Văn mẫu lớp 10: Phân tích một bài thơ được đánh giá là tuyệt vời (2 Mẫu) Soạn bài Tổng kết, mở rộng trang 70 - Kết nối tri thức 10

Phân tích một bài thơ được đánh giá là tuyệt vời bao gồm 2 bài văn mẫu ấn tượng nhất. Qua đó giúp các bạn học sinh lớp 10 có thêm nhiều gợi ý ôn tập, trau dồi kiến thức, biết cách làm và hướng giải quyết vấn đề. Từ đó nhanh chóng biết cách trả lời câu hỏi bài Tổng kết, mở rộng trang 70 sách Kết nối tri thức 10. Vậy dưới đây là 2 bài phân tích một bài thơ được đánh giá là tuyệt vời, mời các bạn đón đọc nhé.

Phân tích Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ

Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng của tác giả Thanh Hải luôn mong muốn được gắn bó và cống hiến một lòng, một dạ cho đất nước. Đó là sự góp một phần nhỏ sức lực, “một mùa xuân nho nhỏ” vào mùa xuân lớn của dân tộc. Dù ước nguyện của tác giả vô cùng giản dị nhưng lại vô cùng cao cả, thiêng liêng và đẹp như mùa xuân dân tộc.

Bài thơ theo thể năm âm điệu, gần gũi và đầy hình ảnh so sánh giản dị, gợi cảm mạnh mẽ. Nhờ điều này, người đọc dễ dàng hiểu, cảm nhận và thưởng thức bài thơ.

Xuân hội tụ của những điều tươi đẹp nhất, sự sống nảy mầm, mọc lên ở mỗi buổi sáng khi bình minh mọc. Tiếng chim hót vang lên, những giai điệu quan họ êm đềm vang lên giữa bầu trời xanh biếc,... Xuân chính là khoảnh khắc tuyệt vời nhất trong bốn mùa khi chứng kiến sự sống mới bắt đầu và là nguồn cảm hứng tuyệt vời cho các bài thơ. Ta có mùa xuân chín - Hàn Mặc Tử, một khúc ca xuân - Tố Hữu,... nhưng với Thanh Hải - đó là mùa xuân nhỏ bé gần gũi và đầy ấm áp.

Bắt đầu bằng bức tranh về thiên nhiên xuân, âm thanh thân thuộc, giản dị từng cảnh vật quê đã được tác giả miêu tả một cách tỉ mỉ và gợi lên hình ảnh, cảm xúc. Cảm xúc của tác giả về mùa xuân như thể hiện sự tươi mới, không gian rộng lớn hơn.

Trôi giữa dòng sông mát
Một bông hoa tím mộng mị
Ơi con chim líu lo
Hót vang vọng bầu trời
Từng giọt nước long lanh rơi
Tôi vươn tay lấy hứng.

Từ đoạn thơ trên, ta có thể hình dung một bông hoa tím mộng mị đang nẩy nở dưới dòng nước mát. Tiếng chim líu lo vang lên giữa bầu trời rộng lớn báo hiệu những điều tươi mới sắp đến. Một cuộc sống đầy hạnh phúc, an lành dành cho mọi người đang từng bước hiện ra trước mắt.

Cảm từ “ơi” mà tác giả kêu lên đã thể hiện niềm vui tràn đầy trước cảnh đẹp của mùa xuân. Hai tiếng “hót chi” là âm thanh quen thuộc của người dân miền Trung, tác giả đã sử dụng chúng để thể hiện sự ấm áp, thân thuộc giữa con người và thiên nhiên trong cuộc sống hàng ngày.

Nhìn những dòng sông, những bông hoa, tiếng chim hót vang xa, nhà thờ lung linh:

Từng giọt nước long lanh rơi
Tay tôi vươn ra để hứng

Tiếng chim líu lo như từng giọt nước long lanh rơi trên bầu trời xuân ấy. Từ cảm nhận của độc giả, chúng ta có thể nhận ra tâm hồn nhạy cảm, tình yêu cuộc sống mà nhà văn Thanh Hải dành cho thế giới xung quanh.

