Văn mẫu lớp 10: Phê phán 12 câu đầu bài Thơ Trao duyên của Nguyễn Du, Tóm tắt & 10 bài văn mẫu xuất sắc nhất lớp 10

Phê phán 12 câu đầu bài Thơ Trao duyên của Nguyễn Du, làm nổi bật bi kịch và nỗi đau trong lòng Thúy Kiều. Nguyễn Du với tài nghệ tinh tế đã phản ánh sâu sắc tâm trạng của nhân vật, với tình yêu cao đẹp và sự hi sinh quả cảm.

Phê phán 12 câu đầu bài Thơ Trao duyên với dàn ý và 10 mẫu văn xuất sắc nhất, giúp học sinh lớp 10 hiểu sâu hơn về tác phẩm và nâng cao kỹ năng phân tích văn học. Đồng thời, cung cấp thêm nhiều tài liệu tham khảo hữu ích tại chuyên mục Văn 10.

Tóm tắt dàn ý cảm nhận 12 câu đầu bài Thơ Trao duyên

Bản tóm tắt số 1

1. Bắt đầu:

• Giới thiệu một số đặc điểm nổi bật về tác phẩm và tác giả, cùng đoạn trích
• Giới thiệu về Thúy Kiều và em gái Thúy Vân, hai nhân vật chính có tài năng và sắc đẹp xuất chúng, là trung tâm của trích đoạn Trao duyên.

2. Nội dung chính:

– Đoạn 1: Thúy Kiều nhờ em gái Thúy Vân thay mình trả ơn cho Kim Trọng

“Dựa em, ta tìm được bến đỗ
…
Vỗ cung âm với cung hương nguyện”

+ Khi phải hy sinh tình yêu của bản thân để cứu cha, Thúy Kiều chịu đau đớn xé lòng nhưng không hề do dự.

-> Thúy Kiều đã chứng minh phẩm giá và tính cách của mình thông qua việc đặt gia đình lên trên hết.

+ Sử dụng cách xưng hô và ngôn từ đặc biệt, Thúy Kiều đã nài ép Thúy Vân một cách tinh tế và khéo léo.

-> Mặc cho lòng đau đớn, Thúy Kiều vẫn thể hiện sự mạnh mẽ và quyết đoán.

• Mối tình giữa Thúy Kiều và Kim rất mãnh liệt và đam mê, nhưng cũng rất mong manh và dễ vỡ tan.
• Sự trái ngược giữa hành động và lời nói, lý trí và tình cảm trong việc trao duyên cho Thúy Vân đã tạo nên những xung đột đầy tinh tế trong tâm trí của Thúy Kiều. Việc trao duyên và kỉ vật là mong muốn chia sẻ nhưng cũng là cố gắng giữ lại những gì đã qua.

– Phần 2: Tâm trạng của Thúy Kiều sau khi trao duyên

(Dù có bao nhiêu mai sau… từ đây thiếp đã phụ chàng)

• Cuộc trò chuyện nội tâm đầy đau đớn của Thúy Kiều tìm kiếm trong lòng mình sự nhớ nhung và tình yêu của mình.
• Mức độ nỗi đau và sự cô đơn tăng lên khi Kiều nói với chính mình, từ cảm giác đau khổ chuyển thành tiếng khóc, khóc cho bản thân, khóc cho tình yêu phải chia xa.

-> Thúy Kiều hiện thực hóa vẻ đẹp của lòng hy sinh bằng cách quên bản thân, quên hạnh phúc để thể hiện hành động cao quý.

3. Kết thúc

• Đoạn trích thể hiện số phận bi thảm của Thúy Kiều trong tình yêu, không được trọn vẹn tình yêu.
• Sự thực tế và lòng nhân đạo của Nguyễn Du được thể hiện rõ trong đoạn trích “Nỗi thương mình”
• Nghệ thuật mô tả nội tâm, khám phá tâm trạng của nhân vật một cách tinh tế.

Dàn ý số 2

a) Giới thiệu

- Giới thiệu về Nguyễn Du và tác phẩm Truyện Kiều:

+ Nguyễn Du (1765 - 1820) là một thi sĩ vĩ đại của Việt Nam, là một nhà văn nhân đạo của dân tộc.

+ Truyện Kiều là một tác phẩm vĩ đại trong văn học Việt Nam, được viết bằng chữ Nôm theo thể thơ lục bát và có tổng cộng 3254 câu.

- Giới thiệu phần Trao duyên:

+ Đoạn trích từ câu 723 đến 756 trong Truyện Kiều, phần nói về những biến cố và khổ đau của Kiều trong đêm cuối cùng trao duyên cho Thúy Vân, nhờ em trả nghĩa với chàng Kim giúp mình.

b) Phần chính: Cảm nhận 12 câu thơ đầu trong Trao duyên

* Ý kiến 1: Lời nhờ cậy của Thúy Kiều đối với Thúy Vân (2 câu thơ đầu)

- Phát ngôn:

+ “Cậy em”: hy vọng, trao gửi niềm tin vào việc em sẽ giúp đỡ.

+ “Chịu lời”: Tương tự như “nhận lời”, nhưng “nhận lời” có thể từ chối, trong khi “chịu lời” mang ý nghĩa phải chấp nhận một cách không thể tránh khỏi, thường kèm theo sự nài nỉ hoặc ép buộc.

-> Sử dụng ngôn từ vừa nhờ vả, vừa nài nỉ, vừa ép buộc.

- Hành động “Lạy, thưa”: thể hiện sự kính trọng, sự khiêm nhường của người yếu thế đối với người mạnh hơn -> sử dụng ngôn từ để tạo ra một mối ràng buộc tế nhị.

- Trong mối quan hệ, Thúy Kiều là người chị nhưng lại nể phục, kính trọng em mình

-> Hành động này, mặc dù lạ thường, nhưng lại phản ánh sự cao cả và hy sinh của Thúy Vân. Do đó, việc Thúy Kiều khiêm nhường, van xin Thúy Vân là điều rất chính đáng.

=> Hành động không bình thường này, kết hợp với các từ ngữ đặc biệt, đã làm nổi bật tình cảm khó khăn của Thúy Kiều.

* Luận điểm 2: Lý do của việc trao duyên của Kiều (tiếp theo 10 câu thơ)

- Tình huống đặc biệt của Kiều:

'Trên con đường vấp phải gánh nặng của tương tư
Tình thân không dễ dàng khi phải chia cho hai phương'

+ Thành ngữ “đứt gánh tương tư”: tình duyên dang dở của Thúy Kiều -> Thúy Kiều đang ở trong tình huống không thể nào khác, đó chính là lý do cô nhờ đến em.

+ Đứng giữa lòng hiếu thảo và tình cảm, nàng quyết định trao duyên.

+ Từ “mặc”: giao phó, ủy thác, ủy nhiệm -> Kiều giao phó toàn bộ trách nhiệm cho Vân để thay mình trả ơn cho Kim Trọng.

-> Tâm trạng của Kiều đau đớn, đầy xót xa

=> Sự thuyết phục khôn ngoan của Kiều làm dấy lên tình thương và trách nhiệm của em trai đối với chị của Thúy Vân.

- Nhắc lại mối tình đẹp với Kim Trọng:

+ “Quạt ước, chén thề”: những kỷ niệm đẹp, ấm áp, hạnh phúc của Kim và Kiều với những lời thề nguyền, đính ước gắn bó, trung thành.

+ “Sóng gió bất kì”: Tai họa đến bất ngờ, Kiều bị đẩy vào tình thế khó khăn, phải chọn giữa tình yêu và hiếu thảo. Kiều đã chọn hy sinh tình yêu.

-> Mối quan hệ giữa Kim và Kiều là mối tình đẹp nhưng mong manh, dễ tan vỡ

=> Bày tỏ tâm trạng đau buồn, đầy xót xa của Kiều, khiến Vân cảm động và đồng ý.

- Kiều nhắc đến tuổi trẻ, máu mủ và sự chết

'Ngày xuân vẫn còn dài
Lòng máu mủ đau thương khôn nguôi'

+ 'ngày xuân': tuổi trẻ -> Thúy Vân còn trẻ, và còn cả tương lai phía trước.

+ “Tình máu mủ”: tình cảm sâu sắc giữa những người cùng máu mủ.

->  Kiều đã khéo léo thuyết phục Vân bằng tình cảm ruột thịt để em không thể từ chối.

+ “Thịt nát xương mòn”, “Ngậm cười chín suối” -> cái chết đầy mãn nguyện của  Kiều.

=> Kiều viện đến cả cái chết để thể hiện sự cảm kích thật sự của mình khi Vân đồng ý.

+ 'Chị dù ... thơm lây' -> Đối với Kiều, việc Thúy Vân chấp nhận nhờ cậy giống như một sự ban ơn.

