Buzz
M.Go-rơ-ki là một trong những nhà văn vĩ đại của Nga. Ông trải qua tuổi thơ đầy cay đắng: mồ côi từ nhỏ, phải tự lập từ khi còn trẻ, trải qua những công việc khó khăn và cuộc sống lang thang. Nhờ sự tự học, ông đã trở thành một nhà văn vĩ đại của nước Nga, được thế giới biết đến. Nhiều hồi ký của ông kể về sự yêu sách của mình từ những năm thơ ấu đến khi cuộc sống lang thang, sách đã gắn liền với 'những trường đại học...' của ông. M.Go-rơ-ki đã viết:
'Sách mở ra trước mắt tôi những cánh cửa mới'.
Mỗi khi nhắc đến câu nói này, ta cảm thấy như ông đang chia sẻ cùng chúng ta, dẫn dắt ta yêu sách và say mê đọc sách.
1.Loài người có ngôn ngữ và chữ viết, rồi mới có sách. Sách là một phần không thể thiếu của sự tiến bộ của nhân loại. Có sách, như một tấm bản vẽ với những nét mạch. Có sách được ghi chép trên những tờ lá tre, những tấm giấy thủ công, trên hàng ngàn bức vải. Sự phát triển văn minh của nhân loại đã tạo ra giấy, mực sau này là máy in bằng chữ in, ngày nay là máy in hiện đại. Sách là kho tàng tri thức của nhân loại, là giá trị tinh thần không thể đo được của loài người, được tích lũy, sàng lọc, phân tích, tổng hợp và lưu trữ cho thế hệ sau. Kinh Thánh, sách Phật, sử thi Ramayana dài hàng chục nghìn câu thơ đã sống sót hàng nghìn năm với sự 'mở ra' trước mắt con người. Sách là biểu hiện của tài năng của tác giả, thể hiện bản sắc tinh thần, văn hóa của mỗi dân tộc, mỗi quốc gia. Sách có sức sống phi thường vượt ra khỏi mọi giới hạn về thời gian và không gian, khiến cho các dân tộc, các chủng tộc gần gũi hơn. Sách là thành quả kỳ diệu của con người trong hành trình tiến bộ văn minh.
Sách là điều cần thiết đối với mỗi người, 'sách mở ra' tầm mắt của chúng ta đến với những cánh cửa mới lạ. Sách giúp mọi người phát triển trí tuệ, nâng cao kiến thức, nuôi dưỡng tinh thần. Có sách dạy ta biết đọc, biết viết, biết tính toán. Có sách văn học, có sách khoa học, có muôn nghìn thể loại sách thể hiện trí tuệ của con người. Sách giúp chúng ta hiểu rõ hơn về con người và xã hội, về lịch sử và địa lý ở mọi thời đại và không gian. Sách khoa học dạy ta mở mang trí tuệ, nâng cao trình độ, để lao động, sáng tạo và phát minh. Trên con đường hiện đại hóa, công nghiệp hóa của đất nước, sách khoa học kỹ thuật mở ra trước mắt thanh niên chúng ta những cánh cửa mới về toán học, tin học, sinh học, y học,... về những kỹ thuật tiên tiến. Sách văn học nghệ thuật hướng thiện nhân tạo mới, dạy cho chúng ta biết yêu, biết hận, biết điều đúng đắn, bồi dưỡng cái đẹp, cái cao quý của nhân văn trong tâm hồn chúng ta. Chúng ta yêu một bài thơ hát về 'Công cha như núi Thái Sơn', suy ngẫm một câu thơ Kiều: 'Chữ tâm mới bằng ba chữ tài', tự hào về tiếng nói của Nguyễn Trãi trong Bình Ngô đại cáo:
Như vùng Đại Việt chúng ta từ lâu đã tự hào về truyền thống văn hóa lâu đời.
Nếu thiếu sách, con người sẽ sống trong bóng tối của sự ngu dốt, chỉ biết lo lắng cho áo quần và bát cơm. Nói rằng sách mở ra trước mắt chúng ta những cánh cửa mới là như mở ra cánh cửa của những ước mơ và hi vọng. Con người thực sự là những người có niềm tin và ước mơ hướng tới tương lai. Trong cuộc kháng chiến đầy gian khổ, nhân dân chúng ta tin rằng ngày chiến thắng sẽ đến, xây dựng lại đất nước mười lần tươi đẹp hơn. Sách giúp ta tự khám phá bản thân, sâu sắc tâm hồn, để hoàn thiện nhân cách của mình. Sách là nguồn gốc của tri thức, của mọi sáng tạo, tiến bộ khoa học. Ngay cả các nhà khoa học cũng phải học và đọc sách như vậy. Mọi sáng tạo khoa học đều là sự kế thừa. Công trình tiếp nối công trình, phát minh tiếp nối phát minh. Mọi nhà khoa học trở nên vĩ đại nhờ 'đứng trên vai của những người khổng lồ' như Niu-tơn đã nói, tức là nhờ sách mà thành công. Henry Fahre, nhà nghiên cứu côn trùng vĩ đại của Pháp trong thế kỷ XIX, trên con đường tiến tới toán học và khoa học đã nhờ đọc sách và tự học. Ông yêu toán học như yêu thơ, và cũng tìm thấy trong đại số, hình học nhiều vẻ đẹp không kém thơ. Ông nói rằng các con số có sức mạnh vô hạn, là chìa khóa mở ra vũ trụ, là quyền lực chỉ huy không gian và thời gian, (theo Nguyễn Hiến Lê). Khi đọc truyện Bắt sấu rừng u Minh Hạ của Sơn Nam, chúng ta nhìn thấy, cảm nhận và yêu thêm Cà Mau - miền đất mũi, một thiên nhiên giàu tiềm năng, sông nhiều tôm cá, rừng tràm nhiều chim quý, cá sấu, rắn rùa, con người cần cù, dũng cảm, tài ba, trọng nghĩa khinh tài.
