Văn mẫu lớp 10: Phân tích giá trị thực tế trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ bao gồm dàn ý chi tiết cùng hai bài văn mẫu tốt nhất.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên không chỉ thu hút người đọc bởi những chi tiết tưởng tượng hấp dẫn, câu chuyện hấp dẫn mà còn bởi nội dung phản ánh. Truyện này phản ánh tình hình xã hội vào thế kỷ XV. Dưới đây là nội dung chi tiết, mời bạn đọc theo dõi.
Dàn ý giá trị thực tế trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên
I. Khởi đầu
- Giới thiệu về tác giả Nguyễn Dữ và tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”.
- Tổng quan về giá trị thực tế của tác phẩm: Giá trị thực tế cùng với sự ngưỡng mộ là những yếu tố đặc biệt làm nên thành công cho tác phẩm “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên”
II. Nội dung chính
1. Hiện thực xã hội hiện tại
- Truyền kì mạn lục được ghi chép vào thế kỉ XVI, trong giai đoạn khủng hoảng của xã hội phong kiến, khi nhà Lê suy tàn quyền lực và nhà Mạc lên nắm quyền, nội chiến nổ ra liên miên, triều đình suy sụp, cuộc sống xã hội rối ren.
- Dấu vết của cuộc chiến tranh vẫn hiện hữu trên lãnh thổ nước ta: Hồn ma của những tướng quân giặc hung ác còn vương vấn, gieo rắc nỗi sợ hãi cho nhân dân.
2. Thực tế về thế lực quan trường.
- Phản ánh hiện thực của những người có tài năng, những cá nhân phải đối mặt với sự lựa chọn giữa cuộc sống đầy biến động:
+ Cuộc trò chuyện giữa Ngô Tử Văn và thổ công: “Tại sao ông không kiện với Diêm Vương và từ bỏ quyền lợi ở thiên đình, trở về làm một người dân thường ở quê hương”
+ Trong thế kỉ XVI, nhiều tài năng đã rời bỏ vị trí quan lại để sống ẩn dật, như Nguyễn Dữ, Nguyễn Bỉnh Khiêm,..
- Chỉ trích hiện thực của những quan viên cấp cao cùng hợp tác với nhau để tạo ra những thế lực tối ác, gây hại cho những người có tài năng và dân lành.
+ Diễn văn của Diêm Vương “Bọn ngươi chia bờ, chia tòa, kiếm lợi lộng lẫy... gian dối, hạ đẳng... buôn bán quyền lực”.
+ Câu của thổ công “Rễ xấu mọc đầy, khó lòng chấn động”.
- Kêu gọi chống lại hiện tượng tham nhũng, sự lợi dụng quyền lực, bảo vệ cho những kẻ phạm tội của một số quan chức.
+ Thổ công nói: “Các miếu đền xung quanh, vì tiền bạc mà họ nhận, đều ủng hộ hắn”
3. Thực tế cuộc sống của nhân dân.
- Phản ánh sự oan trái, bất công trong cuộc sống hàng ngày của nhân dân
+ Hồn ma tên tướng giặc họ Thôi làm loạn gây khó khăn cho dân lành.
+ Thông báo tai họa xảy ra trong dân làng để kiếm lời.
- Thể hiện lòng tin vào thế giới tâm linh của nhân dân
+ Sự phán xét của Diêm Vương cho thấy niềm tin của dân chúng vào một thế giới bên kia, nơi mà họ sẽ được thưởng hoặc phạt sau khi qua đời.
+ Niềm tin vào thế giới thần linh của con người: Thổ công, phán sự đền Tản Viên,..
- Phản ánh quan niệm rằng gieo gió gặt bão, ác gặp ác sẽ bị trừng phạt.
+ Tử Văn can đảm chiến đấu vì lẽ phải, vì công lí diệt trừ cái ác cuối cùng đã được minh oan và nhận được vị trí phán sự đền Tản Viên.
+ Hồn ma tên bách hộ họ Thôi, tay sai tham lam, tàn ác, và gian xảo, cuối cùng đã gánh chịu sự trừng phạt.
4. Thái độ của con người trước điều xấu xa và ác độc.
- Sự nhát gan không dám đứng lên để bảo vệ lẽ phải của một số quan chức và dân chúng.
+ Thổ công bị tổn thương trực tiếp, chịu sự quấy rối và hại độc của hồn ma tên tướng giặc, bị đuổi ra ngoài mà không dám đấu tranh để lấy lại công bằng.