=> Lý do của Kiều vừa sâu sắc về tình cảm vừa logic khiến Vân không thể từ chối. Điều này cho thấy Kiều là một người con gái thông minh, sắc sảo và đầy cảm xúc.

* Nghệ thuật đặc sắc:

- Sử dụng từ ngữ tinh tế, khéo léo

- Sử dụng thành ngữ dân gian, hình ảnh ẩn dụ

- Thủ pháp nghệ thuật liệt kê, ẩn dụ

- Giọng thơ nhẹ nhàng, ấm áp, giàu cảm xúc.

c) Kết luận

- Tóm tắt giá trị văn học, nghệ thuật của 12 câu đầu bài Trao duyên.

- Phản ánh ý kiến cá nhân về đoạn thơ đó.

Sơ đồ tư duy 12 câu đầu bài Trao duyên

Phản ánh về 12 câu đầu bài Trao duyên - Mẫu 1

 Truyện Kiều Kiều trong lịch sử văn học trung đại cũng như trong văn học Việt Nam được coi là một kiệt tác với nhiều giá trị. Giá trị của tác phẩm không chỉ là do nghệ thuật xuất sắc mà còn do nội dung sâu sắc, đánh dấu bước tiến lớn trong văn học gần hai trăm năm của Nguyễn Du. Với nhân vật chính là Thúy  Kiều - một nhân vật tài sắc vẹn toàn cùng cuộc đời đầy sóng gió, Nguyễn Du đã phản ánh thực tế đời sống xã hội phong kiến, đồng thời tôn vinh nhân đạo và nhân quả. Đoạn trích Trao duyên nổi bật vẻ đẹp và sự mạnh mẽ của Thúy  Kiều, cũng như khả năng của nàng đối mặt với khó khăn. Truyện tiết lộ một số phận đau buồn của phụ nữ thời xưa, từ bị bóc lột đến phải bán thân vì gia đình, và nỗi đau của sự chia ly với người yêu. Thúy  Kiều bắt đầu cuộc đời với nhiều may mắn, nhưng cuối cùng bị hãm hại và phải bán mình để cứu gia đình. Sau khi giải quyết được vấn đề gia đình, cô nhớ về tình yêu của mình và quyết định chuộc lỗi bằng cách kết duyên cho người yêu. Tuy nhiên, việc này không dễ dàng khi cô em còn quá nhỏ để hiểu hết mọi vấn đề. Vì vậy, Thúy  Kiều phải nhờ em gái đại diện và kêu gọi như sau:

“Cậy em em có chịu lời
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”

Thúy  Kiều là một nhân vật phụ nữ chịu nhiều khổ cực. Từ việc bị bắt giữ không có lỗi, đến việc bán mình cứu gia đình và chia ly với người yêu, cô phải đối mặt với nhiều nỗi đau. Cuối cùng, cô quyết định chuộc lỗi và chăm sóc người yêu bằng cách nhờ em gái thay mình. Tuy nhiên, việc này không dễ dàng khi em gái vẫn còn nhỏ và không hiểu hết tình cảm của hai người. Do đó, Thúy  Kiều phải kêu gọi như sau:

“Cậy em em có chịu lời
Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”

Vốn mọi sự đang diễn ra êm đềm thì bất ngờ gia biến xảy đến, cha và em của Thúy  Kiều bị vu oan rồi tống giam, mất tất cả. Đối mặt với biến cố lớn như thế, Kiều không còn cách nào khác ngoài việc nhờ người mối mai bán mình để cứu gia đình. Sau khi giải quyết được vấn đề gia đình,  Kiều nhớ về tình yêu của mình và cảm thấy hối tiếc vì những quyết định trong quá khứ. Cô quyết định chuộc lỗi và chăm sóc người yêu bằng cách nhờ em gái đại diện. Tuy nhiên, việc này không dễ dàng vì em gái vẫn còn quá nhỏ để hiểu hết tất cả.

Kiều rất khéo léo khi sử dụng hai từ “cậy” và “chịu”, “cậy” thể hiện tấm lòng khẩn khoản xin giúp đỡ, trong khi “chịu” ngầm thể hiện sự khó khăn của việc trao duyên, cũng như thấu hiểu khó xử của mình khi phải nhờ đến em gái.

Thấy những hành động trang trọng của chị, Thúy Vân khó có thể từ chối, vì thấy Kiều như đang ngầm cầu xin giúp đỡ từ em gái. Sau đó, Kiều thẳng thắn nói với Vân:

“Giữa đường tình đứt gánh
Em hãy chắp mối duyên mới”

Bày tỏ quyết tâm kết thúc mối tình với Kim Trọng và mong rằng Thúy Vân sẽ tìm được hạnh phúc mới. Kiều cũng chia sẻ về tình yêu tốt đẹp với Kim:

“Kể từ khi gặp Kim
Trong những ngày hạnh phúc và hứa hẹn”,

Câu thơ thể hiện sâu sắc tình yêu, cam kết sống chết cùng nhau, hy vọng vào một tương lai hạnh phúc. Nhưng cuộc sống không phải lúc nào cũng êm đềm như mong đợi.

Câu thơ biểu lộ lòng xót xa, khao khát được giải thoát cho em gái, kèm theo lời cảm ơn và hy vọng vào một tương lai tươi sáng cho cả hai.

Những câu thơ thể hiện sự thông minh, quyết đoán và lòng nhân ái của Kiều trong việc thuyết phục em gái.

Cảm nhận của tôi về 12 câu đầu tiên trong đoạn trích Trao duyên - Mẫu 2

Cảm nhận của em về 12 câu thơ đầu tiên trong đoạn trích Trao duyên - Mẫu 2

Truyện Kiều của Nguyễn Du được coi là một trong những tác phẩm vĩ đại của văn học Việt Nam thế kỷ 18. Tác phẩm này tập trung vào cuộc đời bi kịch của Thúy Kiều, một người con gái tài năng và đáng tiếc. Một đoạn trích đáng chú ý là đoạn Trao duyên, thể hiện rõ sự thông cảm và sâu sắc của tác giả với những nỗi đau của nhân vật chính.

Tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng là một câu chuyện đầy đau thương và hy vọng. Mặc dù họ gặp nhiều khó khăn, nhưng tình cảm của họ vẫn mãi mãi. Thúy Kiều đã đưa ra quyết định đau lòng để giúp đỡ em gái của mình, Thúy Vân.

Thúy Kiều đã dành lòng tin và hy vọng vào em gái của mình. Bằng cách nài nỉ và khẩn thiết, nàng đã thể hiện sự yêu thương và sự cần cầu vào em. Điều này cho thấy lòng trung thành và sự quan tâm của Kiều đối với gia đình.

Trong tình cảnh khó khăn, Thúy Kiều đã không ngần ngại nài nỉ và van xin em gái. Hành động này không chỉ thể hiện lòng trung thành của nàng, mà còn cho thấy sự hi sinh và hy sinh của nàng vì người thân.

Tình yêu thật sự là một thứ quý giá, và khi phải hy sinh nó, không phải lúc nào cũng dễ dàng. Thúy Kiều đã cho thấy điều này khi nài nỉ và van xin em gái, mong rằng em sẽ đồng ý nhận lời và sống hạnh phúc.

Trên con đường của tình yêu đầy gian nan, những mối tơ thừa của hy vọng vẫn kết lại mặc cho những khó khăn. Khi gặp Kim, trong ngày vui vẻ và đêm thề thốt, những kỷ niệm hạnh phúc tràn về. Nhưng cuộc sống không mấy êm đềm, sóng gió gia đình làm tan vỡ tình yêu đẹp đẽ của Kiều và Kim.

Trong nỗi đau tan vỡ của tình yêu, những kỷ niệm hạnh phúc cứ ùa về trong tâm trí Kiều. Nhưng hiện thực khắc nghiệt, tình yêu của họ bị đánh tan vỡ. Kiều phải hy sinh tất cả để bảo vệ gia đình, đau khổ vì tình yêu tan vỡ và sự trớ trêu của số phận.

Trong cuộc đời, sự hiếu thảo và lòng tận tụy là những phẩm chất quan trọng. Kiều đã chọn hiếu thảo, hy sinh tình yêu của mình để chuộc tội cho gia đình. Sự chấp nhận và hy sinh của Kiều là điều đáng quý trọng.

Kiều đã hy sinh tình yêu của mình để bảo vệ gia đình. Trong những lúc đau khổ, Kiều vẫn mong muốn em hiểu và chấp nhận quyết định của mình. Nhưng điều này không dễ dàng, và nàng phải đối diện với nỗi đau và mất mát.

Dù tình yêu tan vỡ, Kiều vẫn hy vọng vào ngày mai tươi sáng và mong muốn em gái hiểu và chấp nhận quyết định của mình. Mặc cho nỗi đau và khó khăn, Kiều vẫn giữ vững niềm tin và hy vọng vào tương lai.

