xu hướng quay đầu đi xuống, giảm dần.

Trong đầu tư chứng khoán thì việc nắm bắt nhanh chóng và đem ra những quyết định mua hoặc bán sẽ đem lại cho nhà đầu tư những khoản lợi nhuận khổng lồ. Xu hướng Uptrend mở ra nhiều cơ hội để giúp các nhà đầu tư thu tìm kiếm lợi nhuận bằng cách chọn các cổ phiếu tăng giá mạnh hoặc theo dõi các nhóm ngành đang có xu hướng tăng giá.

Downtrend là gì?

Downtrend là giai đoạn giá chứng khoán có xu hướng GIẢM, thường kéo dài vài tháng. Trên biểu đồ kỹ thuật, thường thấy đỉnh giá sau thấp hơn đỉnh trước, đáy sau thấp hơn đáy trước. Thường bắt đầu bằng một tin xấu có ảnh hưởng rộng lớn. Trong giai đoạn này, các nhà đầu tư có tâm lý tiêu cực và thường bán ra nhiều. Thanh khoản thị trường thường giảm với sự hạn chế của bên mua.

Việc nhận biết hay đoán trước khi xu hướng Downtrend xảy ra rất quan trọng. Các nhà đầu tư sẽ bán bớt tài sản để giảm thiểu thiệt hại. Nếu may mắn, họ có thể bảo toàn vốn.

Thực tế đã có rất nhiều trường hợp xu hướng Downtrend xảy ra bất ngờ, khiến thị trường và giá cổ phiếu rơi vào tình trạng lao dốc không phanh và nhanh chóng. Các nhà đầu tư bị cuồng phong bán tháo tài sản hoặc không kịp can thiệp, dẫn đến thua lỗ nặng nề.

Cách nhận biết thị trường uptrend và downtrend

Để nhận biết thị trường uptrend, các nhà đầu tư cần áp dụng các phương pháp phân tích kỹ thuật để xác định xu hướng giá cổ phiếu. Các phương pháp phổ biến bao gồm sử dụng các đường MA, đường trendline, chỉ báo MACD, RSI,... Việc áp dụng các chỉ báo này giúp nhà đầu tư đánh giá được xu hướng tăng giá cổ phiếu và nhận diện cơ hội đầu tư trong thị trường uptrend cũng như downtrend.

Dựa trên đường trendline

Đường trendline, hay còn gọi là đường xu hướng, là một đường thẳng nối các đỉnh (hoặc đáy) với nhau. Đây là một công cụ được dùng để dự đoán xu hướng giá dựa trên dữ liệu quá khứ.

Trendlines giải thích 03 điều:

• Uptrend: xu hướng giá tăng
• Downtrend: xu hướng giá giảm
• Sideway: xu hướng đi ngang, tức không có biến động về giá

Cách xác định đường trendline khá đơn giản, chỉ cần tìm ít nhất 2 đỉnh và 2 đáy, sau đó nối chúng lại với nhau.

Đối với xu hướng tăng - Uptrend, chỉ cần chọn ít nhất 2 đáy và nối chúng lại. Lưu ý đáy sau phải cao hơn đáy trước.

Đối với xu hướng giảm - Downtrend, chọn ít nhất 2 đỉnh với đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước, sau đó nối lại.

Thành thạo việc sử dụng đường Trendlines, nhà đầu tư có thể xác định được các yếu tố như: ngưỡng kháng cự, thời gian mà xu hướng Uptrend duy trì, và thời điểm thị trường đảo chiều. Điều quan trọng:

• Cần ít nhất hai đỉnh hoặc đáy để vẽ một đường trendline hợp lệ, nhưng để tạo ra một đường xu hướng cần tối thiểu 3 đáy hoặc đỉnh.
• Đường xu hướng càng dốc thì độ tin cậy càng thấp và khả năng bị phá vỡ càng cao.
• Độ dốc của đường Trendlines quá nhỏ thì các dự báo sẽ khó chính xác. Lúc này, nhà đầu tư nên sử dụng thêm đường trung bình động MA để tăng độ tin cậy của dữ liệu.
• Tương tự như các mức hỗ trợ và kháng cự, đường Trendline trở nên mạnh mẽ hơn khi giá chạm đến nhiều lần mà không bị phá vỡ.
• Và quan trọng nhất, không có quy tắc cụ thể nào để vẽ đường xu hướng. Có nhiều nhà đầu tư vẽ đường xu hướng dựa trên giá đóng cửa nến, giá mở cửa nến, cao điểm của nến, hoặc thấp điểm của nến.