+ Nhân dân đã chịu đựng nhiều năm sự quấy rối và tàn ác từ hồn ma tên bách hộ họ Thôi nhưng vẫn im lặng chịu đựng, không dám chống đối.
- Trí thức Việt Nam đã chiến đấu dũng cảm, quả cảm, và quyết liệt để bảo vệ công bằng và lẽ phải.
+ Hành động đốt đền tà của Ngô Tử Văn thể hiện quyết tâm dũng cảm, và sự kiên định trong tiêu diệt cái ác để bảo vệ dân chúng.
+ Thái độ bình tĩnh và không sợ hãi trước những đe dọa của hồn ma tên tướng giặc là biểu hiện của tinh thần anh hùng.
+ Sự điềm tĩnh, dũng cảm, và kiên nhẫn trong cuộc chiến dưới thời kỳ Minh triều minh chứng cho quyết tâm của Tử Văn trong việc bảo vệ lẽ phải.
III. Tổng kết
- Tổng quan về những giá trị hiện thực được thể hiện trong tác phẩm.
- Trình bày quan điểm cá nhân về những vấn đề hiện thực đó: Các vấn đề này rất cấp bách, được phản ánh sâu sắc, có những vấn đề mà độc giả có thể nhận ra ngay, cũng có những vấn đề đòi hỏi sự suy ngẫm.
Giá trị hiện thực trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên - Mẫu 1
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên không chỉ thu hút người đọc bằng các chi tiết hấp dẫn và kỳ diệu, mà còn bởi nội dung phản ánh sâu sắc của tác phẩm. Dù đã ra đời từ hàng thế kỷ trước, nhưng thông điệp về hiện thực mà Nguyễn Dữ truyền đạt vẫn mang ý nghĩa và giá trị đến ngày nay.
Bối cảnh của câu chuyện diễn ra vào đầu thế kỷ XV. Dựa vào lịch sử của tên Bách hộ họ Thôi, cuối triều Hồ, quân Minh xâm lược nước ta. Ngoài ra, cũng có thể kể đến Tử Văn nhận chức phán sự vào năm Giáp Ngọ - 1417, là những dấu hiệu cho thấy câu chuyện diễn ra vào đầu thế kỷ XV. Khi Nguyễn Dữ viết tác phẩm vào nửa đầu thế kỷ XVI, xã hội phong kiến đang suy thoái, nội chiến Lê – Mạc diễn ra liên miên, đời sống xã hội bất ổn, rối ren, đời sống nhân dân cực khổ. Trong thời gian này, Nguyễn Dữ chỉ làm quan vài năm rồi lui về ở ẩn. Do đó, ông lấy bối cảnh của xã hội thế kỷ XV nhưng thực chất muốn phản ánh hiện thực xã hội đang sống – đầu thế kỷ XVI với nhiều bất công: kẻ ác lộng hành, được hưởng an nhàn, sung sướng, người hiền phải chịu oan khổ, sống khốn cùng; quan lại tham lam, pháp luật bị lấp tai, che mắt. Đó chính là hiện thực đầy bất ổn được Nguyễn Dữ phản ánh trong tác phẩm.
Giá trị hiện thực của tác phẩm thể hiện qua những bất công trong xã hội: tên tướng giặc họ Thôi độc ác gian xảo, hưởng cuộc sống an nhàn, còn vị thổ thần hiền lành bị đuổi đi, chịu nhiều bất công. Tên Bách hộ họ Thôi là tướng chuyên xâm lược nước khác, mưu đồ trái với đạo trời, cho đến khi chết vẫn giữ bản tính cướp – cướp đền, cướp nhà của người khác. Tính cách đó của hắn được thể hiện qua mọi hành động. Khi bị Tử Văn đốt đền, hắn biến thành hồn ma, tự xưng là cư sĩ, dùng đạo lý Nho gia để buộc tội người, dọa nạt Tử Văn. Khi không thực hiện được ý đồ, hắn tức giận, thề rồi “phất áo đi”.