Bằng sự thông minh và suy nghĩ thấu đáo, Kiều đã khéo léo đưa ra ba lý do để thuyết phục Vân. Đầu tiên là Vân còn trẻ, còn thời gian để tìm hiểu Kim Trọng. Hai là tình cảm chị em ruột, Vân không thể đành lòng nhìn Kiều khổ đau vì tình yêu. Cuối cùng, Kiều nhắc nhở về cái chết của mình, một niềm vui được tìm thấy trong nỗi đau của cái chết, nếu Vân chấp thuận thì Kiều cũng sẵn lòng nhắm mắt. Mỗi lời Kiều thốt ra đều đầy ý nghĩa và cảm động.

Bằng 12 câu thơ lục bát và ngôn từ tinh tế, Nguyễn Du đã thành công trong việc miêu tả tình yêu và đau đớn của Kiều trong số phận khó khăn.

Cảm nhận về 12 câu đầu của bài thơ Trao Duyên - Mẫu 3.

Truyện Kiều là một kiệt tác văn học của Nguyễn Du, mang lại nhiều giá trị nhân đạo và suy tư. Đoạn trích nổi bật lột tả rõ nét nội tâm của Kiều chính là “Trao duyên.” Khi gia đình gặp nạn, để giải cứu cha và em trai, Kiều phải hy sinh mối duyên của mình cho Vân.

Kiều nhờ Vân chấp thuận, hứa với Vân rằng nếu Vân đồng ý, Kiều sẽ làm theo ý của Vân.

'Cậy, lạy, thưa' là những từ người ở dưới thường nói với người ở trên trong cuộc trò chuyện. Điều này thể hiện sự tôn trọng đặc biệt mà Kiều dành cho em gái của mình. Dù là người đứng trên nhưng Kiều không bao giờ ra lệnh cho em. Mặc dù trong lòng cô có nhiều suy nghĩ và lo lắng, nhưng cô vẫn giữ bình tĩnh để sắp xếp và thu xếp cuộc sống của mình.

'Dưới gánh tương tư, trái tim em vẫn chờ mong, Dù biết hạnh phúc với anh giờ không còn. Nhưng từ ngày bước chân vào cuộc đời anh, Những giấc mơ, những ước mong lặng thinh phai nhòa. Hết biết bao lần tâm hồn rung động, Những ngọt ngào kia giờ đã vụt tan biến?'

Kiều chia sẻ với em về hoàn cảnh của mình, về mối tình dang dở với chàng Kim và hy vọng em hiểu và chấp nhận cuộc sống của cô. Hai người đã có những hẹn ước kéo dài nhưng giờ đây Kiều không thể giữ lời hứa. Bởi vì cô không thể thực hiện cả 'chữ hiếu' và 'chữ tình', nên cô gửi 'chữ tình' này lại cho Vân thay mình. Mỗi lời nói của Kiều đều là nỗi đau và sự day dứt mà cô phải trải qua. Không ai muốn thấy cha và em trai của mình bị oan trong tù, không ai muốn rời bỏ người yêu thương của mình khi tình cảm còn mãnh liệt. Chúng ta càng thêm đau xót cho Kiều.

'Ngày mai em sẽ còn dài, Nhưng lòng anh đã mất trắng từ lâu. Dù biết anh còn đắng cay, Nhưng mong em mãi hạnh phúc, dù nơi đâu.'

Vân vẫn còn trẻ, còn đang trong tuổi xuân, còn chàng Kim, một tài tử hiếm có. Nếu Vân thay thế Kiều ở bên chàng Kim, thì Kiều sẽ yên lòng ra đi. Vì dù sao đi nữa, cả Vân và Kiều đều có chung dòng máu. Để cảm kích sự đồng ý của Vân, dù cho Kiều có phải đối mặt với mọi khó khăn và nỗi đau, thậm chí là sự hy sinh, nơi xứ lạ quê người, cô vẫn yên tâm rời bỏ, không còn lo lắng và suy nghĩ.

Đoạn thơ tạo ấn tượng mạnh mẽ với người đọc bởi nó hình dung sống động về nàng Kiều với lòng trung thành và tình nghĩa. Điều này giúp chúng ta hiểu sâu hơn về cảm xúc, lòng trắc ẩn và số phận của một cô gái bị ràng buộc bởi số mệnh.

Điểm nổi bật của tác phẩm đó là sử dụng thể thơ dân gian lục bát một cách thành công. Đoạn trích đã khéo léo thể hiện tâm trạng và nỗi lòng của Thúy Kiều khi trải qua những biến cố trong cuộc đời.

Đoạn trích và tác phẩm đã đóng góp vào việc làm phong phú văn hóa dân tộc. Dù thời gian trôi qua, 'Trao duyên' vẫn giữ được giá trị và để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng độc giả.

Cảm nhận về 12 câu đầu của 'Trao duyên - Mẫu 4'.

Cuộc đời đã trải qua bao thăng trầm, và Nguyễn Du đã thông qua 'Đoạn trường tân thanh' hay còn gọi là Truyện Kiều để truyền đạt những bài học quý giá. Dưới bàn tay tài năng của ông, một xã hội với bóng tối của tham vọng và tiền bạc, cùng với sự đau khổ của một người phụ nữ, được minh họa qua nhân vật Thúy Kiều. 'Trao duyên' không chỉ là một đoạn trích ngắn mà còn là bức tranh tuyệt vời về cuộc đời của cô.

Thúy Kiều và Kim Trọng, một mối tình giữa người hiền và người đẹp, dường như hoàn mỹ nhưng lại chỉ là ảo ảnh, không thực sự. Thế gian biến đổi, Kiều phải lòng từ bỏ mối tình với Kim Trọng để kết hôn với Mã Giám Sinh.

'Người gặp nhau có duyên gì chăng?
Một trăm năm mới biết có hay không?'

Vì tôn hiếu, Kiều bán mình để chuộc cha, nhưng lại không thể lòng để người mình yêu phải chịu đau đớn. Thay vào đó, cô quyết định trao mối duyên cho Thúy Vân. Đó là một nỗi đau sâu lắng được thể hiện qua 12 câu đầu của 'Trao duyên'.

'Cậy em em có nghe lời
Ngồi lên lạy chị rồi sẽ nói.'

Thúy Kiều, với tư cách người chị, làm sao có thể nhờ vả, kính trọng em gái? Tuy xã hội ngày xưa coi trọng tôn ti, nhưng Nguyễn Du lại cho Kiều sử dụng ngôn từ kính trọng khi nói chuyện với Thúy Vân. Điều này làm nổi bật sự tài hoa của tác giả. Kiều cầu xin em gái không muốn ép buộc, nhưng cũng không thể từ chối.

Sau khi đã sử dụng nhiều biện pháp trang trọng như vậy, Thúy Kiều mới kể câu chuyện của mình cho Thúy Vân, hy vọng rằng em có thể thay thế chị yêu thương, chăm sóc và tiếp tục duyên với Kim Trọng.

'Giữa đường gặp phải nỗi buồn
Keo liên kết mối tơ dài dằng dặc.'

Tình duyên đến nửa chừng bị đứt đoạn, thành ngữ 'đứt gánh tương tư' như lời than vãn đắng cay về mối tình dang dở. Cuộc đời đã cướp đi hạnh phúc của Kiều, để cô cô đơn trên con đường còn nhớ nhung, còn đau đớn với những kỷ niệm về Kim Trọng. 'Tương tư' như là tiếng sóng uẩn khắc khoải, mang theo nỗi đau và hy vọng. Tác giả mong muốn mối duyên sau với Thúy Vân sẽ bền chặt hơn, hy vọng rằng Vân sẽ đồng ý nhận lấy duyên này. Kiều biết đó là 'mối tơ thừa', mối tình dang dở của mình nên em sẽ phải chịu tổn thương nên mới dùng từ 'mặc', ý rằng để Vân tự quyết định.

Gửi duyên cho Vân nhưng nỗi nhớ về quá khứ vẫn hiện hữu mãi trong lòng Kiều, ký ức như một bộ phim tua lại, rõ ràng tràn ngập nhung nhớ giữa cơn đau trần ai.

'Kể từ khi gặp Kim Trọng
Ngày nào quạt ước, đêm nào chén thề.'

“Khi” đã lặp lại ba lần, làm bật mí về mỗi khoảnh khắc mà Thúy Kiều gặp Kim Trọng, tất cả những kỷ niệm, niềm vui, hứa hẹn, thề non hẹn biển đều rõ ràng như vậy. 'Ngày nào quạt ước', 'đêm nào chén thề', ngày và đêm, không gian và thời gian như vòng tuần hoàn không ngừng, khi họ trò chuyện, ngắm trăng, cùng nhau uống rượu, trao nhau những dấu ấn của sự hứa hẹn… Liệu có lúc nào Kiều có thể quên điều đó, nỗi nhớ ấy như con dao sâu thấu, chỉ có thể tái hiện lần cuối trong kí ức đẹp nhất, khi Kiều vẫn chưa thuộc về Mã Giám Sinh. Không chắc về tương lai liệu có thể khiến nàng hạnh phúc khi nhớ lại, thậm chí nó có thể trở thành nỗi đau, niềm cay đắng và tổn thương của Kiều.

