Văn mẫu lớp 10: Soạn báo cáo nghiên cứu về một vấn đề (2 kịch bản + 2 Mẫu) Tài liệu hữu ích về văn mẫu lớp 10

Văn mẫu lớp 10: Soạn báo cáo nghiên cứu về một vấn đề mang đến 2 gợi ý cách viết và 2 mẫu báo cáo thú vị nhất. Điều này sẽ giúp bạn tìm được nhiều tài liệu học hỏi, củng cố kiến thức để nắm bắt cách viết báo cáo nghiên cứu một vấn đề một cách nhanh chóng.

Soạn báo cáo nghiên cứu một vấn đề là một bài tập thực hành giúp phát triển kỹ năng tìm hiểu, khám phá về cuộc sống xã hội và tự nhiên (con người, sự kiện, địa điểm, môi trường,…) thông qua tư liệu thu thập và trình bày kết quả tìm hiểu, khám phá đó. Vấn đề nghiên cứu có thể là một vấn đề thực tế hoặc xuất phát từ tác phẩm văn học bạn đã tiếp xúc. Dưới đây là 2 mẫu báo cáo nghiên cứu về một vấn đề tốt nhất, mời bạn cùng tham khảo.

Viết báo cáo nghiên cứu về hình thức diễn đạt của sử thi

Kế hoạch chi tiết

1. Mở đầu: Giới thiệu vấn đề cần phân tích

2. Nội dung chính

- Tổng quan về thể loại sử thi: trong văn hóa người Êđê, sử thi được gọi là klei khan. Từ 'klei' có nghĩa là lời, bài; 'khan' có nghĩa là hát kể. Hình thức klei khan không chỉ đơn giản là hát kể mà còn chứa đựng sự tôn vinh.

- Biểu diễn sử thi của người Êđê thường thông qua các hình thức như hát, kể chuyện,...

+ Hát kể sử thi là một hoạt động văn hóa dân gian lâu đời của người Êđê, được truyền miệng qua nhiều thế hệ.

+ Sử thi Ê đê thường tập trung ca ngợi các anh hùng dân tộc, tôn vinh những người đã góp phần xây dựng cộng đồng và bảo vệ nền văn hóa truyền thống khỏi sự tấn công và xâm lấn của các thế lực khác; ...

+ Ngôn ngữ biểu diễn trong sử thi Ê đê thường kết hợp hài hòa giữa lời nói và âm nhạc.

- Tác động của sử thi đến cuộc sống của người Ê đê:

+ Ảnh hưởng đến văn hóa tinh thần: Hát sử thi là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, trong các nghi lễ và trong công việc của người Ê đê.

+ Sự tôn trọng của người Ê đê đối với sử thi.

3. Tổng kết: Khẳng định lại vấn đề

Bài tham khảo

Sử thi Ê đê xuất hiện trong bối cảnh xã hội loài người trải qua những biến động lớn về di cư lịch sử, đặc biệt là trong các cuộc xung đột giữa các tộc người, bộ lạc để giành quyền kiểm soát vùng đất sống ở vùng núi Tây Nguyên.

Cộng đồng dân tộc Ê đê được xếp thứ 12 trong tổng số 54 dân tộc tại Việt Nam. Ước tính có hơn 331.000 người Ê đê cư trú chủ yếu tại các tỉnh: Đắk Lắk, phía Nam của Gia Lai và miền Tây của Khánh Hòa và Phú Yên. Người Ê đê gọi sử thi là klei khan. Klei nghĩa là lời, bài; khan nghĩa là hát kể. Hát kể klei khan không đơn thuần là hát kể thông thường mà còn chứa đựng ý nghĩa ca ngợi. Nó thực chất là một hình thức kể chuyện tổng hợp thông qua hát kể.

Các tác phẩm sử thi thường phản ánh niềm tin về thế giới siêu nhiên với ba tầng trời, mặt đất và thế giới dưới mặt đất - nơi mà con người và thần linh giao tiếp; phản ánh xã hội cổ đại của người Ê đê, cuộc sống cộng đồng bình đẳng, giàu có; và tôn vinh vai trò quan trọng của gia đình mẫu hệ và vai trò của phụ nữ trong quản lý và bảo vệ hạnh phúc gia đình.

Hát kể sử thi là một phần không thể thiếu trong văn hóa dân gian của người Ê đê, được truyền miệng qua nhiều thế hệ. Nội dung của sử thi thường ca ngợi anh hùng dân tộc, tôn vinh những người góp phần xây dựng cộng đồng, những anh hùng bảo vệ dân làng khỏi hiểm nguy, sự xâm chiếm của thế lực khác; đồng thời khen ngợi sự sáng tạo, khéo léo, tinh thần đoàn kết, sự giúp đỡ lẫn nhau trong khó khăn, và lòng dũng cảm, chính nghĩa, phản đối những điều không công bằng; cũng như ca ngợi vẻ đẹp về cả thể chất và tinh thần, tình yêu, tình cảm gia đình, và khao khát vươn lên với mong muốn tạo ra một cuộc sống tốt đẹp hơn. Sử thi cũng mô tả cuộc sống bình dị, lao động hằng ngày của dân làng...