M.Go-rơ-ki còn nói về tác dụng kỳ diệu của sách đối với mình: 'Mỗi quyển sách là một bước thang nhỏ giúp tôi tiến gần hơn đến con người, gần hơn đến quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất, về sự khát khao cuộc sống đó'. (Sách kể chuyện hay sách ca hát).
Nguyễn Trãi đã viết:
Gia đình có sách, trẻ em vui thích;
Không có sách, bạn bè xa cách.
(Mạn thành - 2)
Đó là ý nghĩa của việc xây dựng truyền thống học vấn trong gia đình và lối sống quý phái. Lênin cũng nói: 'Không có sách thì không có trí thức; không có trí thức thì không có chủ nghĩa cộng sản'.
2. Sách quý như vậy, nhưng sách không tự đến với con người. Chỉ khi con người ham học, yêu sách, đam mê đọc sách và có phương pháp đọc sách, sách mới thực sự trở thành bạn đồng hành, người thầy, người hướng dẫn, và sách mở ra trước mắt người đọc những cánh cửa mới. Đọc sách để học những điều tốt lành, để áp dụng kiến thức vào cuộc sống mới có ý nghĩa. Ngoài việc học từ thầy, học từ bạn bè, học trong thực tế, ta còn phải học từ sách. Câu nói của Go-rơ-ki đã chứa đựng ý nghĩa của việc tự học. Phải biết chọn sách để đọc. Có sách tốt và sách xấu, có sách bổ ích và sách vô ích, có sách ngộ nghĩnh, có sách độc hại,... Sách là một loại thức ăn tinh thần nên phải biết chọn sách để đọc. Đọc sách để giải trí đã quý; đọc sách để tự học, tự nghiên cứu càng quý hơn. Có người đọc sách chỉ để khoe khoang mà vô ích. Viên Mai (đời Thanh) trong cuốn Tùy viên thi thoại có viết:
'Tằm ăn lá dâu nhưng chỉ thèm tơ, không phải thèm lá dâu. Ong hút mật hoa mà chỉ đòi mật, không phải thèm hoa. Đọc sách giống như ăn cơm, người 'khéo ăn' sẽ phát triển tinh thần, còn người 'không khéo ăn' sinh ra sự dơ bẩn, u ám.
Độc giả phải trở thành người cộng tác với tác giả. Nghĩa là đọc sách với tinh thần tích cực, suy ngẫm để thu thập kiến thức, tư duy, cảm xúc cao quý, sâu sắc chứa đựng trong sách. Nói rằng, đọc sách để hành động, để tiến tới ánh sáng là đúng vậy.
Các nhân vật vĩ đại, những danh nhân đã lên cao về cuộc sống, hành động, và đọc sách. Vua Lê Thánh Tông, vị vị quân lãnh của triều đại Lê:
Cây trống chưa kết thúc vẫn đọc sách
Trống chiêng vẫn reo rắc vẫn gọi dừa.
Đó là đọc sách để phục vụ cho đất nước. Còn thi nhân Đỗ Phủ, đọc sách không bao giờ mệt mỏi để sáng tác ra những tác phẩm thi thâm, những tác phẩm văn học kỳ diệu:
Đọc sách vạn quyển
Vẫn viết ra những thứ tốt đẹp.
Tóm lại, câu nói của M.Go-rđ-ki: 'Sách mở ra trước mắt tôi những cánh cửa mới' là một lời khuyên đáng giá với mỗi chúng ta. Đất nước của chúng ta đang thay đổi và hòa nhập. Việc đọc sách phải đi đôi với việc học của thanh thiếu niên ngày nay. Đọc sách để học ngoại ngữ. Đọc sách để cải thiện văn hóa quốc gia. Đọc sách để học hỏi về khoa học kỹ thuật. Hãy học tốt và đọc sách, say mê đọc sách và nghiên cứu để trở thành người lao động văn hóa, có kỹ năng để đóng góp vào sự phát triển của đất nước, để xây dựng một xã hội giàu đẹp, văn minh, hiện đại.
Mytour