Tiếp theo, Nguyễn Du tài tình khiến Kiều nhớ lại “cơ sự cho nên nỗi này” để mối tình đẹp như cánh hoa mộng của Kiều phải tan vỡ:

Trong cuộc đời không tránh khỏi sóng gió
Hiếu tình không thể cân đong hai bên.

“Sóng gió” kia là biến cố nảy sinh trong gia đình Kiều, cha và em bị bắt còn Kim Trọng phải trở về quê chịu tang, hai con đường khác biệt, một bên là hiếu, một bên là tình, vô cùng khó xử. Bán mình để chuộc cha, phụ tình yêu thương trọn đời đã dành cho nàng. Vì lòng hiếu thảo, làm thế nào sau này có thể đối mặt với cha mẹ, dòng họ, tổ tiên. Không có cách nào là hoàn hảo, không có cách nào làm hai lòng an ổn. “Hai bên vẹn hai” là điều khó khăn nhất trong cuộc đối diện với nguy hiểm tính mạng của cha và em. Đó mãi là câu hỏi đau lòng xoay sâu vào trong tâm trí Kiều, nàng biết, không có lối thoát nào hoàn hảo. Nỗi đau đó càng làm Kiều đau lòng, như mở lòng ruột, bày tỏ tất cả những ước mong rằng Thúy Vân có thể hiểu lòng mình và giúp mối tình này không phụ lòng.

Hơn thế nữa, Thúy Kiều còn sử dụng lý lẽ thuyết phục Vân chấp nhận:

Ngày xuân còn dài với em
Xót lòng máu mủ thay nước non

Vâng, Thúy Vân còn trẻ, thời gian còn dài rộng lớn, dù có thiếu vắng tình cảm với Kim Trọng cũng có thể bù đắp hơn người chị đã rời xa. Từ từng từ “xót”, kèm theo cụm từ “tình máu mủ”, như là chạm vào tình cảm máu thịt mà Thúy Vân có với Thúy Kiều, chúng ta là máu thịt ruột thịt hãy thương yêu nhau. Hy vọng rằng Thúy Vân nhớ về tình thương máu thịt và lòng trọng trách bao năm qua mà thay chị gánh vác lời hứa “nước non” với Kim Trọng. Lý do mà Thúy Kiều đưa ra vừa phù hợp vừa khích lệ.

Không chỉ vậy, lo sợ về cái chết không có cơ hội quay lại càng là lý do thuyết phục hơn với Thúy Vân:

Cho dù thân thể tan nát, xương mòn
Miệng cười chín suối vẫn phải thơm lây.

Việc trả lại lòng biết ơn và tình cảm cho Kim Trọng quan trọng hơn cả tính mạng của Thúy Kiều. Khi mất, con người trở về với bụi tro, không còn liên quan đến thế giới này nữa nhưng ý nguyện của họ vẫn còn sống. Ý nguyện của Kiều là mong muốn em có thể tiếp tục mối quan hệ với Kim, chỉ có như vậy nàng mới có thể “miệng cười chín suối”. Câu thơ như lời thề của Kiều lo sợ rằng sau này không thể gặp lại được Kim. Cũng vì tâm nguyện của một người sắp khuất mà lời thỉnh cầu trở nên nặng nề, khiến cho Thúy Vân không thể phản kháng.

Dù mang tên là “Trao duyên” nhưng đó lại là duyên số bất công mà Thúy Kiều để lại cho em mình, là nỗi đau không thể tránh khỏi vì chọn đạo hiếu hơn tình yêu mà Kiều phải chấp nhận. Trong đoạn trích, là sự oan trái, thống khổ, không lòng buông tha của Thúy Kiều. Dù để lại mối duyên gắn kết cho em, đều là điều không thể nào chấp nhận.

Bằng nghệ thuật tinh tế, ngôn từ uyên bác, giọng thơ lạ thường, Nguyễn Du đã phác họa toàn bộ nỗi đau và câu chuyện của Thúy Kiều khi trao lại mối duyên với Kim Trọng trong 12 câu thơ đầu của “Trao duyên”. Đó cũng là lời than thở về một xã hội đen tối, khiến cuộc sống của người dân bất công đau khổ, đồng thời là sự không bằng lòng, lòng thương xót cho số phận của người phụ nữ hiện đại, yếu đuối nhưng đầy nghị lực.

Cảm nhận 12 câu đầu bài Trao duyên - Mẫu 5

Nguyễn Du, đại bậc thơ nhà, là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam. Tên tuổi của ông liên quan mật thiết với “Truyện Kiều”, một trong những kiệt tác trong sự nghiệp sáng tác của ông. Dựa trên câu chuyện của “Kiều Trọng Thuyết”, “Truyện Kiều” phản ánh rõ nét xã hội thời kỳ ông, một xã hội bất công, tàn bạo khiến cuộc sống của nhân dân điêu đứng. Dù chỉ là một phần ngắn từ “Truyện Kiều”, nhưng “Trao duyên” vẫn thể hiện đầy đủ chủ đề của tác phẩm. Sống trong thời đại mà tiền bạc làm hủy hoại đạo đức, Thúy Kiều bị ép buộc phải bán thân cho Mã Giám Sinh để cứu cha và em trai, phải từ bỏ tình yêu của mình với Kim Trọng, trao mối duyên dang dở ấy cho Thúy Vân dù lòng đau xót. Nỗi đau đó được miêu tả rõ nét nhất qua mười hai câu đầu của đoạn trích:

'Dù em có chấp nhận,
…
Miệng cười chín suối vẫn ngọt ngào thơm lây.'

Mặc dù có tiêu đề là 'Trao duyên', nhưng thực sự đây không phải là cảnh trao duyên lãng mạn của những cặp đôi như chúng ta thường thấy trong truyện cổ tích. Chỉ khi đọc mới hiểu được, ở đây 'trao duyên' là gửi duyên, gửi tình yêu của mình cho người khác, nhờ người khác kết nối mối tình dang dở của mình. Trước khi bước vào cuộc sống lưu lạc, Thúy Kiều nghĩ đến Kim Trọng, nghĩ đến việc mình đã không thực hiện được lời hứa với người yêu, suy nghĩ suốt đêm để tìm cách trả nghĩa cho chàng trai, cuối cùng đành phải dựa vào Thúy Vân để kết duyên với Kim Trọng.

Đoạn thơ mở đầu là lời cầu xin chân thành và sâu sắc của Kiều:

'Dựa vào em, em có chịu đồng ý,
Ngồi lên, em lạy và sau đó em sẽ thưa.'

Nguyễn Du là một bậc thầy trong việc sử dụng ngôn từ, điều này có thể dễ dàng nhận thấy qua hai câu thơ trên. 'Dựa vào' và 'nhờ vả' cả hai đều có nghĩa là nhờ vả, xin sự giúp đỡ của một ai đó, nhưng thay vì sử dụng từ 'nhờ vả', Nguyễn Du đã thông minh chọn từ 'dựa vào', bởi vì từ này mang ý nghĩa nhờ vả với tất cả sự hi vọng và tin tưởng, ý nghĩa này từ từ 'nhờ vả' không thể hiện được. Tương tự, thay vì từ 'nhận', tác giả chọn từ 'chịu' vì khác với từ 'nhận', từ 'chịu' không chỉ thể hiện sự đồng ý, nhận lời mà còn mang ý nghĩa bắt buộc, khiến cho người được nhờ vả khó mà từ chối. Cách tác giả sử dụng từ rất chính xác, vì đây là vấn đề quan trọng đối với Kiều, nàng hi vọng Thúy Vân đồng ý, nên lời cầu xin cũng có chút áp đặt. Mặc dù Kiều cũng hiểu rằng việc nhờ Thúy Vân kết duyên với Kim Trọng là không công bằng, nhưng nàng vẫn quyết tâm trả nghĩa cho người yêu, bỏ qua lý lẽ, nàng 'lạy' và 'thưa' đối với em mình. Kiều sử dụng lễ nghi lạy trước sau, thay đổi ngôi để ràng buộc Vân. Trong hoàn cảnh vừa tình vừa lễ như vậy, Vân làm sao có thể từ chối?

Sau khi lạy xong, Kiều tiếp tục giải thích tình cảnh của mình với em, nói về ý định muốn em kết duyên với Kim Trọng:

'Giữa con đường tình tan vỡ,
Lòng buông bỏ mối tơ thừa vương vấn em.'

