Tháng Chạp được coi là tháng có nhiều lễ cúng quan trọng nhất trong năm. Bên cạnh lễ cúng ông Công ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp, lễ cúng tất niên vào 30 Tết,... thì cúng rằm tháng 12 Âm Lịch cũng là một nghi thức rất được quan tâm. Vậy khi thực hiện lễ cúng này, gia chủ cần phải đọc văn khấn rằm tháng Chạp như thế nào cho đúng? Mời bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây!

1. Ý Nghĩa Ngày Rằm – Tại Sao Cần Cúng Rằm
1.1 Ý Nghĩa Của Ngày Rằm (Tổng Quan)
Chúng ta sẽ giải thích ý nghĩa của ngày rằm qua ba góc nhìn: dân gian, khoa học và Phật giáo.
1.1.1 Quan Niệm Dân Gian Về Ngày Rằm

Theo quan niệm dân gian, ngày rằm, hay còn gọi là ngày trăng tròn, là dịp để tưởng nhớ các bậc ông bà tổ tiên, các vị thần linh trở về thăm con cháu ở thế gian. Nếu vào ngày này, con cháu không thực hiện nghi thức cúng tế hoặc thắp hương cầu khấn, sẽ bị coi là thiếu tôn kính, làm phật ý các bề trên, dẫn đến tai họa, khó khăn. Ngược lại, nếu cúng lễ đầy đủ với hương hoa, vật phẩm dâng cúng, cuộc sống sẽ được thuận lợi, bình an.
1.1.2 Quan Niệm Khoa Học Về Ngày Rằm
Từ góc độ khoa học, ngày rằm mỗi tháng còn được gọi là ngày Vọng, khi mặt trăng và trái đất gần như nằm trên một đường thẳng. Các nghiên cứu về năng lượng cho rằng vào ngày này sẽ có một sóng năng lượng đặc biệt tác động đến con người, gây ra các hiện tượng xấu như bệnh tật, tai nạn,…
Thực tế, nhiều người thường gặp phải tai họa vào ngày này, điều này khiến họ cảm thấy lo sợ và ám ảnh. Vì thế, quan niệm về việc thực hiện lễ cúng cầu bình an, tai qua nạn khỏi đã hình thành và trở thành một phong tục được truyền lại cho đến nay.

1.1.3 Quan Niệm Phật Giáo Về Ngày Rằm
Trong đạo Phật, ngày rằm của từng tháng trong năm có ý nghĩa khác nhau. Cụ thể là:
Theo truyền thống Phật giáo Nguyên Thủy, rằm tháng Giêng là ngày đầu tiên của năm mới, còn được gọi là Tết Nguyên Tiêu. Đêm rằm này được xem như ánh sáng soi đường cho cả năm. Đây cũng là ngày đánh dấu sự kiện Đức Phật tuyên bố Ngài sẽ nhập Niết Bàn sau 3 tháng nữa, vào rằm tháng 4.
Rằm tháng 2 là ngày Đức Phật giúp vua Tịnh Phạn (Suddhodhana) đạt được quả Nhập Lưu. Ngày rằm tháng 3 là lúc bộ tộc Nàgas tranh giành quyền lực, Đức Phật đã đến và giảng cho họ cách sống hòa bình, nhẫn nhục và từ bi.
Rằm tháng 4 hàng năm là dịp lễ trọng đại Phật Đản, kỷ niệm ngày Đức Phật Thích Ca Mâu Ni ra đời. Trong lịch Phật giáo, đây được xem là ngày đầu tiên của năm. Ngày rằm tháng 5 đánh dấu sự kiện thánh tăng A-la-hán Mahinda sáng lập giáo phái Nam Tông tại Tích Lan.