Ngôn ngữ của sử thi Ê đê kết hợp một cách tinh tế giữa lời nói và nhạc. Lời bài hát sử thi thường sử dụng hình thức lời nói chéo (klei duê). Nghệ nhân cũng sử dụng các giai điệu dân ca truyền thống của dân tộc như Ay ray, kưưt, mmuin... để tạo ra nhịp điệu có tính thơ ca và âm nhạc. Hình thức ngôn ngữ này giúp nghệ nhân dễ dàng nhớ và truyền đạt những tác phẩm dài hàng vạn câu.

Trong sử thi thường xuất hiện nhiều miêu tả về rừng rậm, đặc biệt là cảnh buôn làng giàu có của các vị tù trưởng và các anh hùng nổi tiếng như Đăm Săn, Khing Ju... Theo trí tưởng tượng của người kể, rừng rậm là nơi săn bắn, làm rẫy và bến nước thường ở hướng đông. Đó cũng là hướng mặt trời mọc, được coi là biểu tượng của sự sống, sự sinh sôi, và sự hy vọng mỗi ngày. Ánh sáng mặt trời được xem là dấu hiệu của điều tốt lành, hy vọng trở thành hiện thực.

Ví dụ, trong sử thi Khing Ju, có đoạn kể: “Sáng hôm sau, khi mặt trời mọc, Prong Mưng Dăng rửa mặt bằng nước từ bầu. Sau đó, anh ta vít cần rượu và tiếp tục uống. Nước trong bầu cứ đầy ra. Điều này báo trước cho Prong Mưng Dăng rằng bà đang đau đẻ và cần được đưa đến bác sĩ ngay lập tức, trong khi anh ta đang miệt mài tỏ tình với H’Bia Ling Pang.

Trong sử thi, khi một nhân vật hỏi một người trong làng, câu trả lời thường được diễn đạt một cách tinh tế. Ví dụ, “Nhìn vào cột nhà, thấy nó dài hơn những ngôi nhà khác, có nhiều bành voi nằm ngoài hiên, cầu thang rộng bằng ba chiếc chiếu. Cầu thang đủ rộng để năm chàng trai cùng xuống, trong khi ba cô gái xuống được. Con heo, con chó chạy về khắp sân”. Câu trả lời này làm cho người nghe có thể tưởng tượng ngôi nhà đó lớn và đẹp hơn so với những ngôi nhà khác trong làng. Mô tả về nội thất cũng được diễn đạt một cách sống động. Ví dụ, “Cột nhà được trang trí đẹp đẽ, sàn nhà bóng loáng. Cột trong được vẽ với chỉ đỏ, còn cột ngoài được vẽ với chỉ vàng”. Những mô tả này khiến cho không gian trở nên sống động hơn.

Ví dụ: “Từ bành voi, Mtao Grư nhảy qua các vị trí, từ đầu voi xuống sàn hiên, từ sàn hiên nhảy qua ngạch cửa, từ ghế Lưng, nhảy đến chỗ đánh Jhar, từ chỗ đánh Jhar đến chỗ đánh chiêng, từ chỗ đánh chiêng nhảy đến chỗ đánh hgơr”. Hình ảnh này mô tả những hành động nhanh nhẹn, nhẹ nhàng của Mtao Grư di chuyển qua các vị trí trong buôn làng, thể hiện sự giàu có của anh ta.

Tại lễ hội bỏ mả của người Êđê M’Dhur, vào buổi tối, nghệ nhân kể khan bắt đầu trình diễn các bài khan nổi tiếng của dân tộc Êđê. Đây là một hoạt động sinh hoạt kể sử thi đặc biệt. Dưới ánh đèn lửa, nghệ nhân kể sử thi cho hàng nghìn người nghe, từ người già đến trẻ em, trong không gian rộng lớn của nhà mồ. Mọi người lắng nghe tận hưởng đến rạng sáng, khi mặt trời mọc mới kết thúc câu chuyện để chuẩn bị cho các nghi lễ tiếp theo của lễ hội.

Sử thi Ê đê là một bức tranh toàn diện về đời sống và anh hùng của dân tộc. Người Ê đê kể sử thi như một cách để bảo tồn và lan truyền văn hóa của họ.

Viết báo cáo nghiên cứu về sử thi Đăm Săn

Dàn ý chi tiết

a. Khởi đầu vấn đề:

- Đưa ra đề tài và vấn đề nghiên cứu một cách rõ ràng.

b. Giải quyết vấn đề:

* Mô tả kiến trúc nhà ở của người Ê-đê trong trích đoạn 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời':

- Liên kết với hình ảnh nhà sàn dài.