Thành ngữ 'tình tan vỡ' ám chỉ một tình yêu không thành. Tình cảm của  Kiều và Kim Trọng chưa kịp đạt đến hạnh phúc thì sóng gió đã ập tới, phải lòng buông bỏ,  Kiều đau khổ biết bao, nhưng phải lòng buông bỏ để trao cho em. Nàng dùng ví von về 'mối tơ thừa' để biểu lộ ý muốn Thúy Vân kết duyên với Kim Trọng. Không chỉ thế, nàng cũng tỏ ra bất an về em, chuyển mối tình sâu nặng của mình thành một sợi 'tơ thừa' giao phó cho Thúy Vân, 'vương vấn' em.

Trao duyên cho em nhưng có dễ trút đi nổi gánh nặng không? Bao nhiêu kỷ niệm ngày xưa của tình yêu đầu, những kỷ niệm đẹp của một thời tuổi trẻ trở về làm nàng đau đớn không nguôi, nàng không kìm lòng mình, trút lên em tâm sự:

'Kể từ khi gặp được anh,
Mỗi khi ngày gặp, mỗi khi đêm hẹn.'

Ba từ 'kể từ khi' đặt lại ba lần khiến người đọc suy tưởng về  tình yêu sâu đậm giữa  Kiều với chàng Kim, nhớ về những kỷ niệm đẹp của hai người. Với nghệ thuật liệt kê 'ngày gặp', 'đêm hẹn' những kỷ niệm đẹp đẽ ấy trở nên sống động hơn trong lòng  Kiều. Những kỷ niệm ấy dường như đã vô cùng ngọt ngào, nhưng bây giờ khi nhớ lại, chúng trở thành một nỗi đau không thể xoa dịu trong lòng nàng, đặc biệt là khi nghĩ đến nguyên nhân của nỗi đau này:

'Cuộc đời gặp phải sóng gió,
Hiếu tình không thể đồng lòng hai bên.'

'Sóng gió bất kì' là khi Kim Trọng phải về quê chịu tang chú, gia đình  Kiều gặp phải oan khuất, cha và em Kiều bị bắt, cách duy nhất để cứu họ là nàng phải bán mình, có nghĩa là nàng phải thất hứa với người yêu. Tình huống trái ngược quá, giữa lời hiếu và tình cảm,  Kiều phải chọn một. Nàng đau đớn nội tâm, lo lắng day dứt, cuối cùng đành phải hy sinh tình yêu của mình để thực hiện lời hiếu. Nàng chia sẻ lòng với Vân, dùng nỗi đau của mình để thuyết phục Vân, mong em có thể hiểu và chấp nhận yêu cầu của nàng.

Sau khi thổ lộ tâm tư nhưng vẫn lo lắng Vân không đồng ý,  Kiều dùng lý lẽ để thuyết phục em:

'Ngày mai còn phải dài dằng dặc,
Đau lòng thay thế cho nước non thanh xuân.
Dẫu thân xác tan tác xương mòn,
Giọt cười chín hương vẫn còn hương thơm.'

Để thuyết phục em,  Kiều không ngần ngại nhắc đến tình máu mủ và sự hy sinh. Câu 'tình máu mủ', 'nước non thanh xuân', 'thân xác tan tác xương mòn', 'giọt cười chín hương' trong bài thơ thể hiện quyết tâm của Kiều trong việc thuyết phục em. Đối với nàng, việc giữ lời hứa với Kim Trọng quan trọng hơn cả tính mạng, chỉ cần em đồng ý kết duyên với Kim Trọng, dù có hy sinh đi thì  Kiều cũng sẽ cảm thấy an lòng, mãn nguyện. Sử dụng ngôn ngữ sáng tạo, phong phú cùng với sự kết hợp linh hoạt của các thành ngữ dân gian và ngôn từ tinh tế, Nguyễn Du đã mô tả rất chân thực tâm trạng đau đớn, dằn vặt khi phải hi sinh tình yêu để thực hiện lời hứa của  Kiều, từ đó hình ảnh của nàng trở nên hoàn thiện hơn trong lòng người đọc. Tác phẩm cũng thể hiện được tình cảm sâu sắc, lòng nhân ái của Nguyễn Du dành cho nhân vật của mình.

Qua việc thể hiện nỗi đau của  Kiều khi phải trao duyên tình dang dở của mình cho em, 'Trao duyên' gợi lại trong lòng độc giả bức tranh chân thực về thời đại của tác giả, một thời đại mà con người bị đồng tiền hủy hoại đạo đức, bị áp đặt bởi tiền bạc đến cùng đường, không còn lối thoát. Giá trị nhân đạo và hiện thực sâu sắc ấy đã được thể hiện trong đoạn trích, cũng như trong ' Truyện Kiều Kiều' đã in sâu trong tâm trí của nhiều thế hệ độc giả.

Cảm nhận 12 câu đầu bài Trao duyên - Mẫu 6

Nhà thơ Nguyễn Du được coi là một vĩ nhân văn học của Việt Nam. Ông để lại nhiều tác phẩm bất hủ vượt qua thời gian. Trong số đó,  Truyện Kiều Kiều là một trong những tác phẩm nổi bật nhất của Nguyễn Du.

Trong đó, đoạn trích Trao duyên thể hiện sự tấn bi kịch trong lòng của nhân vật chính Thúy Kiều khi đối mặt với sự lựa chọn giữa bên hiếu và tình yêu. Cuối cùng, Thúy  Kiều quyết định hy sinh bản thân để bảo vệ hạnh phúc của gia đình, giải thoát cha và em trai khỏi cuộc giam cầm.

Đoạn trích Trao duyên thể hiện cảm xúc bi kịch của người phụ nữ khi tình duyên dang dở, đặc biệt là 12 câu thơ đầu trong đoạn trích đã thành công miêu tả nỗi đau trong lòng của Thúy  Kiều:

'Cậy em, em nghe lời,
Ngồi lên cho chị cầu nguyện.
……
Dẫu thịt nát xương mòn,
Cười vẫn tươi sắc vẹn nguyên.'

Trong 12 câu thơ đầu của đoạn trích Trao duyên này, Thúy  Kiều thổ lộ sự đau khổ khi phải nhờ vả cậy nhờ em mình, biểu hiện cảm xúc của người phụ nữ phải bỏ lại mối tình tâm đầu ý hợp của mình. Trong tình huống tình duyên dang dở, Thúy Kiều quyết định từ bỏ tình yêu và bán mình để chuộc cha.

Thúy  Kiều lo lắng cho Kim Trọng, khi chàng quay lại sau tang lễ nhưng không thấy tin tức từ nàng, biết rằng nàng đã mất hết niềm tin sẽ đau lòng lắm. Thúy Kiều suy nghĩ sâu xa nên đã nhờ em gái là Thúy Vân thay mình an ủi Kim Trọng theo cách 'Tình chị duyên em'.
Trong câu thơ 'Cậy em em có chịu lời - Ngồi lên cho chị cầu nguyện' thể hiện sự chân thành của Thúy  Kiều khi trao lại tâm nguyện cho cô em gái Thúy Vân, thể hiện sự đau khổ của cô với quyết định này.

Trong mỗi câu thơ của Thúy  Kiều, như một sợi dây rút để gửi tới em gái của mình. Thúy Kiều đã sử dụng từ ngữ sâu sắc như 'Giữa đường đứt gánh tương tư' để diễn đạt sự bất lực, không còn lối thoát, và buộc lòng cô phải dựa dẫm vào Thúy Vân.

Mặc cho mong muốn trao duyên cho em gái, Thúy  Kiều vẫn phải chịu đựng những đau khổ, nỗi tương tư sâu sắc trong lòng. Bởi những kỷ niệm ngọt ngào vẫn còn đọng mãi trong trái tim Thúy Kiều. Kim Trọng là người con trai mà Thúy  Kiều thực sự yêu thương, muốn trao hết cả cuộc đời mình cho chàng, đi cùng chàng qua những chông gai tương lai nhưng bây giờ phải chọn lựa từ bỏ trái tim, khiến lòng nàng đau như tử vong sống lại.

Trong 12 câu thơ đầu của đoạn trích Trao duyên, Thúy  Kiều thể hiện sự không biết làm sao, không khả năng nào của một người con gái khi mà bất ngờ sóng gió ập đến gia đình, khiến gia đình nàng gặp phải biến cố không lý do. Đứng trước người cha yếu đuối và em trai thân thương như mạng đền sinh, Thúy  Kiều, là chị trưởng, không thể nhìn thấy cha và em mình bị giam cầm mà vẫn sống hạnh phúc bên người mình yêu, không quan tâm đến sự sống chết của người thân.

Sự lựa chọn của Thúy Kiều thể hiện nàng là người sâu sắc, hiếu thuận với cha mẹ, cũng như là người biết lo lắng cho người khác, luôn đặt mình vào hoàn cảnh của người khác để suy nghĩ cho họ. Trong khi đó, tương lai của chính bản thân nàng cũng mờ mịt, con đường phía trước không rõ ràng, nhưng nàng vẫn quyết định đi vì người thân.

