Văn Hoá Bản Sắc Trong Nghệ Thuật Điện Ảnh Việt

Một yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển văn hoá Việt Nam là thúc đẩy việc giới thiệu hình ảnh đất nước, văn hoá và con người Việt Nam ra thế giới.

Tôn Vinh Văn Hoá Dân Tộc

Bộ phim Tro Tàn Rực Rỡ vừa được Hội Đồng Quốc Gia lựa chọn là đại diện của Việt Nam tham dự vòng sơ tuyển hạng mục phim quốc tế Oscar 2024. Dựa trên hai truyện ngắn của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư, Tro Tàn Rực Rỡ mô tả mối quan hệ của một người phụ nữ Á Đông với người đàn ông mà cô yêu.

Thực Tế, Để một bộ phim nổi bật tại các liên hoan phim quốc tế, điều quan trọng nhất là phải thể hiện rõ văn hóa đặc trưng của nó. Văn Hóa Bản Địa là yếu tố giúp bộ phim nổi bật và khác biệt so với hàng trăm bộ phim của các quốc gia khác. Trong Tro Tàn Rực Rỡ, văn hóa bản địa của miền Tây Nam Bộ được mô tả một cách đặc biệt, với những hình ảnh như nón lá, kiến trúc Chăm và Khmer của nhà sàn tránh lũ, công việc làm than củi, ép chuối khô, những căn nhà vò võ ngoài khơi xa, con đê ngăn mặn...

Ra mắt từ ngày 6/10, bộ phim Giao lộ 8675 được tạo ra để thể hiện những phong cảnh, văn hóa đặc trưng của các địa phương Ninh Bình, Bình Định và TP.HCM. Không chỉ trình bày các cảnh đẹp tự nhiên như đầm Vân Long, cố đô Hoa Lư, Cố Viên Lầu, Bảo tàng Quang Trung, mũi Vi Rồng... mà trên hết, phim còn mang lại những giá trị tinh thần (như võ cổ truyền của Bình Định), di sản thiên nhiên, cùng với hình ảnh “hòn ngọc Viễn Đông” vừa hiện đại vừa gần gũi.

Nghệ thuật điện ảnh có sức lan tỏa giá trị văn hóa, di sản lớn lao, hơn cả các phương tiện truyền thông khác. Đối với khán giả trong nước, văn hóa bản địa trong phim không chỉ là nguồn cảm hứng mà còn là lý do để họ tự hào về dân tộc. Một bộ phim thành công không chỉ là bộ phim có doanh thu cao hoặc giành được nhiều giải thưởng, mà còn là bộ phim góp phần tôn vinh giá trị văn hóa bản địa, vùng miền của đất nước. Ví dụ, tên của bộ phim Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh đã trở thành tên gọi của Phú Yên, nơi có hoa vàng trên cỏ xanh.

Trước đó, bộ phim Lật mặt 6 đã tái hiện lại nhiều làng nghề truyền thống, trong đó có làng chiếu tại xã Định Yên cùng với phong tục bán chiếu đêm ở Chợ Ma ở Định Yên. Phim đã góp phần quảng bá hình ảnh làng chiếu Định Yên tới đông đảo khán giả trong nước và cả ở nước ngoài. “Khi thực hiện phim, không chỉ xây dựng cốt truyện và nhân vật, Lý Hải còn luôn đặt những yếu tố văn hóa đặc trưng của Việt Nam vào, để khán giả cảm nhận được vẻ đẹp của Việt Nam và thông qua đó, giới thiệu văn hóa và con người Việt Nam”, đạo diễn của Lật mặt 6 chia sẻ.

“Chìa Khóa” Giúp Phim Ảnh Vươn Xa

Trong tháng 10 và tháng 11 sắp tới, sẽ có hai bộ phim Việt được kỳ vọng là “bom tấn” của năm 2023 được ra mắt, cả hai đều mang câu chuyện và bối cảnh phản ánh sâu sắc văn hóa bản địa.

Bộ phim đầu tiên là Đất Rừng Phương Nam (dựa trên tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Đoàn Giỏi) có cảnh quay trải dài qua nhiều tỉnh, thành thuộc vùng Tây Nam Bộ, vùng đất giàu thiên nhiên và con người. Trong đó, xóm chợ nổi nổi bật, thể hiện không khí sôi động của cuộc sống hàng ngày, với hàng chục chiếc ghe thuyền trên mạng kênh rạch trong rừng tràm. Rồi những cánh rừng ngập mặn, vườn cò, những đồng lúa bát ngát, bãi bùn mênh mông được quay tại các tỉnh An Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp, Cần Thơ...

Đạo Diễn Nguyễn Quang Dũng chia sẻ: “Với thế hệ khán giả trẻ, họ sẽ khám phá về văn hóa thông qua cuộc hành trình phiêu lưu của những đứa trẻ, trong đó, họ sẽ gặp gỡ người tốt và người xấu, vượt qua những thử thách để trưởng thành và độc lập hơn”.

Bộ Phim Thứ Hai Là Người Vợ Cuối Cùng, Thể Loại Cổ Trang của Đạo Diễn Victor Vũ, Có Những Cảnh Quay Bắt Đầu Từ Hồ Ba Bể (Tỉnh Bắc Kạn) Với Cảnh Sắc Thiên Nhiên Miền Núi Phía Bắc Lãng Mạn, Rồi Những Cảnh Phiên Chợ Quê, Múa Rối Nước, Cùng Hình Ảnh Chiếc Nón Ba Tầm Đặc Trưng của Văn Hóa Bắc Bộ. Người Vợ Cuối Cùng Lấy Cảm Hứng Từ Tiểu Thuyết Hồ Oán Hận của Hồng Thái, Có Câu Chuyện Diễn Ra Vào Thế Kỷ XIX.

Những Lát Cắt Văn Hóa Bản Địa Còn Xuất Hiện Trong Nhiều Phim Điện Ảnh Việt Khác, Như Cánh Đồng Bất Tận, Mê Thảo - Thời Vang Bóng, Mùa Len Trâu, Hai Phượng, Đêm Tối Rực Rỡ, Chơi xổ số, Mắt Biếc, Song Lang, Bên Trong Vỏ Kén Vàng... Và Gần Đây Trong Phim Về Đề Tài Zombie Có Tựa Bến Phà Xác Sống, Cũng Có Phân Cảnh Người Phụ Nữ Luống Tuổi Cất Cao Câu Cải Lương - Yếu Tố Văn Hóa Miền Tây Nam Bộ - Về Tình Mẹ Để Thu Hút Sự Chú Ý Của Xác Sống.

Xu Hướng Làm Phim Có Chất Liệu Văn Hóa Bản Địa Vẫn Tiếp Tục Với Khá Nhiều Dự Án Đang Và Sắp Khởi Quay, Công Chiếu Của Điện Ảnh Việt Trong Thời Gian Tới. Bởi Văn Hóa Dân Tộc, Bản Sắc Dân Tộc Là Kho Tàng Chất Liệu Giàu Có Và Phong Phú Cho Các Nhà Làm Phim Khai Thác, Sáng Tạo Những Bộ Phim Mang Dấu Ấn Riêng Biệt Với Khán Giả Nội Địa Và Quốc Tế. Đồng Thời Bản Sắc Văn Hóa Cũng Là “Chìa Khóa” Để Giúp Cho Điện Ảnh Việt Nam Vươn Xa, Vươn Cao Hơn Trong Tương Lai