Dựa vào đường MA (Moving Average)

Đường MA (viết tắt của Moving Average) là đường trung bình động. Nó thể hiện sự biến động và chỉ ra xu hướng giá của cổ phiếu trong một khoảng thời gian nhất định. Đường MA thường sử dụng các mốc thời gian phổ biến như 10, 20 ngày cho MA ngắn hạn, 50 ngày cho MA trung hạn, và 100 hoặc 200 ngày cho MA dài hạn.

Có 3 loại đường MA phổ biến trong phân tích kỹ thuật chứng khoán: Đường Simple Moving Average (SMA) - đường trung bình đơn giản, Đường Weighted Moving Average (WMA) - đường trung bình có trọng số, và Đường Exponential Moving Average (EMA) - đường trung bình mũi tên.

Thường thì, đường SMA là phổ biến nhất do tính đơn giản và độ dự đoán cao, mặc dù có độ trễ cao nhất.

Xu hướng Uptrend xuất hiện khi giá cổ phiếu vượt qua đường SMA trên biểu đồ:

• Nếu giá vượt qua đường SMA20, đây là dấu hiệu của xu hướng tăng ngắn hạn.
• Nếu giá vượt qua đường SMA50, đây là dấu hiệu của xu hướng tăng trung hạn.
• Nếu giá vượt qua đường SMA100, đây là dấu hiệu của xu hướng tăng dài hạn.
• Nếu SMA20 vượt qua SMA50, đây là dấu hiệu của xu hướng tăng dài hạn.
• Nếu giá vượt qua SMA20 và SMA20 vượt qua SMA50, và ba đường đồng thời chạm nhau và hướng lên, đây là dấu hiệu rõ ràng của xu hướng tăng giá.

Xu hướng giảm xuất hiện khi giá cổ phiếu xuống dưới các đường SMA:

• Nếu giá xuống dưới đường SMA20, đây là dấu hiệu của xu hướng giảm ngắn hạn.
• Nếu giá xuống dưới đường SMA50, đây là dấu hiệu của xu hướng giảm trung hạn.
• Nếu giá xuống dưới đường SMA100, đây là dấu hiệu của xu hướng giảm dài hạn.
• Nếu SMA20 xuống dưới SMA50, đây là dấu hiệu của xu hướng giảm dài hạn.
• Nếu giá xuống dưới đường SMA20, SMA20 xuống dưới SMA50, đồng thời ba đường chạm nhau và hướng xuống, đây là dấu hiệu rõ ràng của xu hướng giảm giá.

Dựa vào đường MACD (Moving Average Converged/Divergence)

Đường MACD (viết tắt của Moving Average Converged/Divergence) là đường trung bình hội tụ/phân kỳ được sử dụng để đo đạc động lượng và xu hướng giá. MACD giúp phân tích sự thay đổi về sức mạnh, hướng, động lượng và thời gian của một xu hướng. MACD bao gồm 4 đường chính:

• Đường Zero: Được sử dụng để tham chiếu giá, cho thấy sự khác biệt giữa đường MACD và đường tín hiệu.
• Đường MACD (màu xanh): Đây là đường trung bình nhanh được tính bằng hiệu giữa EMA12 và EMA26. Đường MACD luôn dao động xung quanh đường Zero, dùng để đo lường các thông tin động lượng đằng sau mỗi chuyển động của giá.

Nếu đường MACD cắt lên qua đường Zero, đây là dấu hiệu của xu hướng tăng giá.

Nếu MACD cắt xuống qua đường Zero, đây là dấu hiệu của xu hướng giảm giá.

• Đường tín hiệu (Signal Line): Là đường trung bình động chậm màu cam trên biểu đồ, được tính từ đường MACD và EMA9, giúp nhà đầu tư hiểu rõ hơn về các chuyển động trước đó. Sự chéo lên xuống giữa đường MACD và đường tín hiệu cung cấp cho trader rất nhiều thông tin quan trọng về thị trường.

Nếu đường tín hiệu cắt lên qua đường MACD, xu hướng hiện tại là Uptrend (tăng giá).

Nếu đường Signal Line cắt qua đường MACD từ trên xuống, thì xu hướng hiện tại là Downtrend (giảm giá).