Trong những câu thơ tiếp theo:

'Kể từ khi gặp chàng Kim
Ngày nào là hẹn, đêm nào là thề'

Thúy  Kiều hồi tưởng lại những kỷ niệm của mình với Kim Trọng, mỗi câu thơ đều phản ánh tình cảm sâu đậm giữa hai người. Một mối tình đẹp đôi, phồn thịnh, xứng đôi vừa lòng. Nhưng vì sóng gió, biến cố gia đình mà Thúy  Kiều phải từ bỏ.

Thúy Kiều ước ao Thúy Vân, với tình cảm chị em máu mủ, sẵn lòng nhận lời giúp đỡ, chăm sóc Kim Trọng thay mình, tiếp tục yêu thương chàng nhưng là thay mình. Điều này cho thấy lòng hiếu thuận và tình nghĩa sâu đậm của Thúy  Kiều dành cho Kim Trọng.

Chỉ với 12 câu thơ, Nguyễn Du đã thành công trong việc diễn đạt tâm trạng đau đớn của Thúy Kiều khi phải chia tay, để giữ trọn lòng hiếu với gia đình, cứu giúp người thân. Đồng thời, nó cũng phản ánh bi kịch của người con gái tài năng như Thúy  Kiều trong cuộc sống.

Cảm nhận về 12 câu đầu của bài thơ Trao duyên - Mẫu 7

Nếu nói đến Nguyễn Du, người ta sẽ nhớ ngay đến ông là một trong những nhà thơ vĩ đại của dân tộc. Ông đã để lại một di sản văn học phong phú với nhiều tác phẩm nổi tiếng, trong đó không thể không kể đến  Truyện Kiều Kiều. Tác phẩm này kể về cuộc đời của nàng Kiều với những thử thách khắc nghiệt. Đoạn trích Trao duyên là một phần quan trọng của tác phẩm, với 12 câu đầu thể hiện nỗi đau lòng và tình thương của Thúy  Kiều khi phải trao duyên cho em gái Thúy Vân.

Đoạn trích nằm trong phần hai của bài thơ, kể về chuỗi ngày biến động và lưu lạc của Thúy Kiều. Mười hai câu thơ đầu tiên là mở đầu cho chuỗi ngày đầy xót xa. Bài thơ cũng là lời tâm sự tha thiết, chân thành của Thúy  Kiều gửi cậy Thúy Vân, nhờ em viết tiếp câu chuyện tình yêu Kim Kiều thay mình.

Ngay từ đoạn mở đầu, độc giả đã cảm nhận được một bi kịch đầy trớ trêu, khó tin nhưng đầy đau lòng.

Đành lòng cậy em em chịu
Ngồi lên chị thưa em nghe

Nhân vật Thúy  Kiều là chị nhưng lại “cậy” vào em, lại “thưa” với em gái Thúy Vân? Nguyễn Du đã sử dụng ngôn từ trang trọng dành cho người có vị trí cao quý, nhưng ở đây Thúy  Kiều lại dùng từ ngữ gần gũi với em gái. Hai câu thơ này đã làm nổi bật nỗi lo âu, những tâm tư sâu kín của Thúy  Kiều, và làm nổi bật sự chân thành, thẳm sâu trong tình cảm của nhân vật.

Thúy Kiều không ngần ngại thể hiện nỗi đau trong lòng với Thúy Vân, chia sẻ tâm tư, hi vọng Thúy Vân hiểu và đồng cảm.

Giữa con đường tương tư đứt
Mối tơ thừa đâu em ơi

Sử dụng tượng trưng “gánh tương tư”, Thúy  Kiều nhắc đến trách nhiệm yêu thương, nghĩa vụ chăm sóc. Khi gánh tương tư bị đứt, Thúy  Kiều như muốn ám chỉ đến sự tan vỡ của tình duyên.  Kiều tự trách mình vì không thể hoàn thành trách nhiệm tình cảm với Kim Trọng và cảm thấy áp lực nặng nề về bản thân. Sử dụng thuật ngữ “keo loan” một cách thông minh, Thúy  Kiều hy vọng Thúy Vân sẽ thay mình chấp nhận tình duyên với Kim Trọng và chăm sóc anh chàng. Thúy  Kiều đã hi sinh tình yêu của mình để thể hiện lòng hiếu thảo, và mong muốn Thúy Vân có thể thay thế nàng trong quan hệ với Kim Trọng.

Thúy  Kiều nhắc lại hình ảnh “gánh tương tư” để thể hiện tâm trạng và tình cảm sâu sắc. Nhân vật này biết rằng việc này sẽ gây khó khăn cho em gái, nhưng nàng vẫn chia sẻ mọi điều trong lòng với Thúy Vân.

Kể từ khi quen Kim
Ngày ước với quạt, đêm thề với chén rượu
Mọi biến cố không thể tránh khỏi
Giữa tình thương và lẽ phải, ngẩng cao đầu đừng bẽn lẻn
Ngày mai còn nhiều thời gian dài
Nhưng lòng vẫn đau như xé nát, thay cho nước mắt và máu tanh

Thúy  Kiều nhớ lại ký ức lãng mạn với Kim Trọng và sự đắm đuối của tình yêu. Nàng nhận ra rằng việc giữ bí mật là để bảo vệ gia đình, và nàng đã phải hy sinh mối quan hệ với Kim. Trong cuộc đối đầu giữa hiếu thảo và tình yêu, Thúy  Kiều đã chọn lòng hiếu thảo, rồi thương tình xé nát lòng.

Thúy  Kiều đưa ra lý do cho Thúy Vân rằng còn nhiều thời gian để trải nghiệm tình yêu và cuộc sống. Nàng hy vọng em có thể thay thế mình trong tình cảm với Kim Trọng, và xem xét mối quan hệ giữa hai người.

Thúy Kiều như muốn khẳng định mỗi nỗi đau trong lòng để có thể chia sẻ với Thúy Vân, hy vọng em hiểu và cảm thông.

Tình cảm sâu sắc của Thúy Vân sẽ luôn được Thúy Kiều ghi nhớ qua hai câu thơ đầy ý nghĩa:

Thịt tan xương mòn, miệng vẫn mỉm cười
Những niềm vui còn đọng lại, hương thơm vẫn vương

Với những câu thơ này, Nguyễn Du đã sử dụng thành ngữ phổ biến để diễn đạt sự khổ đau và chết chóc. Thúy Kiều đã cảm nhận trước biến cố sắp xảy ra và cố gắng sắp xếp mọi thứ.

Trong 12 câu thơ đầu của 'Trao Duyên', Nguyễn Du đã tài tình kể một câu chuyện đầy bi ai về cuộc sống của phụ nữ trong xã hội phong kiến. Những dòng thơ đã lên án sự trống rỗng và hủy hoại của xã hội, nơi tiền bạc làm cho con người đắm chìm trong đau khổ.

Sự cảm nhận về 12 câu đầu trong bài 'Trao Duyên' - Mẫu 8

Nguyễn Du được biết đến như một danh nhân văn hóa với những tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời mà ông đã đóng góp cho văn học Việt Nam. Trong số đó, 'Truyện Kiều' là một tác phẩm khiến cho dân tộc tự hào. Đó là một câu chuyện về số phận của phụ nữ trong xã hội phong kiến, được viết bằng thơ. Mười hai câu đầu trong đoạn trích “Trao Duyên” là những lời nức nở, cảm xúc khi phải trao mối duyên của Thúy Kiều.

Tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng sâu đậm, nhưng xã hội phong kiến đã tạo ra nhiều bất công, khiến họ không thể ở bên nhau. Đối mặt với tình huống đó, Thúy Kiều quyết định trao mối duyên cho em gái của mình là Thúy Vân trong mười hai câu thơ đầu của đoạn trích.

Em có tin vào lời của chị không?
Em hãy cất tiếng lên để chị có thể nghe

Đó là những từ chân thành mà Thúy Kiều nói với em gái của mình. Sử dụng từ “cậy” thay vì “nhờ” là một cách dùng từ đặc biệt của Nguyễn Du, thể hiện sự van xin nhưng cũng có phần ép buộc. Câu hỏi không chỉ là một yêu cầu nhỏ bé mà còn là một lời kêu gọi chân thành và mong chờ sự đồng ý. Thái độ nghiêm túc và cảm xúc được thể hiện qua từ ngữ và hành động của Thúy Kiều khi trao duyên cho Thúy Vân.

Giữa con đường đầy gánh nặng tương tư
Keo dính kết nối những sợi tơ thừa vẫn ở lại với em

“Gánh tương tư” của Thúy Kiều là tình yêu sâu đậm với Kim Trọng, nhưng giờ đây đã “đứt gánh” và không thể nối lại. Câu thơ là tiếng than phiền cho chính bản thân và cho người em không có mối tình riêng của mình, giờ đây đối diện với sự khắc khổ không được trả đúng tình. Thúy Kiều mong muốn sự xót thương cho số phận của mình để em gái có thể hiểu và đồng ý. Nàng lo lắng cho Kim Trọng và Thúy Vân, hai người bị lỡ mất duyên trong khi nàng chịu nhiều đau khổ hơn.

