Vai trò quan trọng của hormon tuyến giáp như thế nào?

1. Hormon tuyến giáp là gì?

Hormon tuyến giáp là loại hormon được sản xuất và tiết ra bởi tuyến giáp, có vai trò điều hòa quá trình trao đổi chất, tăng cường quá trình chuyển hóa của cơ thể, đặc biệt là chuyển hóa của các cơ quan tim, gan, thận. 

Minh họa về hoạt động của hormon tuyến giáp 

Hormon tuyến giáp bao gồm triiodothyronine - T3 và thyroxine - T4 (cả hai đều là tyrosine). Khoảng 90% hormon là thyroxine và 10% còn lại là triiodothyronine (tỷ lệ này có thể thay đổi trong huyết thanh và các tế bào). Dù có tốc độ và mức độ tác động khác nhau, nhưng vai trò của cả hai đối với cơ thể là như nhau.

2. Tác động quan trọng của hormon tuyến giáp đối với các cơ chế đặc biệt

Hormon tuyến giáp hoạt động trên hầu hết các tế bào trong cơ thể và đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất như:

• Ảnh hưởng đến quá trình trao đổi carbohydrate

Hormon tuyến giáp sẽ kích thích mọi yếu tố liên quan đến trao đổi carbohydrate như: tăng khả năng hấp thụ glucose của tế bào, tăng tổng hợp glucose từ các chất không phải là carbohydrate…

• Ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất béo

Tất cả các yếu tố trong quá trình trao đổi chất béo của cơ thể đều bị hormon từ tuyến giáp ảnh hưởng. Tuy nhiên, nếu được kích hoạt quá mức, nồng độ axit béo tự do trong huyết tương sẽ tăng lên. Vì vậy, hormon tuyến giáp cũng đồng thời tăng cường quá trình oxi hóa axit béo trong tế bào.

• Ảnh hưởng đến mỡ trong máu và gan

Khi nồng độ hormon tuyến giáp tăng cao, lượng cholesterol, phospholipid và triglyceride trong máu sẽ giảm đi. Ngược lại, nếu tiết hormon tuyến giáp giảm, nồng độ cholesterol, phospholipid và triglyceride sẽ tăng lên, dẫn đến tích tụ mỡ trong gan.

• Ảnh hưởng đến tốc độ của quá trình trao đổi chất

Hormon tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích trao đổi chất ở hầu hết các loại tế bào, nếu thiếu hormon này sẽ làm giảm đáng kể tốc độ trao đổi chất trong cơ thể.

Minh họa về tuyến giáp

• Tác động đến khối lượng của cơ thể

Tăng tiết hormon tuyến giáp có thể gây giảm cân và ngược lại. Tuy nhiên, điều này không luôn xảy ra vì hormon tuyến giáp cũng kích thích sự thèm ăn, khiến chúng ta ăn nhiều hơn và ảnh hưởng đến tốc độ trao đổi chất.

• Ảnh hưởng đến quá trình hô hấp

Nếu trao đổi chất tăng, cơ thể cần nhiều oxy hơn và tạo ra nhiều CO2 hơn, kích thích tăng tần suất và cường độ hô hấp.

• Ảnh hưởng đến hệ tim mạch 

Tăng cường trao đổi chất dẫn đến nhu cầu sử dụng oxy tăng cao, sản phẩm cuối cùng của quá trình trao đổi ở các mô cũng tăng lên: nhịp tim tăng, tuần hoàn máu tăng đặc biệt là tuần hoàn da giúp cơ thể tiết nhiệt.

Nếu nồng độ hormon tuyến giáp tăng lên, có thể gây ra tăng cường nhịp tim, nhưng nếu tăng quá cao có thể làm giảm hoạt động co bóp của cơ tim và gây ra suy tim.

Suy tim có thể là kết quả của tăng nồng độ tuyến giáp

• Ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa

Nếu hormone tuyến giáp tăng, sẽ làm tăng tiết chất tiêu hóa và tăng động ruột ở dạ dày, ruột, có thể dẫn đến tình trạng ỉa chảy. Ngược lại, nếu thiếu hormone tuyến giáp có thể gây ra táo bón.

• Ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương

Thường lệ, hormon của tuyến giáp tăng cường 'tốc độ' hoạt động trí não và ngược lại. Sự mất cân bằng hormon tuyến giáp có thể gây ra rối loạn chức năng thần kinh, lo lắng quá mức, bồn chồn, hoặc hoang tưởng...

• Ảnh hưởng đến các tuyến nội tiết khác

Sự tăng sản xuất hormon ở tuyến giáp sẽ kích thích tăng sản xuất hormon ở hầu hết các tuyến nội tiết khác trong cơ thể.

3. Các dấu hiệu của sự thiếu hụt hormon tuyến giáp

Tuyến giáp có tác động quan trọng đến nhiều chức năng trong cơ thể. Nếu thiếu hụt hormone tuyến giáp có thể gây ra suy giáp, gây ra sự rối loạn trong cân bằng hoá học của cơ thể. Điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe như trầm cảm, đau khớp, béo phì, vô sinh, và bệnh tim…

Nhức mỏi cơ thể, đau nhức ở xương khớp có thể là biểu hiện bất thường của tuyến giáp.

Dưới đây là một số dấu hiệu cho biết tuyến giáp gặp vấn đề:

• Mệt mỏi: Nếu bạn luôn cảm thấy mệt mỏi suốt cả ngày sau một đêm ngủ đủ giấc, đó có thể là dấu hiệu cho thấy tuyến giáp đang hoạt động kém hiệu quả. Khi hormone tuyến giáp tiết ra quá ít, không đủ để cung cấp cho các mạch máu và tế bào, điều này khiến cho cơ bắp không nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng, kết quả là cơ thể luôn mệt mỏi.

• Chán nản: Cảm giác chán nản không bình thường có thể là một triệu chứng của suy giáp. Khi hormone tuyến giáp được sản xuất quá ít, điều này ảnh hưởng đến mức độ serotonin trong não - loại hormone giúp chúng ta cảm thấy thoải mái và vui vẻ. Vì vậy, khi tuyến giáp không hoạt động hiệu quả, lượng hormone serotonin giảm và gây ra cảm giác chán nản. /-Khàn cổ: sự thay đổi của giọng nói hoặc một khối u xuất hiện trong cổ họng có thể là dấu hiệu của tuyến giáp bị rối loạn. Nếu kiểm tra và thấy tuyến giáp bị sưng, cổ họng phình ra hoặc lồi lõm khi nuốt, hãy nhanh chóng đến bác sĩ để kiểm tra những dấu hiệu bất thường này.

• Thèm ăn: Nếu cảm giác thèm ăn tăng lên không ngừng chỉ trong một thời gian ngắn, đây có thể là dấu hiệu của cường giáp. Khi hormone tuyến giáp tiết ra quá nhiều, cơ thể luôn cảm thấy đói. Ngoài ra, hoạt động quá mức của tuyến giáp cũng gây ra sự rối loạn trong vị giác và khứu giác.

• Nhịp tim nhanh: Khi tuyến giáp không hoạt động hiệu quả, điều này có thể ảnh hưởng đến nhịp tim với các triệu chứng như:  cơ thể căng thẳng, lo lắng, nhịp tim nhanh hoặc bỏ qua một, hai nhịp. Và đây là dấu hiệu khi hormone tuyến giáp tràn ngập trong cơ thể.

• Huyết áp cao: Đây có thể là biểu hiện của rối loạn tuyến giáp. Những người có hormone tuyến giáp cao gấp 2-3 lần so với mức bình thường có nguy cơ cao mắc bệnh huyết áp. 

Dưới đây là các thông tin chi tiết về vai trò và chức năng của hormone tuyến giáp. Hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích cho bạn và gia đình trong việc phòng tránh, phát hiện và điều trị bệnh. 

Để bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình, bạn có thể tham gia gói tầm soát, kiểm tra chức năng tuyến giáp tại Bệnh viện Đa khoa Mytour. Với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn và kinh nghiệm cùng trang thiết bị hiện đại, Bệnh viện Đa khoa Mytour cam kết thực hiện đầy đủ các xét nghiệm và điều trị các bệnh liên quan đến tuyến giáp một cách nhanh chóng và tiện lợi.