Phương pháp 4M mà Phil Town đề cập trong các sách Rule on investing và Pay back time. Đây là nền tảng quan trọng để lựa chọn những cổ phiếu tiềm năng nhất.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp 4M của nhà đầu tư nổi tiếng Phil Town.
Lựa chọn cổ phiếu theo phương pháp của Phil Town
Phương pháp 4M là gì?
4M là bốn tiêu chí để chọn cổ phiếu theo triết lý của Phil Town, gồm có:
- Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp mà bạn hiểu rõ nhất
- Moat – Đầu tư vào doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh vững chắc
- Management – Đầu tư vào lãnh đạo xuất sắc
- Margin of safety – Biên an toàn là yếu tố quyết định cuối cùng cho việc đầu tư
Ý nghĩa của phương pháp 4M
1. Meaning – Đầu tư vào doanh nghiệp mà bạn thấu hiểu nhất
Câu hỏi đầu tiên mà các nhà đầu tư mới cần đặt ra là:
- Bạn có hiểu rõ về doanh nghiệp đó không?
- Nếu thị trường phải đóng cửa ngày mai, bạn sẵn sàng giữ doanh nghiệp như một chủ nhân hay không?
Hiểu được lẽ đó, Phil Town đề xuất 3 vòng tròn để nhà đầu tư chọn lựa lĩnh vực mà họ am hiểu nhất:
Bạn điền thông tin vào từng vòng tròn bằng cách trả lời các câu hỏi như sau:
- Đam mê: Bạn thực sự yêu thích và có thể dành hàng giờ để tìm hiểu điều gì?
- Tài năng: Bạn giỏi và am hiểu nhất lĩnh vực nào?
- Tiền bạc: Bạn kiếm được tiền như thế nào và chi tiêu vào đâu nhiều nhất?
Bây giờ bạn đã có một danh mục tổng quan về các doanh nghiệp mà bạn có thể đầu tư.
Tiếp theo, hãy xem xét 3 vòng kết nối của bạn. Bạn nhận thấy điểm tương đồng trong vòng kết nối của mình ở đâu? Hãy xem xét các công ty trong các ngành bạn đã chọn. Nhớ rằng mục tiêu của bạn là tìm một vài công ty mà bạn muốn sở hữu và bạn hiểu rõ.
Chọn một vài công ty từ danh sách này và bắt đầu nghiên cứu sâu hơn. Thông điệp mà 3 vòng tròn này truyền đạt là, như một nhà đầu tư mới bắt đầu, để tránh sai lầm, bạn chỉ nên đầu tư vào các công ty mà bạn quen thuộc và mang ý nghĩa đối với bạn. Ví dụ, nếu bạn làm việc trong ngành bán lẻ, bạn sẽ dễ dàng hiểu mục tiêu của một công ty bán lẻ cũng như tiềm năng của họ để đạt được mục tiêu đó hơn là bạn sẽ đánh giá một công ty trong ngành dược phẩm.
Những công ty xuất hiện nhiều nhất trong các vòng kết nối sẽ giúp bạn tìm ra công ty tốt nhất để đầu tư. Đây là những công ty mà bạn có thể biết nhiều nhất và có đam mê nhất. Vùng mà ba vòng kết nối này giao nhau là 'Vòng tròn năng lực' của bạn, nơi hiển thị các ngành và lĩnh vực mà bạn có nhiều kiến thức nhất và nơi bạn nên bắt đầu tìm kiếm các công ty để đầu tư.
Theo thời gian, bạn có thể mở rộng nghiên cứu sang các công ty thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau và mở rộng sự hiểu biết của mình, nhưng đầu tư vào 'Vòng tròn năng lực' của bạn là bước khởi đầu tốt nhất. Khi bạn đã có danh sách các công ty trong 'Vòng tròn năng lực' của mình, hãy đánh giá chúng để xác định xem chúng có đáng để đầu tư hay không. Bước này rất quan trọng để đảm bảo đầu tư vào từng cổ phiếu một cách hiệu quả và giảm thiểu rủi ro.
Các bước tiếp theo bao gồm:
- Xác nhận doanh nghiệp có khả năng cạnh tranh bền vững.
- Đảm bảo doanh nghiệp có sự quản lý đáng tin cậy.
- Xác định mức giá phù hợp để mua doanh nghiệp.
2. Moat – Đầu tư vào doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh bền vững
Ngoài việc có một ý nghĩa mà bạn tin tưởng, mỗi công ty bạn đầu tư vào cũng cần phải có một “lợi thế cạnh tranh”, tức là điều ngăn cản đối thủ xâm nhập và chiếm lĩnh thị trường của mình. Lợi thế cạnh tranh là xây dựng những đặc điểm riêng để tạo rào cản với các đối thủ khác khi họ cố gắng thâm nhập thị trường.
Ví dụ, Coca-Cola là một công ty có “lợi thế cạnh tranh” lớn. Ai cũng có thể sản xuất nước giải khát, nhưng Coca-Cola đã chiếm lĩnh thị trường suốt nhiều thập kỷ với hình ảnh thương hiệu mạnh mẽ. Không có công ty nước giải khát mới nào có thể nhanh chóng cướp khách hàng của họ. Các ví dụ khác về “lợi thế cạnh tranh” có thể bao gồm công nghệ được cấp bằng sáng chế, quyền kiểm soát lớn trên thị trường chứng khoán hoặc sản phẩm, dịch vụ mà khách hàng không bao giờ bỏ lại (ví dụ như một công ty tiện ích).
Bằng cách đầu tư vào một công ty uy tín, bạn có thể đảm bảo rằng bạn sẽ không mất khoản đầu tư do sự suy giảm cạnh tranh của công ty đó. Điều này giúp doanh nghiệp giữ vững trong biến động thị trường và mang lại lợi nhuận ổn định trong dài hạn.