Kể từ khi bắt đầu gặp gỡ Kim
Khi ngày hẹn ước và đêm chén thề

Ta có thể hình dung một cảnh mỹ nhân đẹp đẽ đang nhớ về mối tình sâu đậm, tình yêu tràn ngập trong ánh mắt. Từ “khi” lặp lại ba lần nhấn mạnh tình cảm của Kiều dành cho Kim Trọng, không phải là tình yêu thoáng qua mà là tình yêu được chăm sóc qua nhiều năm tháng. Câu thơ “ngày hẹn ước, đêm chén thề” làm sống lại những kỷ niệm đẹp của đôi tình nhân. Câu thơ ẩn chứa những tình cảm ngọt ngào, những niềm vui kỷ niệm về những ngày tháng tình nồng. Nhưng đó cũng là tiếng gọi nhớ thương của Thúy Kiều, về sự kết thúc của những kỷ niệm đẹp và chuỗi ngày tiếp theo đầy sóng gió.

Có thể sẽ đối mặt với những sóng gió
Tình yêu có thể giữ hai bên cân bằng?

Những biến cố liên tục ập đến gia đình và Thúy Kiều phải hy sinh bản thân để gia đình được hạnh phúc. Hiếu thảo đã trở thành điều hiển nhiên trong quan niệm đạo đức khi xưa. Kiều là người con hiếu thảo, đã chọn hy sinh để giữ trọn đạo hiếu làm con. Nàng đã tự mình chôn vùi tình cảm riêng để báo đáp hiếu cha mẹ.

Ngày xuân dài lâu,
Xót máu mủ, thay lời nước non.
Dù thân xương tan nát,
Nụ cười chín suối vẫn thơm lây

Khi đã quyết định bán thân chuộc cha và em, Kiều tự thấy mình là người phản bội, không xứng đáng với Kim Trọng. Ai cũng khao khát gắn bó với người mình yêu, hy sinh tất cả vì tình yêu. Điều ấy thể hiện rõ ở người con gái đa cảm, sống có tình nghĩa. Kiều sẵn sàng hy sinh cao cả.

“Trao Duyên” đặc sắc ở nội dung và nghệ thuật sử dụng từ ngôn ngữ khéo léo. Xã hội phong kiến thối nát và hình tượng người phụ nữ qua nhân vật Thúy Kiều: trọng tình trọng nghĩa, hy sinh cao cả là vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam.

Cảm nhận 12 câu đầu bài Trao duyên - Mẫu 9

Kiều là một tuyệt phẩm của Nguyễn Du, bài thơ như lời kêu gọi của người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy bất công. Đoạn trích “Trao duyên” nói lên nỗi đau của Thúy Kiều khi phải hy sinh tình yêu của mình cho Thúy Vân, mở đầu cho cuộc đời đầy khổ đau của Kiều. Và đặc biệt là 12 câu thơ đầu. Chỉ 12 câu mà uất ức nghẹn ngào.

“Em có chịu lời không,
Ngồi xuống cho chị lạy đã sau”

Thúy Kiều dùng lời chân thành, thuần hậu nói chuyện với Thúy Vân. Từ “cậy” thể hiện sự tin tưởng mạnh mẽ, và Thúy Kiều dành sự kính trọng, tôn trọng cao quý cho Thúy Vân.

“Mở lòng ra, dù ngại ngùng,
Phụ lòng, hãy trao tấm lòng cho ai”

Từng từ được lựa chọn kỹ lưỡng, Nguyễn Du sử dụng những từ ngữ đắt giá để diễn tả thế giới nội tâm. Sự chọn lọc này cho thấy Kiều đã suy nghĩ kỹ lưỡng trước khi quyết định trao mối nhân duyên cho Thúy Vân.

“Giữa lối vắng, tương tư sâu
Duyên phận kéo dài, mặc dù xa xôi”

“Gánh tương tư” của chị, nhưng giờ giữa đường đã chẳng còn gì. Tơ duyên thuần khiết, nhưng khi đến với em đã thưa thớt. Chị hiểu em còn trẻ, chưa biết đến tình yêu. Mong em đồng cảm và đáp lại tình cảm của chị dành cho Kim. Lời của Kiều đầy nghẹn ngào, lo lắng cho tương lai của em.

“Kể từ khi gặp Kim đẹp
Ngày đêm hẹn ước, đắm say trong lòng”

Từ “khi” được nhấn mạnh để thể hiện tình cảm chân thành của Kiều đối với Kim Trọng. Những kỉ niệm ngọt ngào nhưng cũng đầy lo âu của họ được thể hiện qua những câu thơ đầy xúc động.

“Trải qua sóng gió mọi nơi
Tình hiếu không phai, hai lòng vẹn tròn”

“Sóng gió bất kì” khiến Kim Trọng phải trở về quê đón tang chú, gia đình Kiều gặp nhiều bất hạnh. Kiều phải bán mình để chuộc cha và em. Những biến cố liên tục đẩy Kiều vào bước đường cùng. Là chị cả, Kiều hy sinh bản thân để gia đình hạnh phúc, bởi vì: “Có ba trăm lạng việc này mới xuôi”.

Hiếu là giá trị đạo đức quan trọng. Kiều không bao giờ làm người con bất hiếu. Nàng hy sinh tình cảm cá nhân để báo hiếu cha mẹ:

“Nỗi buồn riêng biệt trong lòng
Dù lòng đầy đau vẫn phải giấu kin”

Khi quyết định bán thân chuộc cha và em, Kiều nhớ về Kim Trọng, tự thấy mình là người phản bội:

“Thề hoa chưa phai, chén vàng đã rơi
Phận phò đã phụ lời thề của hoa”

Trong cuộc sống, người ta thường hy sinh tất cả vì tình yêu. Con gái như Kiều đặc biệt khao khát được ở bên người mình yêu. Tình yêu của nàng đã vượt qua mọi trở ngại, thậm chí cả những quy tắc nghiêm ngặt nhất của xã hội. Nhưng giờ đây, Kiều phải buông bỏ, điều này đau đớn biết bao! Nhưng vì:

“Duyên phận, hiếu nghĩa
Tình thương và bổn phận, cái nào quan trọng hơn?”

Chỉ có những người con gái nhân hậu như Thuý Kiều mới có đủ sức mạnh để làm những điều tưởng chừng không thể!

Nếu vẫn chưa thuyết phục em, Kiều sẽ sử dụng lý lẽ, sự tỉnh táo nhất để chia sẻ cùng em:

“Ngày mai còn dài, em ơi
Xin đừng đánh mất tình yêu vì lời nói vội”

Chính xác như vậy, Thúy Vân còn trẻ, còn nhiều thời gian để chăm sóc cho tình cảm riêng tư của mình, vì vậy, hãy chấp nhận đề nghị của chị và kết duyên với chàng Kim. Để thêm sự thuyết phục và để Vân không thể từ chối, Kiều đã đem đến một lời cầu hôn chân thành. Tình cảm giữa chị em gắn bó như máu thịt là một điều thiêng liêng. Hãy giúp chị thực hiện ước nguyện này cùng với chàng trai. Kiều cũng đưa ra mình vào vị trí của Vân, phải kết duyên với một người mà cả hai không quen biết, người còn là người yêu của chị. Chúng ta có thể cảm nhận rằng ở đây, Thúy Vân là người chịu tổn thương nhất...

Tuổi của Kiều và Vân gần như bằng nhau, nhưng với Kiều, tuổi thanh xuân của nàng đã chấm dứt. Thời gian ngọt ngào với Kim Trọng giờ đây chỉ còn là những kỷ niệm không có tương lai. Việc 'trao duyên' cho người khác, nghe có vẻ lạ lùng, nhưng trong bối cảnh của Kim, Vân, và Kiều, điều này hoàn toàn hiểu được trong xã hội phong kiến ngày xưa. Những giọt nước mắt không thể rơi, nhưng chúng vẫn âm thầm hiện hữu, phảng phất trong từng câu từ. Nỗi đau xé lòng nhưng vẫn phải kìm nén, để nói ra những lời trao duyên. Thật đáng thương! Tình yêu của Kiều với Vân vô cùng quan trọng, nhưng nàng lại từ bỏ nó để tuân theo chữ Hiếu. Mất đi tình yêu là mất hết. Tại đây, Kiều cảm thấy như cuộc đời của mình đã kết thúc, không còn gì để nuối tiếc, không còn gì để níu giữ:

'Dẫu xương thịt tan nát
Thì nụ cười của em vẫn còn ngọt ngào.'