Trong thời gian hồi hương, hắn cố gắng kêu cầu Diêm Vương. Nhưng trước sự cứng rắn của Tử Văn, hắn ngoan cố, vu oan, cãi cọ với Tử Văn, muốn gây lộn để Diêm Vương phải ra tay: “Ở trước vương phủ, hắn vẫn đáng sợ như thế, nói dối liên tục, lời bịa đặt. Huống hồ ở một nơi đền miếu quạnh hiu hắn sợ gì mà không dám đối đầu với một tia lửa”. Tử Văn vẫn kiên cường vạch tội hắn, xin Diêm Vương cử người đi xác minh. Tên Bách hộ họ Thôi một mặt lăng nhục Tử Văn, mặt khác kêu xin Diêm Vương khoan dung: “Gã kia là một kẻ ngốc nghếch, thật là đáng thương. Nhưng đã bị như vậy, cũng đủ răn đe rồi. Xin vua khoan dung tha cho hắn để thể hiện lòng nhân từ…”. Những thủ đoạn đó cho thấy sự gian xảo, tinh quái của hắn muốn thoát tội. Sự đối đầu với tên tướng giặc làm đối tượng đả kích của Nguyễn Dữ đã thể hiện tinh thần cao quý của dân tộc: tên tướng giặc bị trừng trị, Tử Văn được khôi phục danh dự và nhận phần thưởng xứng đáng.
Tác phẩm còn tố cáo quan lại, thần thánh ở thế giới âm bị đồng tiền che mắt, làm việc không minh bạch. Các miếu thần lân cận vì lợi ích cá nhân của tên Bách hộ mà ủng hộ hồn ma tướng giặc. Sự gian tà như “rễ ác mọc lan, khó lòng lay động”, khiến vị thổ công phải ẩn dật, chịu khổ cực suốt bao nhiêu năm mà không thể minh oan được. Ngay cả Diêm Vương cũng làm việc không minh bạch, xét sự việc chưa kỹ lưỡng, ban đầu nghe lời tố cáo của tên Bách hộ mà gần như phán oan cho Tử Văn. Khi Tử Văn xuất hiện, ngay lập tức bị kết tội, qua lời nhận xét hồ đồ của Diêm Vương: “Kẻ kia là một cư sĩ, trung thần lẫm liệt, có công với triều tiên, nên hoàng thiên cho được huyết thực ở một ngôi đền để đền công khó nhọc. Mày là một kẻ hàn sĩ, sao dám trái đạo, tự làm ra tội ác, rồi trốn tránh đi đâu?”. Ngoài ra, lời trách phạt của Diêm Cương với các quan lại cũng thể hiện hiện thực xã hội nhức nhối: “Lũ các ngươi chia tòa sở, giữ chức sự, cầm lệnh chí công, làm phép chí công, thưởng thì xứng đáng mà không thiên vị, phạt thì đích xác mà không tàn nhẫn, nhưng mày lại dối trá như thế”.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên phản ánh hiện thực xã hội, nổi bật là nạn tham quan ô lại tiếp tay cho cái ác, cái xấu hoành hành, gây ra nhiều đau khổ cho dân lương thiện. Tác phẩm cũng là lời kêu gọi của tác giả, mọi người hãy đứng lên để tiêu diệt cái xấu, cái ác, bảo vệ công lí, chính nghĩa.
Giá trị hiện thực trong Chuyện chức phán sự đền Tản Viên - Mẫu 2
Văn học phản ánh hiện thực qua ngôn từ nghệ thuật. Dù nói về thần tiên hay cuộc sống hàng ngày, vẫn là hiện thực cuộc sống được thể hiện qua lăng kính nghệ thuật. Chuyện chức phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ là một tác phẩm nghệ thuật phản ánh hiện thực cuộc sống theo cách riêng của truyền kỳ.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một tác phẩm nghệ thuật đặc sắc của Nguyễn Dữ. Truyện phản ánh rõ ràng hiện thực và giá trị nhân đạo. Hồn ma tướng giặc họ Thôi biểu hiện sự giả trá, gian xảo. Tử Văn là biểu tượng của sự cương trực, dũng cảm, yêu nước. Tác giả thể hiện lòng tin vào những con người có lòng thiện, có bản lĩnh, không sợ chết.
Chuyện chức phán sự đền Tản Viên là một ví dụ tiêu biểu của thể loại truyền kỳ với tính chất kì ảo. Cốt truyện được kể một cách hấp dẫn, giàu kịch tính.
Vì không chịu chấp nhận sự bất công và sự lừa dối, Ngô Tử Văn đã quyết định đốt đền để bảo vệ nhân dân khỏi tai họa. Sau khi thực hiện hành động này, Ngô Tử Văn đã bị ám ma của một tướng quân giặc xuất hiện để đe dọa. Nhờ sự giúp đỡ của Thổ Thần, Tử Văn đã có thể lý giải và tiếp tục truy cứu tội ác của tên ác ma tướng giặc. Mặc dù bị bắt xuống âm phủ, nhưng Tử Văn vẫn dũng cảm đấu tranh và không ngần ngại tố cáo tội lỗi của kẻ ác thần. Cuối cùng, công lí đã được thi hành và Tử Văn được thăng chức giữ vị trí Phán sự đền Tản Viên.