Để đánh giá lợi thế cạnh tranh của một doanh nghiệp, Phil Town đã đưa ra 5 yếu tố định tính và 5 chỉ số định lượng như sau:
5 yếu tố định tính:
5 chỉ số định lượng:
3. Management – Đầu tư vào ban lãnh đạo tốt
Chữ M thứ ba trong 4M dành cho Ban lãnh đạo. Tương tự như một chiếc máy bay chiến đấu không có phi công, mọi công ty chỉ thành công khi có những người dẫn dắt. Trước khi đầu tư vào một công ty, hãy đảm bảo rằng công ty được lãnh đạo bởi những người có năng lực và lòng trung thực. Quá nhiều công ty đã thất bại do thiếu sự trung thực và quản lý kém.
Làm thế nào để biết một công ty có quản lý tốt? Hãy dành thời gian nghiên cứu những người đứng đầu và đảm bảo họ có một lịch sử lãnh đạo thành công và trung thực. Việc nghiên cứu này giúp đánh giá khoản đầu tư vào cổ phiếu thông qua các báo cáo tài chính, thư từ cổ đông và báo cáo hàng năm mà Ban giám đốc công bố.
Phil Town chỉ ra 5 dấu hiệu của một ban điều hành kém như sau:
- Xem xét xem liệu tiền lương của họ có tăng lên theo quy mô tài sản của công ty hay không? Nếu lương của ban điều hành tăng theo quy mô tài sản công ty, đồng thời nợ tăng trong khi thu nhập trên vốn đầu tư (ROIC) lại giảm thì chứng tỏ đó là ban điều hành kém. Một CEO xuất sắc không để lương của mình tăng theo bảng cân đối kế toán của công ty.
- Ban điều hành chỉ đầu tư một phần nhỏ tài sản vào cổ phiếu công ty. Điều này cho thấy họ thiếu niềm tin vào công ty.
- CEO bán cổ phiếu của công ty nhưng vẫn cho rằng cổ phiếu đang bị định giá quá thấp, điều này là tín hiệu để bạn tránh xa công ty này.
- Đọc kỹ thư CEO gửi cổ đông, xem liệu nó có vẻ như một bản chào hàng không. Nếu CEO cố chào hàng để làm tăng giá cổ phiếu hơn là để cung cấp thông tin cho cổ đông, bạn nên cẩn trọng. Một CEO xuất sắc sẽ viết thư hàng năm cho cổ đông và chia sẻ các sự kiện về công ty để cổ đông có thể đánh giá cổ phiếu một cách độc lập. Hãy tham khảo thư gửi cổ đông của Warren Buffett để thấy một thư của CEO tốt như thế nào.
- CEO tập trung quá nhiều vào lợi nhuận trước thuế, lãi vay và khấu hao (EBITDA) mà bỏ qua dòng tiền tự do và thu nhập ròng của công ty. Khi phân tích hiệu quả hoạt động của một công ty, dòng tiền tự do thường được coi là một chỉ số tốt hơn EBITDA, vì nó cho thấy thu nhập thực tế mà công ty có sau khi trừ đi các chi phí cần thiết như lãi suất, thuế và các khoản nợ khác, trong khi EBITDA chỉ phản ánh thu nhập trước khi trừ các chi phí này. CEO tốt sẽ báo cáo rõ ràng về hiệu quả hoạt động toàn diện của công ty, bao gồm cả dòng tiền tự do và thu nhập ròng, thay vì chỉ tập trung vào con số EBITDA để phản ánh giá trị thực của công ty.
4. Margin of safety – Biên an toàn là tiêu chí cuối để bạn quyết định đầu tư
Theo Phil Town, thời điểm tốt nhất để đầu tư là khi giá cổ phiếu thấp hơn giá trị thực từ 25-50%. Ông cũng đưa ra 2 tiêu chí định giá giúp nhà đầu tư nhanh chóng tìm ra các doanh nghiệp tốt và mua vào với giá phải chăng:
P/E - Thời gian thu hồi vốn của doanh nghiệp
Đây là một phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất. Đầu tư được coi là hời khi P/E của doanh nghiệp thấp hơn so với P/E trung bình của thị trường hoặc ngành.
Xem lại: Phương pháp sử dụng chỉ số P/B và P/E để đánh giá xem cổ phiếu đắt hay rẻ
PEG
Đây là tỷ số giữa P/E và tốc độ tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp. Một cổ phiếu không bị cho là định giá cao nếu P/E thấp hơn tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp (trong 3 năm gần đây). Giá cổ phiếu hấp dẫn khi tỷ số PEG dưới 1.
Ưu điểm
- Đây là phương pháp khá đơn giản, dễ hiểu và thể hiện đầy đủ 4 khía cạnh của doanh nghiệp. Đặc biệt phù hợp với các nhà đầu tư nhỏ lẻ, mới gia nhập thị trường.
- Phương pháp đầu tư 4M giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng thể khi đánh giá một cổ phiếu. Việc áp dụng các chỉ số định tính sẽ dễ dàng hơn.
Nhược điểm
- Nhiều chuyên gia cho rằng, các tiêu chí định lượng quá đơn giản và dễ dẫn đến những hiểu lầm. Việc định giá chỉ dựa vào P/E và tốc độ tăng trưởng của doanh nghiệp có thể thiếu chính xác và dễ bỏ qua các doanh nghiệp tiềm năng. Phương pháp 4M cũng chưa tính đến toàn bộ các phương pháp định giá khác để có cái nhìn tổng thể và thấu đáo hơn về giá cổ phiếu.
Hy vọng bài viết này giúp bạn hiểu rõ hơn về phương pháp 4M của Phil Town. Chúc bạn thành công!