Rằm tháng 6 âm lịch là ngày Đức Phật lần đầu thuyết giảng kinh Chuyển Pháp Luân cho thân mẫu và chư thiên. Đến rằm tháng 7, các chư tăng bắt đầu an cư kiết hạ. Rằm tháng 8, các tăng sĩ tiếp tục an cư và nghiêm chỉnh tuân thủ luật giới.
Rằm tháng 9 là ngày Phật Di Lặc được hạ sinh, ngài lớn lên và gia nhập tăng đoàn. Đến rằm tháng 10, Đức Phật cử 60 vị A-la-hán đi khắp nơi để hoằng dương Chân Lý.
Vào rằm tháng 11, A-la-hán Sanghamittà mang theo chi nhánh cây Bồ Đề, đến Tích Lan, nơi Đức Phật đã đạt được giác ngộ tại Ấn Độ. Rằm tháng 12 là ngày đánh dấu lần đầu tiên Đức Phật đến Tích Lan, sau 9 tháng Ngài thành Đạo.
1.2 Ý nghĩa ngày rằm tháng Chạp
Theo truyền thống dân gian, tháng Chạp còn gọi là tháng củ mật, thường diễn ra sau ngày Đông chí. Rằm tháng Chạp là dịp linh thiêng khi thần thánh và tổ tiên giao tiếp với con cháu. Lúc này, mặt trời và mặt trăng cùng thẳng hàng, tạo điều kiện thuận lợi để chúng ta gửi gắm nguyện vọng qua lời cầu nguyện chân thành. Chính vì vậy, lễ cúng vào dịp này thường được chuẩn bị tỉ mỉ, trang trọng hơn.
2. Các lễ vật cần chuẩn bị cho cúng rằm tháng Chạp

Tùy thuộc vào phong tục mỗi vùng miền và điều kiện kinh tế của gia đình, cách chuẩn bị lễ vật cúng rằm tháng Chạp sẽ có sự khác biệt. Mâm cúng có thể đơn giản hay cầu kỳ, nhưng quan trọng nhất là lòng thành kính của gia chủ. Giống như những lễ cúng khác, gia chủ cần chuẩn bị đầy đủ đồ lễ và văn khấn để gửi gắm tâm tư, nguyện vọng của con cháu tới tổ tiên.
Lễ vật bao gồm: hương, hoa tươi, vàng mã, đèn nến, trái cây, trầu cau, nước sạch, thuốc lá và rượu.
Hoa dâng lên thần linh và tổ tiên nên là những loài hoa có ý nghĩa tâm linh đặc biệt, như hoa huệ, hoa cúc,… Trầu cau và trái cây cần chọn loại tươi ngon, đẹp mắt.
Ngoài ra, đối với những gia đình muốn mâm cúng thêm phần trang trọng, có thể dâng thêm các món ăn mặn. Mâm cúng mặn truyền thống bao gồm các món như gà luộc, xôi gấc, giò chả, canh măng, nem rán,…
Mâm cúng rằm tháng Chạp không cần quá xa hoa hay lãng phí, chỉ cần thể hiện tấm lòng thành của gia chủ là đủ.
3. Thời điểm lý tưởng để cúng rằm tháng Chạp là khi nào?

Theo truyền thống của ông bà ta, lễ cúng rằm tháng Chạp nên được thực hiện vào đúng ngày, không nên cúng sớm hay trễ. Nếu gia đình quá bận, có thể chuẩn bị mâm cúng vào tối 14 tháng Chạp âm lịch. Ngoài hai ngày 14 và 15, cúng rằm tháng Chạp vào các ngày khác sẽ không linh thiêng như mong đợi.
4. Bài văn khấn rằm tháng Chạp hợp phong thủy nhất
Khi mâm cúng rằm tháng Chạp đã chuẩn bị xong, gia chủ sẽ bắt đầu làm lễ cúng. Cần phải đọc văn khấn để thông báo với Thổ công và các vị thần trước khi cầu khấn gia tiên. Dưới đây là bài văn khấn cổ truyền mà gia chủ có thể tham khảo:
- Văn khấn Thổ Công cùng các Chư Vị Thần khác:



- Văn khấn dâng lên gia tiên:



Mong rằng bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa của ngày rằm cuối năm và văn khấn rằm tháng Chạp. Dù ở Bắc hay Nam, từ người trẻ đến người già, việc cúng bái đã trở thành phong tục truyền thống của người Việt. Vì thế, bạn nên tìm hiểu kỹ về những ngày cúng quan trọng trong năm để bày tỏ lòng thành kính đối với tổ tiên và thần linh. Cảm ơn các bạn đã đọc bài viết này và hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo của Mytour!