'Tay tôi vươn ra để hứng' là một hành động biểu thị lòng biết ơn và sẵn lòng chấp nhận những điều tốt lành. Thông qua đó, tác giả đã tạo nên một hình ảnh mùa xuân sống động và rạng ngời - hình ảnh của một mùa xuân đầy tươi mới của quê hương.

Từ cảm nhận về mùa xuân của tự nhiên, của đất nước đến mùa xuân của cả dân tộc là sự chuyển động rất tự nhiên. Bởi vì mùa xuân là thời điểm mà tất cả mọi người đều tràn đầy năng lượng và hy vọng.

Mùa xuân anh hùng cầm súng

Từ 'Lộc' trong câu thơ “Lộc giắt đầy trên lưng” mang ý nghĩa là sức mạnh của dân tộc mà người chiến sĩ mang trên vai. “Lộc” trong 'lộc trải dài nương mạ' là sự nỗ lực, sự cố gắng chuẩn bị cho một mùa màng mới của nhân dân. Chiến sĩ và người nông dân là hai nhóm lực chính trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Câu thơ chứa đựng một thông điệp sâu sắc rằng những người đi làm nhiệm vụ phải hy sinh, những người ra ruộng phải lao động cật lực mới có thể bảo vệ tự do, hòa bình và sự ấm no cho cả dân tộc.

Đất nước qua bao thăng trầm
Vất vả và cay đắng
Đất nước như ngôi sao
Vẫn sáng rực hướng phía trời.

Trong suốt bốn ngàn năm lịch sử xây dựng và bảo vệ đất nước, dòng họ ta đã rót ra bao nhiêu máu, mồ hôi mới có được. Với tinh thần của một người yêu nước, khi phân tích bài thơ về mùa xuân nhỏ bé này, chúng tôi cảm nhận sâu sắc và tự hào về những tinh thần mà tác giả Thanh Hải đã dành cho đất nước.

Đất nước đã vượt qua mọi thách thức, tiến lên phía trước. Từ từ khóa “cứ” thể hiện một sự thật cao quý rằng dù gặp khó khăn thế nào, đất nước vẫn kiên cường vươn lên. Đoạn thơ đã thể hiện lòng tự hào, lòng tin và sự lạc quan vào đất nước, dân tộc của tác giả.

Trong quá trình phân tích bài thơ về mùa xuân nhỏ bé, có lẽ người đọc sẽ ấn tượng nhất với đoạn thơ thể hiện nguyện vọng chân thành của tác giả với đất nước:

Chúng ta hóa thân thành những chú chim hót
Chúng ta trở thành một bông hoa
Chúng ta cất giọng hát vào những bài ca
Một nốt nhạc sâu lắng vang vọng

Hãy làm 'những chú chim hót' để gọi xuân về, để mang tiếng hót vui tươi đến mọi người, mọi gia đình. Hãy trở thành “một bông hoa' để tô điểm cho vẻ đẹp của núi rừng, làm “một nốt nhạc sâu lắng vang vọng” để chia sẻ niềm vui, động viên mọi người.

Từ 'tôi' đã được thay đổi thành 'ta' với sự sảng khoái, thể hiện tinh thần tự do, hòa mình vào cuộc sống, trong mùa xuân mới nở trên khắp nẻo đường.

Mỗi người chỉ cần đóng góp một phần nhỏ của mình, tạo nên một mùa xuân đầy đủ cho cả dân tộc.

