1. Bệnh cúm và vai trò của vắc xin phòng cúm
1.1. Cúm là bệnh gì?
Cúm là bệnh nhiễm virus cấp đường hô hấp gây ra các biểu hiện như đau đầu, sốt, mệt mỏi, đau cơ, đau họng, sổ mũi, ho,... Đôi khi có thể kèm theo triệu chứng ở đường tiêu hóa như: tiêu chảy, buồn nôn,... nhưng thường ở mức nhẹ và sẽ khỏi sau 2 - 7 ngày.
Biểu hiện tiêu biểu của bệnh cúm
Những người mắc các bệnh lý về thận, phổi, tim, bị suy giảm miễn dịch, trẻ em, người cao tuổi,... khi mắc bệnh cúm có nguy cơ phát triển nặng gây viêm phế quản, viêm tai, viêm phổi, thậm chí có thể tử vong.
1.2. Ý nghĩa của việc tiêm vắc xin phòng cúm trong phòng tránh bệnh cúm
Vắc xin phòng cúm là biện pháp phòng tránh hiệu quả đối với căn bệnh này. Khi tiêm vào cơ thể, khoảng 2 tuần sau, vắc xin sẽ kích thích sản xuất kháng thể để bảo vệ cơ thể chống lại sự xâm nhập của virus cúm. Hiệu quả của việc bảo vệ phụ thuộc vào độ tuổi khi tiêm và phản ứng miễn dịch của từng cơ thể. Tuy nhiên, hầu hết các loại vắc xin cúm có thể đạt hiệu quả bảo vệ lên đến 90%.
Mỗi năm, virus cúm vẫn tiếp tục biến đổi nên vắc xin phòng của năm trước không thể đảm bảo bảo vệ cơ thể trước chủng virus mới của năm nay. Đây cũng là lý do vắc xin phòng cúm được phát hành hàng năm để điều chỉnh với sự biến đổi của virus cúm. Việc tiêm phòng cúm định kỳ hàng năm giúp hệ miễn dịch sản xuất kháng thể để bảo vệ cơ thể khỏi các chủng virus có trong vắc xin.
2. Tiêm phòng cúm - đối tượng, lịch tiêm và những vấn đề lưu ý
2.1. Ai nên tiêm phòng cúm?
Tiêm phòng cúm được khuyến nghị ưu tiên cho các nhóm có nguy cơ cao và dễ gặp biến chứng như:
- Tất cả trẻ em từ 6 đến 24 tháng tuổi.
- Những người từ 65 tuổi trở lên.
- Những người mắc các bệnh mãn tính, bệnh chuyển hóa, hoặc hệ miễn dịch suy giảm.
- Phụ nữ đang mang thai vào mùa cúm hoặc chuẩn bị mang thai.
- Những người đã tiếp xúc gần gũi với người mắc cúm.
Trẻ nhỏ từ 6 tháng tuổi cũng được tiêm phòng cúm
2.2. Khi nào nên tiêm vắc xin phòng cúm?
Cúm có thể xuất hiện bất kỳ lúc nào trong năm, nhưng đỉnh dịch thường vào mùa đông và xuân, vì vậy thời điểm tốt nhất để tiêm phòng cúm là từ 2 tuần đến 1 tháng trước khi mùa dịch bắt đầu. Tiêm phòng quá sớm có thể làm giảm hiệu quả phòng tránh bệnh, đặc biệt là đối với người cao tuổi. Do đó, tốt nhất là tiêm phòng cúm từ giữa tháng 9 trở đi.
2.3. Tác dụng của vắc xin phòng cúm duy trì trong bao lâu và khi nào có hiệu quả?
Hiệu lực bảo vệ của hầu hết các loại vắc xin phòng cúm chỉ kéo dài từ 6 đến 12 tháng vì virus cúm thay đổi và biến đổi theo chu kỳ hàng năm. Do đó, các loại vắc xin cúm được tiêm trong năm này sẽ không còn hiệu quả phòng ngừa trong năm sau.
Sau khi tiêm phòng cúm, vắc xin cần khoảng 2 - 3 tuần để phát huy tác dụng bảo vệ, không phải ngay lập tức. Vì vậy, việc xác định thời điểm tiêm phòng phù hợp như đã nêu cũng rất quan trọng.
2.4. Lịch tiêm vắc xin phòng cúm chi tiết theo độ tuổi
- Với trẻ từ 6 tháng đến 9 tuổi chưa từng tiêm vắc xin cúm:
+ Tiêm 2 mũi, cách nhau ít nhất 1 tháng.
+ Tiêm lại hàng năm.
- Người trưởng thành và trẻ em trên 9 tuổi:
+ Tiêm liều đầu tiên 0.5ml.
+ Hằng năm sau đều tiêm lại.
2.5. Một số điều cần chú ý về việc tiêm phòng cúm
- Dù đã tiêm vắc xin phòng cúm vẫn có khả năng mắc cúm.
Không tiêm vắc xin phòng cúm không đồng nghĩa với việc không mắc cúm nữa. Vắc xin cúm chỉ chứa một phiên bản virus cúm không hoạt động để kích thích hệ miễn dịch phản ứng với virus. Nếu đã tiêm phòng cúm mà vẫn mắc cúm, có thể do vắc xin chưa có hiệu quả hoặc mắc phải chủng cúm không nằm trong vắc xin.
Tiêm phòng cúm giúp ngăn ngừa và giảm thiểu biến chứng khi mắc cúm
- Các phản ứng phụ có thể xảy ra sau khi tiêm phòng cúm
+ Gặp mẩn đỏ.
+ Đau đầu.
+ Phồng lên ở chỗ tiêm.
+ Đau cơ bắp.
+ Cảm giác nhức nhối.
+ Cảm giác buồn nôn.
+ Cảm thấy mệt mỏi.
- Những trường hợp sau không thích hợp để tiêm vắc xin phòng cúm:
+ Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi.
+ Người có tiền sử dị ứng nghiêm trọng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng sau khi tiêm vắc xin.
+ Người đã từng mắc Hội chứng Guillain-Barré.
- Dấu hiệu cảnh báo sốc phản vệ sau khi tiêm phòng cúm cần lưu ý để đến bệnh viện cấp cứu ngay:
+ Sốt cao kèm cơn co giật.
+ Đau bụng và buồn nôn.
+ Huyết áp giảm nhanh gây ngất xỉu.
+ Khó thở, hô hấp khò khè.
Mỗi khi mùa cúm trở lại, chúng ta đều phải đối mặt với sự biến đổi của virus. Đôi khi, cúm mùa có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Ngoài ra, cúm cũng rất dễ lây lan. Do đó, việc tiêm phòng cúm vẫn được coi là biện pháp hiệu quả nhất để phòng tránh những vấn đề này.
Trung tâm tiêm chủng - Hệ thống Y tế Mytour là một trong những địa điểm tin cậy để tiêm phòng cúm, tuân thủ mọi quy định của Bộ Y tế về nguồn gốc, thời hạn và điều kiện bảo quản vắc xin; cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh trước tiêm chủng do các bác sĩ chuyên nghiệp thực hiện, với sự hỗ trợ của các thiết bị y tế tiên tiến. Tất cả những điều này cam kết mang đến chất lượng tốt nhất cho dịch vụ tiêm chủng và sự hài lòng của quý khách hàng.