Từ những giới thiệu về Ngô Tử Văn và nguyên nhân của hành động đốt đền, chúng ta có thể thấy được tính cách của Tử Văn là một người dũng cảm, nhiệt huyết và kiên định. Tử Văn luôn tôn trọng công lí và không thể chịu đựng trước sự xấu xa, tà ác. Cuộc chiến đấu giữa Ngô Tử Văn và bốn tướng giặc họ Thôi là cuộc đối đầu giữa cái đúng và cái sai, giữa công bằng và bất công. Cuộc đấu tranh này không chỉ có ý nghĩa lịch sử mà còn là bài học về nhân bản và giá trị của công lí trong xã hội.
Việc xử kiện ở âm phủ được tiến hành do hồn của tướng giặc Bách Hộ, thuộc tộc họ Thôi, kiện Ngô Tử Văn về việc đốt đền. Hồn của tướng giặc đã giả dạng thành Thổ Thần, gây hại cho dân làng và qua mặt cả Diêm Vương. Việc này đã khiến cho Diêm Vương không nhận ra và bao che cho kẻ ác, trong khi các phán quan của ông chưa hoàn thành trách nhiệm của mình và không đảm bảo công lí.
Chi tiết về cuộc xử kiện ở âm phủ không chỉ tạo ra những cảnh gay cấn trong câu chuyện mà còn giúp nhân vật thể hiện rõ hơn về tính cách và phẩm chất của họ. Đây cũng là cách để tác giả nhấn mạnh về mong muốn về công lí, trong một thế giới vẫn còn nhiều bất công và tội ác. Trong tâm trí người xưa, âm phủ là nơi mà con người sẽ được đánh giá và nhận phần thưởng hay phạt cho những hành động của họ khi còn sống. Điều này mang ý nghĩa nhắc nhở và dạy bảo con người về cách sống đúng đắn và tránh xa điều ác.
Chức vụ Phán sự là một trong những vị trí quan trọng nhất trong hệ thống pháp luật, giúp người dân có được sự công bằng. Ngô Tử Văn đã được Thổ Thần chọn để nắm giữ vị trí này bởi vì sự dũng cảm và kiên định của anh trong việc bảo vệ công lí và chính nghĩa, ngay cả khi đối mặt với nguy cơ tử thần. Việc này không chỉ là một phần thưởng xứng đáng cho Tử Văn mà còn là một minh chứng cho sự đấu tranh của con người chống lại sự ác tại, bảo vệ công bằng. Hình ảnh của Ngô Tử Văn, với sự oai nghiêm và kiên quyết, đã thể hiện rõ tinh thần đó.
Câu chuyện về chức vụ Phán sự đền Tản Viên ngay từ tiêu đề đã đưa người đọc vào một thế giới đầy kỳ diệu và biến hóa. Truyện kể về các thần thần linh (như Thổ Công, Đức thánh Tản Viên), các linh hồn ma quỷ (như Diêm Vương, hồn ma tướng giặc) và cả những sự kiện từ cái chết đến sự sống lại (như việc Tử Văn chết rồi tái sinh để nhận chức Phán sự đền Tản Viên). Điều đáng chú ý là cốt truyện thực tế đã được kết hợp với một cốt truyện kỳ bí và sầu muộn. Người đọc sẽ bị cuốn hút bởi sự phức tạp của câu chuyện, và khi kết thúc, họ sẽ suy ngẫm về ý nghĩa sâu sắc và nhân văn của tác phẩm.
Tác giả đã khéo léo dẫn dắt câu chuyện, bắt đầu bằng một sự kiện bất ngờ, dẫn dần đến điểm cao trào của kịch tính và giải quyết mọi vấn đề một cách hợp lý và thỏa đáng. Người đọc sẽ hồi hộp theo dõi cảnh tượng, và khi kết thúc, họ sẽ cảm thấy nhẹ nhõm và thoải mái, với chủ đề tư tưởng của câu chuyện được làm nổi bật.
Câu chuyện về chức vụ Phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ mang nhiều ý nghĩa, nhưng chủ yếu là việc tôn vinh tinh thần chiến đấu vì công lý và chống lại sự ác hại cho nhân dân của Ngô Tử Văn, một người trí thức tôn trọng chính nghĩa, dũng cảm và quyết liệt trong cuộc đấu tranh. Câu chuyện thể hiện lòng khao khát về công lý và niềm tin rằng chính nghĩa sẽ chiến thắng.