- Đặc điểm của nhà dài ở Tây Nguyên bao gồm: cấu trúc của cầu thang, cột nhà và cách sắp xếp đồ đạc trên sàn nhà.

*Cuộc sống của người Ê-đê trong không gian nhà ở theo đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời'.

- Không gian nhà dài chính là nơi cư trú của cộng đồng người Ê-đê.

- Tại đây diễn ra nhiều hoạt động gắn với văn hóa của người Ê-đê.

- Đồ vật trong nhà thể hiện sự giàu có, quyền lực và uy tín.

c. Tổng kết

- Xác nhận kết quả nghiên cứu và ý nghĩa của vấn đề nghiên cứu.

Bài tham khảo

Sử thi 'Đăm Săn' là một trong những sử thi nổi tiếng của người Ê-đê, đặc biệt là đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời', mô tả hành trình chinh phục của Đăm Săn. Đoạn trích này cũng thể hiện diện mạo văn hóa tinh thần và niềm tin của cộng đồng Ê-đê. Thông qua đó, không gian sinh hoạt của họ được tái hiện sinh động, trở thành một điểm nhấn hấp dẫn để tìm hiểu.

Đầu tiên, kiến trúc nhà ở của người Ê-đê trong đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' được mô tả liên quan đến nhà sàn dài. Nhà sàn dài là biểu tượng kiến trúc độc đáo của người Ê-đê ở Tây Nguyên. Đặc điểm của nhà sàn dài Tây Nguyên bao gồm: cấu trúc của cầu thang, cột nhà và cách bố trí đồ đạc. Những mô tả này rất chi tiết và sống động, nhấn mạnh tính đặc trưng của kiến trúc nhà ở người Ê-đê. Dù không được mô tả tỉ mỉ, nhưng những hình ảnh như vậy đã đủ để phản ánh văn hóa độc đáo của vùng Tây Nguyên.

Không gian nhà dài là trung tâm cuộc sống của người Ê-đê. Nơi đây diễn ra nhiều hoạt động văn hóa như họp mặt, lễ kỷ niệm, kể chuyện sử thi, tổ chức nghi lễ tôn giáo,... Đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' mô tả cảnh vật như sau: 'tôi trải chiếu trắng dành cho tù trưởng. Họ mang thuốc lá, trầu, gà mái ấp, gà mái đẻ, gạo trắng ra phục vụ bữa ăn. Rượu được chọn lựa kỹ lưỡng, uống trong không khí ấm cúng. Điều này thể hiện sự giàu có, hào phóng của người dân Ê-đê.

Ngoài ra, đoạn văn còn thể hiện rõ hoạt động và tính cách của người Ê-đê. Họ rất nhiệt tình khi tiếp đãi tù trưởng Đăm Săn - khách quý của làng, mang ra những món ăn ngon và thuốc quý: thuốc sợi, thuốc lá, trầu vỏ, gà mái ấp, gà mái đẻ, gạo trắng. Người Ê-đê thể hiện tính cách hào phóng, nồng hậu. Hoạt động này cũng là phần không thể thiếu khi tiếp đón khách quý từ xa.

Ngoài ra, chi tiết 'chiêng xếp đầy nhà ngoài', 'cồng chất đầy nhà trong' và 'ai đánh chiêng cứ đánh chiêng, ai cắm cần cứ cắm cần' phản ánh phong tục đánh chiêng và uống rượu cần của người dân Tây Nguyên. Cồng chiêng không chỉ là nhạc cụ mà còn chứa đựng giá trị văn hóa của người Ê-đê. Đoạn trích Đăm Săn đến nhà Nữ Thần Mặt Trời thấy hình ảnh 'chiêng xếp đầy nhà ngoài, cồng xếp đầy nhà trong' biểu thị sự quyền lực và giàu có. Người Ê-đê tin rằng: mỗi chiếc cồng ẩn chứa một vị thần, càng nhiều cồng, vị thần càng cao. Rượu cần không chỉ là phương tiện để cầu xin thần linh mà còn thể hiện tinh thần tập thể của cộng đồng, lòng mến khách của chủ nhà.

Đoạn trích 'Đăm Săn đi bắt Nữ Thần Mặt Trời' là phần quan trọng trong sử thi 'Đăm Săn'. Nó không chỉ mô tả cuộc phiêu lưu của Đăm Săn mà còn tái hiện không gian sinh hoạt của người Ê-đê ở Tây Nguyên. Sử thi này thể hiện kiến trúc nhà dài và các vật dụng phản ánh lối sống và tính cách của người Ê-đê. Những giá trị này cần được bảo tồn và phát triển trong thời đại mới.