Bản thân phải hy sinh, Kiều không do dự, nhưng khi nhờ đến em gái, đó là một ơn lớn đối với nàng. Do đó, lời nhờ cậy của Kiều thật lòng thành, lời cảm tạ của Kiều sâu sắc và xúc động. Về mặt ngôn từ, lời nói của Kiều không chỉ thiết tha mà còn chân thành và có ý nghĩa. Nhờ đó, tình máu mủ của gia đình được thể hiện. Cảm ơn được dành cho Thúy Vân cũng nhấn mạnh vào sự bất hạnh của mình. Kiều thật sự là một người 'tinh tế và đáng quý'.

Kiều đã hy sinh tất cả, kể cả cuộc đời thanh xuân của mình vì gia đình. Thậm chí khi Thúy Vân không quan tâm, cô ấy cũng có thể hiểu được nỗi đau và sự hy sinh lớn lao của chị nên chắc chắn rằng cô ấy không thể từ chối và chỉ có thể ngậm ngùi đồng ý kết duyên với chị. Có lẽ vì vậy, từ đầu chúng ta không nghe thấy bất kỳ cuộc trò chuyện nào từ phía Vân, chỉ nghe thấy sự thuyết phục, lời van nài và sự chân thành từ phía Kiều. Vân đã đồng ý.

Sau khi hoàn thành việc trao duyên cho em, Kiều đã nghĩ đến cái chết: “thân xác tan nát, với nụ cười đầy ý tứ”. Cuộc sống của nàng sau khi trả ơn cho bậc sinh thành đã chấm dứt. Mất đi tình yêu đồng nghĩa với việc nàng mất đi tất cả, mất hy vọng, mất phương hướng, linh hồn nàng như đóng băng và lạnh giá trước cánh cửa của cuộc sống đen tối ở ngày mai.

Xã hội phong kiến suy đồi đã phân chia và phá vỡ tình yêu của các cặp đôi, phá hủy hạnh phúc gia đình, và đè nén số phận của phụ nữ, những người phụ nữ tài năng và xinh đẹp.

“Đau khổ là số phận của phụ nữ
Thân ấy ơi, biết có bao lâu!”
Số mệnh của họ:
“Trăm năm trong cuộc đời con người
Chữ tài, chữ mệnh, là kẻ thù không đội trời chung”

Qua đoạn trích “Trao duyên”, ta thấy rằng Nguyễn Du thực sự là một thiên tài trong việc hiểu biết sâu sắc về những khía cạnh tinh tế nhất của tâm hồn con người. Sự hiểu biết sâu sắc đó kết hợp với nghệ thuật sử dụng từ ngữ tinh tế, đã khiến tác phẩm của Nguyễn Du tồn tại như một giá trị vĩnh cửu vượt qua mọi thử thách của thời gian, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc, khiến cho triệu người phải rơi nước mắt và than khóc cho số phận của Kiều:

“Tiếng thơ ai vang động trời đất
Nghe như tiếng sông nước vang lên âm thanh của hàng ngàn thu
Nghìn năm sau, vẫn nhớ về Nguyễn Du
Âm thanh của sự thương nhớ như là tiếng mẹ ru vào những ngày xưa”

(Gửi tặng cụ Nguyễn Du – Tố Hữu)

Cảm nhận về 12 câu đầu của đoạn trích “Trao duyên” - Mẫu 10

Đọc  Truyện Kiều Kiều của Nguyễn Du, độc giả không thể không cảm thấy thương cảm trước số phận bi thảm và đầy đau khổ của nàng. Cô gái tài năng đó đã trải qua bao nhiêu khó khăn, và đau buồn khi phải chịu đựng sự chia ly. Đoạn trích “Trao duyên” trong tác phẩm là minh chứng cho nỗi đau mãi mãi của  Kiều khi tình yêu tan vỡ. Mười hai câu đầu trong đoạn là những dòng thơ chứa đựng tâm trạng của Kiều.

Đoạn mở đầu là lời kêu gọi cầu nguyện sâu sắc của Thúy  Kiều đến Thúy Vân:

'Dựa vào em, em đừng từ chối lời kêu gọi
Ngồi xuống, em lạy và nói với chị'

Bằng sự chân thành và hy vọng, Kiều đã nhờ Vân giúp đỡ. Từ “nhờ” ở đầu câu thơ chứa đựng sự mong đợi, có lẽ Kiều đang hy vọng Vân sẽ đồng ý. Tất cả niềm hi vọng và lòng tin đều dành cho Vân. Tiếng 'chịu' như một lời cầu nguyện, mong Vân đồng ý và đồng thời là cách báo trước rằng những gì Kiều sắp nói có thể khó khăn với Vân.

Trong thế vị của một chị, theo truyền thống gia đình hoặc lễ giáo, Kiều không thể lạy Vân, nhưng trong tình huống này, nàng đã chọn cách “lạy” và “nói” với Vân. Kiều hiểu rõ những khó khăn mà Vân phải đối mặt khi đồng ý nhận lời nhờ vả. Lúc này, nàng là người nợ ơn, và bất kỳ lời cầu nguyện hay lời nói nào cũng không thể so với sự hi sinh của em dành cho mình. Đó là nỗi đau khi tình yêu không trọn vẹn, và Kiều biết mình đã gieo trồng nỗi đau này cho Vân, người em duy nhất mà nàng luôn yêu thương và tin tưởng.

'Giữa con đường đầy sóng gió
Mối tơ tình rối bời đưa mình vào em'.

Thành ngữ “giữa con đường đầy sóng gió” được sử dụng một cách tinh tế để chỉ sự chia lìa giữa Kim và Kiều. “Sóng gió” của mối tình đầy nặng nề thì khi chia lìa càng làm đau đớn, càng làm đắng cay. “Tơ tình” ban đầu dành cho những mối tình bền vững, nhưng giờ đây lại dựa vào người “nối liền”. Sự kết hợp giữa “tơ thừa” và “mặc em” nhấn mạnh tâm trạng buồn bã, đau đớn của Kiều. Kiều hiểu rằng Vân sẽ hiểu cho tình cảnh éo le của mình, và nàng tin tưởng vào sự thông cảm của em.

Khi câu chuyện kết thúc, những kỷ niệm của đôi lứa tràn về như một dòng suối, đẹp đẽ và ý nghĩa:

'Từ khi bắt đầu gặp Kim
Khi ngày hứa hẹn, khi đêm thề nguyền.'

Khi gặp Kim Trọng, tình yêu nảy nở, hai người 'tâm trong đã gặp mặt ngoài còn dè'. Kim -  Kiều đã trải qua những khoảnh khắc hạnh phúc với những lời hẹn ước, với chén rượu thề nguyền. Từ 'khi' làm nổi bật nỗi nhớ nhung và nỗi tiếc thương trong lòng  Kiều. Nàng chia sẻ với em như để làm dịu lòng, cũng là để em hiểu thêm về những nỗi niềm của nàng.

'Dù có sóng gió bất kỳ
Hiếu tình vẫn là lẽ sống”

“Sóng gió bất kỳ” là tai họa đến với gia đình chị em Kiều. Cha và em bị bất công, Kiều phải hy sinh bản thân để cứu gia đình. Từ “hiếu” đã được thực hiện nhưng “tình” vẫn còn day dứt. Làm thế nào để duy trì cả hai? Đó là một vấn đề luôn ám ảnh trong lòng nàng. Để thực hiện “hiếu”,  Kiều đã bỏ lỡ cơ hội trăm năm, trao duyên cho em để thay mình trả ơn cho Kim, để duy trì “tình”. Sau khi nói, để thuyết phục em hơn, nàng tiếp tục:

'Ngày mai còn dài dằng dặc
Máu mồ hôi em thay lời nước non
Chị dù mất mát, dù đau thương
Cười tươi hồn trẻ em còn mơ mộng'

Những lý lẽ mà  Kiều đưa ra vừa chân thành tha thiết, lại vừa thấu tình đạt lý. Thúy Vân còn trẻ, còn thời gian để hiểu rõ Kim Trọng, còn Kiều thì khác, khi nàng quyết định bán mình cứu cha cũng là lúc tự do, tuổi thanh xuân khép lại, trước mắt là bao tai ương, sóng gió chờ đợi. Hơn nữa, Vân và  Kiều là máu mủ ruột rà nên dễ dàng đồng cảm, thấu hiểu và thay mình trả ơn cho Kim Trọng. Thậm chí, nàng còn nhắc đến việc “ngậm cười chín suối” để hy vọng Vân hiểu được tâm nguyện của mình. Có lẽ khi nghe những lời đó, Vân cũng không thể từ chối lời nhờ cậy từ Kiều khi nhìn thấy nàng đau đớn.

Sự kết hợp giữa thể thơ lục bát quen thuộc và những từ ngữ tinh tế đã thể hiện được nỗi đau “đứt ruột” của Thúy  Kiều khi tình duyên tan vỡ. Điều này làm cho ta càng trân trọng vẻ đẹp của một trái tim trung thành, hiếu thảo và sẵn sàng hy sinh của cô gái tài sắc ấy.