• Histogram: Là biểu đồ dạng thanh, được sử dụng để đo lường sự chuyển động giữa đường MACD và đường Signal. Biểu đồ Histogram cũng dao động xung quanh đường Zero.

Biểu đồ màu xanh biểu thị đà tăng giá khi đường MACD lớn hơn đường Signal và nằm phía trên.

Biểu đồ màu đỏ biểu thị đà giảm giá khi đường MACD nhỏ hơn đường Signal và nằm phía dưới.

Những lưu ý khi đầu tư trong xu hướng Uptrend

Uptrend là thời điểm thị trường chứng khoán tăng mạnh, thậm chí có thể tăng hơn 20% từ đáy. Hầu hết cổ phiếu đều gia tăng giá trị, khiến các nhà đầu tư nghe những lời khuyên rằng “bán là thua, mua là thắng!” Tuy nhiên, nhiều nhà đầu tư, đặc biệt là những nhà đầu tư F0, có thể gặp phải lỗ vì nhiều nguyên nhân khác nhau. Đây là những điều cần lưu ý để tránh sai lầm khi đầu tư trong giai đoạn Uptrend.

Giai đoạn Uptrend là thời điểm thị trường sôi động nhất với các tin tức liên tục và sự thảo luận mua bán của các nhà đầu tư. Tuy nhiên, quá nhiều nguồn thông tin có thể gây rối loạn và ảnh hưởng đến khả năng nhận định, dẫn đến sai lầm trong quyết định mua bán.

Ngoài ra, mua bán không có phương pháp, tâm lý hưng phấn có thể dễ dàng bị lôi kéo và mua bán theo tin đồn, khiến nhà đầu tư rơi vào tình trạng bị “lùa gà” và đầu cơ vào những cổ phiếu tăng nóng.

Nhà đầu tư không thường xuyên theo dõi thị trường, cập nhật thông tin chậm và không xác định được các ngưỡng kháng cự chính xác, dẫn đến bỏ lỡ cơ hội chốt lời. Do đó, để giao dịch an toàn trong giai đoạn Uptrend, nhà đầu tư cần có một điểm chốt lời rõ ràng và mục tiêu giá cụ thể để bán ra.

Trong thị trường Uptrend, việc tài khoản đầu tư chỉ tăng nhẹ hoặc thậm chí lỗ là điều không hiếm. Ngoài các nguyên nhân khác khiến đầu tư thua lỗ, nhà đầu tư cần rất cẩn trọng và chú ý đến rủi ro. Việc nâng cao kiến thức, kỹ năng và xây dựng một kế hoạch đầu tư hợp lý là rất quan trọng để giúp nhà đầu tư thành công trong thị trường này.

Có nên đầu tư trong giai đoạn thị trường Downtrend?

Thị trường Downtrend là lúc nhà đầu tư trở nên bi quan và mất niềm tin vào thị trường chứng khoán, thậm chí còn mất niềm tin vào bản thân. Tuy nhiên, giai đoạn Downtrend sẽ đến hồi kết và thường sẽ được thay thế bởi giai đoạn Uptrend. Trong những thời điểm thị trường này, nguy cơ luôn đi đôi với cơ hội. Quản lý danh mục đầu tư hiệu quả và lựa chọn cổ phiếu đầu tư kỹ lưỡng là vô cùng quan trọng. 'Tham lam khi thị trường sợ hãi' như lời khuyên của nhà đầu tư vĩ đại Warren Buffett có thể phù hợp với giai đoạn Downtrend.

Nhà đầu tư nên kiên nhẫn quan sát thị trường Downtrend, đây là thời điểm lý tưởng để tích lũy những cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng với giá hợp lý. Tùy thuộc vào mức độ chấp nhận rủi ro, nguồn vốn đầu tư và phương pháp đầu tư, mỗi nhà đầu tư cần có sự cảnh giác và một kế hoạch đầu tư rõ ràng để đảm bảo an toàn tài chính.

Trong đầu tư chứng khoán, việc nhận biết được các xu hướng của thị trường có thể giảm thiểu nguy cơ rủi ro và tăng khả năng thành công. Hy vọng bài viết này giúp các nhà đầu tư hiểu hơn về cách nhận biết uptrend và downtrend để áp dụng vào giao dịch đầu tư. Hãy tiếp tục theo dõi Mytour để cập nhật thông tin mới nhất và hữu ích về lĩnh vực chứng khoán.