Một mùa xuân nhỏ bé
Âm thầm dành cho cuộc sống
Dù là tuổi thanh xuân
Hay là tuổi già

Dù ở độ tuổi nào, chúng ta vẫn có thể đóng góp cho đất nước theo nhiều cách khác nhau. “Nhỏ bé” và “Âm thầm” thể hiện sự khiêm nhường và chân thành của tác giả trong việc đóng góp cho đất nước. Câu cuối là lời hát yêu thương của tác giả:

Mùa xuân – chúng ta hãy hát lên
Cùng với lòng Nam ái, lòng Nam bình
Quê hương xa ngàn dặm ta ghiền
Quê hương xa ngàn dặm tình yêu thương
Nhịp điệu của đất Huế

“Câu Nam ai, Nam Bình” là những giai điệu quen thuộc và đặc trưng của Huế từ xưa đến nay. Điều đó đã vang mãi trong tim một con người, ngay cả khi ở phút cuối cuộc đời vẫn muốn dành hết mình cho đất nước, cho quê hương.

Phân tích bài thơ Bánh trôi nước

Bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương đã thể hiện lòng tôn kính trước vẻ đẹp và tinh thần trong sáng của phụ nữ Việt Nam trong xã hội xưa. Đồng thời, tác giả cũng thể hiện sự thương cảm đối với số phận khó khăn của họ:

“Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm dưới dòng nước
Rắn hoặc vỡ mặc dầu ai làm
Thì em vẫn giữ tấm lòng son”

Bài thơ có hai mặt ý nghĩa. Đầu tiên là ý nghĩa mô tả - mô tả hình ảnh của bánh trôi nước. Tác giả đã mô tả về ngoại hình: màu sắc (trắng), hình dáng (tròn). Cũng như cách làm bánh và làm sao để biết khi bánh đã chín. Bên trong, nhân bánh thường là đường phèn. Việc bánh có dẻo hay bị vỡ phụ thuộc vào cách làm của người nấu. Hình ảnh của chiếc bánh trôi được mô tả từ bên ngoài đến bên trong.

Tuy không chỉ mang ý nghĩa đó, Hồ Xuân Hương cũng muốn nói về vẻ đẹp và số phận của phụ nữ trong xã hội xưa qua hình ảnh “bánh trôi nước”. Bắt đầu với cụm từ “thân em” - một mẫu câu quen thuộc trong ca dao:

“Thân em như quả bần trôi
Gió đưa sóng cuốn biết tấp vào đâu”

Hoặc như:

“Thân em như ớt chín cây
Càng tươi bên ngoài, càng cay trong lòng”

Trong bài thơ “Bánh trôi nước” và các bài ca dao, dân ca, đều phản ánh niềm thương cảm, lòng xót xa cho số phận của phụ nữ trong xã hội xưa. Họ là những người phụ nữ nhỏ bé trong xã hội. Cuộc sống của họ là sự trôi chảy, lẩn tránh và không được tự do quyết định, mà phải chịu sự chi phối của người khác.

Vẻ đẹp của phụ nữ được mô tả như 'vừa trắng lại vừa tròn', tức là có hình dáng đầy đặn, da trắng hồng. Đó là tiêu chuẩn vẻ đẹp của phụ nữ trong xã hội xưa. Mặc dù xinh đẹp, nhưng cuộc đời thì vẫn đầy gian nan. Thành ngữ “bảy nổi ba chìm” chỉ một cuộc đời đầy gian truân, gặp nhiều khó khăn. Câu thơ “rắn nát mặc dầu tay kẻ nạn” nói lên số phận phụ thuộc vào người khác, không được tự quyết định. Tuy nhiên, dù gặp khó khăn, phụ nữ trong thơ Hồ Xuân Hương vẫn giữ được tấm lòng cao quý: “Mà em vẫn giữ tấm lòng son”. Dù cuộc sống khó khăn, họ vẫn giữ được lòng trung hiếu, không thay đổi. Hình ảnh của phụ nữ hiện lên với vẻ đẹp cả ngoại hình và tâm hồn. Bài thơ sử dụng ngôn ngữ giản dị, hình ảnh ẩn dụ, thể thơ thất ngôn tứ tuyệt cô đọng, sâu sắc… để làm nổi bật ý nghĩa mà nhà thơ muốn truyền đạt.

Vì vậy, “Bánh trôi nước” là một tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc. Từ đó, chúng ta cần phải trân trọng và yêu thương hơn những người phụ nữ.